Dagblaðið - 09.02.1981, Side 12

IBIAÐIÐ
Útgefandi: Dagblaðið hf.
Framkvœmdastjórí: Svainn R. EyjóHsson. Ritatjóri: Jónas Kristjónsaon.
Aöstoðarritatjórí: Haukur Helgaaon. Fréttaatjóri: Ómar Valdimarason.
Skríf8tofuatjórí ritatjómar Jóhannoa Reykdpl.
íþróttir: Hallur Símonaraon. Manning: Aðalatainn IngóHaaon. Aðatoðarfréttaatjórí: Jónaa Haraldsaon.
Handrít Áagrímur Pélaaon. Hönnun: Hilmar Karísaon.
Blaðamenn: Anna Bjaniaaon, Atli Rúnar Halldórsson, Atíi Steinarsson, Ásgeir Tómasson, Bragi Sig-
urösson, Dóra Stefénadóttir, ENn Albertsdóttír, Gisli Svan Einarsson, Gunnlaugur A. Jónsson, Inga
Huld Hákonardóttir, Krjétjén Már Unnarsson, Siguröur Sverrisson.
Lfósmyndin BjarnleifurBjamleHsson, Einar Ólason, Ragnar Th. Sigurðsson, Sigurður Þorri Sigurösson
og Svainn Þormóðason.
SkrHstofustjórí: Ólafur EyjóHsson. Gjaldkeri: Þráinn ÞoríeHsson. Auglýsingastjóri: Már E.M. Halldóra-
son. DreHingaratjðri: Valgeröur H. Sveinadóttir.
Ritatjóm: Siðumúla 12. Afgreiðsla, áskríftadeild, auglýsingar og skrHstofur Þverholti 11.
Aðalsimi blaðsins er 27022 (10 Nnur).
Setning og umbrot Dagblaðið hf., Síðumúla 12. Mynda- og plötugerð: Hilmir hf., Síðumúla 12. Prentun:
Árvakur hf., SkeHunni 10.
Áskríftarverð á mánuði kr. 70,00. Verð i lausasölu kr. 4,00.
Hugarflugíharmagráti
Stjórnmálaflokkarnir fjórir hafa
formlega beðið borgarráð Reykjavíkur
að fella niður öll gjöld, sem þeir greiða
borginni af fasteignum, er þeir eiga og
nota undir skrifstofur og félagsstarf.
Óskinni fylgir langur harmagrátur.
Ein forsenda beiðnarinnar er, að
flokkarnir séu í miklum peningavandræðum. Sama
gildir áreiðanlega um fjölda fjölskyldna og fyrirtækja í
Reykjavík. Stjórnmálaflokkarnir eru ekki einir á báti í
féleysinu. Þeir eru bara frekastir.
Önnur forsenda er, að stjórnmálaflokkarnir fái ekki
styrki hjá ríkinu. Ekki er þó Ijóst, hvernig borgin hafi
skyldum að gegna á sviði, sem ætti fremur að vera
ríkisins, ef það á þá að vera á sviði einhvers opinbers
aðila.
Þar að auki er ósatt, að ríkið styðji ekki flokkana
fjárhagslega. Á fjárlögum þessa árs er 76 milljónum
gamalkróna veitt til þingflokka og 170 milljónum
gamalkróna til dagblaða og annarra sorprita stjórn-
málaflokkanna.
Þriðja forsendan er, að fasteignir flokkanna eigi
ekki að vera ,,verulegir” skattstofnar sveitarfélaga.
Þessari hugsun gleymdu flokkarnir hins vegar, þegar
þeir gerðu gjöld af fasteignum að verulegri byrði fólks
og fyrirtækja.
Fjórða forsendan er, að flokksstarf stuðli að al-
mannaheill. Ef það er rétt, hlýtur að vera hægt að segja
slíkt hið sama um rekstur heimila og fyrirtækja. En
augljóst er, að í frekjunni kunna flokkarnir vel að nýta
hálmstráin.
Fimmta forsendan er, að stjórnmálaflokkarnir séu
þegar búnir að ná samkomulagi um undanbrögð af
þessu tagi í Kópavogi og Akranesi. Þannig er fyrst
komið á fót spillingu í smáum stíl til að afsaka hina
meiri, sem fylgir í kjölfarið.
Sjötta og markverðasta forsendan er, að félagsheim-
ili af hvers kyns tagi séu samkvæmt lögum undanþegin
fasteignaskatti. En auðvitað væri eðlilegra, að flokk-
arnir fengju þingmenn sína til að gefa sér rúm í lögum
um félagsheimili.
Þar að auki nær undanþága félagsheimila hvorki til
skrifstofuhúsnæðis né til annarra gjalda af fasteignum
en fasteignaskatts. Flokkarnir eru frekari og biðja um
undanþágu fyrir skrifstofur og frá öllum gjöldum á
fasteignum.
