Dagblaðið Vísir - DV - 25.01.1996, Side 7
FIMMTUDAGUR 25. JANÚAR 1996
7
Fréttir
Halldór Björnsson tekur við formennsku í Dagsbrún:
Er alltaf til í hörku
- Núverandi valdhafar í Dags-
brún fengu lexíu þegar A-listinn
hafði nauman sigur í stjórn-
arkosningum. Er niðurstaðan
vantraust á þá sem hafa verið í
stjóm?
„Nei. Þetta er frekar vantraust á
þá launastefnu sem rekin hefur
verið í landinu. Við höfum tekið
þátt i að færa niður verðbólguna og
fólk hefur ekki fengið til baka það
sem hefur falist í batanum. Auðvit-
að er hluti af þessu kannski van-
traust á stjórn Dagsbrúnár en
hreyfingin hefur ekki staðið sig
sem skyldi seinni árin.“
- Bullandi óánægja er með
kjara- og innanfélagsmál innan
Dagsbrúnar. Beinist þessi óá-
nægja að þér?
„Ég vil ekki taka undir þetta.
Menn koma hingað í slæmu
ástandi og eru kannski ekki sáttir
við þá afgreiðslu sem þeir fá. Auð-
vitað geta komið atvik þar sem
menn telja sig ekki fá þá eðlilegu
afgreiðslu sem þeir eiga rétt á. Ég
man aldrei eftir því að menn hafi
farið frá mér í miklum ham og
iliindum en ég segi mönnum sann-
leikann og það sem ég get staðið
við.“
Þátttaka alltaf dræm
- Eftir stjómarkjörið var talað
um kosningasmölun. Þurfti að
smala gömlu fólki á kjörstað
vegna lítils fylgis hjá ungu fólki?
„Þetta fólk hefur þekkt tímana
tvenna og lagt mikið á sig til að
byggja upp þetta þjóðfélag. Mér
finnst of langt gengið ef það á að
svipta það öllum rétti.
Við rákum kosningabaráttuna
eins og kosningabarátta er rekin.
Ef ekkért er gert til að reyna að
vinna kosningabaráttu, sem hugs-
anlega er tvísýn, þá fæst ekki sig-
- OUi dræm kosningaþátttaka
þér vonbrigðum?
„Nei, ekki þegar upp er staðiö.
Kosningaþátttaka frá 1951 er allt
frá 1.200 upp í 2.100 manns mest
þannig að þetta er ekkert til að
vera hissa á. Auðvitað er furðulegt
í stóru félagi eins og Dagsbrún að
innan við 50% taki þátt í kosning-
unum eftir þá rosalegu umfjöllun
sem fékkst í dagblöðum.“
- Varaformannsefni B-listans
hefur talað um klofning eftir
kjörið. Er Dagsbrún að klofna í
tvennt þar sem verkamenn
stjóma öðru félaginu og hag-
fræðingar hinu?
„Þetta er ekki málið. Þetta sýnir
að maðurinn er ekki tilbúinn til að
taka ósigri. Ég hef ekki heyrt þessa
skoðun hjá neinum B-listamanni
nema þessum eina. Ég trúi ekki
fyrr en ég tek á að félagsmenn i
Dagsbrún fari að splundra sínu fé-
lagi einmitt þegar þarf að sameina
það.“
Fólk er fast á klafa
- Eru verkalýðsfélögin orðin
að þjónustustofnunum í stað
þess að beita sér í kjarabarátt-
unni?
„Það er rétt. Undanfarin ár hefur
hellst yfir verkalýðsfélögin þáttur
sem ekki hefur verið til í starfsemi
félaganna síðan á kreppuárunum
og það er þetta rosalega atvinnu-
leysi. Við erum líka með sjúkrasjóð
og orlofssjóð. Allt tekur þetta sinn
tíma þannig að verkalýðshreyfing-
in er að hluta til orðin þjónustu-'
Haildór Björnsson, nýkjörinn formaður í Dagsbrún, ætlar að hætta eftir tvö ár. Hann telur hugsanlegt að kona
verði formaður á eftir sér. DV-mynd GVA
stofhun. Verkalýðshreyfmgin hef-
ur ekki gætt sín sem skyldi í launa-
kjörum félagsmanna. Sérstaklega
síðustu árin.“
- Hefur smám saman fjarað
undan verkalýðsforystunni og
hún ekki áttað sig fyrr en hún
hefur staðið tylgislaus?
„Nei. Ég er alveg sannfærður um
að orkan í baráttuna hefur dvínað
af því að fólk er fast i klafa alls kon-
ar greiðslna. Það er hins vegar ekki
afsakanlegt að hafa ekki gætt sín
betur í kjaramálunum. 50-75 þús-
und króna mánaðarlaun fyrir full-
frískan vinnandi mann ganga ekki
lengur. Það er ekki í takt við tím-
ann 1996. Á þessu verður að taka og
það verður hreyfmgin í heild aö
gera. Ekki er hægt að varpa allri
ábyrgð á tíu menn sem sitja i stjórn
eins verkalýðsfélags. Fólkið sjálft
verður að vera tilbúið til að fylgja
stjórninni."
- Hvernig ætlið þið að hækka
taxtann?
