Dagblaðið Vísir - DV - 25.01.1996, Síða 13
FIMMTUDAGUR 25. JANÚAR 1996
13
Ofurhundurinn Krummi
Á síðasta ári kom vel í ljós
hvers þjálfaðir hundar eru megn-
ugir þegar þeir með þefskyni sínu
björguðu mannslífum í snjóflóð-
um. Fíkniefnaleitarhundar bjarga
einnig mannslífum þótt óbeint sé.
Sem dæmi má nefna Krumma, en
hann er fíkniefnaleitarhundur í
eigu ríkisins sem hefur skUað góð-
um árangri við flkniefnaleit síð-
ustu árin. Hlutverk hans og stjórn-
anda, sem ég fékk að fylgjast með
við störf um daginn, er að leita að
fíkniefnum í pósti sem kemur í
toUpóststofuna erlendis frá. Fyrir
utan það verk á hann einnig að
leita í gámum og skipum í höfnum
landsins, ferjunni Norrænu og
sinna fíkniefnaleit í tengslum við
það miUilandaflug sem tU fellur á
Akureyrar- og EgilsstaðaflugveUi.
AUir sjá að það er ekki hægt að
sinna leit með sómasamlegum
hætti á ofangreindum svæðum
með einungis einn hund, þótt dug-
legur sé. Því er brýnt að auka og
efla hundaleit enn frekar.
Lögreglan í Reykjavik á tvo
fikniefnaleitarhunda sem hafa
hlaupið í skarðið fyrir Krumma í
tollpóstinum, þ.e. ef þeir eru ekki
uppteknir við húsleit eða í öðrum
verkefnum hjá lögreglunni á sama
tíma. Tveir hundar sinna leit í
flugstöðinni í Keflavík með ágæt-
um árangri.
Leit minni en æskilegt er
Tollverðir skila einnig góðu
starfi miðað við aðstæður. Þeir
leita t.d. að ólöglegum varningi,
bæði með handleit og gegnumlýs-
ingarvél. Þannig hefur fundist
m.a. hass, amfetamín, maríjúana,
alsælutöflur, sterar, kókaín, LSD
og kannabisfræ. Einnig áfengi, tó-
bak, hrátt kjöt og vopn. Vegna
sparnaðar er búið að fækka starfs-
fólki og takmarka yfirvinnu
þannig að leit er minni en æski-
legt er.
Harðsvíraðir og skipulagðir
fíkniefnainnflytjendur þekkja að
sjálfsögðu hve fíkniefnaleit hér á
landi er lítil og eiga því auðvelt
með að koma vöru sinni til lands-
ins.
Dreifingarkerfi fikniefnasala er
svo fullkomið að unglingar fuU-
yrða að jafnauðvelt sé að verða sér
úti um fikniefni eins og að panta
pitsu.
Kjallarinn
Siv Friðleifsdóttir
þingmaður Framsóknarflokksins
og aldur neytenda hefur lækkað.
Nýleg dæmi eru um að ungmenni
hafa faUið fyrir eigin hendi í kjöl-
far fíkniefnaneyslu. Ofbeldi og
innbrot, fylgifiskar fíkniefna- og
áfengisneyslu, eru fastir liðir í
fréttum dagsins. Stjórnvöld hafa
brugðist við ástandinu að ein-
hverju leyti og má nefna að búið
er að auka fjármagn forvarnasjóðs
heUbrigðisráðuneytisins og uppi
eru áætlanir um jafningjafræðslu
um til að hindra innflutning og
dreifingu fikniefna. Þar er starf-
semi lögreglu og tollgæslu með
fíkniefnaleitarhunda í þjónustu
sinni lykilatriði. Spurningin, sem
stjórnvöld þurfa að svara, er hvort
ekki hefur verið gengið of langt í
niðurskurði fjárveitinga til starf-
semi þessara aðila.
Fórnarkostnaðurinn af slíku
fjársvelti þeirra sem hindra fíkni-
efnadreifingu gæti verið meiri
„Harðsvíraðir og skipulagðir fikniefnainn-
flytjendur þekkja að sjálfsögðu hve fíkni-
efnaleit hér á landi er lítil og eiga því
auðvelt með að koma vöru sinni til lands-
ins.“
Endurskoða þarf varnir framhaldsskóla. Það er hins vegar þegar upp er staðið en upphafleg-
Afleiðingarnar eru skelfilegar. ljóst að kominn er 'tími til að end- ur sparnaður.
