Alþýðublaðið - 31.05.1969, Blaðsíða 7

Alþýðublaðið - 31.05.1969, Blaðsíða 7
Alþýðublaði5 31. maí 1969 31 fyrr meðan skipakomur voru íáar og stxjálar var skipanna einatt beðið með mikilli e£tir- væntingu og þá var otft farið upp á f jallskollinni til að skyggn ast eftir skipunum, en geysi Ivíðsýnit ler áf tindinum. Af Iþessu mun, nafnið komið. Hér var sem sé lengi verzlunarstaður í svokölluðum Kaupstaðartanga við Kumbaravog neðan og vest- an við túnið. ÞETTA ER ÁGÆT JÖRÐ — Hvað ertu búinn að búa Ihérna lengi? — í nítján ár. Fiuttist thingað norðan úr Agparvík á Ströndum þar sem ég ibjó áður. Hinis vegar er ég tfæddur á Svanshóli, iþar sem for eldrar mínir bjuggu twn skeið. —• 'Er goitlt að búa hérna? — Já, þetta er ágæt jörð og tlandrými mikið. — Hluinnindi? — Það ebu nokkrar eyjar hérna framundan, en tmdmkur- inn er langt kominn mieð varpið. Annars telja.ýmsir varpbiændur, að svartbakurinn sé verðmætari en æðarkolian. Hann ræktar mik ið í kj-inguim sig og svo eru leggin í háu verði. Þeir vilja ekiki skipta á honum og koll- lunni. ;Svo ier 'hérna lítilsháttar af sel. Bjarni býr hér reyndar stór- Ibúi; hann hefur um fjögur hiundruð fjár og sextán mjólk andi kýr í fjósi auk geldneyta, og eitthvað af hrossum, enda er túnið stórt, eins og áður er sagt, og nóg beitilandíð. Varla er heidur ágangurinn atf nágranna jörðunum, Iþví þær eru allar komnar í eyði. VEÐRASAMT UNDIR FJALLINU Það hefur farið mikið orð af því, hvað veðrasamt sé undir Bjarnai'hatfnartfjalli. Því til sönn unar er sagt, að á Ámýrum, sem leru litlu utar en Bjamarhötfn, taki upp skeifu af sléttrí flöt í mestu atftökunum. Við spyrjum Bjarna um sannleiksgiildi þessar ar sögiu. Bjami brosir við, seg ist kannast við söguna, játar hvorki né n'eitar sannleiksgildi hennar, en segir, að ákafleg sviptibyljaveður komi stundum iþarna á bæjunlum, svo að allt ætli ,um kodl að keyra. í þessu rennir bíll í hlaðið í 'Bjarnarhöfni, ökumaður dregur rúðu til hliðar, stirtgur út Ihötfði og segir: „Er ég að vill- ast?‘‘ „Hvert ætlarðju?" spyr Bjarni. „Ég er á leið út í Grund arfjörð", segir ökumaður. ,,Þá ertu að villast,“ segir Bj'arni, „vegurinn liggur fyrir ofan fjall ið.“ — Það villast ákatflega imargir hingað heim', segir Bjarni, þeir 'halda, að vegurinn liggi með- fram sjónum alla leið, en hann nær ekki nem'a hingað. ÓRÓI í BLÓÐINU Stundum fara hús í ferðalög, flytjast jafnvel úr einum lands tfjórðungnum í annan. Etf þetta væriu lifandi verur, væri sjálf- sagt italað um einhvem óróa í 'blóðinu. Eitt slíkt hús er í Bjarnarhöfn. Það er komið þangað alla leið austan úr Mjóáfirði. Thor Jensen rak sem 'kunnlugt er um skeið búskap í Bjamarhöfn. Hann keypti þetta hús fyrir austan og flutti það til Bjarnarhafnar. Því var valinn staður niðri við sjóinn, þar stóð 'það síðan um alilangt skeið og var notað tfyrir geymslu. En saga þess er ekki þar með öll. Bóndinn, isem bjó í Bjarnar- höfn næstjur á undan Bjama, tflutti það langleiðina upp að fjalli dubbaði iþað lupp og gerði að íbúðarhúsi og þeirri stöðu gegndi það, þangað til Bjarni byggði nýitt og myndarlegt hús á jörðinni. Þetta gamla flökku- hús stendur eninþá og mætti sjálÆsagt skrifa ,um það langa og merkilega sögu. KRISTNIHALD UNDIR BJARNARHAFNAR- FJALLI Nú víkur sögunni að kirkju og kristnihaldi ,undir Bjarnar- haifnartfjalli. Mér láðist að geta um eitt húsið á jörðinni og ekki það ómerkasta, sem sé kirkjuna. Hún stendlur langt niðri í túni, skammt frá þar sem bærinn stóð fyrrusn, og læt ur lítið yfir sér. En þeim mun girnilegra þykir að skoða kirkju ununina, sem Iþar eru geymdir. Og Bjarni gengur með okkur niður í túnið, sem er farið