Þjóðviljinn - 17.01.1992, Blaðsíða 8

Islendingar í Himalayafjöllum
Nepals yfir jólin:
Jólamaturinn rölti meö
í gegnum skóginn
Þegar lýsa á þeirri lífsreynslu að
ganga milli smáþorpa í Him-
alayafiöllum Nepals og kynnast
gjörólíku náttúrufari og mannlífi
sem virðist við mörk þess að geta
þrifist í þessu haroþýlu landi,
duga orðin aaman" eða
skemmtun" einfaldlega ekki. Um
pelta voru þau Geirharður Þor-
steinsson arkitekt og Guðný
Helgadóttir leikkona sammála en
þau hjónin dvöldu ásamt tólf lönd-
um sínum í Nepal yfir jólin.
„Mannlífið var svo framandi að
stundum spurði ég mig hvort ég
væri að upplifa petta í raunveru-
leikanum eoa ao skoða mynda-
þók. Mér finnst ennþá eins og ég
hafi gengið inn í einhverja
myndabók," sagði Guðný.
„Núna er alltaf verið að rjúfa
einhveija múra, hvort sem það eru
hljóðmúrar eða tollmúrar. Þar sem
ólíkir menningarheimar mætast er
hægt að tala um „kúltúrmótamúr".
Við rakumst á þann fyrsta á ílug-
vellinum í Katmandú þcgar við stig-
um út úr breiðþolunni," sagði Geir-
harður. Hin iúllkomna breiðþota
hafði lent á malarvelli og flugskýlið
sem farþegar gengu að hefði tií að
sjá alveg eins getað verið einhver
skemma. „Allt þama var svo óvænt
andhverfa við alla tæknina sem við
vomm að koma úr.
„Kúltúrmótamúr" í
Katmandú
Katmandú er 800 þúsund manna
borg en Guðnýju og Geirharðj
fannst þau alltaf vera í þorpi. í
Katmandú eru engin háhýsi og
hvergi er að finna neina víðáttu.
„Allar götur er örmjóar og varla bíl-
færar því að auki cru þær fullar af
fólki, allskyns drasli eoa skepnum.
Innan um þetta alll æða svo litlir
leigubílar, þrihjólataxar eða reið-
hjólataxar. Allir liggja á flautunni og
manni finnst að stöðugt sé verið að
bjarga mannslífum með henni,“
sagði Geirharður. „Samt fann maður
aldrei stress eða pirring. Menn not-
uðu flautuna alltaf til að vara aðra
vegfarendur við,“ sagði Guðný.
Geirharður sagði að gangandi veg-
farendur heíðu fært sig um þetta fet
sem þurfti til að opna farartækinu
leið og svo lokaðist mannþröngin
jafnóðum á eflir því.
„Fyrsta upphfun okkar var þessi
fomfáíega tækni, hraði, manngrúi
og svo verslunarhættimir,“ útskýrði
Geirharður. 1 Katmandú mynda
götusalar nánast samfellda fylkingu
og ef litið er framan í þá getur tekið
upp undir klukkutíma að losna.
„Sölumennimir koma alveg ofan í
mann en snerta þó aldrei eða hindra
mann þannig,“ sagði Geirharður og
bætti við að í Nepal væri mjög næm
tilfinning fyrir því að tmfla aldrei
með líkamlegri snertingu. Nepölum
þykir handaband við ókunnuga til
dæmis óþægilegt. „Þama er mikið
um mjög nærfæma umgengnissiði,“
sagði Geirharður. Ef einhver vill
gefa hlut þá er hann réttur með báð-
um höndum. Það er lítilsvirðing að
rétta mað annarri hendinni og þó
sérstaklega ef það er sú vinstri því
hún er notuð á saleminu.
