AvangnâmioK - 01.06.1956, Blaðsíða 20

140
AVANGNÅMIOK’
nr. 2
die aktinera atauseK migssiliorå pukitsormiut umiar-
ssuait tamarmik ajupilugtorpatdlåleKigamik — pår-
dlit sanerKamlkut mardlungnik nåpariimikutdlo a-
tautsimik autdlaititdlaramik — augpalårtortik amåi-
narpåt tuniutinarnermingnut nalunaeKutaralugo, tå-
ssalo umiarssuit nålagait Fynboep umiarssuånut i-
kårdlutik, tåssane nalunaerfigineKarput umiarssuait
tamarmik tigussaussut.
„Straat Davids" såkoKarpoK rnåkuninga: Kamu-
tilik sangussartoK, påtigorssuit mardluk, autdlaisåi-
nait pingasut sunauvfa tamarmik imerérsimassut,
danskitdlo aperingmata imait ingmingnut atugssa-
mågaugaluarnersut, akuerineKarput, ungasigillnardlu-
gitdlo danskit akiniardlugit erKåisimångikitik. Seve-
rinip umiarssuaisa Kamutilé pukitsormiut Kamutilinit
autdlarnertunerusimangmata pukitsormiut umiar-
ssuaisa inuisalo amerdlanerugaluåssusiånut nåper-
tusimåput.
pukitsormiut kivfait, angutit katitdlutik 44-ussut
upangniutinik ardlalingnik nerissagssanigdlo tunine-
Karput nunaKatimingnigdlo åtavigssarsigamik nuna-
mingnut aputdluarsimåput, umiarssuaitdle danskinit
tigussåuput, ilaitdle mardluk pisoKaunerussut er-
KåuneKarnermingnit l'nardliarssugsimaKissut aserortf-
nartariaKalersimåput, Kissugtaile iluaKutsiutdlugit
imågdlåt niuvertup igdlorssuagsså nutåK sananeKar-
poK, uvfalo Severinip umiarssuautai måna tatdli-
maulersut umiarssuit tiguagkamik usinik usilersor-
dluarsimaKalutik Danmarkime „Grønlands Lykke“-
mut Halsimltumut, Jacob Severinip nålagauvfigisså-
nut, apfltdluartut.
iluanårdlutik måko pukitsormiut nålagauvfé pi-
ngårnerit uko taimanikut ajutortut iluarsautigssånik
Danmark ilungersuatiniåsavdlugo kajumingnatigdlo
piginåsssuseKångitdlat, pisimassordlo danskinut
Grønlandime sujuariåtdlautåinauvoK, Severinivdlo
nautsorssutai nåmagteratånguarput sulerKingnigsså-
nutdlo nåmalerdlutik, nauk pukitsormiut sule avalå-
ngitsortait sujorasårigaluaKissut Kavdlunåt umiar-
ssuautait avalariarpata niuvertoKarfik ikuatdlagku-
mavdlugo, „uvdlutdlo tamaisa niuvertoKarfik erKåu-
tarumavdlugo" sikulo Kaertiterdlugo tåssunga avKU-
tigssiorumavdlutik KanoK piumanertik nalunaerutigi-
galuarpåt Kunungikunik.
Severinip niuvfagiarnine ingerdlåtuarpå umiar-
ssuit niuvertoKarfingnltut atordlugit imalunit umiar-
ssuårKamik Grønlandimltitamik ukiorångat nunamut
amussartunik, niuvernerdlo ingerdlavdluarpoK ag-
dliartulertordlunilo, åmalume igdlorssuit ardlagdlit
nåparneKarput pitsångorsaineKangåtsiaKalunilo.
1741-me aprilip 1-åne aulajangersagaK maligdlu-
go „aussame ajoKersuiartorfik“mik pilersitsineKarpoK,
tåunalo Jacobshavnimik taineKarpoK „Grønlandip pi-
ssortå" Jacob Severin ateKausiutdlugo tåssanilo nå-
parneKarujoK niorKutigssausivfnguaK atautsimik ini-
talik ajoKersuiartortitap aussaunerane inigissartagag-
ssånik ajoKersuissarfigssånigdlo åmalo niuvertugssap
pisiniartitsivigssånik; tåuna kingugdleK autdlancautå-
ne pitsauneruvoK 1743-milo upernagssarmat „orssu-
nik Kimugsinik niuvertoKarfingmut tikiussuerugtule-
ramik avdlamut åsseKångitdlat sordlo Københavnime
uvdlune niuverfiussune pissorssuit", ukiutdle sujug-
dltt danskinut månltunut ilungersuanartuligssuput,
sukuluportartorssugamik tingmigtaKalutigdlo ardla-
ligpagssuarnigdlo kivfat ukiflnerane „Inuit (nujuartat,
taima taisimavait, nugterissoK) igdluinut nugtertar-
put“, KissugssaileKinermik avdlatut sapilersaramik.
1731-me Hans Egedep sujunersutigisimavå
niuvertoKarfigtårnigssaK Påmiut erKåtigut, ukiut 20
Kångiusimalermata ernarsaut tamåna piviussungortf-
neKarpoK, niuvertoKarfiuvdle ukiune sujugdlerne u-
miartorfigineKartarnera åssiglngitsorpagssuarnik ajo-
KuteKartarsimavoK. umiarssuaK Ntingmft tarKavunga
nugtunik usissoK Danmarkimut avalagdlune inger-
dlaniartitdlune umiuvdlufnarsimavoK, umiarssuv-
dlo åipå igdluliagssanik usissoK Norgeme nkissa-
riaKarsimavoK; aitsåtdlo ukiut tatdlimagssåne iluag-
titsissukavsåuput, åipåguanile niuvertoKarfiup avatf-
nguanlkaluardlune anorerssuarmik tulagsfnaungfna-
me usine nerissagssat atortugssatdlo avdlat niuver-
toKarfiup pigssaralue tamaisa nagsardlugit Danmarki-
mut avalåinarsimavoK.
umiartorneK taimailivdlune Severinimut akisuvat-
dlålerdlune Kuilertanarsingmat, nålagauvfingmit ta-
persersorneKardluaraluaKalune autdlarterKåramilo i-
luanårtukasigssflgaluardlune sivitsuleriarmat suliniar-
nine ingminut akilerneK sapileriartulermat 1748-me
kunge Kinuvigå tåvunga umiartortitsissarnine tai-
maitlnarumavdlugo, taimaingmatdlo kungip ukiune
tugdlerme Grønlandip umiartorfigineKartarnera tu-
niupå niuvertunut peKatigingnut kungeKarfingmit
tapersersorneKartunut ukiut pingasut tamatuma su-
jornatigut autdlarnersimassunut.
taimailivdlune Jacob Severinip Grønlandimik
nunasiångortitsiniardlune suliåta oKalugtuagssartå
nåvoK. niuverniarnerup iluanåruteKartisimagunångit-
dlufnarpå, suliåle ajoKersuiartortitsinermut nuna-