Dagblaðið Vísir - DV - 09.02.2000, Qupperneq 2

18
MIÐVIKÚDAGUR 9. FEBRÚAR 2000

Námskeið á Hvanneyri
Landbúnaðarháskólinn á Hvanneyri
stendur fyrir námskeiðum í febrúar og mars og
verða þau haldin að Gauksmýri í V. Húna-
vatnssýslu. Þar er búið að reisa reiðhöll og öll
aðstaða fyrir menn og hesta góð. Leiðbeinend-
ur verða Magnús Lárusson og Svanhildur
Hall en þau eru bæði með framhaldsmenntun i
hestafræðum frá Bandaríkunum. Nánari upplýs-
ingar er að fá á heimasíðu, www. hvann-
eyri.is og www.gauksmýri.is.
Um hestamennsku
Otrúlegt úrval er til af bókum um hestamennsku
og hér látum við nokkra góða bókatitla fylgja:
The way to better horsemanship eftir
Udo Burger þessi bók skipar stóran sess hjá
mörgum.
The art of training, Baron hans von Bl-
ixen Finice. Mikið nafn sem höfundurinn ber
og bókin eftir því.
Horse gaits, balance and mowement,
Sally Swift.
Síðan er mikið til á íslensku af bókum er fjalla
um ræktun og tamningu hrossa. Þar eru tvær
góðar sem Sigurbjörn Bár&arson skrifaði
fyrir nokkrum árum og Eyjólfur Isólfsson um
svipað efni. Hesturinn og rei&mennska er
yfirgripsmikil og gagnleg bók fyrir alla hesta-
menn en hún er eftir Andrea-Katarina
Rostock og Walter Feldmann. Að lokum
ber að nefna mjög sérstæða bók og áhuga-
verða en hún heitir Horse sense and the
human heart eftir Adele von Rust
McCormick og Marlene Deborah
McCormick. Efni bókarinnar er um hvað hest-
ar geta kennt okkur um traust, vinabönd, sköp-
unargleði og andlegt innsæi. I þessari bók er
leitt rökum að því að hestar og umgengni við
þá getur hjálpað fólki með andlega og likam-
lega sjúkdóma. Slík meðferð er þekkt hér á
landi fyrir fjölfatlaða en íslenski hesturinn er sér-
lega vel til fallinn til þessa.
Fréttavefur Eiðfaxa
Fyrir fréttaþyrsta hestamenn er rétt að benda á
fréttavef Eiðfaxa, www eidfaxi .is . Og í
framhaldi af þessu er ein mögnuð erlend heima-
siða um nánast öll hestakyn i heiminum.
www.imh.org
—
Öryggið á oddinn
Aldrei er of oft minnst ó öryggismól. Notum
reiðhjólm og endurskin öll sem eitt, stórir og
smóir!
____________________
Reiðhallir
Gífurleg uppbygging hefur ótt sér stað að und-
anförnu í byggingu reiðhalla og almennri að-
stöðu fyrir hross og menn. A Suðurlandi er hægt
að tala um byltingu í þessum efnum. Sama mó
segja um Norðurland þó það sé ekki í eins
miklu mæli.
-HÓ
Með háskólagráðu
í hestafræðum
Svanhildur Hall, kennari við Landbúnaðarháskólann á
Hvanneyri, er sjálfsagt sá Islendingur sem hefúr mennt-
að sig hvað mest í hinum svokölluðu „hestafræðum".
Hún útskrifaðist frá Hólum 1993 og fór þaðan til Or-
egonfylkis i Bandaríkjunum í búvísindadeild háskólans
og lauk BS-prófi í búfjárrækt með sérhæfingu í hesta-
fræðum. Þeir áfangar sem Svanhildur gekk í gegnum
voru m.a. markaðsfræði hrossa, hestaiðnaður (hvaða
möguleikar felast í greininni), reiðkennsla, hrossasæð-
ingar og fósturvísaflutningar.
Valin í hestaíþróttalið
í þessum háskóla er hestaíþróttalið og er mikill metn-
aður hjá nemendum að ná þangað inn því þar komast þeir
í tæri við bestu hestaþjálfara sem völ er á. Svanhildur var
ein af þeim fáu sem vatdir voru í liðið. Hún segir að það
hafi verið gifurlega mikilvægt fyrir sig því góð reið-
kennsla er bæði dýr og vandfundin. Svanhildur keppti í
„dressur" eða fimiæfingum sem talin er ein erfiðasta
keppnisgrein hestaíþrótta.
Eftir BS-gráðuna i Oregon fór Svanhildur til Alabama
að Ijúka mastersnámi í sömu fræðum en rannsóknarverk-
efnið hennar fjallaði um, „atferli hrossa og streituein-
kenni“.
Þegar blaðamaður spurði Svanhildi hvaða hestakyn
henni líkaða best við svaraði hún: „Hestar af öllum kynj-
um eru góðir ef þeir eru vel tamdir. Ég geri engan grein-
armun á hestakynjum. Þetta veltur allt á tamningunni og
hvernig maður ætlar að nota hestinn."
-HÓ.
Svanhildur Hall er með BS-próf i hestafrœðum frá bandarískum háskóla.
