Dagblaðið Vísir - DV - 15.08.2002, Blaðsíða 17

DV
Útgáfufélag: Útgáfufélagiö DV ehf.
Framkvæmdastjóri: Hjalti Jónsson
A&alritstjóri: Óli Björn Kárason
Ritstjóri: Sigmundur Ernir Rúnarsson
Aöstoöarritstjóri: Jðnas Haraldsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaöaafgreiðsla, áskrift:
Skaftahlíö 24,105 Rvík, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5999
Ritsfjórn: ritstjorn@dv.is - Auglýsingar: auglysingar@dv.is. - Dreifing: dreifing@dv.is
Akureyri: Kaupvangsstræti 1, sími: 462 5000, fax: 462 5001
Setning og umbrot: Útgáfufélagið DV ehf.
Plötugerö og prentun: Árvakur hf.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viðmælendum fýrir viðtöl við þá eða fyrir myndbirtingar af þeim.
Breytingin er millistig
DV hefur í sumar íjallað ítarlega í greinarflokki um
nýja og breytta kjördæmaskipan sem kosið verður eftir í
fyrsta sinn í alþingiskosningunum á næsta ári. Fjallað
hefur verið um hvaða breytingar verða á atkvæðavægi og
þingmannaíjölda en kjördæmin verða sex i stað átta.
Reykjavík verður skipt í tvö kjördæmi, norður og suður.
í Suðvesturkjördæmi verða sveitarfélögin umhverfis höf-
uðborgina, þá Norðvesturkjördæmi en það tekur til Vest-
urlands, Vestfjarða og Norðurlands vestra. Norðaustur-
kjördæmi nær yfir Norðausturland og Austfirði og loks
Suðurkjördæmi frá Höfn til Suðurnesja. Að frátöldum
þéttbýliskjördæmunum þremur á höfuðborgarsvæðinu
eru hin nýju kjördæmi mun viðfeðmari en þau sem við
höfum búið við undanfarin rúm fjörutíu ár.
Meginvandi þeirrar kjördæmaskipanar sem nú er að
syngja sitt síðasta er óliðandi misvægi atkvæða. Þetta
sést best á því sem fram hefur komið í samantekt blaðs-
ins að í síðustu þingkosningum voru rúmlega 62 prósent
kjósenda búsett á höfuðborgarsvæðinu. Þessi afgerandi
meirihluti kjósenda fékk hins vegar ekki nema 43 prósent
þingmanna kjörin eða 27 af 63 þingmönnum. Öllum sann-
gjörnum mönnum var ljóst að við svo búið mátti ekki
standa.
Hin nýja kjördæmaskipan leiðréttir þessa mismunun að
hluta. Þegar kosið verður næsta vor eru höfuðborgarsvæð-
inu tryggð 52 prósent þingmanna, alls 33. Þá fyrst fær hinn
afgerandi meirihluti landsmanna á þessu svæði meirihluta
á þingi, nauman að vísu. Það dregur úr misvægi atkvæð-
anna en það verður enn til staðar. Eins og staðan er nú er
misvægi atkvæða fjórfalt milli Reykjaneskjördæmis og
Vestfjarðakjördæmis. Eftir breytinguna í vor minnkar
þetta misvægi um helming, verður tæplega tvöfalt milli
Suðvesturkjördæmis og Norðvesturkjördæmis.
Vissulega er þetta bót, framfaraskref og löngu tíma-
bært. Vilji flestra um lagfæringu óþolandi misréttis hefur
legið fyrir. Þá er það innbyggt í kjördæmabreytinguna að
þingsæti skuli flutt milli kjördæma ef byggðaþróun veld-
ur því að munur á atkvæðavægi verður meira en tvöfald-
ur. Blaðið hefur raunar í greinum sínum bent á að Norð-
vesturkjördæmi verður að öllum likindum fórnarlamb
þessa ákvæðis í þarnæstu kosningum og tapar manni til
Suðvesturkjördæmis, sem er sjálfkjörið til að taka við
þingsætinu þar sem vægi atkvæða er þar minnst á öllu
landinu.
Þessi fyrirsjáanlegi tilflutningur milli kjördæma, til að
tryggja að misvægi atkvæða aukist ekki, nagar hins veg-
ar stoðirnar undan öðru grundvallaratriði nýju kjör-
dæmabreytingarinnar en þar er meginreglan að í kjör-
dæmunum sex skuli vera um það bil jafn margir þing-
menn. Þess vegna voru minni kjördæmin sameinuð og
Reykjavík skipt í tvennt. Það að tíu eða ellefu þingmenn
séu i öllum kjördæmum tryggir að því sem næst jafnerfitt
er að hljóta þingsæti alls staðar á landinu.
