Sunnudagur fylgirit Þjóðviljans - 30.09.1945, Page 4

108
SUNNUDAGTJxC
i— ----------|--------;—
UR LÍFI ALÞYÐUNNAR
__________________________
„Mánudagur til mæðu“ segir
máltækið, en það á ekki við mánu-
daginn sem hér segir frá. Það er
miður marz, havertíð. Ágætt sjó-
veður hefur verið hokkra daga og
hásetarnir hafa ekki ástæðu til að
harma hlutinn sinn. í landi er afl-
anum breytt í markaðsvöru á
tvennan háttr fiskurimf er hausað-
ur; islægður, þveginn og ísaður í
skíp til útflutnings eða hraðfrysti-
húsin taka hann til vinhslu.
Verður hér sagt frá einum vinnu
degi í hraðfrystihúsi sunnanlands.
Klukkan átta árdegis stundvíslega
héfst'vinnan. Er þá blásið í flautu
og ygéllur við hátt. Hálfri stund
fyrir vinnutíma fer starfsfólkið að
tínast að: Eru þá vélstjórar einir
áð starfi Og þeir er láta fisk á
virihuborðin/ í hraðfrystistöðinni
vinnur nokkuð á annað hundrað
manns, ! er þar nokkurn veginn
jáfnt áákipað körlum og konum,
Ungum. blómárósum vildi ég sagt
háfa. Að vísu eru örfáar á dálítið
váfásömúm aldri, en óhætt er að
maéla með þeim við þá er vilja
staðfesta ráð sitt, því engir flysj-
urigar eru þær né úr hófi glys-
gjarnar.
" Fólkið er. nú að flykkjast að.
Þarna koma nokkrar vinstúlkur,
glaðlegar á svip og í miklum sam-
ræðum. Þær eru líklega að segja
hver annarri frá ævintýrum sunnu
dagsins — eða mánudagsnætur-
ii. <)
innar ef til vill. Og nú sleppa þær
síðustu inn úr dyrunum „fyrir
flaut“. Þær eru dálítið framúr-
legar á svipinn, hafa kannski orðið
seint fyrir í gærkvöld.
En nú skulum við hverfa frá
kvenfólkinu um stund og bregða
okkur upp í miðhæð, þar fer að-
gerðin fram. Hér eru geysistórar
fiskkasir í einskonar básum.
Nú er „tíminn kominn“ og vinn-
an hefst. Flestir bverfa að sínúm
ákveðnu störfum, en nokkrir taka
á móti „dagskipan“ yfirverkstjór-
ans.
Hér er fiskurinn slægður og
veginn, en ekki hausaður. Unnið
er við nokkur borð og 5 menn við
hvert, einn lætur fiskinn upp á
borðið, aðrir fremja kviðristu á
honum og enn aðrir „slíta“ inn-
yflin úr þeim „gula“. Menn þessir
eru ,aðgerðarskarfar“ nefndir. Var
ekki trútt um, að sjómen litu
niður á „landkrabbana“ og gilti
einu þótt þeir fengju meira að gera
en góðu hófi gengdi. Nú á tímum
er aðgerðin leikur einn hjá því
sem áður var.
Við skulum nú líta inn til
stúlknanna í flökuninni. Þær
vinna í stórum sal, vistlegum, allt
hvítmálað í hólf og gólf. í sal
þessum eru 10 vinnuborð og vinna
7—8 stúlkur við hvert þeirra.
Flutningsband miikið flytur fisk
á öll borðin, en tekur úrganginn
(beinin) til baka. uns þau renna
afan 1 ginið á „elevator“ er skutl-
ar þeim út r bíl. Er útbúnaður
þessi allur hinn haglegasti, en of-
langt mál yrði að lýsa honum ná-
kvæmlega.
Hér er nú líf og fjör. Kliður
nokkur er í salnum þegar allt
„maskineriet" er í gangi, blandað
óm af mörgum kvenröddum, er
ræða áhugamál sín, þó án þess að
slá slöku við vinnuna. Sumar gefa
sér tíma til viðræðna, en flaka af
hinu mesta kappi. Er stundum
nokkur metingur milli borðánna
um afköstin og þá er nu ekki. gefið
eftir.
Flökun fer þannig fram, að rist
er eftir bakuggum fiskjarins að
endilöngu, báðummeginn, . flegið
„hold af beini“ en þunnildið skilið
eftir. Veltur á miklu að vel sé
flakað, að sern minnst af fiski
fylgi beinunum, að blóð og blettir
sé vandlega fjarlægt o. s. frv.
Sé fiskurinn stór eru flökin skor-
in sundur í hæfilegar stærðir fyrir
umbúðirnar. Hnífar þurfa að
vera vel hvattir, þá verða skurðir
allir fallegri. Nokkra æfingu þarf
til að ná sæmilegum hraða við
flökun, enda sjáum við fljótt hverj
ar eru óvanar, handtökin eru óviss,
skurðirnir hálf óhrjálegir og tals-
vert af fiski fylgir hryggnum.
Ein stúlka á borði vigtar og
fíokkar flökin í þrennt: stó'r flok,
miðlung og smá. Önnur pakkar.
Er sá starfi í því fólgin að raða
flökunum í mót, en að því loknu
er mótið tekið af og búið um
pakkann, í sterkum pappír.
Nú skulum við segja, að pakkað
sé stórum flökum, þá er notaður
pappír merktur L. þ.e. large,
(stór) fyrir miðlung er tekinn
pappír merktur M. (medium)) en
smáflök S. (small). Þá er prentað
á hvern pakka vörumerki Sölu-
miðstöðvar hraðfrystihúsanna, teg-