DV-mynd ÞÖK
Viðhorf hestsins
- er grundvallaratriði í tamningu hjá Svanhildi Hall hestasérfræðingi
Hér á landi voru hestar aðallega tamdir og ræktaðir
sem dráttar- eða burðardýr í gegnum aldimar þó svo að
einn og einn vel stæður bóndi eða embættismaður ætti
sér góðan reiðhest til að komast á milli staða. Það má þvi
segja að þróun í tamningum reiðhesta á íslandi hafi ekki
átt sér stað fyrr en hesturinn varð fyrst og fremst „frí-
stundahestur“ en það gerist um 1950 þegar vélvæðingin
hefur innreið sína inn í íslenskan landbúnað.
Tamningaraðferðir á hestum em óþijótandi umræðu-
efni meðal íslenskra hestamanna og sitt sýnist hveijum.
A undanfomum ámm hefúr orðið bylting í þessum efn-
um og kemur það m.a. til af því að hestamennskan er
orðin atvinnugrein á íslandi sem fjöldi fólks hefúr lifi-
brauð af. Auk þess sem samskipti og kunnátta ffá öðrum
löndum hefur leitt okkur inn í önnur „viðhorf‘. Það er
einmitt orðið sem Svanhildur Hall vill nota um þær
tamningaraðferðir sem hún hefúr lært og tileinkað sér. En
hún er með mastersgráðu í hestafræðum frá Aubumhá-
skólanum í Alabama. Svanhildur kennir við Landbúnað-
arháskólann á Hvanneyri og hefur m.a. tamningar sem
kennslufag við skólann.
Vingast við hrossin
„Sú leið sem ég beiti til að vingast við hrossin er að ég
tileinka mér viðhorf þeirra. Ég kanna andlegt og likam-
legt ástand hrossins hveiju sinni og ef honum líður vel
með það sem ég er að gera með honum held ég áfram.
Hesturinn verður að segja mér hvað ég má fara hratt í
tamningunni. Ótamdir hestar hafa misstórt svæði eða
hring í kringum sig sem þeir vilja ekki hafa ókunnuga
inn á. Þetta er mjög mikilvægt að skynja við fyrstu kynni.
Þetta em m.a. grundvallaratriði í tamningu hrossa vil ég
meina og má kalla, „viðhorf hestsins“.
Þegar ég hef komið múl á hestinn nota ég tvo langa
tauma til að kenna honum bendingar til hægri og vinstri
o.s.frv. Tveir langir taumar þýðir að ég get staðið fyrir
utan óttahringinn sem hesturinn hefúr og haft stjóm á því
sem ég ætla að gera. Annar taumurinn fer í stallmúlinn
og hinn fer utan um lend og aftur fyrir hestinn og virkar
sem hvatning áfram þegar togað er í. Þegar hesturinn er
farinn að teymast, sem og að skynja bendingamar og fara
eftir þeim, losa ég tauminn sem fer um lend hestsins. Á
þessum tímapunkti hefúr „óttahringurinn" minnkað og
maðurinn kemst nær.
Svanhildur Hall reynir að kynnast viðhorfi hestsins til að ná betri árangri við tamningu.
Maðurinn sem leiðtogi
„Önnur góð aðferð við að minnka óttahring hestsins,
og fá hann til að samþykkja manninn sem leiðtoga, er að
vinna með hann lausan í hringgerði. Þar eru hestinum
gefnir tveir valkostir, að hlaupa í hringi eða koma til mín.
Ef hann vill koma til min og hætta að vinna, klappa ég
honum og teymi inn í hesthús til að sýna að þetta sé það
sem ég krefst af honum fyrst um sinn. Meðan hesturinn
vill ekki koma er hinn kosturinn að halda áfram að
hlaupa. Að fara á bak strax er ekkert endilega markmið í .
fyrstu. Það verður hver og einn að meta út frá ástandi
hestsins hveiju sinni. Þetta er góður undirbúningur fyrir
hestinn til að takast á við stærri verkefúi. Með þessari að-
ferð verða hrossin þjál og hænd að manninum. Alltaf að
muna að gefa hestinum nægan tíma og láta hann um að
ákveða hversu hratt má fara í tamningunni," sagði hesta-
fræðingurinn Svanhildur Hall að lokum.
-HÓ
Smáauglýsingar DV:
uiilli himins og Jarðar
Vert er að benda hestamönnum á vettvang
sem reynst hefur frábærlega vel, hvort heldur
menn vilja selja eða kaupa vöru eða þjón-
ustu. Þetta eru smáauglýsingadálkar DV og
joá ekki síst á laugardögum.
Sem dæmi má nefna DV laugardaginn 29.
janúar. Þar er t.d. undir li&num „Hesta-
mennska" auglýst lagerútsala Hestamannsins,
Reiðlistar og Reiðsports sem nú hafa opnað
stórverslunina Töltheima. Þá er auglýsing um
byltingarkennda spæni, reiðkuldagalla,
gagnabanka, byrjendanámskeið í hesta-
mennsku, pláss fyrir hross, 5 vetra brúna
hryssu, hestaflutninga, skjótta hryssu 7 vetra,
tamningamann sem óskast til Noregs, reið-
námskeið Sigurbjörns Bárðarsonar, síld til
sölu, 8 vetra klárhest, trippi og jarpa hryssu,
aðra jarpa hryssu, brúnskjóttan klárhest,
hnakka, tveggja hesta kerru til sölu, pláss fyr-
ir 4-5 hesta í Víðidal, óskað eftir hestaplássi
og ónotaður hnakkur er auglýstur til sölu. Þar
fyrir utan má finna nánast allt milli himins og
jarðar - allt frá hamstri í búri upp í kerrur,
trukka, íbúðir og sumarbústaði.