Haldið á vit Himalaya
Eftir stutt stopp í Katmandú tók
við rútuferð til Qallaþorpsins Gorka,
þaðan sem leggja skyldi upp í
gönguförina um ljöllin. Leiðin var
aðeins 150 kílómetrar en samt tók
ferðin fimm klukkutíma. Þoipið
Gorka stendur í lághlíðum Him-
alaya. „Vegurinn til Gorka var bratt-
ur og hlykkjóttur og ég var alltaf
með lífið í Iúkunum,“ sagði Guðný,
„smáþorp og allskyns hús og híbýli
vom alveg ofan í veginum og í
kringum þau vom lítil böm og geit-
ur. Mér fannst alltaf muna bara hárs-
breiúd að rútan æki yfir þau.“
1 Gorka hófst svo tólf daga
ganga. Strax í upphafi var klifið
býsna bratt fjall. „Mín fyrsta hugsun
var Jesús minn, hcld ég þctta út?“
sagði Guðný hlæjandi. Gcirliarður
sagði að fyrstu tvcir til fjórir dagam-
ir hefðu verið erfiðastir en svo heíðu
orðið breytingar: „Það er ýmislegt
sem gcrist í manni sjálfum þegar
svona löng ganga er framundan.
Fyrstu dagana er maður innstilltur á
einhvcm áfangahugsunarhátt eins
og allt gengur út á hér. Þá er maður
að sjá fram á að ljúka þessum
áfanga, komast upp á þcnnan topp,
skila þessari vcgaicngd og þess hátt-
ar. Síðan breytist tilfinmngin og
maður fer að hvíla í göngunni
sjálfri. Gangan varð líkt og öndun
og maður fann hvíld í erfiðinu. Þetta
var afar skrítin tilfinning.“ Guðný
sagði að til að byrja með hcfði hún
alltaf spurt á morgnana hvort leiðin
lægi upp eða niður þann daginn. „Ef
svarið var upp, þá fylltist ég von-
leysi, en svo brctti ég upp ermamar
og lagði í hann.“ Þegar frá leið
fannst henni gangan mjög þægileg.
Geirharður sagði að framandi
landslag heíði líka gert þessa göngu
svo sérstaka. „Við ferðuðumst eflir
þröngum gangstígum sem litu út
eins og yfirgefnar slóðir en reyndust
vera tengibrautir byggðarlaganna í
fjöllunum. Þetta vom þeirra þjóð-
brautir og þama var stöðugur
straumur gangandi fólks. Troðning-
amir voru stundum svo brattir að
meira að segja asnar gátu ekki farið
um þá. Fólk þama verður því að
bera allan vaming sjálft. Aðeins
einu sinni á tólf daga göngu sáum
við asna notaðan til áburðar en ann-
ars virðast húsdýr ekki mikið notuð
til slíks." Guðný bætti við að þau
hafi reyndar séð uxa notaða til að
draga frumstæðan plóg en það hafi
ekki verið víða.
„Saman við þessa reynslu á
göngunni blandast svo sýnin á þorp-
in, fjöllin og bamafjöldann en alltaf
þegar við nálguðust eitthvað af
þorpunum kom fyrst á móti okkur
fjöldi af bömum. Svo var það bratt-
inn þama og upp um allar hlíðar Sá-
ust endanlaus merki handverks.
Meginhluti lághlíða fjallanna, alveg
uppundir 3000 metra hæð, er þakinn
handgerðum stöllum, yfirleitt hlöðn-
um úr grjóti. Þetta virkar á mann
eins og óhemjumikið mannvirki
undanfarinna alda. Stundum fannst
mér eins fjöllin væru sett saman úr
mörgum, íögum, líkt og líkan úr
pappír. A þessum stöllum var marg-
vísleg ræktun. Neðan til voru hrís-
grjón og maís, svo tók við sykur-
reyr, hirsi og hveiti, þá rófur og efst
voru ræktaðar kartöflur.“
Lífsbarátla við
afkomumörk
Geirharður sagði að jafnframt
því að vera upptekinn af göngunni
og öllu því sem fyrir augun bar þá
hafi fleira komið til. „Við vomm að
kynnast allt öðrum afkomuforsend-
um en við þekkjum héðan. Fólk
virðist lifa af sífelldri vinnu við mið-
aldaaðstæður. Vegna erfiðra að-
stæðna í fjöllunum er líka erfitt að
sjá fyrir sér hvemig hægt væri að
koma við meiri tækni.“ Guðný sagði
að húsakynni hefðu líka verið frum-
stæð. „Húsin voru eiginlega bara
þrír hlaðnir veggir og þak ofan á.
