Þjóðviljinn - 23.03.1991, Blaðsíða 2

/
N eytendasamtökin
Verðstríð verslana, sem allt í einu geta stór-
lækkað vöruverð, nýjar upplýsingar um
feiknarlegan kostnað sérfræðiþjónustu í
heilbrigðiskerfi og önnur umræða um þær
hagstærðir sem beint tengjast þeirri vöru
og þjónustu sem einstaklingarnir nýta sér,
ætti enn að stuðla að þeirri eflingu sterkra
Neytendasamtaka sem Þjóðviljinn hefur áður hvatt
til. Til viðbótar eftirlits- og aðhaldshlutverki því sem
þau hafa sinnt með prýði miðað við stærð sína og
bolmagn, eiga þau líka að vera kölluð til sem sjálf-
sagður aðili vegna umsagnar og ráðgjafar, jafnt og
beinnar þátttöku við stefnumörkun, stjórnun og
ákvarðanatöku.
Fjarri fer því að rétt sé að öðru jöfnu að draga
Neytendasamtökin inn í beina flokkspólitíska um-
ræðu. Svo sjálfsagt mál hefur það verið talið að allir
stjórnmálaflokkar styddu við bakið á Neytendasam-
tökunum. Þjóðviljinn vakti athygli á því um daginn,
að þegar skoðaðar eru kosningastefnuskrár Alþýðu-
bandalagsins og bandalags Sjálfstæðisflokkanna,
sem báðar voru mótaðar nýlega, kemur í Ijós hve
ólík stefnumið og áherslur eru þar á ferðinni.
í kosningastefnuskrá Alþýðubandalagsins segir
orðrétt: „Neytendamál verða æ mikilvægari. í því
sambandi ber að leggja áherslu á styrkingu Neyt-
endasamtakanna". Sjálfstæðisflokkarnir nefna aftur á
móti hvorki samtökin né stefnumið þeirra á nafn.
Sá grundvallarmunur er nefnilega á því úr hvaða
átt þessar stjórnmálahreyfingar nálgast umræðuna
um neytendamál, að Sjálfstæðisflokkunum hættir til
að góna með störu á skúffuhreyfingar peningakass-
ans, þann verknað einan þegar peningar skipta um
hendur. Þetta er eðlilegt með tilliti til hugmyndafræði
og drifkraftar Sjálfstæðisflokkanna. Hins vegar átta
almennir kjósendur og stuðningsmenn þeirra sig oft
ekki á staðsetningu þessarar uppspettu í landareign-
um auðhyggjuherranna, og lánast því ekki að skoða
vatnakerfið í heild. Af þessum sökum fjalla Sjálfstæð-
ismenn ekki um neytendamál í víðari skilningi en
hvað varðar bein kaup og sölu á vörum og þjónustu.
Alþýðubandalagið skoðar hins vegar ekki viðskipti
og neytendamál sem einangruð fyrirbæri verslunar-
lífsins, heyrir fleira en skrjáf seðlanna, sér meira en
upphæðir á augnabliki sölunnar.
Alþýðubandalagið álítur að undir neytendamál, í
skilningnum kjaramál, falli opinber þjónusta, lífeyris-
mál og lausnir í húsnæðismálum.
Þeim sem kíkja á dýptarmæla stjórnmálanna vek-
ur það hins vegar enga sérstaka furðu að Sjálfstæð-
isflokkamir, sem að öðru leyti útmála sig sem brjóst-
vörn frelsis í öllum myndum, gera lítið með frjáls fé-
lagasamtök eins og Neytendasamtökin í kosninga-
stefnu sinni um viðskipta- og neytendamál. Margar
orsakir eru fyrir þessu tómlæti. Ein þeirra er áherslan
sem kafbátarnir í Sjálfstæðisflokkunum leggja nú á
að komast í flotadeild Evrópubandalagsins. Eins og
Þjóðviljinn benti á um daginn og skýrt kom fram hjá
fulltrúa dönsku neytendasamtakanna sem hér var á
ferð í fyrra, eru neytendasamtök og neytendaréttur
víða á mun lægra stigi í Evrópubandalaginu heldur
en sjálfsagt þykir á Norðurlöndunum. Neytendamál
verða því eitt af allra viðkvæmustu málunum þegar
skoðanaskipti hefjast hér fyrir alvöru um það, hversu
náið og skuldbindandi á að tengjast lagakerfi og
hefðum Evrópubandalagsins. Þá munu íslendingar
átta sig á hvaða rétti og vernd þeir þurfa að hafna,
samfara innlimun í Evrópumunstur stórfyrirtækjanna.
ÓHT
Þtóðviuinn
Málgagn sósfalisma þjóðfrelsis og verkalýðshreyfingar
Síðumúla 37 — 108 Reykjavík
Stmi: 681333
Símfax: 681935
Útgefandi: Útgáfufélagið Bjarki h.f..
Framkvæmdastjóri: Hallur Páll Jónsson.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Helgi Guðmundsson
Ólafur H. Torfason.
Fréttastjóri: Sigurður Á. Friðþjófsson.
Ritstjóm, skrifstofa, afgreiðsla, auglýsingar: Síðumúla 37, Rvík.
Auglýsingar: 681310, 681331.
Umbrot og setning: Prentsmiðja Þjóðviljans hf.
Prentun: Oddi hf.
Verð í lausasölu: 100 kr. Nýtt Helgarblað: 150 kr.
Áskrlftarverð á mánuði: 1100 kr.
Loksins
lausn
Stuttu og snörpu þingi lauk í
vikunni og fannst mörgum að sum-
ir hefðu talað nóg. Sumir aðrir
voru hinsvegar á síðasta snúningi
með að láta í sér heyra í þingsöl-
um, en einsog menn vita má þar
enginn stíga í pontu nema þing-
maður sé. A þessum síðustu dögum
reyndu ráðherramir hver sem betur
gat að koma sínum málum í gegn
meðan forsætisráðherrann hristi
hausinn og sagðist ekki nenna að
standa í þessu lengur — en þá var
nú líka álmálið í hnút og mátti ekki
á milli sjá hver væri þvermóðsku-
fyllstur í því. En loks leið að þing-
lausnum og forseti sameinaðs
þings þakkaði þingmönnum sam-
vinnuna og Halldór Blöndal, sem
oft átti leið i stólinn til að ræða
þingsköp við forsetann, þakkaði
henni og átti handa henni hlý orð.
Kristinn ljósmyndari fylgdist með
lokahrinunni og festi á filmu breið
bros þeirra sem sjálfviljugir hætta.
ÞJÓÐVILJINN Laugardagur 23. mars 1991
Síða 2