Breytingarnar nú eru því til bóta en ganga ekki nógu
langt. Þótt skárra sé að misvægi atkvæða milli kjördæma
sé tvöfalt í stað þess að það sé fjórfalt mun það ekki ganga
til lengdar enda engin ástæða til að hluti íbúa landsins
þurfi að sætta sig við það. Því verður að lita á kjördæma-
breytinguna nú sem millistig, þróun í átt að því sem óhjá-
kvæmilega mun gerast, að landið verði gert að einu kjör-
dæmi í stað þess að skipta þvi annars vegar í þrjú þétt-
býliskjördæmi og hins vegar í þrjú víðfeðm landsbyggð-
arkjördæmi. Sú skipan ein innifelur þau grundvallarrétt-
indi að allir kjósendur standi jafnfætis, að atkvæði hvers
og eins vegi jafn þungt.
Jónas Haraldsson
FIMMTUDAGUR 15. ÁGÚST 2002
FIMMTUDAGUR 15. ÁGÚST 2002
I>V
Skoðun
ég fara í kjallarann?
orðum að flestar breskar skáldsögur
nú orðið væru skrifaöar af blaða-
mönnum í hálfs árs leyfi sem fjöll-
uðu um að rassinn á þeim væri orð-
inn of stór.
„Aðspurðir segjast flestir vera búnir að koma bókun-
um fyrir í geymslunni í kjallaranum en nokkrir segj-
ast hafa losað sig við þær í Kolaportinu. Fólk kvartar
undan því að bækur taki of mikið pláss og að þær
safni ryki, það sé erfitt að halda þeim hreinum. “ -
Bœkur skoðaðar í Kolaportinu.
Leikregíur og lýðrceði
„Ekki gengur að alþingismenn séu í svo löngum sumarleyfum að ekki sé unnt að taka
á mistökum í lagasetningu né setja nauðsynlegar leikreglur í fjármálaheiminum. Eft-
irlitsaðilar virðast vanbúnir að takast á við viðfangsefni sem hrannast upp.“
Ágúst Borgþór
Sverrisson
rithöfundur
Ég hef haft þann leiða
ávana í heimboðum í
gegnum árin að róta í
bókaskápum gestgjaf-
anna, týna mér á milli
spjalda og verða óvirkur í
samræðum. Það er ekki
fyrr en ég játa þetta á
prenti sem ég sé hvílíkur
dóni ég hef verið.
Konan mín hefur alltaf verið að
skamma mig fyrir þetta en eins og
hún hefur margsinnis bent mér á
hlusta ég ekki á hana, ég er alltaf
upptekinn við að rýna í bækur. Und-
anfarin misseri er þó engu líkara en
ættingjar, vinir og jafnvel lausbeisl-
aðir kunningjar hafi bundist samtök-
um gegn þessum ósið mínum. Ég
finn engar bækur lengur í heimsókn-
um. Kannski einhver leiðinda deflu-
verk um risaeðlur og örfáar alfræði-
bækur sem ég á sjálfur heima.
Undanfarið hef ég snætt á hverju
menntaheimilinu af öðru án þess að
finna heila hilluröð af bókum. Að-
spurðir segjast flestir vera búnir að
koma bókunum fyrir í geymslunni í
kjaflaranum en nokkrir segjast hafa
losað sig við þær í Kolaportinu. Fólk
kvartar undan því að bækur taki of
mikið pláss og að þær safni ryki, það
sé erfitt að halda þeim hreinum.
Allir lesa það sama
Fólk er reyndar ekki alveg hætt að
lesa og raunar er lestur orðinn að fé-
lagslegri athöfn en áður vegna þess að
það lesa aflir sömu bækurnar. Menn-
ingarvitar dagsins i dag og almenn-
ingur hafa sameinast um að leggja af
allt menningarsnobb og útrýma
mörkum listar og afþreyingar með
þeim hætti að afþreyingin verður að
list og listin kemur sér fyrir í myrk-
mn kjöflurum. Sú var tíðin að glæpa-
sögur nutu ekki sannmælis en núna
njóta venjulegar skáldsögur ekki
lengur sannmælis vegna yfirgangs
glæpasögunnar sem gleypir þá litlu
bókmenntaumfjöllun sem í boði er.
