Frjáls verslun - 01.10.1977, Blaðsíða 5

Bretland og þjóftín, sem þar býr:
íbúar landsins um 56 milljónir
en síðustu árin hefur þeim
farið fækkandi
Iðnvætt borgarsamfélag með um helming landsmanna
á takmörkuðu belti
Útlínukort
af Bretlandi
með helztu
horgum.
Kortið sýn-
ir leiðakcrfi
brezku járn-
brautanna.
iMitgilt
Aihlord ^’Dovit
olknioni
’Bnghton V#Hnlmgi
Bretland eða Uniit'ed King-
dom of Great Britain and Nort-
hern Ireland eins og ríkið heit-
ir á ensku, er 224 þúsund fer-
kílómetrar að flatarmáli. Til
ríkisins heyra England, Wales,
Skotland og Norður-írland.
Bretland er 75. stærsta landið
í heiminum en er minna en 2%
af heildarflatarmáli lands á
jörðunni.
Hnattstaða Bretlands er milli
50. og 60. gráðu norður breidd-
ar og hádegisbaugurinn liggur
um Greenwich í nágrenni Lond-
on. Bein lína, sem dregin er frá
suðurströndinni til nyrzta odda
landsins, er rétt um 966 kíló-
metra löng en lína þvert yfir
landið, þar sem það er breiðast,
er 483 kílómetrar. Enginn stað-
ur í Bretlandi er meira en 120
kilómetra frá sjávarströnd.
LANDSHÆTTIR
Bretlandi má í grófum drátt-
um skipta í láglendi og hálendi.
Á láglendinu eru yngri og lin-
gerðari klettalög í suður-
og austurhluta Englands.
Hálendið er hins vegar Skot-
land, mestur hluti IWales, upp-
lönd Pennínafjalla og vatnahér-
aðið í N-Englandi. Á þessum
svæðum eru ævaforn klettabelti
í f.iöllum og miklar heiðar. Þessi
kaflaskil í jarðsögu Bretlands
eru aðalástæðan fyrir fjöl-
brevtilegu landslagi og miklum
andstæðum með stuttu milli-
bili, sérstaklega með ströndum
fram.
LOFTSLAG
Loftslag í Bretlandi er tempr-
að evjaloftslag. Vindar blása
aðallega úr suð-vestri og veð-
urfarið stjórnast fyrst og
fremst af aðstæðum á austan-
verðu Atlantshafi. Yfir vetrar-
mánuðina geta þó austanvindar
borið kalt og þurrt meginlands-
veður inn yfir eyjarnar. Á
venjulegu sumri fer hitinn
stundum yfir 27 stig í suður-
hluta landsins en sjaldan niður
fyrir 7 stiga frost á veturna.
Köldustu mánuðir eru venju-
lega janúar og febrúar en með-
alhitinn í þeim er rétt yfir +4"
en hlýjastir eru júuí og ágúst
með meðalhita um 16°.
Meðalúrkoma á Bretlandseyj-
um, (þar með talið írska lýð-
veldið) er yfir 1000 millimetr-
ar á ári en í Englandi 854. í
fjalllendinu á vestanverðum og
ncrðanverðum eyjunum er
regnið miklu meira en á
sléttunum í austur- og suðaust-
urhluta landsins. Regntíminn
dreifist nokkuð jafnt á allt ár-
ið. Venjulega eru mánuðirnir
marz-júní þurrastir. Sólskin er
FV 10 1977
7