Dagblaðið - 04.02.1981, Síða 20

DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 4. FEBRÚAR 1981.
($m Menning Menning Menning Menning M)

MÓÐIR, SONUR OG TUNGL
Ný kvikmynd eftir Bertolucci
LALUNA
Leikstj.: Bornardo Bertolucci
Aðalhiutverk: Jill Clayburgh, Matthew Barry,
Thomas Milian.
Sýningarstaflur: Nýja bíó
Eru alltaf jólin? Frumsýningar á
nýjum kvikmyndum í flestum bíó-
húsum bæjarins og kvikmyndahátíð
á næsta leiti — það mætti svara
spurningunni játandi. Þegar frum-
sýnd er kvikmynd eftir uppáhalds-
leikstjóra minn þá er hins vegar víst
að jólin eru komin.
Það er ávallt spennandi að sjá nýj-
ustu myndir uppáhaldsleikstjóranna
(Bertolucci i þessu tilfelli), en því
miður urðu nokkur vonbrigði með
La Luna. Eftir að hafa gert mikla
epíska mynd — 1900 — ákvað Berto-
lucci að snúa sér að gerð lítillar
myndar nteð flóknari frásögn. La
Luna er falleg kvikmynd á að horfa,
vel leikin, með nokkrum frábærum
atriðum. (T.d. bíóatriðinu snemma i
myndinni) en í heild er myndin of
löng og persónur virka ekki trúverð-
ugar.
Bertolucci hefur sagt að kveikjan
að þessari kvikmynd sé barnæska
hans. Þegar hann var lítill leit hann
upp til móður sinnar og sá tunglið
fyrir ofan höfuð hennar (sjá upphafs-
atriði La Luna). Það er því enginn
symbolismi í titlinum né í tunglinu
sem birtist oft og mörgum sinnum í
kvikmyndinni.
Móðir og sonur
La Luna fjallar einfaldlega um
samband móður og sonar. Þetta sam-
band er mjög sterkt (eða veikt?) og
leiðir það soninn út í heróínneyslu.
Móðirin gerir ákafar en árangurs-
.lausar tilraunir til að sættast við son
sinn og fá hann til að hætta eitur-
lyfjaneyslu. Myndin endar, að því
virðist, mjög hamingjusamlega:
mægðinin hafa sæst og faðir stráks-
ins er kominn til að hjálpa enn frekar
upp á sakirnar.
Bertolucci er hér gagntekinn af
sambandi móður og sonar (landi
hans Pasolini gerði góða mynd um
svipað efni, Oedipus Rex 1967) og
gerir margt vel. Það er t.d. skemmti-
leg myndin af krakkanum í byrjun,
að vera að sötra í sig hunang og
svelgjast á. Seinna þegar krakkinn er
orðinn að Joe og farinn að sprauta
sig af eitri kemur þessi mynd upp i
hugann. Hunang og heróín er líkt,
Joe sem krakka svelgdist á hunang-
inu, Joe sem unglingur getur dáið af
heróininu. Það er einnig athyglisvert
að móðirin gefur Joe hunangið og
seinna gefur hún honum heróín.
Kvik
myndir
Nýtt drama
La Luna er of löng mynd og alvar-
leg. Þau fáu gamanatriði sem myndir
skartar með eru vel þegin, t.d. hið
bráðfyndna atriði með „kommúnist-
anum”. Bertolucci hefur sjálfur skýr-
ingu á því af hverju maður njóti ekki
La Luna. Hann segist vera að inn-
leiða nýtt drama í kvikmyndir, sem-
byggi á rofinni dramatískri spennu.
Atriði ná ekki hámarki með venju-
legum hætti. Dæmi um þetta væri
atriðið inni í íbúðinni eftir að móðir-
in uppgötvar dópneyslu sonarins.
Spenna þess atriðis er hvað eftir
annað rofin af hlutum utan að
komandi, l.d. manni sem er að
hengja upp gluggatjöld.
Ég viðurkenni að þessi nýja hug-
mynd Bertoluccis kann að hafa
valdið vonbrigðum mínum með La
Luna, en þó tel ég önnur atriði hafa
komið til greina, t.d. hvað persóna
Jill Clayburgh er ósamkvæm sjálfri
sér. Það er ekki Clayburgh að kenna,
miklu heldur Bertolucci.
La Luna er að mörgu leyti gallað
verk, en þó er margt gott þar að
finna. Kvikmyndataka Vittorio
Storaro er óaðfinnanleg en þó ekki
eins áhrifamikil og áður i myndum
Bertoluccis. Sviðsmynd er lagleg og
meira en baksvið, hún hefur eymdar-
legan þokka. Þrátt fyrir sína galla er
ekki annað hægt en að hvetja fólk til
að sjá La Luna, jólin eru þaðsjaldan.
m ■>
Jilll Clayburgh sem Caterina,
amerisk óperusöngkona, og Matthew
Barry sem Joe, sonur hennar.
