Alþýðublaðið - 14.04.1970, Blaðsíða 7

Þriðjuidaglur 14. apríl 1970 7
Guðjón B. ■*!
Baldvinsson:
og íbúðalán
□ Lífeyrissjóðir eru sparifé
sjóðfélsiga geymt til eMiáránnia,
ávaxtað gjarnan með lánum
V gegn fasteignaveði og með rik-
. irábyrgð. Þeir sjóðir, sem eru
e’kna elztir murra ver-a iífayris-
sjóður barna'kennara og embætt
ismanna ríkisinis, - sem breytt
var með lögum 1944.
Þessir sjóðir bafa um langt
. árabil lánað sjóðfélögum -gegn
' veði í húseignum þeirra, og -á
1 tíma síðari heimsstyrjaldar og
verðbólguÉLrunum niæstu á eftir
þá höfðu augu mamna opnazt
fyrir gagnsemi slíkra . sjóða í
því skyni að lána til eigiin íb.úða
sjóðféla'ga, lífeyrissjóðum fjölig-
aði því nokkuð, Á þann hátt
skvlduðu launþegahópairnir
sjálfa silg til þess að spara. —
Þessi skyldusparniaður vai’
,m.:iklu fremur í huga iðgjalds-
'greiðenda til að mynda lána-
sjóð í því skyni að koma upp
íbúð handa sér, heldur en til
. þess að safna fé til- elháranina.
' Ungt fólk lifir .meira í núinu,
hugsar fremur um daigsins brýn
ustu þarfir en eftirlaunaárin,
sem eru órajatngt fj arri og koma
e.t.v. aldrei. Ríkisstuðhinigur
við byggmgasa'mvinnufélögin
yar enginn orðinn nema ábyngð
á skuldabréfum, og þau óselj-
anleg nema með afföllum, bygg
ingakostnaður steig jiafnt og
þétt og án alls eftirlits, — hér
í höfuðborginni a.m.k. 1
Sparífé safnaðist ekiki til ,að
nægja iánamarkaði íbúðabvggj
enda. Ríkið tók málið tiíl með-
terðar oig seldi í hendur Hús-
næðismáliastofnuniar ríkisiriis,
og lánveitingar til ibúðá voru
fengnar í hendur fulltrúum
stj órnmálaflokka. Hlutaskiptin
á kjósendamarkaðnum þóttu
þægiiegt fyrirkomulag, en
hyerisu réttlátt það er eða var,
það er önnur .saga, Á ekki hver
þegn rétt, á að hafa þalk yfir
höfuðið hvar sem atkvæði hattl?'
fé'Uur við kjör fulltrúa ti'l
sve.'itastjó'rníar eða Alþingis?
Vitahlega. bitngði, lánsfj ár-
skorturinn. og. hækkandi bygg-
ir'"akostnab'ur. þyngst á lágtekju .
fóíkinu. Mi.nkaindi bygging'a-;.
framkvæmdir., Ieiddu . af sér
hækk.aða húsaleigu yegná vax-
andi eftÍTspurnar, það bættist
ofaná' háan bygginigakoitnað,
sem m. a. má rekj a til pólitískna
ráðstafiana og viöhonfa í lóða-
úthlutun. Hvaða ráð eygðu- mú
félög launatfólks? Þau gerðu.
kröt'ur sam'kv. hefð. og fengu
knúið frarn awkið fjárm'agn til
húsahygginga, til lána, m,a. með
íiýjum skatti, launaskiatti, sem
goldinn er áf næ-tum öllum
gréiddum launum í kmidtou —
nema auðvitað ekki í lendbún-
aði, — og einnig af eigin laun-
um sjálfstæðra atvinnurek-
enda. Jafnhliða kom inn ákvæði
um að þeir sem eru í stéttair-
félögum innan A.S.Í. skyldu
e'lga rétt á aukaláni að' fjár'hæð
kr. 75.0'0'0.00, ef þeir væm
fekjulágir skulum við haldá,
— en aðrir þegnar þjóðfélags-
ins, sem höfðu jafnháar tekjur
éða kannske lægri laun, þeir
áttu ekki þennan rétt og eiga
'ek'ki. Upþmselingamaðuirinin, -
sem á talsverðan þátt í hækk-
andi bygginigakostnaði, — get-
ur fengið þetta viðbótarlán, þar
sem hann er í félagi inman
A.S.I,. en láglaunia'bóka'ri hjá
sveilt'arfélagi eða ríki á þess
ekki kost.
Ef við sleppum því að ákvæð
isvihhumaðurí'nn er sá laun-
þegi, sem helzt er fær um að
taka þetta viðbótarlán, en öðr-
um tekjulægri k'anwsike mylnu1-
steinn um háls, þá sjáum við
réttlætið, jafnréttið og bræðra-
lagið uppmálað í át'akanliQgri
mynd.
En ekki var nóg aðgert til
ió j afn að ar. Hús n æ ð jsmóllailán
eiru veitf, af almanna'fé. Ætla
mætti að þegnarnir hefðu jafn-
rétti, um lánsfjárhæð, eftir að
umsóknir hefðu gengið um hina
pólitísku söxu'narvél, nei, því
er nú e'k'ki að heilsa.
Þeir sem hafa liagt sparifé
sitt í lífeyrissjóð skulu ekki fá
fuU lán. Þeirra hlutur skal
stoertur. Og hvað blasir nú við?