Fróðlegt verður að fylgjast með, hvernig fulltrúar
flokkanna í borgarráði munu taka þessari frumlegu og
hugmyndaríku fégræðgi flokkanna. Um leið verður að
teljast miður, að hugarflug ramakveinsins skuli ekki
nýtast til almannaheilla.
Flokksböl valdsins
Á síðustu árum hefur dregið úr hinni pólitísku valds-
hyggju, sem lýsir sér í misbeitingu ráðherravalds við
ráðningu í opinber embætti. Nú á dögum er farið mun
varlegar og reynt að gæta eins konar hófs í spilling-
unni.
Komið hefur í Ijós, að ráðherrar Alþýðubandalags-
ins eiga einna erfiðast með að lagast að hinum nýju að-
stæðum. Einkum lenti Ragnar Arnalds sem mennta-
málaráðherra í endurteknu uppistandi út af manna-
ráðningum.
Nú hefur Svavar Gestsson vegið í sama knérunn og
notað áskorun 20 Dalvíkinga af 3000 til að ganga fram
hjá þeim umsækjanda um apótekið á staðnum, sem úr-
skurðaður hafði verið hæfastur.
Ekki er vitað, hvort ástæðan er flokkslæg valds-
hyggja eða flokkslæg karlremba.
DAGBLAÐIÐ. MÁNUDAGUR 9. FEBRÚAR 1981.
......
VERNDUM HAGS-
MUNIÍSLANDS
Aðgerðir
Ljóst liggur fyrir af þeim upplýs-
ingum, sem fram hafa komið i tveim-
ur undanfarandi greinum, að allur
hinn frjálsi heimur ætti að sameinast
um að tryggja hagsmuni sína og neita
heimskommúnismanum um aðgang
að matvælaforðabúrum heimshaf-
anna. Ef það verður ekki gert á næsta
fundi Hafréttarráðstefnunnar, ræður
fáfræði áfram stefnu of margra ríkja
i vestræna heiminum eða eitthvað
margfalt verra.
En það er í fleira tilliti, sem ísland
verður að meta hagsmuni sina, ekki
eingöngu að taka höndum saman við
aðrar vestrænar þjóðir og neyða
heimskommúnismann til að fara að
framleiða mat heima hjá sér með
margföldum tilkostnaði við það að
geta ausið úr heimshöfunum. Það
þýðir í framkvæmd stórkostlegan
fjármagnsflutning frá smiði dráps-
vopna til matvælaframleiðslu. Þetta
hafa vestrænar þjóðir í hendi sér í
dag.
Fyrir Hafréttarráðstefnunni ligg-
ur tillaga frá Argentínu um eign-
arrétt strandríkisins yfir fiskistofn-
um, þótt þeir ferðist stutt tímabil,
eða hluta úr ári, út fyrir 200 mílurn-
ar. Menn skulu hafa í huga að haf-
réttarsáttmáli hefur ekki verið sam-
þykktur og allt er því á lausu ennþá í
þessum efnum. Það ætti að vera auð-
velt verk á Hafréttarráðstefnunni að
fá strandríki heimsins til stuðnings
við slíka tillögu, svo ekki sé nú talað
um, þar sem þetta er orðið stórt
öryggisatriði fyrir allan hinn frjálsa
heim. Nú verður fróðlegt að sjá við-
brögð þeirra manna á íslandi, sem
ávallt hafa viljað ganga skemmst I út-
færslu landhelginnar.
Það sem fyrst og fremst snertir
hagsmuni íslands í þessu tilfelli er
loðnustofninn. Loðnustofninn er
fyrst og fremst íslenzkur, þótt hann
leiti nokkrar vikur út fyrir þá línu,
sem markar hafsvæði íslands. Með
viðurkenningu á Hafréttarráðstefnu
á eignarrétti fslands á slíkum stofni
verður staða íslands gagnvart þeim
aðilum, sem hrifsa ætla til sín við af-
brigðilegar aðstæður, yfir úthaf að
fara, hluta úr þessum íslenzka fiski-
stofni, margfalt sterkari. Við skulum
ekki gleyma hér kolmunnanum því
hann er sameign Bretlandseyja,
Færeyja og fslands og á eftir í fram-
tíðinni að gefa íslenzku þjóðarbúi
ótalin verðmæti.
Ný landhelgisbarátta
Upp heftu- hafizt hér mikill söngur
úrtölumanna i sambandi við hugsan-
legar veiðar á íslenzka loðnustofnin-
um fyrir norðvestan línuna milli
Grænlands og fslands. Gott er að
reyna að sjá fram í framtíðina og
gera sér ljósar þær hættur, sem fram-
undan eru, og mundi ég sízt mæla
slíku í mót. En við skulum vera minn-
ug, að hér hefur áður verið sviðsett
svipuð staða af Norðmönnum í sam-
bandi við loðnuna við Jan Mayen.
