AvangnâmioK - 01.08.1948, Side 15

nr. 2
AVANGNÅMIOK’
155
sataKånginama. kisiåne tamåko ineriartornermut au-
lajangiutaussugssat oxalflserissariaxarpavut danskit
kalåtdlitdlo nålagkersuissue påsissutigssaxartiniardlu-
git amalo inm'nait aperKutinik tamåkuninga soxuti-
gissaxanissut påsissutigssaKartiniardlugit.
1946-me kalåtdlit autdlartitait isumaxatigigdlutik
oxauseKarput niuvernikut monopoleKarneK atåinarat-
dlarxuvdlugo kigsautigalugulo nunap umiarssuarnut
takornartanut tikerxussåungineranik matussauneranig-
dlo aulajangersagkat månamut atortut atatlnarnexar-
Kuvdlugit. tamatumunga pissutautinexarpoK autdlar-
titaussut isumaKarmata: „kalåtdlit anersakut timikut-
dlo ineriartornikut sule ima angussaxartigisimånging-
mata nunap måssåkut xaningnerpåkutdlQnit angma-
gaunigsså isumangnaitsumik pilersisinauvdlugo".
tamatuma agssortflssutiginexartarnera erxaivdlu-
go pingårtitdlugo taissariaxarpox avdlamik sarxumer-
soKartinago isuma tamåna uvagut infitigssarsiornerup
nålagkersuinermut tungassumik ingerdlatinexarnera-
nut akissugssåussusexartugut måna tikitdlugo najor-
Kutagssarisimagigput.
nålagkersuinerme Danmarkip ukiut 175 migssi-
liordlugit kalåtdlit nunane ingerdlåsimassåne sarxu-
mitineKarnerusimavoK kalåtdlit pissutsit nunamik a-
tortisinaussait ajtingitsut atordlugit infivdlutigdlo ine-
riartortineKarnigssånik ikiorniardlugit. kigsautigissax
tamånalo sule kigsautigiuarparput. taimåitumik ma-
na aperxutauvox erxortflnersox kalåtdlinutdlo ilua-
xutigssaunerunersox sutigut tamatigut nunap matu-
ssaunera monopolexarnerdlo aulajangiusimåinåsav-
dlugit, imalflnit avdlångortitsissariaxarnersox. tama-
tumunga tungatitdlugo erxaisissutigisavara atautsiml-
titat isumaliutigsslssutåne tainexarérsune tainexarsi-
mangmåtaox niuvernikut monopolexarnex umiar-
ssuarnutdlo takornartanut kalåtdlit nunåta tikinexar-
xussåunginera atorungnaersitariaxarumårtut taimåitu-
migdlo anguniagax tamåna isumaga maligdlugo su-
junigssane tamane issimiugituinartariaxartox. taimåi-
tumik kalåtdlit nunåne infitigssarsiutit sujunigssame
sujumukartinexarnigssånut najorxutagssavtinik aula-
jangisaguvta sujunertariuåinartariaxarparput avxut a-
tuagagssarput anguniagkamut tåssunga ingerdlåsa-
ssox kalåtdlit kivfåungissusexardlutik naligititauvdlu-
tigdlo inuiaxatigit pexatigissavta ilavlsut nunaming-
ne iluanårutigssanik iluaxutexalernigssamingnut pisi-
nangoriartortuåinartitdlugit.
1925-me dr. Knud Rasmussenip Københavnime
inatsissartut oxalugiarfigigamigit aperxutit tamåko ag-
torsimavai. oxautsiminutdlo ilagititdlugit monopolip
suniutai ima oxautigai:
„kalåtdlit nunåne piniartox pikordlugtox exia-
suitsumit suliumatumitdlo pigssarsiagssaxarnermigut
nikingarxangårame åssiglngissutexångitdlat. tamatu-
ma kingunerå kinalQnit kalåtdlit nunånltox uvagut
nangminex pilersitavtinit angnerussumik nangminér-
dlune xagfagkiartorsinåungingmat.“
Knud Rasmussen nunanit avdlanit misiligtagka-
ne najorxutaralugit isumaxarpox kalåtdlit Danmarki-
mit tapersersornexardlutigdlo ikiornexarunik xagfag-
kiartortinexarsinaussut. taimåitumik sujunersfltigå nu-
nap ilåinaussumik angmagaunigsså danskit nåla-
gauvfiånit nåkutiginexartitdlugo.
peroriartorsimanex ilåtigut sorssungnerup kalåt-
dlit nunåne pingortisimasså tungavigalugo uvavnut
aperxutauvox kalåtdlit nunåne infitigssarsiornerup tu-
ngåtigut ingerdlatitsisimanerput isumat månåkut pi-
ginexartunit avdlaulårtut ilåtigut najorxutaralugit i-
ngerdlåtariaxalinginersox. sujunigssame kalåtdlit nu-
nåta nålagkersornexarnerane anguniagaussox tamav-
ta isumaxatiglssutigårput. tåssaussariaxarpox kalåt-
dlit xåumarsagaunikut timikutdlo xagfagsarnexarnig-
ssåt, tamånale ingerdlåtuåinarnexarxuvdlugo sujuner-
tarissariaxarpox infltigssarsiorfiusinaussut imane ka-
låtdlit nunåta sinånltune erxånitunilo itut nunamilo
tåssane itut atordluarnexardlutik iluaxutiginiarnexar-
nigssåt.
taimåitumik suliagssax tamåna ima issigåra su-
liagssarisagigput nukit ajungitsut tamaisa suliniarner-
dlo måne kalåtdlit nunåne itox xaerxusavdlugit nu-
tåtdlo pilersiniåsavdlugit. måssåkut måne kalåtdlit
nunåne ingerdlatitsinigssamut pissariaxartunik ani-
ngaussautexaranilflnit maskinatigut sulinermut pissa-
riaxartunik iluaxutigssanik pexångilax. taimåitumik
erxarsaut tugdluartflsångila tamåko nunamit åtavigi-
ssamit piumåsavdlugit? uvanga påsissara tåssauvox
danskit infltigssarsiortut akornåne tamåna piumassa-
rinexardlunilo kigsautiginexartox. uvavnutdle avdla-
nutdlo tamatuminga isumaliutigingnigsimassunut ta-
manut aperxuterujugssfivox xanox ilivdlugo tamåna
pisinåusassox, iluanårutausinaussut iluaxutigilersiniå-
savdlugit oxautigisinångusavdlugulo tamåna kalåtdlit
nunånut kalåtdlinutdlo atajuartugssamik iluaxutig-
ssåusassox.
danskit‘infltigssarsiortut, sordlo danskit kalåtdlit
nunåne niuvexatigit nålagauvfingmit nåkutiginexar-
tut, avxåtigalugit aningaussautit atortugssat suliniar-
neruvdlo pilersinexarnigssånut pexataussariaxåsaner-