Nýtt dagblað - 18.11.1941, Blaðsíða 1

Þjóðverjar tíkynna töku borgarínnar Kerts á Krím
Þjóðverjar lialda áfram árásum á noröurarm rauða hersins
á Moskvavígstöðvunmn við Kalinin og á suðurarminn við Túla.
Við Kalinin tókst þýzka hernum nú um helgina að reka fleyg inn
í varnarlínur sovéthersins en var hrakinn til baka í gær með gagn
áhlaupum. Tilraunir Þjóðverja að umkringja borgina Túla með
tangarsókn hefur mistekizt, og safna þeir nú liði til nýrra á-
hlaupa.
í nágrenni borgarinnar Volo-
kolamsk náðu Þjóðverjai' þremur
þorpum, en rússneskt riddaralið
náði tveimur þeirra á vald sitt í
gær.
Á miðhluta Moskvavígstöðv-
anna, við Mosajsk, hefur verið til
tölulega rólegt undanfarið, en
svo virðist sem varnarherinn
vænti þár einna mestra áhlaupa,
því að Súkoff hershöfðingi • sendir
stoðugt nýtt lið til þess hluta
vígstöðvanna. Vélahersveitir Þjóð
verja reyndu í gær að brjótast
inn í varnarlínur sovéthersins í
áttina til Serpúkoff, en áhlaupinu
var Imindið af skriðdrekasveit-
Litvinoff, Steinhardt
og Nonckton komnir
til Teheran
Litvinoff
Litvinoff, Steinhardt og Sir
Walter Monckton eru nú komnir
til Teheran, höfuðborgar íran, og
ætla þaðan til Kairo
Sir Walter sagði blaðamönn-
um í Teheran, að hann hefði
sannfærst um það í dvöl sinni
í Kúbíöjeff, ao Sovétríkin muni
halda áfram styrjöldinni þar til
sigur er imninn. Lagði hann á-
lierzlu á að Moskva væri enn
höfuðborg Sövétríkjanna ag St'al
ia vufrj þar Mð stjórn.
um og stórskotaliði rauða hers-
ins-
Þýzkir hermenn, sem teknir
hafa verið til fanga á Moskva-
vígstöðvunum undanfama daga,
bera á sér auk venjulegra byrða
mikið af verkfærum. Vegna sam-
gönguerfiðleika fram til vígstöðv
anna hefur hver hermaður verið
skyldaður til að bera 7 kg. auka
þunga, verkfæri, smá varahluti
í vélar o. s. frv.
Orusturnar á Krím
Þjóðverjar tilkynna í gær að
þeir ‘liafi náð hafnarborginni
Kerts, austast á Krímskaganum,
en fregnin hefur ekki verið stað
íest af rússneskum heimildum,
en talið er, að þýzki herinn muni
kominn að Kertssundinu (milli
Krím og Kákasus) á einum stað
að minnsta kosti- Unnið er af
kappi að eflingu varnarvirkja á
Kákasusströndinni, gegnt Krím.
Við Sevastopol, flotahöfnina á
suðvesturodda Krímskagans, er
ekkert lát á vöm rauða hersins.
Þýzkri liðssveit, er reyndi í gær
að brjótast inn í ytri varnarkerfi
borgarinnar, var gereytt.
Þýzkt sfeíp dulbúíð sem
Bandaríkíakaupfar
hertekíd
Bandarískt beitiskip tók fyrir
nokkru skip í Suður-Atlanzhafi,
er var útbúið sem Bandaríkjaskip
og hafði uppi Bandaríkjafánann.
Skipið þótti grunsamJegt og kom
í ljós við rannsókn að þetta var
5000 tonna þýzkt skip — Oden-
wald —, eign Hamborgar-Amer-
iku skipafélagsins og var á leið
frá Japan til Evrópu með hem-
aðarbannvöru.
Þegar bandaríska beitiskipið
stöðvaði Odenwald, tóku skip-
verjar að henda vörum í sjóinn,
og sendu síðan merki um að skip
ið væri að sökkva. Bandaríkjasjó
liðið réð þá til uppgöngu! á skipið
og tókst að koma í veg fyrir að
því yæri sokkt og fór með það
til Puerto Ricö- Á skipinu voru
45 Þjóc**rjar. Mélið verður sent
fyrir þjóðdómstó'Hnn og akipið
söiinile'ga geW úþptækrt.
Miöstöö f London fyrjr
norska verkalýðs-
sambandið
í London hefur verið sett á
stofn stjórn fyrir Landssamband
norsktí verkalýÖsfélaganna undir
stjórn Gunnars Nordahl, er var
síðasti forseti sambandsins, sem
kosinn var áður en Þjóðverjar her-
tóku Noreg.
iiamuneni i Banda-
legiia niður uinnu
Þíng C. I. O. kemur saman í New Jork
Samband Kolanámumanna hefur hafið verkfall í námum stál-
hringanna í Bandaríkjunum, og nær verkfallið til 53 þúsund manna.
Verkfallið hófst í gærmorgun, eftir að samkomulagsumleitanir
höfðu farið út um þúfur.
John Lewis, forseti námumannasambandsins, lét svo um mælt
í gær, að samningar hefðu strandað á því, að stálhringarnir vilji
ekki viðurkenna samtök verkamanna, og hafi neitað sanngjörnum
kröfum þeirra um kauphækkun.
A nokkmm stöðmn hefur kom
ið til árekstra, þar sem reynt var
að hefja vinnu með verkfalls-
hrjótum.