Húsin voru opin út á gangstígana.
Inni var yfirleitt bara einn rúmbálk-
ur en stundum enginn."
„Fólk hniprar sig saman undir
grófum teppum og sefur“ sagði
Geirharður. Þessi teppi eru ekki bara
sængurföt heldur þjóna þau líka sem
regnkápur, til vamar kulda og til að
sitja á. Teppin em saumuð saman á
eina hlið svo þau em líkt og skikkj-
ur. Því ofar í fjöllin sem þau komu,
því meira áberandi urðu þessi teppi.
Guðný sagði að þegar þau vöknuðu
í morgunsárið til að leggja af stað í
göngu dagsins hafi bamaskaramir
verið komnir til að horfa á þau, og
öll í þessum teppum. Geirharður
bætti við að þrátt fyrir að þau hafi
vaknað í myrkri og kulda þá hafi
bömin verið komin og þeim var
greinilega öllum ískalt. „Kvef og
ljótur hósti var mjög áberandi meðal
bama og fúllorðinna“ sagði Guðný,
„Þama er allt eldað á opnum eldi við
húsopið og reykurinn leitar jafn
mikið inn og út. En það er eldurinn
sem heldur lífi í fólki. Alls staðar
lifa litlir eldar, upp um öll fjöll og
úti á ökrunum.“
Þótt Guðný og Geirharður hafi
ekki séð annað en hrisgijón á borð-
um innfæddra, þá borða þeir líka
mjög mikið af grænum pipar sem
þeir steyta úr hnefa. Guðný sagði að
sér hefði þótt ótrúlegt hve mikið af
gijónum var skammtað í hvert mál,
hraukaður diskur.
Innfæddir fylgdarmenn elduðu
ofan i íslensku ferðamennina en inn-
fæddu burðarmennimir elduðu hver
fyrir sig. Eldhúshópurinn var fyrstur
á áningarstað og þegar aðrir komp
vom kokkamir byijaðir að elda. A
hverjum morgnir var ræs klukkan
6:30. „Þá vorum við vakin með
heitu tei og þvottaskál“ sagði Guð-
ný. Síðan var morgunverður og um
klukkan 7:30 birti. Ganga dagsins
hófst svo um áttaleytið. Geirharður
sagði að það hafi verið hluti af upp-
lifun ferðarinnar að skynja verka-
skiptinguna hjá innfædda fylgdar-
hópnum. „Þetta vom um þijátíu
manns og hver haföi mismunandi
hlutverki að gegna. Yfirmaðurhóps-
ins eða yfirgöngustjórinn er kallaður
Sirda, sem er hans stéttarheiti. Næst-
ir á efiir honum vom fimm sherpar.
Shcipamir vom göngu- og tjaldbúð-
arstjórar. Þeir völdu tjaldstæði og
tjölduðu. Sínum eigin tjöldum
dreiföu þeir jalht í kringum búðim-
ar, mynduðu eins konar skjaldborg
um okkur, og svo vom þeir tveir og
tveir á vakt alla nóttina við lifandi
eld. Shcrpamir bám sitt eigið dót en
engar aðrar byrðar. Yfirmaður burð-
armannanna var á sama stigi og
sherpamir þótt hann væri ekki sjálf-
ur sherpi.
Næst komu kokkamir, einn yfir-
kokkur og fimm aðstoðarmenn. Yf-
irkokkurinn reyndist síðar njóta svo
mikillar virðingar meðal sherpanna
að þegar farið var að greiða út laun-
in vildu þeir að hann fengi jafn
mikla aukaþóknun og þeir sjálfir.