að taka á sig grænan lit, og sýnir okkur kirkjuna og dýrgripi henn ár. •—Hér hefur verið kirkja afar •lengi, a.m.k. frá því lum 1286. Þá var hér kirkja hins heilaga Níkulásar og frá þeim tíma eða tfyrr hafa varðveitzt nokkrir merkir kirkjumunir, t.d. kaleik- ur, oblátudós og pla-tína, ailt úr skíru silfri. Og hann sýnir okkur þessa hluti og jmsa fleiri. — Kirkjan á líka gamlan skar ibít eða Ijósasax og hökul, sem er talinn vera meira en 400 árfl, gamalí, forláta vel gerður, en ekki skrýðist presturinn honum nú orðið. Altaristatflan er sömu leiðis mikið listaverk og mjög göimul. Þá er og prédikuruarstóll inn merkisgripur, igetfinn af dönskum kaupmanni árið 1604. UPPIÍ KLUKKUTURNINUM Það er þröngur veguxinn upp í klukkutuminn, einS og sá sem. liggur til lífsins, en upp pauf-. tunst við samt. Þar- getur að líta tvær stórar og þungar klukkur hangandi í rambiöldium. Bjarni hringir þeim, hvor hefur sinn hljóm; ártal 1741. Það kemur upp úr dúrnum þama uppí í klukkutíumhium, þar sem Bjarni þuklar ártalið á klukkunum í skuggsýnunni, að áhugi hans nær til tfleiri gam- alMa muna en einna saman kirkjugripanna. — Ég hetf lengi haft mikinn á huga á varffveizllu gamalla muna og minja og haldið ýms|U tii haga af því tagi. Og Þjóðminja safnið hetfur fengið hjá mér ým- is áhöld og verktfæri, sem snerta háíkarlaveiðar, sem það átti ekki, en taldi sér mikils virði að eignast. Sömuleiðis lét ég það hatfa bjúghrúif, sem. notað- iur var við Bmlíði á ýmiskonar kyrnum og öskum, en af þeim var mikið smíðað á Ströndum á sínuim tíma. Bjarnarhatfnarbóndinn stund- aði sem sé hákarlaveiðar á sín- um yngri árum fyrir norðan og ikann góð skil á ýmsum 'áhöld.um og verktfærum í sambandi við veiffarnar, sem við kunnum ekki einu sinni að nefna, hvað þá meira. í KIRKJUGARÐINUM Síðan göngum við út í kirkju- garðinn. Bjarnarhöfn. Ljóstti.; Páll Jónsson. Gesfur Guðfinnsson ræðir við Bjarna Jónsson í Bjarnar- höfn í Helgafells- sveif í Bjarnarhöfn haifa búið ýms- ir höfðingsmenn og merkis- tmienm, sem of langt yrði upp að 'telja, en af seinni tima mönnum mun Þorleifur læknír l'íklega einna þekktastur, ekki sízt fyrir dulargátfur sínar og Iækningar. Og þegar við göngum um kirkju garðinn og lesum letrið á mosa grónum legstoinunum, verða fyrir okkur 'nöfn ýmissa fyrir- manna á Snætfellsnesi. Þarna hvíla kaupmenn og amtmenn við hliðina á óbreyttum almúg- anum og þeirra þútfur eriu eltk- ert grænni en hinna; allt jafn- ast um síðir. ENGIN HALLGRÍMS KIRKJA Bjarnarhafnarkirkja er ekki stórt guðshús, 'engin Hallgríms kirkjia, rúmar líklega 50|— 60 mianns í sæti, en býður af sér góðan þokka, allt vel um geng- ið úti og inni. Bjaimi hefur beitt sér fyrir þvi, að steypt hiefur verið snyrtilegt grindverk um garðinn og tfengið til þess stuðn ing ættingja og vina ýmissa þeirra, er þar -hvíla. Um kristnihalldið í Bjarnar hafnarsókn, að öðru leyti er það að segja, að présturinn í Stykikis hóimi, séra Hjalti Guðmlundsson, messar þar atf og til. Einn skugga ber þó á: tfólkið er fátt, söfnuðurinn llítill, það er ekki raema einn bær etftir í sókninni — barasta Bjai'narhöfn, hinlr ieru allir komnir í eyði. Og við síðustu prestskosningar leyfði ekkert aíf því, að hægt væri að koma samian kjiirstjórn, svo að ailt gæti tfarið fram að lögleg- jum hætti. En Það er ekki Bjarn arhaf'narbóndanjum að kienna. Hann hefur gert sítt til að búa í ihaginn fyrir lífs og liðna og hlúa að kirkju.og kristnihaldi í Bjam arhaf'nai'sókn. — GG.

x

Alþýðublaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Alþýðublaðið
https://timarit.is/publication/2

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.