Neysla fíkniefna hefur færst í vöxt urskoða þær varnir sem við höf- Siv Friðleifsdóttir
B««5
[pr*
BWmv.
wtsnm
'I'OIATÍ^
„Það er hins vegar Ijóst að kominn er tími til að endurskoða þær varnir sem við höfum til að hindra innflutning
og dreifingu fíkniefna. Þar er starfsemi lögreglu- og tollgæslu með fíkniefnaleitarhunda í þjónustu sinni lykilat-
riði.“
Árangur í fjármálastjórn borgarinnar
Fjárhagsáætlun Reykjavík-
urborgar 1996 staðfestir að veru-
legur árangur hefur náðst í fjár-
málum borgarinnar. Hallinn á
borgarsjóði hefur ekki verið
minni síðan 1990.
Með sama hætti hefur tekist að
minnka skuldasöfnun borgarsjóðs
sem í ár er gert ráð fyrir að nemi
um 500 milljónum króna. Á árinu
1992 jukust heildarskuldir borgar-
sjóðs um 2.393 milljónir króna á
árslokaverðlagi 1994, á árinu 1993
um 2.260 milljónir og á árinu 1994
um 2.675 milljónir króna en það
var síðasta árið sem unnið var
samkvæmt fjárhagsáætlun fyrr-
verandi meirihluta sjálfstæðis-
manna.
Samkvæmt íjárhagsáætlun
þessa árs verða skatttekjur borg-
arsjóðs 11.256 milljónir króna á ár-
inu 1996 en rekstrargjöld 9.835
milljónir króna. Rekstrargjöld
borgarsjóðs að frátöldum vöxtum,
sem hlutfall af skatttekjum, eru
samkvæmt frumvarpinu 79%. Er
þarna um umtalsverða breytingu
að ræða fr4 fyrri árum en á árinu
1993 var hlutfallið 84% og á árinu
1994 93%. Er að því stefnt að þau
fari niður í 75% á k'omandi árum.
Eins og sjá má af þessum niður-
stöðum hafa veruleg umskipti orð-
ið í fjármálum borgarinnar á síð-
asta ári og verður allt kapp lagt á
að halda áfram á þeirri braut en
jafnframt lögð áhersla á aukna vel-
Kjallarinn
Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir
borgarstjóri.
ferð borgarbúa.
Einkum tvennt einkennir þessa
fjárhagsáætlun. Annars vegar er
gætt aðhalds og sparnaðar á öllum
sviðum og jafnframt haldið áfram
á þeirri braut að draga úr skulda-
söfnun borgarsjóðs.
Hins vegar er lögð áhersla á að
mæta þörfum borgarbúa fyrir
bætta og aukna þjónustu. Þar veg-
ur þyngst þjónusta við barnafjöl-
skyldur í borginni og liggur meg-
inþungi framkvæmda borgarsjóðs
á sviði skóla- og leikskólamála
eins og á árinu 1995.
Jafnframt er lögð áhersla á að
halda skattabyrði á Reykvikinga í
lágmarki.
Samanlögð skattabyrði vegna
útsvars og fasteignagjalda í
Reykjavík er með því lægsta sem
þekkist meðal sveitarfélaga á land-
inu en þó hefur tekjuskerðing af
hálfu ríkisvaldsins bitnað verr á
Reykjavík en nokkru öðru sveitar-
félagi.
Uppbygging í borginni -
Miklar framkvæmdir eru í borg-
inni á sviði leikskóla og grunn-
skóla. Alls fjölgaði heils dags rým-
um um 400 á árinu 1995. Jafnframt
var sú grundvallarbreyting gerð
hjá Dagvist barna að öll börn ættu
nú rétt á heils dags vistun á leik-
skólum borgarinnar, óháð hjú-
skaparstöðu foreldranna. Á þessu
ári er reiknað með fjölgun sem
svarar 350-400 heils dags rýmum.
Á árinu 1995 fækkaði um 150-200
börn á biðlistum Dagvistar barna
og má ætla að í árslok 1996 saman-
standi biðlisti Dagvistar barna að-
allega af eins árs börnum.
Það er stefna borgaryfirvalda að
einsetja alla grunnskóla borgar-
innar fyrir árið 2001. Nú eru ein-
setnir 11 af þeim 28 grunnskólum
sem starfandi eru í borginni og
gert ráð fyrir því að a.m.k. þrír
skólar bætist við á þessu ári. Á
þessu ári verður 830 milljónum
króna varið til stofnkostnaðar
skólamála í Reykjavík. Stærsta
einstaka verkefnið er bygging
Engjaskóla og nemur kostnaður
230 milljónum króna.