Stöðumatið innan hópsins birtist í
því hvemig sirdinn, sem heitir
reyndar Sandra, ætlaði þeim þókn-
un. Loks vom átján eða nítján burð-
armenn og þar af vom tvær konur.
Það þykir góður siður að hafa konur
meðal burðarmannanna og þær bera
byrðar og fá greidd laun til jafns við
karlana."
' ■* i; "y'
Einn af sherpunum úr fylgdarliðinu spjallar við sirdann (t.h.) eða göngustjórann. Bak við þá
sjást rœktunarstallarnir sem þekja allar lághlíðar fjallanna. Myndir: Geirharður/Guðný.
Guðný sagði að það heföi verið
eitt áfallið að sjá þetta fólk bera
fimmtíu kílóa þungan farangurinn
sinn. „Þetta var minn farangur sem
þau bám. Svo stóð maður sig að því
að taka þyngstu hlutina úr farangrin-
um og bera þá sjálfúr en þetta er
þeirra lifibrauð. Burðamtennimir
vom reyndar allir frekar ungir enda
er meðalaldur í Nepal ekki nema 46
ár.“ Guðnýju og Geirharði fannst
líka áberandi hve innfæddy’.voru illa
búnir og sérstaklega -ið Pa,kóaðir.
Sumir burðarmannanna jru ein-
Guðný nálgast eitt af fjallaþorpun-
um og börnin eru auðvitað komin til
að skoða þessa furðulegu ferða-
langa.
ungis á ilskóm; eins konar tátiljum
eþa sundskóm með svampbotnum.
„A þessu gengu þeir í gijótinu og
stundum sá maður þá kippa þessu af
sér þar sem sleipast var eða brattast“
sagði Geirharður. Honum fannst
líka til um að sjá burðarmennina að
störfum. „Þetta fólk bar fimmtíu til
áttatíu kílóa byrðar, sömu leið og
við vomm að burðast með fimm til
tíu kíió. Það er ótrúlegt að sjá hvað
þeir em fótvissir og gátu farið með
jpessar byrðar. Burðarmennirnir
sjálfir hafa áreiðanlega ekki verið
meira en fimmtíu til sextíu kíló enda
em Nepalimir mjög fíngert fólk.
Þeir bám því rúmlega þyngd sína á
höföinu." Guðný útskýrði að Nepal-
imir settu band undir bjrðina og
smeygðu því svo á ennið á sér.
„Þannig var allt borið þama, við sá-
um jaínvel böm með sprek eða
yngri systkini á ferðinni.“
Böm í Nepal þurfa greinilega að
bera ábyrgð hvort á öðm mjög ung
sagði Guðný. „Mér fannst líka áber-
andi hve mikil nánd ríkir meðal
bamanna. Þau stóðu kannski þrjú
þétt saman og héldu hvert utan um
annað.“ I Nepal er það vináttumerki,
alveg upp á íúllorðinsár að haldast í
hendur. Geirharður sagði að ekki
væri óalgengt að sjá fullorðna karl-
menn leiðast á göngu eða haldast í
hendur á meðan þeir tala saman.
Hann taldi ekki ósennilegt að þessi
vináttuvottur gæti vaTdið við-
kvæmninni fyrir snertingu við
ókunnugu. „Það er miklu meiri
merking í snertingunni.“
Unnið við járnsmíðar, sitjandi á hœkjum sér úti á götu i Katmandú, borginni þar sem öllu œgir saman.
Þrátt fyrir harðbýlið og erfiðið
vom sögðust Geirharður og Guðný
ekki hafa haft á tilfinningunni að
fólk væri vansælt. Bæði böm og
fúllorðnir brostu mjög fallega og
stutt var í hláturinn. „Hlátur var
þessu fólki mjög tamur“ sagði Guð-
ný, „samt fannst mér að eftir því
sem við komum ofar í fjöllin, því
þyngra hafi verið yfir fólki og fötin
vom til dæmis ekki eins Titrík.“
Geirharður sagði að nyrst í Nepal og
efst i fjöllunum búi talsvert af Tíbet-
um sem hafi flúið yfirgang kínveija.
