Dagblaðið Vísir - DV - 02.10.1996, Qupperneq 4

4
MIÐVIKUDAGUR 2. OKTÓBER 1996
Fréttir
íslenskur iönrekandi í Ástraliu:
Islensku vélstjór-
arnir eru bestir
- segir Kolbeinn Guönason í Portland
Okkur vantar menn meö alhliða
tæknimenntun og íslenskmenntaðir
vélstjórar henta okkur mjög vel þar
sem þeir eru mjög vel menntaöir.
Ég er því aö leita að vélstjórum hér
sem eru tilbúnir að koma til starfa í
Ástralíu," segir Kolbeinn Guðna-
son, vélstjóri og iðnrekandi í
Portland í Ástralíu, í samtali við
DV.
Kolbeinn fluttist til Ástralíu árið
1987 og settist að í Portland þar sem
hann rekur fyrirtæki sem annast
viðgerðir og viðhald á flskibátum
sem gerðir eru út frá Portland og
nágrenni. Jafnframt annast fyrir-
tæki Kolbeins sölu á vélum og
tæknibúnaði fyrir báta og bátasjó-
menn og annast viðhaldsþjónustu á
búnaðinum. „Við vorum áður í út-
gerð og það hefur töluvert af íslend-
ingum starfað hjá okkur í gegn um
árin. Maður sá glögglega muninn
þegar íslenskir vélstjórar voru á
bátunum. Það var ekki sambæri-
legt. Það voru aldrei nein vandamál
hjá þeim íslensku."
Bátar, sem gerðir eru út frá Port-
landssvæðinu, veiða aðallega stór-
vaxinn humar en auk þess eru
stundaöar togveiðar, ekki sist á
búra. Portland er mjög miðsvæðis,
að sögn Kolbeins, og stutt á miðin
og á markað með afurðimar í Mel-
boume. Kolbeinn segir að verið sé
að koma á kvótakerfi í humarnum
og menn því alvarlega að líta í
kring um sig með að fara út í línu-
veiðar og handfæraveiðar þegar
humarkvótinn er veiddur. „Ég er
hér því öðrum þræði til að sækja
sjávarútvegssýninguna til að líta í
kring um mig eftir tækjum og bún-
aði sem henta myndi hjá okkur.“
Kolbeinn hefur reyndar flutt inn
handfærarúllur frá DNG sem hafa
reynst mjög vel. Hann segir að
nauðsynlegt sé að geta haft full-
komna viðhaldsþjónustu fyrir allan
slíkan búnað en menn séu smeykir
við að kaupa innfluttan búnað og
sitja síðan uppi með það að fá enga
viðgerðarþjónustu eða varahluti ef
búnaðurinn bilar.
Kolbeinn segir talsverða mögu-
leika á útflutningi frá íslandi á
tækjum til fiskveiða og fiskiðnaðar.
Þegar hafi Hampiðjan kynnt Gloria-
trollin sem hafi reynst mjög vel og
cdlinn alveg þrefaldast við notkun
þeirra og slíkt spyijist fljótt út.
„Það er mjög gott aö búa í Port-
land, verðlag er tiltölulega lágt og
skattar skikkanlegir. Ég held að ef
menn eru sæmilega útsjónarsamir
og tilbúnir að vinna sé hægt að
komast áfram mjög auðveldlega,"
segir hann. „Það hefur verið kostur
fyrir mig að vera einn af fáum sem
menntaðir eru í bátum og skipum.
Ég hef alltaf verið meira í kring um
báta en stærri togara og því verið
fær um að leysa vandamál sem aðr-
ir réðu ekki við þótt það þyrfti svo
sem engin kraftaverk til,“ segir Kol-
beinn Guðnason, vélstjóri og iðn-
rekandi í Portland í Ástralíu.