Nokkrum klukkustundum eftir
að verkfallið hófst, var lagt fram
Er Jónas að tapa? Þjáðstjðrnin situr
sennilega áfram lítið breytt
Harðvítug átök fóru fram innan Framsóknarflokksins um
helgina út af valdabaráttu Jónasár. I gær munu sakir hafa stað-
ið þannig, að Jónas hafi litla möguleika á að verða ráðherra.
Flokkurinn leggur fast að þeim Hermanni og Eyseini að sitja á-
fram og voru í gærkvöld taldar ermanni og Eysteini að sitja á-
til leiðast en Eysteinn var þyngri fyrir.
Sennilegast er því að stjórnin sitji lítið breytt til næsta þings
eða með öðrum orðum, að „stjórnarkreppunni” verði frestað
iram í febrúar.
Vissa er fyrir því, að stjórn-
ax’flokkarnir þrír hafa nú allir
samþykkt að halda stjórnarsam-
vinnunni áfram á sama grundvelli
og verið hefúr, það er með öðr-
um orðum að sýna að enginn raun
verulegur ágreiningur hafi átt
sér stað um frjálsa eða lög-
bundna leið til þess að halda
kaupinu niðri, að enginn ágreining
ur hafi verið um skattamáiln né
yfirleitt um nokkurn skapaðan
hlut, það á með öðrum orðum
að hætta kosningasjónleiknum og
íara að sýna blákaldan veruleik-
ann, sýna þá staðreynd að þjóð-
stjórnarflokkana þrjá greini ekki
á um neitt, nema hvernig leið-
togar þeirra eigi að skipta her-
ianginu, sem fellur í skaut
þeirra „ábyrgu” í herferð þeirra
'gegn íslenzku þjóðinni.
Hvað Alþýðuflokkinn og Sjálf-
stæðisflokkinn snertir er þetta
engum vandkvæðum bundið, því
ráðherrar þeirra eru reiðubúnir
að sitja áfram á stólum sínum,
og innan þeirra flokka eru engir
sem dirfast að etja kappi við þá.
um stólana,
öðru máli gegnir um Fi'am-
sóknarflokkinn. Ráðherrar hans-
hófu kosnitígaleikinn með því.
líkri rausn og myndarskap, að
þeir eiga erfitt með að hætta að-
Idka án þess að hljóta vansæ: :i
af. Þessi aðstaða ráðherra.. .
hefur gefið Jónasi kærkomið og
nálgast ráðherrastólinn og koma
fram hefndum gegn Hermanni.
En hinir heilbrigðari menn inn-
an Framsóknarflokksins sjá full-
vel hvílílmr voði það væri, ef
gamli maðurinn fengi aðstöðu til
þess að framkvæma fjandskapar
Framh. á 4. síðu.
iiumvarp í fulltrúadeild Banda-
ríkjaþingsins, sem ielur í sér heim
ild fyrir Roosevelt forseta að
binda endi á verkfallið, án sam-
þykktar hlutaðeigenda.
Þing róttæka verkalýðssam-
bbandsins í Bandaríkjunum C. I.
O. (Congress of Industrial Organ
isation) kom saman í New York
í gær. í skýrslu stjórnarinnar lét
forsetinn, Philip Murray, þess get
ið, að hann styðji stefnu Rosse-
velts um baráttuna gegn nazism
anum og hjálp við Bretland og
Sovétríkin.
Námumannasambandið er eitt
sterkasta sambandið í róttæk.a
verkalýðssambandinu, og var
John Lewis forseti í C. I. O.
fiá stofnun þess, og þar til hann
lét af starfi í mótmælaskyni við
endurkosning Roosevelts í fyrra-
haust.
Roosevelf undírrífar
filufleysislögín
Roosevelt umdirritaði í gær
hreytingarnar á hlutleysislögunum
og öðlast þær þar með lagagildi.
lapaiir Pita sturiild i lirnlaii
Sjang Kajsjek hvefur fíl samvínnu
lýdrœðísþjódanna gegn Japönum
Tojo, forsætisráðherra Japana,
hélt ræðu í gær, og hótaði styrjöld
á Kyrrahafi, ef Bandaríkin og
Bretland' gengju ekki að skilyrð-
um þeim, er Japanir settu, en þau
eru fyrst og fremst þessi:
Bretland og Bandaríkin verða
að hætta við að auka á erfiðleika
Japana í styrjöld þeirra gegn
Kxna.
Stjórmr Bretlands og Banda-
ríkjanna verða að hætta hernað-,
arógnunum gegn Japan og létta af
:útflutningsbanni því, er sett hef-
UT verið á ýmaar vörur, sem Jap-
ÖSMfjli er mikil þörf á að flytja inn.
Tojo sagði, að yrðu Bretar og
Baiidaríkjamenn ekki við þess-
ufe. kröfum, mætti búast .við hinu
Versta. Japanir séu reiðubúnir til
I íaxigþráð tækifæn til þess að ’- .vamar og sóknar, hverjar breyt-
ingar sem verða kmxna í alþjóða
málum.
Kúrúsú, sendimaður japönsku
stjónxariimar er nú kominn til
Washington, og ræddi í gær \ið
Cordell Hull, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna.
Blöð í Bandai’íkjunum fara
hörðum oi’ðum uip, ágengnis-
stefnu Japana, og telja að ekki
komi til mála neinir sarmxingar
við japönsku stjórnina, nema hún
hverfi frá árásarfyrirætlunum sín
um í Suðaustur-Asíu, og flytji
her sixm burt frá Franska Indó-
Kína.
Sjang Kajsjek hólt ræðu í gær,
og sagði m- a,. að Japanir vonuð-
ust til þess að geta lokið styrj-
öldinni í Kína á næstunni, en
þeim muni akki verða að þeirri
Fræoah. á 4. síðui