Hámenntað fólk virðist þurfa á því
að halda að því sé valin niðursoðin
sumarlesning í fríinu en sífellt færri
virðast hafa sjálfstæðan bók-
menntasmekk. Þekktasti bókmennta-
gagnrýnandi þjóðarinnar mælti ný-
lega með Dagbók Bridgetar Johns
sem kjörinni sumarlesningu. Bresk-
ur rithöfundur af símjókkandi meg-
instraumnum vísaði til þessarar víð-
frægu bókar óbeint nýlega með þeim
Dellan nú og dellan þá
Stutt er síðan heimspekimenntuð
skólasystir mín frá fyrri tíð kynnti
mér sjónvarpsþættina Friends sem
trúverðugan skáldskap um hlut-
skipti nútímafólks á fertugsaldri.
Einn vinsælasti rithöfundur þjóðar-
innar hélt því fram fyrir nokkrum
árum að það rúmaðist meiri list i
einum Seinfeld-þætti en í samanlögð-
um ljóðum nútímaskálda. Um daginn
las ég jákvæð skrif á menningarvef
um c-glæpamynd af slöppustu sort
(The Glass House), dæmi þess hvern-
ig ungir menningarvitar keppast nú
um að vera frumlegastir í lélegum
smekk.
Engin list virðist lengur hafa
nokkurt gfldi nema hún hafi svo víða
og auðskflda skírskotun að hljómi
eins og rispuð plata. Fólk viU innan-
tóma fyndni og melódramatík. Bók-
menntapáfar dagsins í dag keppast
við að afneita innihaldi í skáldskap.
Afþreyingarbækur voru áður rang-
lega fyrirlitnar en í dag gera þær
kröfu um að vera taldar tfl bók-
mennta og alvöru bókmenntum er
vísað út í horn.
Menningarumræða hefur reyndar
oftast einkennst af öfgum, dellu og
einstrengingshætti. Fyrir 25 árum
töldust engin skáldverk gjaldgeng
nema þau hefðu sterka vinstri sinn-
aða pólitíska skírskotun. Fjölmörg
verk skutust þá á stjörnuhimin þó að
höfundar þeirra kynnu litið að
skrifa, einfaldlega vegna þess að boð-
skapur verkanna var „réttur“. Núna
eru flest þessi verk gleymd og grafm.
Vonandi fer eins fyrir Dagbók Brig-
detar Johns og hennar líkum í fram-
tíðinni. Kannski verða ættingjar
mínir og vinir búnir að taka bæk-
umar sínar aftur upp úr kjaUaran-
um eftir aldarfjórðung. Og í minum
vflltustu draumum verða bókasöfh
þeirra ekki öU eins. AUt fer þetta eft-
ir tískulöggum í bókmenntaheimi
framtíðarinnar.
Guðmundur G.
Þórarinsson
verkfræðingur
Á tímum umbrota og
breytinga reynir mjög á
löggjafann í lýöræöisríki.
Á löggjafanum hvílir sú
skylda að móta leikregl-
urnar í þjóðfélaginu
þannig að sem réttlátast
og jafnast komi við
alla þegnana.
íslendingar eru nú óðfluga að
ganga í gegnum breytingatímabU og
margt bendir tU að breytingamar
verði hraðari en leikreglumar ráða
við. EUert B. Schram sagði í út-
varpsþætti um daginn að lýðræðinu
stafaði hætta af því að fámennir
hópar peningataanna sölsuðu undir
sig sífeUt meiri eigur og völd.
ÓþægUega mikið er tU í þessu.
Fiskimið og fjármálastofnanir
Nokkrir aðflar eiga nú réttinn tU
að veiða fisk við ísland. 3-400 miUj-
arða verðmæti hafa verið færð á
fárra hendur, þrátt fyrir ákvæði
laga um að flskimiðin séu þjóðar-
eign. Á fjármálasviöinu ríkja nú
mattadorspUarar og fámennir hópar
færa tU sín eignir og yfnráð helstu
fjármálastofnana með snjöUum
miUUeikjum. Morgunblaðið berst í
máttlausri reiði gegn nýjum gjafa-
kvóta í formi sparisjóða og utanrik-
isráðherrann segir opinberlega að
hafi Alþingi gert mistök í spari-
sjóðamálinu verði menn bara að
taka því. Venjan var nú að leiðrétta
mistök.