-SÁ
Undrun meðal íslendinga í Lúxemborg:
íslenska ríkið virðist vera að
hefja trúboð í Mið-Evrópu
- segir Hermann B. Reynisson, formaður íslendingafélagsins
„Þeir íslendingar sem hér búa
eru ekki íslenskir skattgreiðendur
þannig að skattborgarar á íslandi
munu borga fyrir þessa þjónustu
við okkur. Þá hefur nokkur hluti ís-
lendinganna hér tekið erlent ríkis-
fang þannig að manni viröist við
fyrstu sýn sem íslenska ríkið sé að
hefia trúboð á meginlandi Evrópu,"
segir Hermann B. Reynisson, for-
maður íslendingafélagsins í Lúxem-
borg.
í samtali við DV í gærkvöldi
sagði Hermann að meðal íslending-
anna ríkti mikil undrun yfir hinni
skyndilegu ákvörðun stjómvalda á
íslandi um að stofna prestsembætti
til að þjóna þeim og öðrum löndum
á svæðinu. Ekkert samband hefði
verið haft viö stjóm íslendingafé-
lagsins né nokkurn íslending vegna
málsins áður en ákvörðunin var
tekin.
Hermann segir að íslendingamir
búi í lifandi samfélagi og hafi öll
tækifæri til að fá trúarþörfum sín-
um fullnægt og að menn sjái ekki
sérstaka þörf fyrir nýja prestsemb-
ættið. „Maður hefði haldið að það
hefði verið ódýrara fyrir íslenska
skattborgara að starfskraftar þessa
manns hefðu nýst þeim sjálfum á ís-
landi á einn eða annan hátt,“ segir
Hermann.
Hermann B. Reynisson segir að
íslendingarnir í Lúxemborg hafi að
frumkvæði íslendingafélagsins not-
ið þjónustu sr. Jóns A. Baldvinsson-
ar, sendiráðsprests í London, og
hafi hann komið að jafnaði þrisvar
á ári og stundum ásamt kór íslend-
inga í London og flutt messu. í sér-
Kolbeinn Guönason rekur fyrirtæki sem annast viðhald og sölu á vélum og
tæknibúnaöi fyrir fiskibáta í Portland í Ástralíu. Hann var á íslandi á dögun-
um til að kynna sér nýjungar á sjávarútvegssýningunni, sem geta nýst í
áströlskum sjávarútvegi, en einnig til að ráða nýja starfsmenn því hann
vantar íslenska vélstjóra til starfa. DV-mynd ÞÖK
stökum tilvikum, eins og þegar um
andlát hefur verið að ræða, hafi sr.
Jón verið kallaður til og hafi þá ís-
lendingafélagiö staðið straum af öll-
um kostnaði.
Hermann segir stjóm íslendinga-
félagsins öðmm þræði eins konar
safnaðarstjórn sem kallar til prest
þegar þörf er á sérþjónustu og hafi
samstarfið við sr Jón A. Baldvins-
son verið mjög gott. „Stjórnin
ákveður hverju sinni hverja hún
vill fá til samstarfs og innan hennar
hefur ekkert verið rætt um breyt-
ingar. Við munum að öllum líkind-
um skipuleggja okkar vetrarstarf
með tilliti til þess hverja okkur
langar til að fá í heimsókn til okkar
og ég vænti þess að sr. Jón A. Bald-
vinsson komi til okkar að okkar
beiðni, eins og áður.
Annað mál er að við lítum já-
kvætt á erindi fólks sem vill koma
og heimsækja okkur en það verður
að passa inn í okkar dagskrá. Við
erum hin eiginlega safnaðarstjóm
sem gleymst hefur að tala við í
þessu máli,“ sagði Hermann Reynis-
son, formaður íslendingafélagsins í
Lúxemborg. -SÁ
Dagfari
Fórnarkostnaðurinn
Á Islandi hefur sú stefna verið
rekin svo lengi sem elstu menn
muna að halda jafnvægi í byggö
landsins. Það er kölluð byggða-
stefna og hefur einkum markast af
þeirri viðleitni stjórnvalda og
landslýðs alls að efla atvinnulíf út
á landi, bæta samgöngur og beita
fyrirgreiðslu til fyrirtækja úti á
landsbyggðinni umfram þann at-
vinnurekstur sem fer fram í þétt-
býlinu. Þessi stefna hefur leitt til
þess að íbúum landsbyggðarinnar
hefur fækkað jafnt og þétt og ligg-
ur nú við landflótta frá Vestfjörð-
um í krafti þessa göfuga málstaðar.
