Vísbending - 08.01.1999, Blaðsíða 2

Framhald af síóu 1
Tíu prósent bónus
Ef launþegi felur launagreiðanda að
sjáumgreiðsluviðbótarlífeyrisfram-
lagsins bætist 10% álag við spamaðinn,
þ.e. 10% afallt að 2% (0,2%). Þetta við-
bótarframlag dregst frá tryggingagjaldi
launagreiðanda þannig að kostnaðurinn
viðþennan bónus lendir á ríkissjóði þegar
upp er staðið.
Sveigjanleiki
Launþegi getur valið á milli aðila sem
sj á um vörslu spamaðarins. Hann getur
valið um mismunandi leiðir við ávöxtun.
Hann getur einnig valið um tíðni greiðslna
en þær þurla þó að vera reglulegar. Hann
getur hætt tímabundið að greiða viðbótar-
lífeyrisframlag og tekið þráðinn upp síð-
ar. Þegar kemur að töku lífeyris sem
myndaður er af viðbótarfr amlagi er hægt
að ákveða hvenær taka hans hefst eftir 60
ára aldur en töku hans verður að ljúka
eftir að 67 ára aldri er náð. Ef það hentar
launþega af einhverjum ástæðum getur
hann sjálfur séð um greiðslu Iífeyrisfram-
lagsins og er þá skattaafslátturinn endur-
greiddur við álagningu skatta árið eftir.
Viðurkenndir vörsluaðilar
r
Aþriðja tug aðila hafa hlotið viður-
kenningu fjármálaráðuneytisins til
að taka við viðbótarlífeyrisframlögum í
séreign og enn fleiri bíða afgreiðslu. Þeir
sem geta óskað eftir slíkri viðurkenningu
eru lífeyrissjóðir, 1 íítryggingaíélög, spari-
sjóðir, verðbréfafyrirtæki og viðskipta-
bankar sem hafa starfsstöð hér á landi.
Sumir þessara aðila bjóða upp á nokkrar
ólíkar aðferðir við ávöxtun fjárins. Listi
yfir aðila sem hlotið hafa viðurkenningu
fjármálaráðuneytisins er birtur á heima-
síðu ljármálaráðuneytisins (http://
www.stjr.is/fjr) og er hann uppfærður
reglulega. Ekki reyndist unnt að afla upp-
lýsingaum um þann kostnaðsemtil fellur
hjá vörsluaðilum svo sein umsýslugjald
vegna vörslu og kostnað við að flytja sér-
eign frá vörsluaðila.
V
ISBENDING
Samningur
Nauðsynlegt er að launþegi og vörslu-
aðili geri meðsérskriflegan samning
um þann hluta iðgjalds sem greiða skal í
séreignarsj óð. T aka skal fram hvort f'ram-
lag skuli vera föst krónutala eða hlutfall
af launum. Tiltaka skal tíðni greiðslna (í
reglugerð er gert ráð fyrir mánaðarlegum
greiðslum). Einnig skal koma fram í
samningi hvaða reglur gilda um útborgun
og réttindi. Heimilt er að segja samningi
upp með sex mánaða fyrirvara. Hægt er
að gera samning um skiptingu réttinda
milli rétthafa og inaka hans í samræmi
við lög um lífeyrissjóði.
Mismunandi
sparnaðarform
Nú þegar er boðið upp á nokkurn fj ölda
ól íkra sparnaðarforma fyrir ávöxtun
viðbótarlífeyrissparnaðar. Ljóst er að
mikil samkeppni mun ríkja meðal vörslu-
aðila og er ekki ósennilegt að útkoman
verði nokkur frumskógur fyrir almenn-
ing. Þarfir manna eru mjög mismunandi,
aldur, efnahagur og áhættufælni eru með-
al þeirra atriða sem skipta miklu máli við
val á spamaðarformi og víst er að menn
verða að huga vel að þessum atriðum.
r
Avöxtun
að er öruggt að mikil samkeppni
verður um þær krónur sem launþegar
leggja í viðbótarlífeyrissparnað. Laun-
þegarnir renna hins vegar blint í sjóinn
með það hvernig spamaður þeirra mun
ávaxtast. Það ertiltölulega auðvelt að slá
upp línuriti sem sýnir hvernig peningar
ávaxtast yfir langan tíma miðað við háa
tilgreinda ávöxtun en það er ákaflega
varasamt fyrir launþega að treysta á slíkar
upplýsingar því að eðli málsins sam-
kvæmt rnunu þær liggja fýrir í lok sparn-
aðartímans en ekki fyrir fram. í einhverj-
um tilvikum geta aðilar sýnt fram á ávöxt-
un í fortíðinni og gefa þannig til kynna
að hún kunni að endurtaka sig. Það er þó
varasamur mælikvarði en getur þó gefið
til kynna hæfni sjóðastjómenda sarnan-
borið við aðra á sama tíma. I sibreytileg-
um heimi getur þetta einnig verið vara-
samur mælikvarði því að bæði verða
mannabreytingar meðal stj ómenda sj óða
og einnig þurfa menn að tileinka sér æ
fleiri mismunandi fjárfestingarkosti sem
gera val erfitt. i flestum tilvikum stendur
lífeyrissparnaður yfir í áratugi og því er
forsagnargildi ávöxtunar nokkurra ára
vafasönt. Þess ber einnig að gæta að í
flestum tilvikum er auðveldara að ávaxta
lágar fj árhæðir en háar því framboð á há-
vaxtafj árfestingarkostum er y firleitt tak-
markað. Því getaungir eða vaxandi sjóðir
sýnt fram á góða frammistöðu á vaxtar-
skeiði. Samband ávöxtunar og áhættu er
nokkuð þekkt og menn ættu að hafa það
í huga að hárri ávöxtun íylgir yfirleitt
meiri áhætta. Slök frammistaða stjóm-
enda sjóða getur einnig leitt til þess að
ávöxtun sé lág en áhættajafnír amt mikil.
Stærð sjóða og samsetning eignar getur
því skipt verulegu máli þegar kemur að
mati á ávöxtun.
Góður kostur
r
Oliætt er að hvetja flesta ti I að nýta sér
þetta tækifæri til þess að spara til
efri áranna. Spamaður einstaklinga hér á
landi er tiltölulega lítill og þótt almenna
lífeyrissjóðakerfíð sé á réttri braut þá
verða menn í flestum ti 1 vikum fyrir nokk-
urri tekjuskerðingu þegar kemur að töku
lífeyris. I einhverjum tilvikum nægir
venjulegur lífeyrir ekki til framfæris og
þá á almannatryggingakerfið að taka við
en erfítt getur verið að treysta á það eflir
skerðingar og tekjutengingar undangeng-
inna ára. Vegna aukins langlífís opnast
eldra fólki einnig mörg ný tækifæri til að
njóta lífsins að loknum löngum starfsaldri
og það hlýtur að vera gremj uiegt að þurfa
að neita sér um þessi tækifæri vegna
efnahags. Með því að draga úr neyslu
sem svarar 1.240 krónum af hverjum
100.000 króna launum fæst 2.200 króna
spamaðursem gæti leitttil sjóðssemgæti
gefíð af sér 25.000 krónur á mánuði í sjö
ár fyrir skatta að 30 árum liðnum (m.v.
5% raunávöxtun) eða gefíð færi á að láta
af störfum fyrr en ella.
KASAÍAt