Dagblaðið - 11.01.1980, Blaðsíða 5

DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 11. JANÚAR 1980.
5
„HINN ÓGUÐLEGITEKUR
LÁN EN BORGAR EKKI”
þrasað um peninga og skuldir á þingfundi
„Ég fullyrði að ríkið skuldar
sveitarfélögunum í landinu á annan
milljarð króna og mun beita mér fyrir
jrvi að fjárhagsstaða ríkissjóðs gagn-
vart sveitarfélögum verði könnuð og
niðurstaðan birt opinberlega,” sagði
Alexander Stefánsson (F) í umræðum
á Alþingi í gær.
Salóme Þorkelsdóttir (S) tók til
máls utan dagskrár og gerði að
umtalsefni drátt sem orðið hefur á
greiðslu úr ríkissjóði til sveitarfélaga
vegna kostnaðar við grunnskóla.
Sveitarfélög greiða fyrir hönd ríkis-
sjóðs aukavinnu kennara, aðra en við
kennslu, skrifstofustörf, starf við
bókasöfn i>g kennslutæki, félagsmála-
störf, auk vörzlu í matar- og kaffi-
timum.
Mikil brögð voru að þvi að
sveitarfélögin fengju ekki endur-
greitt fyrir áramót það sem þau
höfðu lánað ríkinu. Fræðslustjórar
og fjárhaldsmenn skóla hafa illa
unað við þessa seinkun á greiðslu.
Hafa fjármálaráðherra og skólamenn
skipzt á skoðunum í fréttum útvarps
undanfarna daga.
Salóme Þorkelsdóttir sagði að
heildarskuld ríkissjóðs vegna þessa
hafi um áramótin verið um 200
milljónir króna, auk 52 milljóna sem
vantað hafi upp á kaupgreiðslur til
tónlistarskólakennara.
„Það átti að gera ráðstafanir strax
til að hið opinbera gæti staðið
við skuldbindingar sínar, í stað þess
að taka vaxtalaus lán hjá sveitar-
félögum ” sagði Salóme. Hún,
Alexander Stefánsson og fleiri þing-
menn bentu á hve bagalegt það væri
fyrir lítil og févana sveitarfélög að
sitja uppi með reikninga sem ríkið
ekki greiddi á réttum tima. „Hinn
óguðlegi tekur lán en borgar ekki,”
sagði Páll Pétursson (F) m.a. í sínu
innleggi í umræðuna og vitnaði til
Predikarans.
92 milljónir á
IMorðurlandi eystra
„Skuld ríkissjóðs við sveitarfélög-
„Þrátt fyrir að reynt væri að
koma á ýmsum sparnaðar- og
aðhaldsaðgerðum, sem fólu í sér m.a.
fækkun kennslustunda, takmörkun
yfirvinnu o.fl., fóru greiðslur rikis-
sjóðs vegna rekstrar grunnskóla um
630 millj. króna fram úr verðbættum
fjárveitingum fjárlaga.
Greiðslustaða hinna ýmsu fræðslu-
umdæma er hins vegar mjög misjöfn
eða frá því að vera innan fjárlaga til
þess að fara tæpar 250 milljónir fram
úr verðbættum framlögum,” segir
in sem standa að Laugabakkaskóla er
ekki undir 10 milljónum króna. Mér
var sagt af embættismanni mennta-
málaráðuneytisins fyrir jól að
peningarnir bærust okkur ekki fyrr
en eftir áramót. Enn hefur ekkert
borizt og það er auðvitað bagalegt
þegar ríkið stendur ekki við sinn
hluta.” sagði Jóhannes Björnsson,
oddviti í Ytri-Torfustaðahreppi í
Húnavatnssýslu og reikningshaldari
Laugabakkaskóla, í samtali við DB i
gær.
m.a. i yfirlýsingu sem menntamála-
ráðuneytið sendi frá sér í gær vegna
deilunnar um greiðslufrestun úr rikis-
sjóði til sveitarfélaga.
Skýring ráðuneytisins á töfunum er
sem hér segir:
„Afgreiðsla reikninga var með
þeim hætti að þeir reikningar sem
bárust ráðuneytinu fyrir 20. nóv.
voru afgreiddir um mánaðamót
nóvember/desember, en þeir reikn-
ingar sem bárust eftir þann tíma og
fram í miðjan desember voru af-
Annar rcikningshaldari, sem
blaðinu er kunnugt um, saknar 5.4
milljóna úr ríkiskassanum og enn
annar 17 milljóna.
Fram kom í umræðum á þingi að
skuldasúpa ríkissjóðs var þykkust og
matarmest í Norðurlandskjördæmi
eystra, 92 milljónir.
„Furðulegt
moldviðri"
Sighvatur Björgvinsson fjármála-
ráðherra sagði á þingfundinum að
greiddir til greiðslu um áramót.
Undantekningar voru að sjálfsögðu
frá þessari reglu þar sem þannig stóð
á að greiðslur voru innan marka fjár-
laga og í þeim tilvikum er fræðslu-
stjórar upplýstu að sveitarsjóðir
stæðu sérstaklega illa fjárhagslega,
þá var greitt strax.
Sú vinnuaðferð sem hér var við
höfð af hálfu menntamálaráðu-
neytisins beindist að því að jafna
greiðslustreymi milli ríkissjóðs og
sveitarfélaga án þess að auka skuldir
„furðulegu moldviðri hafi verið
þyrlað upp vegna þessa máls.” Hann
flutti síðan langa ræðu og fjallaði
mest vítt og breitt um ríkisfjármálin.