Löggjafinn bregst
Alþingi hefur það hlutverk að
setja lög, leikreglur. Flughröð leys-
ing gengur yfir þjóðlífið, eignir og
yfirráð skolast tU og hending ræður
fór. Ekki gengur að alþingismenn
séu í svo löngum sumarleyfum að
ekki sé unnt að taka á mistökum í
lagasetningu né setja nauðsynlegar
leikreglur i fjármálaheiminum. Eft-
irlitsaöUar virðast vanbúnir að
takast á við viðfangsefni sem hrann-
ast upp.
60 þúsund kr. skattlögð
í allri þeirri velferð sem íslend-
ingar búa við horfum við upp á að
ríkið skattleggur aðUa með rúmlega
60 þús. krónur á mánuði, jafhvel al-
mannabætur. Á sama tíma selja
menn kvóta sem er þjóðareign,
þiggja hundruð og þúsundir mUlj-
óna fyrir og þurfa að greiða litla
sem enga skatta. Hvar er þingið?
Bankamir eru jafhvel önnum kafnir
við að selja fyrirtæki sem eru í við-
skiptum hjá þeim, án þess að eigend-
ur hafi hugmynd um.
Oft var sagt að alþingi væri að-
eins afgreiðslustofnun fyrir ráð-
herra sem skreppa annað slagið
heim frá útlöndum tU þess að segja
þinginu hvað það eigi að samþykkja.
Flokksræðið er of mikið. Þingmenn
sem kosnir eru af þjóðinni bera
ábyrgð. Þeir eiga ekki að verða eins
og baunir í grautarpotti sem soðnar
eru saman þannig að engin skU sjá-
ist á miUi þeirra. Hver og einn ber
ábyrgð og á að taka ákvörðun á
sama hátt og hann myndi gera ef
hann einn réði öUu. Fara eftir sam-
visku og réttsýni. Getur það verið,
að stjómarþingmenn séu aUir sam-
mála um stöðu og afgreiðslu mála á
þennan hátt? - Hvar er stjómarand-
staðan?
Guðbergur Bergsson sagði ein-
hvers staðar að menn væru orðnir
skoðanalausir eins og hamingjusöm
fjölskylda með sæmUegar tekjur.
Hvemig væri nú að næst þegar
menn skreppa heim frá úflöndum tU
að setjast yfir þessi mál reyni þeir
að átta sig á hvert þeir vUja halda? -
Já, hvemig þjóðfélag menn vUja
byggja upp hér á landi.
Sandkom
Fjórir fram fyrir fatlaða
Ljóst þykir nú að allmargir sem
kappsamlega hafa á síðustu misser-
um unnið að framgangi málefna
fatiaðra ætii að hasla sér vöU í
stjómmálum á næstu mánuðum, tU
að berjast á þeim vettvangi fyrir
hagsmunum skjólstæðinga sinna.
Þannig hafa fjórir valinkunnir
sómamenn gert heyrinkimnugt að
þeir ætli í framboð fyrir Samfylk-
inguna. í Norðurkjördæmi ætiar
Friðrik Sigurðsson, framkvæmdastjóri Þroskahjálpar,
að bjóða sig fram, en hann er einmitt Akureyringur.
Kristján Valdimarsson, framkvæmdastjóri Örva í
Kópavogi, ætiar að bjóða sig fram í Reykjavík og í krag-
anum, sem svo hefur verið nefndur, kjördæminu sem
spannar yfir MosfeUsbæ, Hafnarfjörð og aUt þar á miUi,
ætiar Valdimar Leó Friðriksson, sem starfar á sam-
býli og er jafnframt framkvæmdastjóri Aftureldingar,
að bjóða sig fram. Síðastur þeirra fjögurra sem nefndir
eru er Friðrik Atlason, sem ætíar fram í Reykjavík.
Ummæli
Nokkuð í land að jafnræði ríki
„Því má ekki heldur gleyma, að þótt réttindabarátta
samkynhneigðra hafi náð langt í okkar samfélagi þá er
enn nokkuð í land meö að jafnræði ríki. Enn í dag eru
samkynhneigðir karlar útUokaðir frá því að gefa blóð,
þar sem þessi samfélagshópur er flokkaður í sama
áhættuhóp og sprautufíklar og þeir sem stunda vændi.
Þetta er réttiætt með meiri hættu á eyðnismituðu blóði
úr þeim en öðrum. Nýsmit HVI er þó algengara meðal
gagnkynhneigðra (þ.e.a.s. fjöldi einstaklinga). Mergurinn
málsins er hins vegar sá að samkynhneigðir geta sam-
kvæmt þessari skUgreiningu ekki lifað öruggu kynlífi.
