AvangnâmioK - 01.09.1953, Side 21
nr. 2
AVANGNÅMIOK’
185
ngiusartarnerit autdlancautåne intiniarnermut, piniar-
niarnermut akeraKarnermutdlo tungatineruvdlugit i-
ngerdlatineKarsimåput. nunarputdle sujugdlermik si-
nerssorfiglnakånerdlugo sujuligut ingerdlasimagamik
inuiangåtsiarssuångordlutik — tåssa amerdlangåtsiar-
tukfitårdlutik nunaKarfigssitalernerata nalåne unang-
merujortarnerit pingårtumik inusugtune pile-
riartorsimagunarput. pingårtumigdlo taimåisimagu-
nardlune Diskobugtimit Sisimiut ilångutdlugit. Ki-
mugsimik arssartarnerssuit Diskobugtime pissarsimå-
put. Taseralingmilo „Kavait" „avangnåmiutdlo“ na-
tårnerugtulerfingmingne nukerssårnikut, arssåkutdlo
— „kalagtut" — arpaliunikutdlo unangmiuårtarsimå-
put. tamåko pissartut sujornisigut Kavdlunåtsiait åma
unangmiuårtarsimagaluarait angnertumik ilisimassa-
KarfigineKarnersut ilisimånginavko tåingilara.
taima unangmikujugtarnerit pingårtumik Kimug-
simik arssåutarnerit sukakujugtumik atorungnaigau-
simagunarput. taimatutdlo „Taseralingme" pinguar-
tarnerit piniagkat aulisagkatdlo pisagtikiartordlutig-
dlo angatdlatit umiat ikiliartorneratigut kinguariar-
tupatdlaleriarmata ungasigsorssungitsukutaoK Kångiu-
tinarsimåput. kisa ukiut 1900 ingerdlalerneråne ka-
låtdlit sumilunit unangmioKatigigtarnere nungutdlu-
aussåinaKaut.
ukiutdle tåuko afutingåtsialerneråne nunavtine
pissutsit avdlångoriartulerput. Rinkip piumassavianik
kalåtdlit eKilerput. iltniartitauneK pitsångoriartuler-
poK. iltniarfigssuarme iliniartut danskit „avatiming-
nik“ sungiusartitsissarnerånik iliniartitaulerput eKaer-
sårtut, arssartut pigalugtuinarput. siåmåukiartorpoK.
kalåtdlit avatimingnik atordluainiarnerat, nalimingnut
unangmigdlertarnerat kingumut sukåinaKaoK, Nting-
me iliniartune Nilngmiorpianilo arssamik unangmi-
ssarnerit (Kavdlunåtut) pilerKåriardlutik efterskoleKar-
fiussune K’eKertarssuarrnilo ingerdlatarineKardlualer-
put. tåssalo taimanimit umiarssuarnik sordlo „tara-
jorterivik“ („Sværdfisken") „Sonja“lo peKatigigkat-
dlarmata såkututdlume tikeriarångata taimatut arssåu-
tartoKarfiussune pingitsugagssåungitsutut unangmiu-
massoKartalerpoK. nuånersortaråle nunaKarfingmit nu-
naKarfingmut avdlamut unangmiartortarnerit nangi-
neKautigingmåssuk Ausiangmiut K’eKertarssuarmiut-
dlo K’eKertarssuarme Kavdlunåtut arssamik unangmi-
nerat ukioK 1930-usarKOKissoK pissoK. tåuna pingår-
titdlugo taivara tåssa måna nunavtine nunaKarfing-
mit nunaKarfingmut unangmiartorKigtalernerup aut-
dlarnerfigingmago.
taima pisimassoKaraluarmat sule ukiut ardlali-
nguit taima unangmiortarnerup sumut iluaKutigssa-
mut atorneKarsinaunigsså erKarsautigineKångilaK. ki-
salo ukioK 1934-p migssarpiåne i 1 i n i a r tits i s s u p Avgo
Lyngep Nungme inflsugtut iliniartutdlo akornåne på-
sitilersimavå taima unangmi6rtai;nek nukinigsautåi-
naunane kisiåne åma inusugtumut timigigsautauv-
dlunilo nunaKarfingmut avdlamut autdlardlune ator-
tåsagåine inusoKatinik, nunaKarfingnik avdlanigdlo
takusimångisanik iliniarfiuvdlunilo nalungisanik ang-
nertusaivfiusinaussoK taimalo inusugtoK perKigsoK
tarnime nutårtugaKartitauneratigut sulivfingmine Ka-
noK itumilunit nakiissagtissutigisinaussaminik pig-
ssarsingårsinaussoK.
åritdlo periaratik „timerssortartut" peKatigit
Nungme autdlarneratånguarput. tåssalo uvdluvtine
Kavdlunåt timerssornermut oKausiat sport taigutigi-
neruvdlutigo sportit peKatigigpagssuångortugut piler-
simavugut. sordlulo autdlareautåne OKarérsunga inup
nangmineK avatime nukeKåssusinik eKåissusinik su-
ngiusaivdlunilo eKaitdlisaissarnera oKausertagssarsiv-
dluaipoK taineKalerdlune „timerssorneK" „sport".
timerssortartussugutdle pileriartorsimanerput tu-
ngavigssaKartiniarsimavarput OKautsinik måkunånga:
„tarneK perKigsoK timime pemigsume", „ikinguti-
gingneK", „ilisareKatigingneK", „atarceKatigingner"-
dlo. ilångutdlugitdlo unangmissarnerme OKautsit u-
ko nalungilagut: „ajorssarneK sukasautauvoK aju-
gaunerdlo nersornautauvoK".
uvangale nangminérdlunga måna agdlaleriarama
ukiune 20-ngortune K’eKertarssuarme nunaKarfingnut-
dlo avdlanut K’eKertarssuarmit unangmiartortarsima-
nivtine unangmivfigissarsimassåka franskit, portugali-
miut, Amerikamiut, danskit, Sisimiormiut, Ausiang-
miut, Kitsigsuarssungmiut, K’asigiånguariniut, llu-
liarmiut K’utdligssarmiutdlo erKaivdlugit Kujångitsor-
sinåungilanga OKautsit timerssornermut pigititaussut
issuarigkama ikingutigssarsisitdlungalo Kåumaissa-
Kartisimangmånga, kisalo OKautsit tåuko OKarsinå-
ngortingmånga: OKautsit tåuko peKatigigfingmigfna-
ratik ilaussortanitdle atausiåkånit tamanit erKaima-
ssagssauvdlutik pigineKartariaKarput.
tåssalo måna agdlagaKarnivnut tiingavigssaK ti-
kipara:
ukiune kingugdlerne Diskobugtime timerssorni-
kut peKatigigfit angnertunerussut aussat tamaisa ar-
ssamik unangmissalerneratigut påsinarsivoK nakuniu-
neK angnerujartortoK. mamianartorilerpå’le „ajugau-
neK nersornautaussoK" ajugaussumit atornerdlungne-
Kartalermat. sordlo avisikut unangmissanik nikanar-