Sunnudagur fylgirit Þjóðviljans - 30.09.1945, Page 3

STJNNUDAGUR
107
prófborðinu eftir sex ára nám í
menntaskóla, og er nú að byrja
það sérnám er hann hefur valið
sér. Honum finnst lífið vcra að
byrja, finnst hann vera sloppinn
úr prisund út í sjálfræðið, en upp-
götvar brátt að hann verður að
halda áfram að strita á svipaðan
hátt og fyrr. Þótt hann sé kominn
í það sérnám er hann valdi sér,
verður hann að halda áfram að
læra hluti sem aðrir hafa ákveðið
honum, greinar sem hann tíðum
sér ekki neitt nytsamlegt eða
skemmtilegt við. Framundan eru
5 til 7 ár full af námsstriti og
prófum. Að baki þeim hillir loks
undir sjálft ævistarfið, og um það
er ekki alltaf auðvelt að vita
hvernig það muni falla. Getur ekki
farið svo að honum finnist lífs-
braut sín minna á örlög Mósesar,
sem mátti basla með ísraelsmenn
40 ár á eyðimörkinni og fékk svo
ekki nema rétt að skyggnast inn
í fyrirheitna landið fyrir dauða
sinn. Er ekki von að stundum
setji að honum leiða og vantrú
á sjálfum sér og öllu sínu vafstri.
Er honum ekki vorkunn þótt hon-
um svíði þetta og hann óski sér
aftur til óbrotins lífs, þar sem
verkamaðurinn sér árangur starfs
síns áður en hann er kominn á
grafarbakkann.
Og þar sem allt þetta fer sam-
an: einmenni, söknuður, heimþrá
og efasemdir um hvort allt þetta
vafstur svari kostnaði, eins og
stundum hefur gert hjá Hafnar-
stúdentum, þá er ekkert undar-
legt þótt ýmsir heltist úr lest-
inni og komi heim jafn próflaus-
ir og þeir fóru, eða verði að engu
og hverfi í fjöldann, ekki alltaf af
því að þeir séu minni menn en
hinir, heldur sökum þess að þeir
eru opnari og næmari fyrir á-
hrifum síns eigin rótleysis. Þeir
eru eins og þangið í kvæði Jó-
hanns Sigurjónssonar, sem vitnað
var til í upphafi þessa máls:
Rcikult er rótlaust þangið,
rekst það um víðan sjá,
straumar og votir vindar
velkja þvi til og frá.
Fuglar íl'ugu yfir hafið
með fögnuði og vængjagný,
— hurfu út í himinblámann
hratt eins og vindlétt ský.
Þangið sem horfði á hópinn
var hnípið allan þann dag. —
Bylgjan sem bar það uppi
var blóðug um sólarlag.
Auðvitað er veilum í skapgerð
mánna um að kenna, þegar þá
dregur svo langt að þeir stara sig
blinda í eimyrju hugrenninga
sinna og lífsleiða og berast svo
með straumnum eins og rótlaust
þangið. En hinu má ekki gleyma
að ýms.jr sleppa hjá skipbroti á
þessum furðuströndum af því að
þeir æða áfram gegnum lífið án
þess nokkfcru sinni að nema stað-
ar og litast um, og deyja jafnvpl
án þess að fá nokkuru sinni séð
út yfir ys og þys daglegs lífs.
Ólíku auðugra er líf þeirra
manna sem hafa þjáðst af bÖlsýni
og leiða en borið gæfu til að snúa
sínum óljósu tregakenndum inn á
frjósamari slóðir. Þeir vaxa við þá
glímu, öðlast aukinn þrþtt til að
taka á vandamálum lífsins, hýort
heldur þeir fara að eins og, skálþ-
ið sem skrifar sig út úr örðug-
leikum sínum (það seni maðúr
skrifar um er aldrei veruléga
hættulegt lengur), eða þeir hugsa
sig fram úr þeim á annan hátt.
Þeim gefur nýja útsýn yfir manm
leg örlög, og kuldinn umhverfis þá
breytist í yl. Fram úr sviða þögj
ulla einverustunda geta sprottið
lindir sem svala hug og hjarta.
Þær geta orðið dýrmæt lífsreynsla
og gert auðveldari þá erfiðu list
að lifa hamingjusamlega.
(Úr Fróni, tímariti íslenzkra stúd-
enta í Kaupmannahöfn).