Þessum stóðlífisskepnum er einfaldlega ekki treystandi!
ísland er meðal þeirra landa heimsins þar sem réttindi
samkynheigðra og lífsskUyrði eru hvað best. íslendingar
eru í fararbroddi þjóða sem hafa leyft samkynhneigðum
að lifa í staðfestri sambúð og hafa samkynhneigðir
einnig rétt tU stjúpættieiðinga en þó ekki frumættieið-
inga og lesbíur mega ekki gangast undir tæknifrjógvun.
Samkynhneigð pör hafa rétt tfl staðfestrar sambúðar á
sandkorn@dv.is
Hann er sálfræðingur að mennt og hefur mikið starfað
með einhverfum en þess má tU fróðleiks geta að Friðrik
er sonur Atla Gíslasonar lögmanns sem er þekktur
málafylgj umaður.
Ájfram Vestfirðir
Haft hefur verið lagt að Einari
Oddi Kristjánssyni þingmanni
Sjáifstæðisflokksins að bjóða sig
fram i Reykjavík, enda þykir ljóst
að þröngt verði setinn bekkurinn í
hinu nýja Norðvesturkjördæmi og
ljóst að einhverjir núverandi þing-
manna verði slegnir af. Einar hefur
hinsvegar þvertekið fyrir að
hreppaflutninga að vestan og suður
tU Reykjavík i soUinn; viU standa
pliktina fyrir sitt fólk vestra. Þessa dagana flakkar Ein-
ar Oddur vítt og breitt um hið nýja kjördæmi sitt og
rabbar við kjósendur. Þannig var hann í gær á ferðalagi
í Skagafirði og spjaUaði þar við bændur - en hefur
einnig verið víðar á ferðinni síðustu daga.
íslandi en enn viU kirkjan ekki kvæna homma og gifta
lesbíur."
Ágúst Flygenring í grein á Frelsi.is
Eftir því hvernig vindurinn blæs
„Það er nokkuð ljóst að það mun lenda frekar á Seðla-
bankanum en ríkinu að koma í veg fyrir að ofþensla skap-
ist. Auk þess sem auðveldara og sveigjanlegra er að beita
peningalegum aðgerðum Seðlabankans heldur en kerfis-
breytingum ríkissjóðs tU að draga úr þenslunni sem skap-
ast eru stjómvaldsaðgerðir ríkisins hverju sinni pólitískum
duttlungum háðar og fara þær oftar en ekki meira eftir því
hvemig vindurinn blæs heldur en langtimasjónarmiðum.
Það er þó ljóst að ábyrgð hins opinbera er mikU og þvi mik-
Uvægt að það verði róið öUum árum að því að skUa ríkis-
sjóði með sem mestum afgangi og nota tækifærið sem sterk
króna gefur og greiða niður erlendar skuldir hans. Með því
móti má koma í veg fyrir að krónan verði of sterk en það
gæti komið niður á útflutningsfyrirtækjum á íslandí."
Úr leiðara Viöskiptablaðsins.
Aukum slysavarnir í umferðinni
Kjallari
Þuríöur
Backman
alþingismaður
Vinstri
hreyfingarinnar
græns framboðs

Senn er sumarið á enda
og enn hafa orðið mörg
slys og óhöpp vegna bú-
fjár á vegum landsins.
Sem betur fer verða ekki
alltaf slys á fólki þegar
ekið er á skepnur en
nokkur slík hafa þó
orðið í sumar.
Tilkynnt óhöpp voru yfir 130 fyrir
tveimur árum og hefur fjölgað með
hverju ári en vitað er að mörg
óhöpp verða án þess að þau séu tU-
kynnt tU lögreglu.
Margar ástæður eru fyrir því að
ekið er á búfé en betri vegir og hrað-
ari akstur eiga örugglega drjúgan
þátt í aukinni tiðni. Þeir sem eru
óvanir akstri á malarvegum eiga erf-
iðara með að bregðast rétt við þegar
kind eða hestur hleypur í veg fyrir
bflinn og á þetta einkum við um unga
ökumenn og erlenda ferðamenn.
