Vísbending


Vísbending - 23.02.1995, Blaðsíða 4

Vísbending - 23.02.1995, Blaðsíða 4
V ISBENDING Áhrif kjarasamninga á Iaun og ráðstöfunartekjur 1995 Laun fyrir hækkun (þ.kr.) Áhrif kjarasamninga á laun og ráðstöfunartekjur 1996-97 Hagtölur L„æ,k“" Hækkun fráfyrratbl. Verðtryggð bankalán 8,3% 20.02 Óverðtr. bankalán 10,9% 20.02 Lausafjárhlutfall b&s 12,5% 12.94 Húsbréf, kaup (ný. flokk.) 5,91% 20.02 Spariskfrteini, kaup(5-ára) 5,50% 20.02 M3 (12 mán. breyting) -2,3% 01.95 Þingvísitalahlutabréfa 1056 20.02 Fyrir viku 1038 Raunáv.-3 mán. 13% - ár 28% Nýlánskjaravísitala 3.402 03.95 (Fors.: Gengi helst 3.407 04.95 innan ±2,25% marka) 3.419 05.95 3.429 06.95 3.440 07.95 Verðlag og vinnumark. Framfærsluvísitala 172,3 02.95 Verðbólga- 3 mán. 3,8% 02.95 -ár 1,7% 02.95 Framfvís.-spá 172,6 03.95 (Fors.: Gengi helst 173,2 04.95 innan ±2,25% marka) 173,7 05.95 174,2 06.95 Launavísitala 133,9 02.95 Árshækkun- 3 mán. 1% 02.95 -ár 2% 02.95 Kaupmáttur-3 mán. -0,7% 02.95 -ár -0,1% 02.95 Skorturávinnuafli -0,4% 01.95 fyrir ári -1,1% Atvinnuleysi 6,8% 01.95 fyrir ári 7,7% Gengi (sala) Bandaríkjadalur 65,8 20.02 fyrir viku 67,1 Sterlingspund 104,1 20.02 fyrir viku 104,2 Þýskt mark 44,6 20.02 fyrir viku 44,1 Japansktjen 0,678 20.02 fyrir viku 0,678 Erlendar hagtölur Bandaríkin Verðbólga-ár 2,8% 01.95 Atvinnuleysi 5,7% 01.95 fyrir ári 6,7% Hlutabréf (DJ) 3.963 21.02 fyrir viku 3.957 breyting á ári 2% Evróvextir-3 mán. 6,2% 20.02 Bretland Verðbólga-ár 3,3% 01.95 Atvinnuleysi 8,5% 01.95 fyrir ári 9,9% Hlutabréf (FT-SE 100) 3.016 21.02 fyrir viku 3.074 breyting á ári -10% Evróvextir-3 mán. 6,8% 20.02 Þýskaland Verðbólga-ár 2,3% 01.95 Atvinnuleysi 8,2% 01.95 fyrir ári 8,1% Hlutabréf (DAX) 2.102 20.02 fyrir viku 2.117 breyting á ári -1% Evróvextir-3 mán. 5,0% 20.02 Japan Verðbólga-ár 0,7% 12.94 Atvinnuleysi 2,8% 12.94 fyrir ári 2,8% Hlutabréf-ár -4,4% 14.02 V J Ahrif samninga á laun og ráð- stöfunartekjur Samkvæmt áætlun Þjóðhagsstofn- unar munu kjarasamningarnir og aðgerðirríkisstjórnarinnarí tengslum við þá leiða til 2,5% verðbólgu hvort áranna 1995-96. Kauphækkanir eru mestar hjá þeim lægst launuðu, en hjá hinum sem eru með yfir 70 þúsund krónur vegur það hærra að leyft verður að draga hlut launamanns í lífeyrissjóðsiðgjaldi frá skattskyldum tekjum. Sé eingöngu litið á launahækkanir ætti kaupmáttur taxtalauna að hækka hjá þeim sem eru með innan við 100-110 þúsund króna mánaðarlaun á samningstímanum m.v. þá verðbólgu sent Þjóðhagsstofnun spáir. Kaupmáttur verður hins vegar minni í lok tímabilsins hjá öðrumhópum. Sé tekið tillit til þess að á árinu 1995 verður heimilt að draga 2% af 4% iðgjaldi launamanns frá skattskyldum tekjum mun kaupmáttur aukast á þessu ári hjá öllum, jafnvel þeim sem eru með ríflega 200 þúsund krónur í laun. Á árinu 1996 fer hins vegar að halla undan fæti hjá þeim sem eru í hæstu launaþrepunum, þrátt fyrir að þá megi draga 3% frá skattskyldum tekjum í stað tveggja. I árslok 1996 mun kaupmátturinn hafa rýrnað frá upphafi samningstímabilsins hjá þeim sem eru nteð meira en 150 þúsund króna laun. I lok ársins 1996 eru samningar lausir á ný. Ef engar launahækkanir eða verð- bólga kæmu til á árinu 1997 væri 200 þúsund króna maðurinn kominn í sama kaupmátt eftir skatta og nú eftir að heimilt verður að draga allt 4% framlag launa- manns frá skatti. Sú staðreynd að kaupmáttur nánast stendur í stað eða rýrnar hjá millitekju- fólki getur leitt til þess að launaskrið verði nokkuð hjá þeim hópi sem getur valdið meiri verðbólgu en Þjóðhagsstofnun reiknar með. bj -----♦---♦----♦----- Borgar breytingin á lánskjaravísitölunni útgjaldaauka ríkisins? í tengslum við kjarasamningana lofar ríkisstjórnin því að breyta lánskjaravísi- tölunni þannig að hún verði samsett úr vísitölu framfærslukostnaðar eingöngu l'ráog með 1. apríl. Þjóðhagsstofnun spáir 5% hækkun framfærsluvísitölunnar á næslu tveimur árurn, en miðað við launa- hækkanir má gera ráð fyrir að lánskjara- vísitalan í núverandi mynd hefði hækkað um 6% á sama tíma. Ríkið skuldar liðlega 70 ma.kr. í spariskírteinum sem að mestu eru bundin lánskjaravísitölu. Sparnaður ríkisins vegna nýrrar vísitölu er því um 700 milljónir króna á tveimur árum. Það er um 20% af kostnaði ríkisins við kjara- santningana. bj Ritstj. og ábm.: Sverrir Geirmundsson. Útg.: Talnakönnun hf., Borgartúni 23, 105 Rvík. Sími: 561 -7575. Myndsendir: 561 -8646. Málfarsráðgjöf: Málvísindastofnun Háskól- ans. Umbrot:SverrirGeirmundsson. Prentun: Steindórsprent-Gutenberg. Upplag: 600 eintök. Öll réttindi áskilin. Rit þetta má ekki afrita með neinum hætti án leyfis útgefanda.

x

Vísbending

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vísbending
https://timarit.is/publication/281

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.