„Tíbetamir em bæði þyngri og
ákveðnari að sjá en Nepalimir“
sagði hann.
Hlunkast um í
nepölskum dansi
I göngutúmum var yfirleitt kom-
ið í náttstað milli ljögur og fimm á
daginn enda skall myrkrið á rétt fyr-
ir klukkan sex. „Fyrsta verk var allt-
af að kveikja upp eld“ sagði Guðný,
„eftir það var tjaldað og þá gátum
við skipt um föt. Svo sátum við í
kringum eldinn, spjölluðum saman
og þurrkuðum svitastorkin fötin
okkar. Eftir þetta var borðað og
spjallað meira. Ég verð líka að segja
fjrá því að við lásum framhaldssögu.
Ég haföi kippt með mér einni af
jólabókunum, Tröllasögum í nú-
tímaútgáfú, eftir þijá unga höfúnda,
og þær vom lesnar við eldinn.“
Fyrstu dagana skreið fólk í tjöld-
in sín rétt eftir kvöldmat og sofhaði
fljótt. „Svo fór að teygjast ur þessu“
sagði Guðný „og stundum fengurn
við raksí að drekka.“ Geirharður út-
skýrði hvað raksí er, „Raksí er gam-
bnnn þeirra, bmggaður úr hrísgijón-
um.“ „Kokkamir keyptu þetta af
einhveijum bóndanum og pótt mér
fyndist raksí alveg hryllilega bragð-
vont þá fannst mér samt notalegt að
drekka það“ sagði Guðný. Á góðum
kvöldum sungu burðarmennimir og
dönsuðu og aTltaf var það sama stef-
ið og texlinn. Geirharður sagði að
textinn fjallaði um montna hanann á
haugnum sem var sperrtur og góður
með sig að honum nefndist fyrir að
lokum. „Dansinn og söngurinn lýsti
tilburðum hanans og það var mjög
gaman að sjá þá dansa. Aðeins karl-
mennimir dönsuðu og þá sóló. Þetta
minnti ögn á gríska dansa. Burðar-
stúlkumur vom forsöngvarar og
takturinn var sleginn á trommu sem
þykir jafn ómissandi þama við
svona tækifæri og gítarinn hér.
Stundum heimtuðu þeir að við ís-
lensku karlmennimir tækju þátt eftir
að við fómm að kynnast meira.
Þeim fannst alveg óskaplega gaman
að sjá okkur hlunkast um...“ „...í
gönguskóm og gorítex-úlpum,“
skaut Guðný að. „Þetta vakti mikinn
hlátur og ómengaða ánægju,“ sagði
Geirharður. Þau sögðu að burðar-
mönnunum heföi greinilega verið
umbunað öðm hvom með raksí sem
kokkamir keyptu handa þeim. Þegar
raksiið á að vera mjög gott er það
hitað og sett í það smjör. „Allavega
var alltaf eins og olíubrák ofan á
því,“ sagði Guðný og það var
greinilegt að henni fannst tilhugsun-
in ekki mjög lystaukandi.
Hrakningar á
aðfangadag
Eftirminnilegasti dagurinn í
ferðinni var aðfangadagur jóla en
hann var jafnframt lengstur og erfið-
astur þvfþá lá leiðin í gegnum skóg,
upp að íjallaskarði sem var í 3400
metra hæð yfir sjávarmáli. Kjúk-
lingamir, sem áttu að vera í jólamat-
inn, sluppu næstum því fra kokkun-
um og þurfti að hlaupa þá uppi í
skóginum. „Við getum sagt að jóla-
maturinn hafi rölt með okkur í gegn-
um skóginn," sagði Guðný kimin.
Um dagrnn fór svo að snjóa. Geir-
harður sagði að lögð heföi verið
áhersla á að komast yfir skarðið og
aðeins niður hinum megin því þar
vom skýli fyrir burðarmennina sem
annars höföu engin tjöld fyrir sig.