Gripheldar girðingar
Ljóst er að slys og óhöpp vegna
búfjár á vegum verða fylgifiskar
umferðarinnar þar tU ráðstafanir
hafa verið gerðar tU að hefta mögu-
leika á lausagöngu búfjár og eins að
hægt verði að reka búfé yfir vegi án
þess aö slysahætta stafi af. Undirrit-
uð hefur ítrekað vakið athygli á
þessu máli og flutt tiUögu á Álþingi
þess efnis að við nýframkvæmdir
samkvæmt vegáætlun verði gert ráö
fyrir rásum fyrir búfénað undir vegi
þar sem girt er meðfram vegum en
bithagar beggja vegna.
Jafnframt verði hafin vinna við
gerð slíkra rása undir vegi þar sem
umferð er þung og bithagar nytjaðir
beggja vegna vegar.
Líta má á gripheldar girðingar
meðfram þjóðvegum landsins eins
og hverjar aðrar slysavamir, s.s.
merkingar og vegrið. Enn vantar
mikið á að gripheldar girðingar séu
meðfram öUum þjóðvegum landsins
og á meðan þetta ástand varir er
ekki hægt að hefta lausagöngu, sér-
staklega sauðflár, út í umferðina.
Hætta á alvarlegum áverkum
Því þyngri sem dýrin eru þeim
mun harðari verður áreksturinn og
áverkar alvarlegri, bæði á mönnum
og dýrum, og meiri skemmdir á far-
artækjum. Hrossahópur sem skyndi-
lega birtist í rökkrinu setur bfl-
stjóra út af laginu og of oft geta þeir
ekki varist árekstri. Sem betur fer
telst það orðið tU undantekninga að
hross sleppi lausa og þau njóta þá
„frelsisins“ sjaldnast lengi. Rekstur
hrossahópa meðfram og á vegum
landsins býður einnig hættunni
heim og hafa oröið slys þegar hestur
eða hestar fælast.
TU að auka umferðaröryggi vegna
ríðandi manna munar miklu að
setja endurskinsmerki bæði á hesta
„Lausaganga búfjár er bönnuð á vegasvæðum stofnvega
og tengivega þar sem girt er báðum megin vegar. Varan-
legar slysavarnir felast m.a. í því að leggja göng úr
ræsahólkum þar sem þörf er á við allar nýframkvæmdir
í vegagerð og ennfremur þar sem umferð er þung. “
og reiöskjóta strax og byrjar að
rökkva á haustin og velja rólegan
tíma í umferðinni tU rekstrar.
Það er ekki eingöngu lausaganga
búíjár sem skapar slysahættu í um-
ferðinni heldur eiga margir kúa-
bændur i erfiðleikum með að reka
kýmar í haga eða heim tU mjalta
yfir þjóðvegi landsins. Slysahættan
stafar af því að margir ökumenn eru
óviðbúnir því að stöðva i tæka tíð
vegna þessara aðstæðna. Þar sem
þung umferð er getur þurft að bíða
góðan tíma þar tU einhver ökumað-
ur stansar tU að hleypa kúahópnum
yfir götuna.
Sums staöar grípa.bændur til þess
ráðs að leggja tveimur traktorum
yfir þjóðveginn tU að stöðva umferð-
ina á meðan kúahópurinn er rekinn
yfir. Þetta veldur þeim kostnaði og
óþægindum en er nauðsynlegt á íjöl-
förnustu leiðunum þar sem lif
kúasmala væri annars í mikiUi
hættu. Þar sem þessar aðstæður eru
vel þekktar hefur víða verið komið
upp aðvörimarskUtum með mynd af
kú. En slík skflti geta þó aldrei kom-
ið í stað rása fyrir kýrnar og annan
búpening undir vegi landsins.
Framtíðarlausnir
Lausaganga búfjár er bönnuð á
vegasvæðum stofnvega og tengivega
þar sem girt er báðum megin vegar.
Varanlegar slysavamir felast m.a. í
því að leggja göng úr ræsahólkum
þar sem þörf er á við aUar nýfram-
kvæmdir í vegagerð og ennfremur
þar sem umferð er þung.
Móta þarf samræmda stefnu í
uppsetningu búfjárrása og koma á
samstarfsvettvangi Vegagerðarinn-
ar, sveitarfélaga og búnaðarsam-
bandanna á hverjum stað tU að gera
tiUögur um staðsetningu mismun-
andi búfjárrása og framkvæmdaröð.
Þeir bændur sem búa við þjóðvegi
landsins eru best tU þess faUnir að
segja tU um hvar rása er þörf.
MikUvægt er að vinna strax að
stefnumótun svo hægt sé að koma
markvissri undirbúningsvinnu i
gang og gera ráð fyrir rásum og fjár-
magni tU framkvæmda á næstu
vegaáætlun.
+