Yfirheyrsla
Guðrún Helga
Sigurðardóttir
„Við erum með tillögur um að
brjótast út úr þeirri kyrrstöðu, sem
launakjörin eru komin í, og leggja
áherslu á launataxtana. Menn
verða að láta skynsemina ráða og
taka hækkun launataxta í áfong-
um.“
- Hvaða kröfur leggið þið
fram?
„Ég get ekki svarað því. Við
erum bundnir með samningana út
þetta ár. Við ætlum að vinna að því
að ná einingu í félaginu um kjara-
stefnu og hlusta á hvað okkar fé-
lagsmenn vilja leggja áherslu á.
Menri éiga ekkí áð dreifa kröftun-
um á alls kyns atriði heldur ein-
beita sér að taxtamálunum."
Höfum vantreyst fólki
- Ertu til í hörku, verkföll og
erfiðan vetur?
„Ég hef alltaf verið til í hörku.
Ég hef verið þeirrar skoðunar und-
anfarin ár að við höfum vantreyst
fólki eða ekki viljað láta koma í
ljós hvort fólk er tilbúið að fylgja
okkur út í átök eða ekki.“ ,
- Fyrir jól voru uppreisnar-
menn í ASÍ með uppsteyt út af
sjálftöku þingmanna í launamál-
um. Hvaða skoðun hefur þú á
því?
„Samningar tókust í febrúar og
fólk fékk 2.700-3.700 króna launa-
hækkun. Þeir sem á eftir komu
fengu miklu meira. Síðan kom
sjálftaka þingmanna og svo var
barið í bumbu á útifundi og menn
höfðu uppi stór orð. Við vitum
hvernig það fór. Fimm félög sögðu
upp samningum én vorú dæmd inn
í þá aftur. Meirihluti launanefnd-
anna taldi þetta innan ramma laga
og samninga. Hverju á fólk að trúa
þegar farið er fram meö slíkum há-
vaða og yfirlýsingum og síðan eru
efridirnar engar? Það er ekki und-
arlegt að fólk bregðist illa við.
Ég vil ekki trúa því að við séum
svona óvinsælir í Dagsbrún. Við
lentum í þessari þróun og erum
fyrsta tækifæri fólks til að sýna
hug sinn. Ég vil trúa því að það
hafl mótað skoðanir fólks á þessu
framboði stjórnar og trúnaðar-
ráðs.“
- Verkalýðsbaráttan hefur
verið í lægð. Hefur vantað al-
mennilega hugsuði og forystu-
menn í verkalýðshreyfinguna?
„Ég veit það ekki. Menn tala oft
um þá sem eru gengnir og voru
miklir dugnaðarmenn en mega
ekki gleyma því að þjóðfélagið er
breytt. Þegar þjóðarsáttin hóf inn-
reið sína vildu menn stöðugleika.
Fólk vildi losna úr vítahring verö-
bólgunnar og því er ósanngjarnt að
segja að verkalýðsforystan hafi ein
búið til þjóðarsáttina. Seinni árin
hefur mér fundist vanta harðari
tón í verkalýösforystuna, sérstak-
lega aðgerðir til að knýja á um að
launum sé ekki svona misskipt
eins og í dag.“
Verðum að tryggja okkur
stuðning
- Hefur verkalýðshreyfmg-
unni hnignað innan frá, er kerf-
ið gamalt og úrelt og þarfnast
endurskoðunar?
„Það getur veriö. Það er eflaust
rétt að gera þarf ýmislegt við inn-
viði verkalýðshreyfingarinnar. Ég
myndi telja að affarasælasta leiðin
væri að tengja saman nýtt fólk með
nýjar hugmyndir og þá sem eru að
fara út. Við sjáum víða um heim
hvað svona byltingar og kúvend-
ingar hafa þýtt fyrir launafólk."
- Á árum áður sóttu forystu-
menn vinnustaðina heim. Slíku
er hætt. Hefur verkalýðsforyst-
an fjarlægst grasrótina?
„Já. Það er ekki nokkur vafi.“
- Hvemig viltu laga það?
„Við þurfum að leggja í vinnu á
vinnustöðum eða boða til fundar
með félagsmönnum því að við verð-
um að vinna þá til fylgis við okkar
stefnu. Ekki þýöir að horfa á næstu
áramót og hugsa um að leggja fram
kröfur horfandi upp á að þurfa að
fara í átök, sem ég sé ekki alveg
hvernig við komumst hjá, og vita
ekki hvort við höfum félagsmenn-
ina með okkur. Menn verða að
byrja á því að kanna vilja félags-
manna til að fylgja forystunni til
þess að rétta kjörin. Við verðum
auðvitað að taka tillit til fjöldans
og ná honum að baki okkur. Við
þurfum væntanlega að eyða sumr-
inu í það vegna þess að í haust
verðum við að undirbúa kjaragerð-
ina. Síðan er vonandi að þátttakan
á fundinum verði þannig að við
fáum eitthvað marktækt út úr
þessu.“
- Ætlarðu að hætta for-
mennsku eftir tvö ár?
„Ég mun starfa hér til 1998 ef ég
hef til þess styrk í félaginu. Það
verður mitt síðasta starfsár."
- Verður kona næsti formaður
Dagsbrúnar?
„Það getur alveg eins verið, ekki
síst ef við sameinumst Framsókn.
Það er mjög ofarlega á dagskrá
hjá okkur að byrja á því núna.” :