Dagblaðið - 20.05.1981, Blaðsíða 8

Söluskattur
Viðurlög falla á söluskatt fyrir aprilmánuð 1981 hafi hann ekki verið
greiddur í síðasta lagi 25. þ.m.
Viðurlög eru 4% af vangreiddum söluskatti fyrir hvern byrjaðan virkan
dag eftir eindaga uns þau eru orðin 20%, en siðan eru viðurlögin 4.75%
til viðbótar fyrir hvern byrjaðan mánuð, talið frá og mcð 16. júni.
Fjármálaráðuneytið, 18. maí 1981
Norður-írland hefur verið mjög i fréttum að undanförnu vegna óeirða þar. Nokkrir blaðamenn hafa sætt gagnrýni fyrir að
hafa farið frjálslcga með staðreyndir í fréttaflutningi sinum af þcim atburðum.
aldrei verið til.
Michael Daly, sem sagði upp starfi
sínu á New York Daily News, ritaði
fréttapistil sem hljómaði eins og hann
hefði setið með ritvél sína inni í
brezkum brynvagni og þannig getað
fylgzt með starfi brezkra hermanna
úr návigi á götum Belfast-borgar.
Daly feröaðist aldrei um í bryn-
vagni og hermaðurinn sem hann
vitnaði i, Christopher Bell, hafði
aldrei verið til, ekki frekar en Jimmy
í frétt Janet Cooke.
Mál Teresu Carpenter er dálitið
annars eðlis. Hún fékk Pulitzer-verð-
launin fyrir þrjár morðfréttir. Ein
þeirra var um morðiö á hinum frjáls-
lynda stjórnmálamanni, Allard
Lowenstein. Sá er framdi.morðið var
félagi hans, Dennis Sweeney.
Þó ekkert nafnanna i frétt Teresu
Carpenter sé tilbúningur þá hefur
hún verið sökuð um að skálda ýmis-
legt annað og aö sverta minningu
Lowensteins með þvi að styðjast við
nafnlausar heimildir sem héldu því
fram að Lowenstein hafi reynt að
komast i kynvillusamband við
Sweeney.
Hún vitnaði í Sweeney ,,frá fang-
elsisklefa hans” þar sem hann neitaði
að hafa staðið í slíku sambandi við
Lowenstein. Hins vegar hafði hún
það eftir moröingjanum að Lowen-
stein heföi einu sinni reynt við hann.
Þó að Teresa Carpenter hafi aldrei
talað við Sweeney þá láðist henni að
láta það koma fram í fréttinni.
Aðspurð sagði hún nýverið i blaða-
viötali að hún hefði ekki notaö
formiö „samkvæmt heimildum
nærri Sweeney” vegna þess að það
væri óþjált.
Hún sagði einnig að hún hefði
notaö setningu um hvað átt hefði sér
stað í huga Sweeneys áður en hann
skaut Lowenstein „vegna þess að ég
vissi það í hjarta mínu að þetta var
það sem Sweeney hugsaði”.
Sidney Schanberg, blaöamaður
New York Times, sem fékk Pulitzer-
verðlaun fyrir fréttir sínar af falli
Kampútseu, andmælir þessum
aðferðum Teresu Carpenter,
Schanberg segir að það sé rangt af
fréttamanni að geta ekki um heimild-
ir sínar vegna þess að það sé
„óþjált”. Hann segir það einnig
ra$gt af fréttamanni að halda því
fram að hann viti hvað átt hafi sér
stað í huga einhvers sem hann hefur
aldrei rætt við.
, ,Ég held að málið snúist um slæm
vinnubrögð. Ef blöðin eru að falla í
þá gryfju að taka upp slæm vinnu-
brögð þá þarf að stöðva þá þróun. Ég
veit ekki hvort frétt hennar er rétt eða
ekki,” segirhann.
James Wechsler, blaðamaður við
New York Post, sem var vinur
Lowensteins og er framarlega í hópi
þeirra aö Teresa Carpenter verði
svipt verðlaunum sínum, segist þess
fullviss að frétt hennar sé ekki
nákvæm.
„í nýju blaöamennskunni verður
tilfinning blaðamannsins fyrir hinu
algjöra frelsi að skálkaskjóli fyrir
ábyrgðarleysi,” segir hann.
Blaðið The Village Voice hefur
hins vegar stutt við bakið á Teresu
Carpenter og segist standa við sér-
hverja línu í frétt hennar.
Blaðið segir að kynferðistilhneig-
ingar Lowensteins hafi verið hugsan-
leg ástæða til morðsins og því hafi
orðið að gera skil í fréttinni. Blaðið
neitar því að lesendurnir hafi veriö
fengnir til að trúa því að Carpenter
hafi átt viðtal viö Sweeney.
