Dagblaðið Vísir - DV - 13.10.2000, Blaðsíða 17

Dagblaðið Vísir - DV - 13.10.2000, Blaðsíða 17
 veit ekki hvað og hvað, fólk sem er á lífeyrissjóðsgreiðslum, þannig að þetta er voðalega kjánalegt system. Líka bara það að þetta er allt sama liðið, lið sem er annaðhvort ekki að gera neitt eða eitthvað lélegt; þeir hleypa ekki nein- um nýjum að. Hallgrímur Helgason er til dæmis kominn yfir fertugt en er enn þá bara á ungskáldalaunum og Andri Snær Magnason fær bókmenntaverð- launin en fær samt ekki að komast inn í að vera á heilsárslaunum. Ég meina, hvað þarftu að gera til að fá heilsárs- laun, hvern þarf maður að sjúga ef bók- menntaverðlaun þykja ekki einu sinni nægur stimpill til þess? Það hlýtur bara að vera eitthvað að þessu systemi. Þó það sé alveg skiljanlegt að ekki séu allir að fá þá eru menn þarna sem menn gætu alveg tekið einhverja sjénsa með og verið flottir á þvi, eins og með Andra Snæ. Þeir munu samt ábyggi- lega veita honum árslaun næst af því þeir gera það alltaf, það þarf bara að beita þá þrýsingi. Þessi dæmi eru ekki eitthvað sem ég fmn upp, það hafa aðr- ir talað um þetta, þetta er ofboðslega meyr hópur því ef hann er gagnrýndur þá hlýðir hann.“ Enginn þorir á fyllirí Hvernig finnst þér staöan annars vera í íslenska bókmenntaheiminum? „Staðan er náttúrlega sú að það er ákveðin tregða í samfélaginu að accept- era unga rithöfunda sem eru að vísu svolítið fáir, finnst mér. Það hefur að- eins ræst úr því það komu varla fram ungir rithöfundar fyrir nokkrum árum, það var bara eins og enginn þyrði því þessi valdablokk sem er þarna er svo sterk. Núna hafa nokkrir komið fram en þeim er einhvern veginn ekki hleypt að. Þegar ég gaf út Falskan fugl voru all- ir þessir svokölluðu bókaunnendur eins og þeir væru í vínsmökkun. Um- fjallanir um bók Gyrðis voru kannski ekki um hvað hann væri að skrifa held- ur hvemig hann raðaði upp orðunum þannig að þetta var eins og rauðvíns- smökkun en enginn þorði á fyllirí. Það þorði enginn að kyngja en það fmnst mér einmitt mikilvægast við bók- menntir, fólk á að kyngja. Og að höf- undurinn hafi þá eitthvað fyrir þær til að kyngja, að þetta hafi einhver áhrif og sé ekki eitthvert alkóhólfrítt rauð- vín sem verið er að gefa út.“ Baltasar, Hilmir eða Ingvar? Um hvað fjallar nýja bókin? „Hún fjallar um mann sem var skirð- ur Marteinn Hnikar Sævarsson en breytti því í Marteinn Máni, svona í takt við tiðarandann. Þetta er þriggja barna faðir í Þingholtunum sem er gift- ur leikkonu sem litur út eins og Helga Braga. Hún fjallar eiginlega um þá staðreynd að hann er stómasjúklingur. Hann á þrjár dætur og er sannfærður um ein þeirra sé annaðhvort dóttir Hilmis Snæs, Ingvars eða Baltasars. Svo fjallar þetta bara um að hann verð- ur að sætta sig við hræðilega æsku í faðmi ‘68-kynslóðarinnar, þetta er gagnrýni hans á heiminn og samfélag- ið. Þetta er alls engin gleði og ég held að þetta sé mjög svört kómedía á nú- tímann. Hún er rosalega raunsæ en samt ekki eins og fólk skilgreinir hefð- bundinn raunsæisskáldsskap. Þetta ætti að vera framhaldspæling á því sem ég hef verið að gera í hinum bókun- um.“ Hvaðan kemur þessi pœling með stómasjúklinginn? „Ég var stómasjúklingur þegar ég var barn og var mjög mikið á spítala og kúkaði í poka alveg í tvö ár. Síðan þeg- ar hann sprakk var maður alveg eins og bjáni. Þegar hann springur fær mað- ur alveg hraunaðan kúk sem sprautast upp hálsmálið og lekur ofan í nærbux- urnar á þér. Þetta er ekkert til að skammast sín fyrir, þetta er bara gang- ur lífsins, ég fæddist með einhvem galla og lá mörgum sinnum fyrir dauð- anum. Svo þurfti maður að vera í rann- sóknum lengi á eftir og rannsóknir fyr- ir fyrrum stómasjúklinga eru mjög nærri því að flokkast undir nauðgun, bara stólpípa og læti.