Enda er það rökrétt afleiðing af
bættum vegum og samgöngum að
leiðin hefur orðið greiðari suður.
Og svo hafa menn getað nýtt sér
styrkina frá Byggðastofnun til að
koma undir sig fótunum í Reykja-
vík.
Nýlega hefur Ríkisendurskoðun
gert Byggðastofnun þann greiða að
taka saman hvað starf og styrkir
Byggðastofnunar hafa kostað,
Stofnunin sjálf hafði enga yfirsýn
yfir þau útgjöld og núverandi for-
maður Byggðastofnunar er Rikis-
endurskoðun afar þakklátur fyrir
þessa greiðasemi, enda „getur hún
orðið góð leiðsögn fyrir Byggða-
stofnun" og þetta „eru klárar talna-
legar niðurstöður". Og hverjar eru
þessar talnalegu niðurstöður? Jú,
Byggðastofnun hefur varið sautján
milljörðum á árunum 1985 til 1995
til að halda jafnvægi í byggð lands-
ins. Með sautján milljarða styrkj-
um hefur stofnuninni tekist að
jafna út flóttann af landsbyggðinni
þannig að fólk hefur flutt nokkurn
veginn í sömu hlutfóllum frá hin-
um ýmsu landsfjórðungum.
Þetta er klár talnaleg niðurstaða
sem er afar gagnlegt fyrir Byggða-
stofnun að sjá svart á hvítu. Það
getur aö minnsta kosti enginn sak-
að forsvarsmenn stofnunarinnar
um að hafa mismunað kjördæm-
um. Þeir hafa styrkt alla jafnt til að
komast í burtu. Fram kemur í
skýrslu Ríkisendurskoðunar að
skort hafi framkvæmdaáætlun,
styrkveitingar hafi verið tilviljana-
kenndar og handahófskenndar og
stofhunin hefur ekki lagt fram til-
lögur eða farið eftir neinum áætl-
unum um lausnir á þeim vanda
sem ýmis landsvæði hafi staðið
frammi fyrir.
Ríkisendurskoðun segir að
styrkirnir hafi verið hæstir til
þeirra þar sem atvinnutekjurnar
voru hæstar. Þetta síðastnefnda er
athyglisvert og á sér þá eðlilegu
skýringu að vonlaust er að styrkja
þá sem ekkert eiga. Nær er að
hjálpa þeim sem hjálpa sér sjálfir,
enda eru þeir líklegastir til að hafa
þrek til að koma sér burt og skapa
sér tekjur annars staðar. Raunar
staðfestir Ríkisendurskoðun þá
niðurstöðu að fyrirgreiðsla
Byggðastofnunar hafi ýtt undir bú-
ferlaflutninga, sem er út af fyrir sig
gagnleg talnaleg niðurstaða fyrir
Byggðastofnun. Fórnarkostnaður-
inn er metinn á 8,4 milljarða króna
en það er sú tala sem ríkissjóður
hefði haft í tekjur af meðalávöxtun
þess fjár sem Byggðastofnun hefur
haft til ráðstöfunar á umræddu
tímabili. Það er sú talnalega niður-
staða sem formaður stjórnar
Byggðastofnunar metur mest og
telur afar gagnlega fyrir stofnun-
ina.
Er ekki nokkur vafi á því að rík-
isstjómin og stjómmálamenn allra
kjördæma munu nú í framhaldinu
efla Byggðasjóð og Byggðastofnun
sem mest þeir mega þegar sú talna-
lega niðurstaða liggur fyrir að
fórnarkostnaðurinn við að styrkja
fólk til búferlaflutninga af lands-
byggðinni ber þann árangur sem
raun ber vitni án þess að nokkur
stefna, áætlun eða skynsemi liggi
að baki þeim ákvörðunum, önnur
en sjálfsögð og eðlileg fyrirgreiðsla
velviljaðra alþingismanna.
Dagfari