Hann sagði að ullir reikningar, sem
fjármálaráðuneytinu hefðu borizt
fyrir 13. desember, hefðu verið
greiddir fyrir áramót. Sighvatur benti
á að í mörgum umdæmum hefði ver-
ið leyfð allt að 10% meiri yfirvinna
við grunnskólana en heimildir Al-
þingis leyfðu. Aðhald væri nauðsyn-
legt, svo sem fjármáladeild mennta-
málaráðuneytisins hefði beitt sér
fyrir. -ARH
ríkissjóðs við sveitarfélög þegar á
heildina er litið, jafnhliða því sem
reynt var að tryggja það að ekki yrði
farið fram úr heildarfjárveitingum til
menntamála. Við hvort tveggja var
staðið. Greiðslustaða ríkissjóðs gagn-
vart sveitarfélögum vegna rekstrar
grunnskóla er sizt lakari um þessi
áramót en verið hefur undanfarin ár.
Frávik frá verðbættri heildarfjár-
veitingu ráðuneytisins eru innan við
Menntamálaráðuneytið:
630 MILUONIR UMFRAM
FJÁRLÖG TIL GRUNNSKÓLA
Tvær tillögur frá Eggert Haukdal
Byggðasjóði
gert kleift að
jafna raf-
magnsverðið
— og ríkisstyrkur til fiskflutninga
milli plássanna í Ámessýslu
Eggert Haukdal alþingismaður
vill, að Byggðasjóði verði gcrt kleift
að jafna rafmagnsverð á landinu.
Eggert segir, að rafmagnsverðið
verði ekki jafnað frekar en orðið er
með hækkun verðjöfnunargjalds,
enda hafi gjaldið alltaf verið skil-
greint sem bráðabirgðaskattur frá ári
til árs.
Þingmaðurinn leggur til, aö tekjur
Byggðasjóðs verði 1 þessu skyni
auknar um þrjá milljarða, fjárhags-
vandi Rafmagnsveitna rikisins,
RARIK, verði þannig leystur og
stefnt að sem jöfnustu raforkuverði
um alit land. Þriðja hluta tekna
Byggðasjóðs verði varið í þvi skyni,
Þingmaðurinn lagði nú i vikunni
fram frumvarp þessa efnis.
Samtímis bar Eggert fram þings-
ályktunartillögu um aöstoð hins
opinbera við fiskflutninga milli
Þorlákshafnar, Selfoss, Eyrarbakka
og Stokkseyrar. Verði veitt fé i þvi
skyni á fjárlögum fyrir þetta ár og
eftirleiðis, þar til brú sé komin á
Ölfusá við Óseyrarnes.
Þingmaðurinn bendir á, að hafn-
irnar á Stokkseyri og Eyrarbakka eru
gerðar fyrir báta allt að 70 tonnum.
Fiskafli hafi minnkað á grunn-
miðum, sóknin orðið lengri og stærri
bátar komið I stað hinna minni. Vax-
andi hluta sjávarafla til Stokkseyrar
og Eyrarbakka hafi því verið landað í
Þorlákshöfn og ekið til áðurnefndra
staða 50 kilómetra leið. Kostnaður
við þessa flutninga, svo og flutninga
frá Þorlákshöfn til Selfoss, sé vart
undir 100 milljónum á ári. Jafn-
framt sé mikill kostnaður við að
flytja fiskinn frá þessum stöðum til
hafnar, þegar hann er fluttur út.
Þessi kostnaður sé allur umfram það,
sem gerist í öðrum útgerðarstöðum,
og ekki við því að búast, að staðirnir
geti staðið undir honum.
-HH.
DB-mynd: Hörflur.
OUUFLOÐ VIÐ GRANDAGARÐ
Nokkurt olíumagn féll af bíl sem ók
um Ánanaust í morgun og varð all-
mikill pollur á götunni af þessum
orsökum. Þarna var Shell bifreið á ferð
og brugðu Shell menn skjótt við, komu
með liðsafia á staðinn og hreinsuðu
götuna svo fljótt sem verða mátti.
Enginn skaði varð af nema umferðar-
töf um tíma. Á myndinni, sem Hörður
Ijósnt. DB tók, eru verkamenn við
hreinsunina.
-A.St.
Skákmótið í Skien:
„Hálfgerð martröð”
„Síðustu þrjár umferðirnar hafa
verið hálfgerð martröð hjá mér,” sagði
nýbakaður alþjóðlegur meistari í skák,
Haukur Angantýsson, í samtali við
Dagblaðið í gær.
Haukur tekur nú þátt í sterku alþjóð-
legu skákmóti i Skien í Noregi, óg
hefur hann hlotið 2,5 vinninga eftir 5
umferðir.
Haukur hefur mætt mjög sterkum
andstæðingum í öllum umferðunum. í
1. umferð gerði hann sér lítið fyrir og
lagði Norðurlandameistarann, Niklas-
son frá Svíþjóð, að velli, og í 2. umferð
mátti alþjóðlegi meistarinn Wibe einnig
þola ósigur gegn Hauki.
Síðanscie á ógæfuhliðina og ivö löp
fylgdu í kjölfarið eegn Noregsmeistar-
anum Gulbrandsen og alþjóðlega
meistaranum Iskos Irá Danmörku.
í 5. umferð, sem tefld var í gær,
mætti Haukur síðan enn einum alþjóð-
— segir Haukur
Angantýsson,
nýbakaður
alþjóðameistari
leg meistaranum, Schneider frá Svi-
þjóð, og Iauk skák þeirra með jafntefli.
Haukur var kominn með unnið tafi en
Schneider, sem var kominn í tímahrak,
lék á hann í lokin og náði þrátefli.
Noregsmeistarinn Gulbrandsen er nú
efstur á mótinu með 3,5 vinninga og
biðskák. Alls verða tefldar9 umferðir á
mótinu og lýkur því á sunnudag.
-GAJ.