Vísbending - 02.11.1983, Blaðsíða 1

VISBENDING £
VIKURIT UM ERLEND VIÐSKIPTI OG EFNAHAGSMÁL 77
16.1 2. NÓVEMBER 1983
Norðurlandamyn tirnar:
Stöðugt gengi og góð samkeppnisstaða Svía
Nokkur óvissa um árangur
kjarasamninga i Svíþjóð
Gengisfellingin I Svíþjóö í október
1982 virðist hafa borið góðan árang-
ur fyrir efnahag landsins. Gengi
Norðurlandamyntanna hefur verið
afar stöðugt undanfarið eftir að hafa
aðlagast nýjum hlutföllum innbyrðis.
Ekki er búist við neinum verulegum
breytingum á gengi krónanna þriggja
á næstunni, en hugsanlegt ertalið að
breytingar kunni að verða gerðar á
viðmiðunarkröfu finnska marksins
vegna óbeinna áhrifa af viðskipta-
samningum Finna og Rússa. Helstu
áhyggjuefni í sænska þjóðarbú-
skapnum eru kjarasamningarnirsem
í hönd fara eftir áramótin. Verðbólgan
í ár í Svíþjóð er heldur minni en
reiknað hafði verið með (um 8,7%
milli 1982. II og 1983. II) og þess
vegna er lækkun ráðstöfunartekna
heimilanna ekki eins tilfinnanleg og
búist hafði verið við. Á hinn bóginn er
nauðsynlegt að gæta sama aðhalds
á næsta ári og miklar launahækkanir
gætu aukið verðbólgu og máð út
árangurinn af gengisfellingunni fyrir
ári.
Hágengi dollarans fremur hagstætt
Hátt gengi dollarans hefur haft góð
áhrif á efnahag bæði Svía og Norð-
manna. Sænsk útflutningsfyrirtæki
hafa styrkt stöðu sína og tekjur Norð-
manna af olíusölu hafa haldist
stöðugar eða jafnvel aukist vegna
hágengis dollarans.þrátt fyrir lægra
olíuverð (sjá Vísbendingu 15.1).
Gengi norsku og sænsku krónanna
hefur verið stöðugt undanfarið.eins
og fyrr segir.og gengi dönsku krón-
unnar hefur einnig verið stöðugt, þótt
það hafi sigið lítillega. Danska stjórn-
in hefur tekið á efnahagsmálum af
festu eftir að stjórnarskiptin urðu í
september 1982. (fyrra námu útgjöld
hins opinbera 61% af þjóðartekjum
Dana. Hallinn á opinberum búskap
var 13% af þjóðarframleiðslu og er-
lendar skuldir námu þriðjungi af
þjóðarframleiðslu eftir að halli hafði
verið á viðskiptum við útlönd samfellt
í 20 ár.
Vextir og verðbólga á
Norðurlöndum
Verðbólga Skammtíma-
1982.ll til vextirísept.
1983.11,% 1983, %
Danmörk 7,5 10-13,5
Finnland 8,5 9,25-14
Noregur 9,0 11-15
Svíþjóð 8,7 11,5-15
Breytingar á viðmiðunarkörfu finnska
markslns
Gengi finnska marksins er miðað við
myntkörfu og er sovéska rúblan ein
af myntunum í þeirri körfu. Rúblan er
líka miðuð við myntkörfu með 6
myntum (sjá nánar um gengi rúbl-
unnar í opnunni), SDR myntunum 5
og svissneska frankanum. Rúblan
hefur því hækkað með dollaranum.
Þessi gengisbreyting gagnvart
finnska markinu hefur glætt útflutn-
ing Finnatil Sovétríkjanna. Finnar og
• Rússar hafa gert með sér viðskipta-
samning þar sem segir að stefnt skuli
að jöfnuði í viðskiptum þjóðanna
þegar lengra er litið. Finnar verða því
að draga úr útflutningi sinum til
Rússlands til að ná jöfnuði og til að
ná því marki er hugsanlegt að smá-
vægílegar breytingar verði gerðar á
viðmiðunarkörfu marksins.
Efnl:
Norðurlandamyntirnar 1
Hvernig á að meta áhættu
í gjaldeyrisviðskiptum? 2
Of lítil gjaldeyrissvæði ? 3
Hvernig ræðst gengi
rúblunnar ? 3 ■
Raungengi helstu
gjaldmiðla 4
Töflur:
Gengi íslensku krónunnar 4
Gengi helstu gjaldmiðla 4
Euro-vextir 4
Nori kkrö na^ Gengi Norðurlandamyntanna t Visitölur, 1975=100
\
■ «■1 Finr • ••« skt r • •■1 riark >•••' t V Illlllll llllllll •llllll llllllll ""in, IIIIIIK
v''T\^)öns kkró na • • • •

Sær skk óna ■ ■•1 ^••1 *••« • •■< • ••< ■ ■■<

M J J 1982 Á | S 0 N D J F M 198: A í M J J
Heimild: IMF, / FS 1 —