,jEn hluti burðarmannanna tók ranga
slóð í gegnum skarðið og kom ekki
fram fyrr en myrkur var skollið á.
Við hin biðum neðan við skarðið á
örlitlum hjalla sem hægt var að
tjalda á. Þama vom lika örlitlir kofar
fyrir burðarmennina.“ Þá tvo tíma
sem beðið var eftir burðarmönnun-
um var það eldurinn sem bjargaði
fólki. „Við norpuðum í kringum bál-
ið og biðum eftir tjöldunum,“ sagði
Guðný. Hún sagði að þegar týndu
burðarmennimir komu loks heföu
eir verið mjög lerkaðir. „Sá sem
ar dótið okkar skalf til dæmis svo
að hann gat varla sagt takk þegar við
færðum honum lopapcysu." Þessa
jólanótt gengu flestar flikur sem ís-
lendingamir gátu verið án til burðar-
mannanna. Sirdinn sá svo um að
deila þeim út. „Þeir vom fljótir að
fara í lopapeysumar þegar þeir
fengu þær,“ sagði Geirhaður, „peir
skeTltu þeim á sig, utan yfir öll renn-
andi blautu fötin sem þeir vom í.“
Á aðfangadagskvöld var svo
heilmikil viðhöfn í mat. Kjúklingun-
um var smalað saman til slátrunar
og í eflirrétt var terta sem Guðný
segist ekki skilja hvemig kokkamir
gátu bakað við þessar aðstæður. Efl-
ír matinn, þegar allur hópurinn haföi
troðið sér inn í stórt topptjald sem
fylgdi eldhúsinu, deijdu sherpamir
út jólagjöfúm til íslendinganna.
Karlmennimir fengu nepalskar koll-
húfur og konumar perlufestar. Geir-
harður sagði að apamir, sem þeim
heföi verið lofað við skarðið, heföu
flutt sig niður fyrir snjólínu. „Við
hittum þá ekki fyrr en síðar,“ sagði
hann.
Jóladagsmorgunninn var
ógleymanlegur. „Tjöldin vom öll
hvít og veðrið var ótrúlega fallegt,
sannkallað jólaveður. Mistrið, sem
alltof oft gruföi yfir, var alveg horfið
svo við höfðum mikla fjallasýn.
Þetta var ógleymanleg mynd,
glampandi sól, tandurhreinn snjór
og skjannahvítir fjallatindamir
gnæföu yfir.“
Eftir jólin lá leiðin aftur niður í
móti, í átt að borginni Trisuli Basar,
og þá tóku við gróskumeiri svæði og
litríkara mannlíf. „Fyrsta bílnum
mættum við síðasta daginn í göngu-
túmum, rétt við borgina,“ sagði
Guðný og Geirharður bætti við að
það heföi verið fyrsta vélarhljóðið
sem þau heyrðu frá þvi þau lögðu
upp frá Gorki tólf dögum áður.
Reyndar höföu þau ekki heyrt í
neinum tækjum, ekki einu sinni út-
varpi, megnið af göngunni.
„Fólk var farið að hlakka mjög
til að komast í heitt bað og svo var
mikið talað um mat og hrein föt síð-
ustu dagana,“ sagði Guðný. Geir-
harður sagði misjafnt hvað menn
ætluðu fyrst að lata eftir sér þegar
komið væri aftur í „sívílíseraðar"
aðstæður. „Yfirleitt var efst á blaði
heitt bað, einhver drykkur eða eftir-
Iætismatur.“ Guðný sagði að meðan
á ferðinni stóð heföu flestir látið eft-
ir sér að afklæðast alveg og þvo sér í
einhverjum fjallalæknum eða þvo
sér í pörtum. En heita sturtan heföi
verið alveg rosalega góð eftir göng-
una.