“ En þú ert sáttur viö bókina? „Já, mjög sáttur. Ég er náttúrlega bú- inn að vera að bíða eftir að ná utan um hana og hef verið að gera það með milljón vinnum, hef þurft að vakna fyrr til að geta skrifað áður en ég fór í vinnuna. Þannig hark er þetta af því að maður segir ekkert upp vinnunni og gerist bóhem og flytur til Parísar. Ég er náttúrlega bara tveggja barna Qöl- skyldufaðir og á tvö gasgrill og lifi þannig séð normal lífi þó ég leggi kannski of mikið álag á Qölskylduna mína, meira heldur en bróðir minn sem er bifvélavirki. Harkið felst aðal- lega í því að maður verður að vinna fyrir sér og þá þýðir ekkert annað en að vinna allan sólarhringinn sem mað- ur mun ábyggilega sjá eftir einhvem tímann, að hafa ekki verið meira með börnunum sínum.“ Þarf ekki að sanna mig fyrir neinum Af hverju fluttirðu utan? „Æ, mér finnst bara mjög fínt að fara utan í einhvern tíma. Ég vildi nátt- úrlega casha-inn á góðærinu með því að selja íbúðina og geta sinnt skriftum í friði. Síðan fékk ég líka svo mikið ógeð á sjálfum mér eftir síðustu bók og ákvað frekar að vera erlendis meðan sú næsta kæmi út. Þegar ég gaf út Falsk- an fugl var ég mikið í að kynna bókina af því að ég vildi selja fólki hana og að það læsi hana og það sama gerði ég með næstu bók. Síðan hafði það rosa- lega slæm áhrif á mig og ég varð alveg sjálfhverfur og ákvað bara að leyfa þessu að gerast. Mér fannst þetta ekki hafa neitt upp á sig, ég var ekki að gera neinum neinn greiða með því að mæta í einhvern menntaskóla og lesa upp, mér er bara meira sama núna. Mann langaði svo að sanna sig einu sinni en nú er maður búinn að ná einhvern veginn meiri ró. Ég þarf þannig séð ekki einu sinni að sanna neitt fyrir neinum, ekki einu sinni sjálfum mér. Ég kom heim í sept- ember ‘98 og er búinn að vera í geð- veiki síðan þá. í haust var ég að vinna sem blaðamaður alla daga, skrifa tvö kvikmyndahandrit, klára aðra bíó- mynd, skrifa bók og var með útvarps- þátt á laugardögum og var náttúrlega bara að detta niður úr orkuleysi og verða þunglyndur. Ég varð bara að fara til útlanda því ég var að verða brjálað- ur heima.“ Nú hefur heyrst að eina leiöin til að sleppa frá stressinu heima hjá þér hafi verið að skella þér í útilegu? „Já, ég geri það þegar ég er heima, annars fríka ég alveg út. Þá dríf ég mig „Umfjallanir um bók Gyrðis voru kannski ekki um hvað hann væri að skrifa heldur hvernig hann raðaði upp orðunum þannig að þetta var eins og rauðvínssmökkun en enginn þorði á fyllirí." alltaf heim úr vinnunni á fóstudögum og pakka niður með konunni og dríf mig í útilegu. Það er líka mjög svona macho, maður er svona alvörukarlmað- ur heila helgi, fær bara að veiða meðan * konan er gera eitthvað og kemur svo og grillar sem er ekki oft. í miðri viku er maður kellingin á heimilinu. Maður ræður ekki neinu lengur. í gamla daga réðu karlmennimir allavega en núna er maður bara kelling og bókin fjallar líka um það, svona kvenvæðingu sam- félagsins. Þetta er líka svona ungur karlmaður í kreppu sem birtist þarna með öfgakenndum hætti.“ Hvernig kanntu svo við þig í Dan- mörku? „Bara vel. Danir eru ógurlega fyndn- ir en það er ótrúlega skrýtið hvað þeir em afskiptasamir miðað við hvað borg- * ' in er stór. Ef maður ætlar að hjóla í gegnum einhvern garð byrja þeir bara að kalla á mann. Svo náttúrlega hata þeir þessa innflytjendur, það voru til dæmis einhverjir Palestínuarabar með skammbyssur á Ráðhústorginu um daginn. Þessi þjóð er voða ligeglad á yf- irborðinu en undir niðri kraumar eitt- hvert hatur sem ég er einmitt að rann- saka fyrir næstu bók. Hún gerist hérna og fjallar um Grænlending í Kaup- mannahöfh," segir hann og aðspurður segist hann hafa verið að vinna að henni i þó nokkurn tima. En er Mikael þá alltaf með mörg verkefni í gangi? „Já, alveg heilan helling. Það gerist alltaf meðan maður er búinn að leggja niður einhverja bók og er að endur- ^ skrifa hana og fínisera, liggja í setning- um og pælingum um einstaka persón- ur, þá er maður kannski búinn að leggja upp einhvern söguþráð að annarri bók eða tveim eða þrem, eða einhverju kvikmyndahandriti, og síðan kannski fær maður pásu og stekkur í það að skrifa smásögu þannig að mað- ur er alltaf með alveg gommu af projectum. Ef ég yrði uppiskroppa með hugmyndir ætti ég að verða busy til svona 2010 allavega þannig að það er allt í lagi þó að gyðjan yfirgefi mig.“ 13. október 2000 f Ókus 17

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.