Spurningin um sannsögli fréttar-
innar er nú til meðferðar hjá óháða
fréttaráðinu, sem er nokkurs konar
siðareglunefnd bandarískra blaða-
manna, skipað átján mönnum. Það
varstofnaðárið 1973.
Richard Baker, framkvæmdastjóri
Pulitzer-nefndarinnar, segir að það
muni velta á niðurstöðum hins óháða
fréttaráðs hvort verðlaunaveitingin
til Teresu Carpenter verði endurskoð-
Uð. (Reuter)
léttir
meðfærilegir
viðhaldslitlir
fyrir stein-
steypu.
ÞÞ Þ. ÞORGRIMSSON & CO
/V ■ ■ I rt -3 C \æ ■ O O C II
Þiöppur
Armúla 16
á
Reykjavík ■ sími 38640
slípivélar
sagarblöö
steypusagir
Þjöppur
bindivírsrúllur
Þekktur blaðamaður í New York
varð í þessum mánuði að segja af sér
þegar brezka biaðið London Daily
Mail kallaði frétt sem hann hafði
skrifað um skotárás brezkra hersveita
á norður-írska unglinga „lyga-
pakka”.
Úthlutunarnefnd Pulitzer-verö-
launanna bíöur nú eftir skýrslu frá
óháöa fréttaráðinu vegna kvartana
sem hafa borizt um að sú frétt sem
fékk Pulitzer-verðlaunin í stað
heróíinfréttar Washington Post sé
ekki of trúverðug.
Allar þessar þrjár fréttir voru skrif-
aðar í nýjum, umdeildum stíl, sem
kallaður hefur verið nýja blaða-
mennskan. Þar er tækni skáldsög-
unnar beitt að vissu marki. Þar eru
skapaðar samsettar persónur og
samtöl eru búin til og fléttað inn í
fréttirnar.
Takmark fylgjenda hinnar „nýju
blaðamennsku”, og í þeirra hópi eru
jafnvirtir fréttamenn og Norman
Mailer og Thomas Wolfe, er að setja
fram æðri sannleika, eitthvað sem
hafið er yftr einfaldar staðreyndir og
fá lesandann til aö lifa sig inn í
atburðinn i stað þess að lesa aðeins
um hann.
En árangurinn af þessari nýju
blaöamennsku getur líka stundum
orðið ósannindi. Sú er að minnsta
kosti skoðun þeirra er orðið hafa til
að gagnrýna Janet Cooke, þá er
ritaði heróín-fréttina, og tvo hina
fréttamennina sem \ erið hafa í eldlín-
unni síðan, þá Michael Daly af dag-
blaðinu Daily News og Teresu
Carpenter af Village Voice.
Janet Cooke, sem er í raun upp-
hafsmaður deilunnar, hefur fram að
þessu neitað að svara öllum spurning-
um um verk sín. Hún skrifaði lifandi
sögu um svartan átta ára gamlan
herófn-neytanda að nafni Jimmy.
Siðar kom i Ijós að þessi drengur átti
sér ekki stoð i veruleikanum, hafði
Blaðamennirnir Woodward og Bernstein uröu heimsþekktir fyrir þátt sinn i afhjúpun Watergate-hneykslisins svonefnda.
Síðan hefur mikill Ijómi leikið um blað þeirra, Washington Post. Nú hefur blaðið hins vegar orðið fyrir miklu áfalli þegar i
Ijós kom að greinaflokkur i blaðinu um átta ára gamlan heróínneytanda var skáldskapur frá rótum.
„Nýja blaðamennskan” í Bandaríkjunum umdeild:
Mestu hneykslin gerast nú
á ritstjómarskrifstofunum
—Skáldskapurinn hef ur fengið aukið rúm í bandarískri f réttamennsku að undanförnu
Mestu uppljóstranir bandarískra
dagblaða þessa dagana virðast verða
innan ritstjórnarskrifstofa blaðanna
sjálfra til mikillar skapraunar fyrir
ritstjóra og fréttamenn, sem að sjálf-
sögðu vilja heldur finna hneykslis-
málin á einhverjum öðrum stöðum.
Deilur um trúveröugleika blaðanna
hófust í síðasta mánuði í kjölfar þess
að upp komst að frétt hins virta dag-
blaðs Washington Post um átta ára
heróínneytanda var hreinn og beinn
skáldskapur blaðamannsins sem
skrifaði fréttina. Það var ekki til að
draga úr hneysklinu að áður en upp
um þetta komst hafði viðkomandi
blaöamaður fengið hin eftirsóttu
Pulitzer-verðlaun fyrir frétt sína.
Umræðurnar um þetta efni hafa
engan veginn þagnað.
Michael Daly. Hann varð að scgja upp
vegna fréttaskrifa frá Norður-lrlandi,
sem fengu þá einkunn að þau væru
„lygapakki”.
DAGBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 20. MAf 1981.
Erlent
Erlent
Erlent
Erlent