Þegar göngunni lauk í Trisuli
Basar höföu 330 kílómetrar verið
lagðir að baki. „Við reiknuðum út
að dagleiðin heföi samsvarað því að
ganga upp og niður Esjuna og Ulf-
arsfellið til viðbótar suma dagana,“
sagði Geirharður. „Þegar við kom-
um aftur til Katmandú vorum við
miklu reyndari og létum ekkert slá
okkur út af laginu. Þetta var næstum
eins og að koma heim,“ sagði hann
og brosti. „Við nutum þægindanna.“
Þau leyföu sér að láta eins og túr-
hestar síðustu dagana og kynntu sér
meðal annars ýmsa trúarbragðasiði.
„Nepalir eru flestir hindúar en um
15 prósent em búddhatrúar og 5
Erósent eitthvað annað,“ sagði Geir-
arður. „Þó umgangast þeir hver
annan af fúllri virðingu og tillits-
semi, þama er engin afskiptasemi.
Þetta var eitt af þvi sterka sem mað-
ur uppliföi þama, andstætt þvi of-
stæki sem ríkir svo víða.“
Guðný sagði að Katmandú væri
mjög skrítin borg því þar ægði öllu
saman og stundum hefði henni
fundist eins og borgin heföi byggst
út á sorphaugana. „Sóðaskapurinn
er yfirgengilegur,“ sagði hún, „og
rennandj vatn finnst ekki nema sem
skólp.“ 1 gegnum Katmandú rennur
á og þar var fólk að baða sig, bursta
tennumar og þvo þvott en skammt
ffá vom aðrir að ganga öma sinna.
Guðný minntist þess að við gömlu
trébrúna, sem virtist reyndar hanga
uppi af gömlum vana, sáu þau hræ
af kú, hundi og svíni. „Kjötsölunum
er varla hægt að lýsa,“ sagði hún,
„þeir breiddu kjötið út á plastdúka,
oft alveg við götuna þar sem búfé,
bílar, fólksfiöldinn og hópar flæk-
ingshunda flæddu um.“ Geirharður
sagði að flækingshundar væm ein-
kenni Katmandú á sama hátt og
kettimir einkenna Róm.“
Innan um litskrúðugt mannlífið
á götunum vom svo auðvitað heil-
agar kýr á rölti. Guðný sagði að
enginn heföi stuggað við þeim en
margir klappað þeim. Hún vildi líka
endilega nefha gömlu hippana: „Við
sáum þá öðm hvom á röltinu í
Katmandú með gráu töglin sín.“
Nýtt sjónarhorn á
heimaslóðirnar
Hvemig er svo að koma heim
aftur eftir slíka lifsreynslu? Guðný
sagði að alveg síðan hún sneri heim
heföi hún átt mjög erfitt með að
segja ffá því hvemig þetta heföi ver-
ið. „Bæði andleg4 og líkamlegt áreiti
var svo mikið að eg hef eiginlega
ekki unnið alveg úr því ennþá. Ég á
erfitt með að lýsa tilfinningum mín-
um eftir þetta.“ Geirharður sagðist
hafa upphfað þessa ferð sem mnri
reynslu frekar en skoðunarferð:
„Þessi innri reynsla tengist því að
komast í þetta návígi við þriðja
heiminn. Ferðin hefur haft áhrif á
það sjónarhom sem ég hef á heima-
slóðimar, það er ekki gott að skil-
greina það.
Maður er undir áhrifum af því
að hafa komist svo nærri afkomu-
mörkum fólks, þeirri tilvem þar sem
ekki má mikið þrengja að til að fólk
geti haldið lífi. Maður má vera mjög
ónæmur ef slíkt hefúr ekki einhver
örlítil áhrif á manns eigið gildismat.
Orðin skemmtun eða gaman eiga
engan veginn við þegar svona
reynslu er lýst. Ferð á borð við þessa
gerir manni vonandi eitthvað gott í
þroska.“
-ag
NÝTT HELGARBLAÐ 8
FÖSTUDAGUR 17. JANÚAR 1992
NÝTT HELGARBLAÐ
9 FÖSTUDAGUR17. JANÚAR 1992