Ymislegt að gerast í Háskólabíói
ætla að kýla á Dolby tæki. Nú þegar
eru Laugarásbió og Háskólabíó
komin með Dolby, Austurbæjarbíó
og Tónabíó fá sín tæki bráðlega og
vitað er að aðstandendur Nýja Bíós
eru að velta Dolbyinu fyrir sér. Víst
er fjárfesting í Dolby dýr, sérstaklega
vegna tollyfirvaldsins, en að mörgu
leyti sjálfsögð. Margar kvikmyndir
sem eru framleiddar í dag, t.d. tón-
listarkvikmyndir, fá margfalt meira
gildi þegar þær eru sýndar í Dolby en
gamla brakinu.
Nýjungar í
Háskólabíói
Háskólabió er með fleiri nýjungar í
gangi heldur en Dolby. Nú hefur
bíóið tekið upp sýningar á laugar-
dögum kl. 3. Er hér um að ræða til-
raun hjá bíóinu og er ætlunin að sýna
á þessunt sýningum „áður sýndar
góðar og gegnar myndir”, þ.e. hér er
um endursýningar að ræða. í samtali
mínu við Friðbert bíóstjóra í
síðustu viku kom fram að aðsókn á
endursýningarnar hefði verið dræm
og lét hann sér detta í hug að fólk
vissi hreinlega ekki um sýningamar.
Full ástæða er til að vekja athygli
fólks á þessum sýningum. Ef fólk
hefur sérstakar óskir um endursýn-
ingar og telur að aðrir ali með sér
svipaðar óskir, þá ætti það að slá á
þráðinn til Friðberts.
Mánudagssýningum Háskólabíós
er haldið ótrautt áfram og halda
áfram að vera nokkurs konar gluggi á
kvikmyndagerð utan enskumælandi
landa. Lönd eins og Ástralía með
sina frjóu kvikmyndagerð hafa nú
eignast hauk í horni, þar sem Há-
skólabíó er. Háskólabíó er nákvæm-
lega eina bíóið sem hefur sýnt
ástralskri kvikmyndagerð áhugaoger
það vel. Einhvern tíma á næstunni
áformar bíóið að sýna „Picnic at
Hanging Rock”, en sú mynd öðrum
fremur vakti athygli heimsins á
ástralskri kvikmyndagerð.
-ÖÞ.
Dolby í
Háskólabíói
„The Final Countdown” er fyrsta
kvikmyndin sem Háskólabíó sýnir í
nýjum Dolby græjum. Því er ekki að
neita að munurinn á hljómgæðum er
mikill, en þó ekki eins afgerandi og
ég bjóst við. Kannski sat ég á slæm-
um stað, en einnig fannst mér eins og
tækin væru of lágt stillt.
Það er gleöilegt hvað mörg bíó
Martin Sheen I myndinni „The Final Countdown.”
Það var sérkennileg stemmning
þegar ég leit inn í Háskólabíó til að
sjá afþrevingnrmvndina „The Final
Countdown”. Bíóið var bókstaflega
fullt af krökkum og var gamla þrjú-
bíó-stemmningin (fótastapp-öskur-
eltingaleikur-óróleiki) í hávegum
höfð. Það var greinilegt að krakk-
arnir höfðu áttað sig á hvers konar
mynd verið var að sýna, en ég — i
minni einfeldni — hélt hins vegar að
hér væri á ferðinni athyglisver S-F
(Science-Fiction) mynd.
„The Final Countdown” byggist á
þeirri athyglisverðu hugmynd að full-
komnasta orrustuskip nútímans
þvælist í gegnum eitthvert náttúru-
fyrirbæri og færist aftur í tima til
upphafs Kyrrahafsstríðsins, 1941.
Þessi glúrna hugmynd er hins vegar
mjög illa virkjuð og er myndin því
lítið annað en venjuleg stórslysa-
mynd, með allri flatneskju sem þvi
fylgir. Ef ekki kæmi til allmikil
hernaðardýrkun og áróður mætti vel
mæla með „The Final Countdown”
sem barna- og unglingamynd, krakk-
arnir sem sátu í kringum mig virtust
a.m.k. skemmta sér vel.
Eskifjörður
Nýr umboðsmaður
Dagblaðsins á Eskifirði:
Magnea Magnúsdóttir
Lambeyrarbraut 3
Sími 97-6331
Tálknafjörður
Nýr umboðsmaður
á Tálknafirði:
Guðbjörg Friðriksdótlir
Túngötu 31
Sími 94-2565
i
BIAÐIÐ