Vísbending - 26.09.1984, Blaðsíða 1

VISBENDING
VIKURIT UM ERLEND VIÐSKIPTI OG EFNAHAGSMÁL
38.2 26. SEPTEMBER 1984
Verðbréfamarkaður í Reykjavík
Gróska á peningamarkaði í kjölfar frjálsra vaxta
Áhersla lögð á sparnað
Viðskipti á peningamarkaði hér
á landi hafa fengið byr undir báða
vængi síðustu vikurnar. Skýringin
virðist tvíþætt. Ákvörðun
stjórnvalda að veita
innlánsstofnunum rétt til að ákveða
sjálfum vexti þá sem þær bjóða
viðskiptamönnum sínum hefur örvað
samkeppni meðal banka og sparisjóða
og sumar hafa brotið upp á merkum
nýjungum til að bæta þjónustuna.
Jafnframt hafa auglýsingar bankanna
orðið til að vekja almenning í
landinu til meðvitundar um ágæti
sparnaðar og mismunandi ávöxtun
eftir því hvert er leitað;
mismunandi vextir virðast hafa örvað
verðskyn sparifjáreigenda. Einnig
virðist sem innlausn spariskírteina
rikissjóðs í þessum mánuði hafi
orðið til þess að mikið fjármagn
hafi runnið frá ríkinu til bankanna
og til verðbréfasala. Ríkissjóður
gerði eigendum þeirra spariskírteina
sem innleysanleg eru í mánuðinum
afar gott tilboð; 8,55% ávöxtun
umfram verðtryggingu m.v. þriggja
ára bindingu. Þótt þetta
verðtryggða boð sé I öllum tilfellum
betra en það sem bankarnir bjóða (að
bindingunni frátalinni) virðist svo
sem ríkissjóður hafi orðið undir í
samkeppninni um hylli
sparifjáreigenda. Ef dæma má af
blaðafregnum virðist innan við
fimmtungur af því fé sem ríkissjóður
hefur greitt vegna innlausnar
spariskírteina síðustu daga hafa
runnið til kaupa á
"endurnýjunarflokknum" með 8,55%
vexti umfram verðbólgu. Erfitt er
að verjast þeirri hugsun að hér hafi
markaössetning stjórnvalda brugðist
og hætt er við að margir þeirra sem
hurfu frá ríkinu til bankanna beri
skarðan hlut frá borði þegar ávöxtun
verður metin eftir þrjú ár.
Hluti skýringarinnar á þvl I
hve miklum mæli spariskírteini hafa
verið innleyst án endurnýjunar kann
að vera peningaglýja. Með minnkandi
verðbólgu virðast sumir
fjármagnseigendur gera meiri kröfur
til vaxta umfram verðbólgu þar sem
gerviaukning fjármagns vegna
verðbólgu (þ.e. verðbætur) er ekki
lengur til staðar. Þessi hópur
leitar því I óverðtryggða reikninga
sem eðlilega bera hærri nafnvexti en
þeir verðtryggðu. Þetta atriði
sýnir hve almenningur er enn illa að
sér um peningamál, sérstaklega um
verðtryggingu og raunvexti.
Verðbréfamarkaður
Ljóst er að verulegir fjármunir
hafa streymt frá ríkissjóði til
bankanna en að líkindum hefur einnig
talsvert fé runnið til
verðbréfaviðskipta. Hluti af því fé
er vafalaust andvirði innleystra
spariskírteina en án efa er einnig
nokkuð um að fé sé tekið af
bankareikningum til kaupa á
veðskuldabréfum. í Reykjavlk starfa
þrjú fyrirtæki sem auglýsa reglulega
gengi skuldabréfa en engin skráning
á veltu eða stöðustærðum er til.
Eitt fyrirtækjanna (Kaupþing hf.)
hafði tekið upp birtingu hæsta,
lægsta og meðalgengis I
verðbréfaviðskiptum síðustu fjögurra
vikna rétt áður en verkfall
bókagerðarmanna skall á og mun
ætlunin að halda þvi áfram þegar
verkfallinu lýkur.
Vegna þess að ekki liggja fyrir
upplýsingar um heildarveltu á
markaðinum, meðalgengi hverrar
tegundar veðskuldabréfa, o.s.frv.,
er erfitt að gefa nákvæma mynd af
starfsemi verðbréfamarkaðar I
Reykjavík. flð frátöldum
spariskírteinum ríkissjóðs eru á
markaðinum verðtryggð og óverðtryggð
fasteignatryggð skuldabréf. Svo
virðist sem viðskipti hafi síðustu
mánuöina færst frá spariskírteinum
til veðskuldabréfa og úr
óverðtryggðum veðskuldabréfum og
yfir I verðtryggð bréf. Ekki er þó
svo að skilja að breyting þessi sé
til komin vegna þess að kaupendur
veðskuldabréfa óttist að verðbólga
magnist á nýjan leik og kjósi þess
vegna heldur verðtryggð bréf.
Fremur virðist sem hér sé um að ræða
merki þess að markaðurinn sé að
þroskast. Gengi óverðtryggðra
veðskuldabréfa er afar lágt vegna
hættunnar á að verðhækkanir rýri
ávöxtun I tímans rás en bréf þessi
eru oft til fjögurra ára. Ávöxtun
verðtryggðra veðskuldabréfa er á
bilinu 12-20% umfram verðbólgu.
Meðal þeirra þátta sem mestu ráða um
hvar á þessu bili hvert skuldabréf
hafnar eru trygging bréfsins (t.d.
fasteignaveð eða ýmiss konar
ábyrgðir) og það traust sem
skuldarinn hefur. Engin flokkun á
fyrirtækjum með tilliti til trausts
er til hér á landi en segja má að
Efni:
Verðbréfamarkaður
í Reykjavík ..............1
Bandaríkjadollari:
Flaggskipskenningin........3
Hagvöxtur ................4
Töflur:
Eurovextir ................A
Gengi helstu gjaldmiðla . .4
Gengi íslensku krónunnar. .4
Tvöföldunartími vaxta ....4
Vegna verkfalls bókagerðarmanna
birtist Vísbending nú á breyttu
formi. Eru lesendur beðnir
velvirðingar vegna óþægindanna.