Við skulum vera minnug þess, er þeir
ætluðu að æra íslendinga til samn-
inga og siguðu í fréttum á okkur upp-
lýsingum um stóra rússneska flota,
sem væru á næsta leiti til að ganga áf
loðnunni dauðri. Þegar þessar fréttir
reyndust tilbúin baráttuaðgerð gagn-
vart íslendingum, hreinn uppspuni,
þá lögðust þeir svo lágt að láta í það
skína, áð það væru nú ekki Rússar,
sem mundu eyða loðnunni, heldur
bara norski flotinn, því væri bezt
fyrir fslendinga að semja strax. Því
£ „Ef svo fer fram sem horfir, er allt útlit
fyrir, aö íslendingar veröi að tilkynna
væntanlegum innrásarmönnum i íslenzka
loðnustofninn, að hér sé um íslenzka lífshags-
muni að ræða og við ætlumst til, að okkur
margfalt ríkari þjóðir sjái okkur í friði með
okkar lffsbjörg og afkomuöryggi.”
Afturá
byrjunarreit
Gunnar Thoroddsen og sam-
ráðherrar hans gera sér tíðrætt
um þann „árangur” sem þeir þykjast
hafa náð í baráttunni við verð-
bólguna. Þeir segjast hafa tekið við
60% verðbólgu og síðan lagt nótt við
dag í baráttunni við að lækka hana
og náð umtalsverðum árangri.
Þeir fara hins vegar færri orðum
um, hver sá árangur er.
í fjárlagafrumvarpi Ragnars
Arnalds fyrir árið 1980 var boðuð sú
stefna, að 1. mai 1980 myndi
verðhækkun frá 1. febrúar sama ár
nema 8%, þann 1. ágúst myndi
verðhækkun frá 1. maí nema 7% og
þann 1. nóvember myndi
verðhækkunin frá ágúst nema um
5%. í samræmi við þetta yrðu
verðhækkanir frá upphafi til loka árs
1980 aðeins 31%.
Á Alþingi í vor, skömmu fyrir
þinglausnir, fullyrti forsætis-
ráðherra, að hvað sem öllum spám
Þjóðhagsstofnunar og Seðlabanka
liði yrði verðbólga á árinu 1980 undir
40%.
Eftir mitt síðastliðið sumar full-
yrti forsætisráðherra í tengslum við
störf sérstakrar efnahagsnefndar
ríkisstjórnarinnar, sem virðist nú
hafa gufað upp, að ríkisstjórnin
myndi sjá til þess, aö verðbólga á
árinu 1980 yrði ekki yfir 45—50%.
Þjóðhagsstofnun hefur nú
reiknað út, hver verðbólgan í raun
og veru varð árið 1980. Hún var
ekki 31%, eins og ríkisstjórnin ákvað
við fjárlagagerð sína. Hún var ekki
innan við 40%, eins og forsætisráð-
herra ákvað síðastliðið vor. Hún var
ekki á bilinu 45—50%, eins og for-
sætisráðherra ákvað í samráði við
efnahagsnefnd ríkisstjórnarinnar eft-
irmitt sumar.
Kjallarinn
Sighvatur
Björgvinsson
V
A .. þá erum við nú verr staddir i
upphafi ársins 1981 en við vorum við
upphaf ársins 1980.”
Samkv. útreikningi Þjóðhags-
stofnunar reyndist verðbólgan frá
upphafi til loka árins 1980 vera
58.9% á móti 60%, sem verðbólgan
varð frá upphafi til loka ársins 1979.
Árangur ríkisstjórnarinnar í verð-
bólgubaráttunni reyndist sem 'sé
klippt og skorið 1.1%.
Aftur til baka
á byrjunarreit
í mörgum teningaspilum, sem
börn og fullorðnir leika sér að, eru
reitir, sem reka leikendur með allt sitt
hafurtask aftur til baka á byrjunar-
reit, ef menn lenda á þeim.
í þeim pólitíska skollaleik, sem
ríkisstjórn Gunnars Thoroddsen lék
allt síðastliðið ár, gerði hún ekkert
annað en að leika peðum sínum til
skiptis fram um tvo reiti og svo aftur
á bak um sömu tvo reiti í næsta
teningskasti. Þannig er ríkisstjórnin
nú yið upphaf nýs árs stödd á sama
byrjunarreit og hún hóf leik sinn á,
þegar hún tók við völdum í febrúar-
mánuði sl.
En er það raunverulega svo?
Verðbólgan á árinu 1979 varð 60%
frá upphafi til loka ársins. Verðbólg-
an á árinu 1980 varð 58.9% frá
upphafi til loka ársins. Eru þetta
nægilegar upplýsingar til þess, að við
getum dregið þá ályktun, að ríkis-
stjómin sé að minnsta kosti ekki verr
stödd en svo, að hún hafi staðið kyrr
á byrjunarreitnum?
Við nánari skoðun kemur þvi
miður í ljós, að ástandið er ennþá
verra. í raun réttri er ríkisstjórnin
ekki einu sinni á byrjunarreitnum —
hana hefur hrakið aftur fyrir
byrjunarreitinn.
Þetta sést, ef ekki er látið nægja
að skoða verðbólguna frá upphafi til