Þeirri stefnu og áhersluatriðum
sem fram koma í fjárhagsáætlun
Reykjavíkúrlistans fyrir árið 1996
verður best lýst með hugtökunum
sjálfsvirðing, sjálfstæði og sam-
hjálp. Sú stefna er mörkuö af borg-
aryfirvöldum að þjónusta borgar-
innar eigi að miða við það að við-
halda sjálfstæði einstaklinganna,
styrkja sjálfsvirðingu þeirra og
tryggja að þeim standi samhjálp til
boða þegar í nauðirnar rekur.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
„Samanlögð skattabyrði vegna útsvars
og fasteignagjalda í Reykjavík er með
því lægsta sem þekkist meðal sveitarfé-
laga á landinu en þó hefur tekjuskerðing
af hálfu ríkisvaldsins bitnað verr á
Reykjavík en nokkru öðru sveitarfélagi.“
Með og á
móti
Kennarar greiða skatt af
greiðslum úr verkfallssjóði
Styrkir og
bætur
skattskyld
„Verkfalls-
bætur falla tví-
mælalaust
undir hið víð-
tæka tekjuhug-
tak skattalaga.
Almennt má
segja að hvers
konar tekjur
teljist skatt-
skyldar hjá deildarstjóri í tjár-
móttakanda, "’álaráðuneytinu.
þar á meðal
styrkir og bæt-
ur. Varðandi forsendur þess að
líta á verkfallsbætur sem tekjur
þá er staðreyndin sú að þegar
einstaklingur greiðir í verkfalls-
sjóð missir hann forræði á þeim
fjármunum sem hann lætur
renna í sjóðinn. Um rétt manna
til greiðslna úr verkfallssjóðum
fer eftir úthlutunarreglum ein-
stakra sjóða. Þannig er ekki
sjálfgefið að þeir fái úthlutað aft-
ur þeim peningum sem þeir hafa
lagt til sjóðsins. Sem dæmi má
nefna að maður kann að hafa lát-
ið af störfum þegar til útgreiðslu
úr verkfallssjóði kemur. Með
sama hætti getur maður sem ný-
hafið hefur störf þegar verfall
hefst fengið verkfallsbætur án
þess að þær séu í neinu sam-
ræmi við það sem hann hefur
innt af hendi í sjóðinn. I ljósi
þess að maður sem greiðir í
verkfallssjóð missir þannig for-
ræði fjármunanna og ekki er
rökbundið samhengi á milli þess
sem greitt er í sjóðinn og greitt
er úr honum verður ekki talið að
um „tvísköttun" sé að ræða við
skattlagningu greiðslna úr verk-
fallssjóðum.“
Ekkert
annað en
tvísköttun
„Þegar fólk
leggur til hlið-
ar ákveðinn
hluta launa
sinna eftir að
hafa greitt af
þeim tekju-
skatt er óeöli-
legt að skatt-
leggja þær
sömu tekjur
að nýju. Kenn-
arar hafa um
margra ára skeið lagt til hliðar
ákveðinn hluta af launum sínum
með því að greiða í verkfallssjóði
kennarafélaganna. Þetta hafa
menn gert eftir að hafa fyrst
greitt tekjuskatt af þessum krón-
um. Hér er því í rauninni um að
ræða sparifé einstaklinga og mér
vitanlega þurfa menn ekki að
greiða tekjuskatt af þeim krón-
um sem þeir taka út af sparifé
sínu. Það er því fullkomlega eðli-
leg krafa að launþegar séu und-
anþegnir því að greiða fyrst
skatt af tekjum sínum þegar
þeirra er aflað og að nýju þegar
þær eru notaðar eins og núgild-
andi reglur gera ráð fyrir varð-
andi verkfallssjóði stéttarfélaga.
Skattlagning styrkja úr verkfall-
sjóðum er ekkert annað en tví-
sköttun og tvísköttun getur
aldrei talist eðlileg. Það væri því
fullkomlega eðlilegt að snúa sér
að því að breyta lögum og reglu-
gerðum þannig að enginn yrði
krafinn um skatta af sömu krón-
unni nema einu sinni." -ÞK
Eiríkur Jónsson,
formaður Kennara-
sambands íslands.