Réttur boðinn til
skiptaverzlunar.
f nýframlögðu frumvarpi eru |
boðin kaup, — réttara sagt _
gengið út frá jöfnum lánsupp- ■
hæðum, enda verði Hfeyrissjóð- jð
irnir s'kyldaðir til að lána hús- ■
næðismáiastjórn 1/4 af ráðstöf ■
unartekjum sínum. Hvílík „dá- |
semd drottiran minn, að detta I
á grúfu í vorið“ kvað Þura í
Garði, það má nú segja, eiga I
kost á endurheimt réttind'a I.
sinna, gegn. ným.xéttimdaskerð B
inigu. hvílík réttlætiskennd, — B
hvííik 'rís'askref í' átt til jiátó- 1
réttis í þjóðfélaginu.
Og nú skeður það skemmti-
iega hjá fjölTniðlum&rtækjun- H
um. bau hrópa sum upp um I
nýstofnaiða sjó'ði veríkiailýðisfé- H
l'ágsnna. en hvað um eldri sjóði ■
verkalýðsféÞga, svo ekki sé ■
minnzt á sjóði opinibema starfs- I
manrn? Er fét'tur þeirra ný- ®
stofnuðu eitthvað heilagri en I
hinma e-ldri?
E.t.v. vakna nú einhverjiir til «
meðvitundar um misrétti það, I
sem hefir gilt um lán frá Hús- ■
næðismálrrrjórn, og um mis- ■
rétti það s-m r i er fyrirhug- 9
að um ráðstöfun á sparifé l'ands H
man-na, ef hað er geymt í lífeyr H
issjóðum Hvað segið þið laun'- _
þegar góðir, vi'Ijið þið -e'kk'-H
ffertiur réttlæti óg jafnrétti en H
órétt og valdníðslu? ™
l Mikilsverö
skattamál!
□ Fram er komið frumvarp
um breytingu á lögum u-m
JtdMjusk'á'tt ,og 'téigna'ski.ót og
snertir áSteins féfög og stofn*-
anir, og eru boðaðar meiri brey t
ir.gar síðar.
Á þessu stigi máls verðmr
eigi amn'að sagt úm þetta frum-
varp en það, að munur er hver
hl-u-t á að máli, hvað hart er
brngðið við úm i'ausn vam-dsns.
Æt'fcu lauhhegnr að hugleiðoj
vanda sinn. ;pg véi'ja mcnn til
þess að gæta; ;hiag'£njunia sbm
t.d. um sk-attstiga og cn-nur
ákvæði er . fjalJa um .frádrátt
ög einföldun framkvæmd-a. E-f
-tekj uskatta'r eiga nær eim-göngu
að leggj-ast á laun-þega í lan-d- I
inu og tekjuöflun. hins opi-n- i
beija að færast -æ meif-a í það I
horf, iað óbeinir sk...Uar verði
aðaltekjulind.'m, þá krefst það j
róttækr-a breyting-a á viðhorf-J
um launþegan-s til. atvinnu-3
rek'strarins og rekstrar hins I
opinhera. Jafnréttiskraían hlýt-I
ur að verða sett á oddinn, frjáls I
ræði atvinnurekstrar og skulda
k-ónga styrkir kröfuna um
a-ukna íhlmum láúnþsga-ns um
efr.i.'h&g og íí'ketur fy-iúrtækj- I
anna, icg uirj. auk'ná birtl>ngu i
. r.eiknipga lyrijítBekjgnna-. |
Launþegar verið vel á verói.
Q Hin nýstöfnuðu Land-
græðslu- og náttúruverndarsam
tök íslands, öðfu náfni Land-
vefnd, haía st'nt frá sér nokkr-
ar ályktanir m. a. um náttúru-
verr.d og vatnsVirkjanir. Áteija
hgrðlcga skort á rannsókn-
iffl Við urdii-húning fyrirhug-
aðra stórvirkjana iiorðanlands
og sunnan, í Þjórsái-verum og
Þingeyjarsýslu, með tllTiti til
náttúruverndar og telja að bet-
ur þurfi að gæta þess sjónar-
miðs framvegis, þegar ráðizt er
I vátnsvirkjunarframkvæmdir
eða' aðra mannvirkjagérð.
Fyrsti aðalfundur Landverndar
vár haldinn í Reykjavík dagana
28. febrúar og 1. marz s. 1. Þá
höfðu 43 félög og félagasam-
bönd gerzt aðilar og sátu .65
fulltrúar fundinn. Á aðalfund-
inum var samþykkt mjög ýtar-
leg starfsáætlnn og kosin stjórn
samtakanna, -en ekki vannst
tírni til að afgreiða allar þær
tillögur, ei- fram komu, og var
frest'að afgreiðslu nokkurra
máia, þangað til eftir páska.
Laugardaginn 4. apríl var svo
nýr fullírúaráðsfundur haldinn
og tillögurnar afgreiddar. M. a.
voru efiirfarandi tillögur sam-
þykktar:
ÁLYKTUN UM
NÁTTÚRUVERND OG
VATNSVIRKJANIR
Fulltrúaráðsfundur Land-
græðslu- og náttúruverndarsam
taka íslands haldinn í Norræna
húsinu í Reykjavík 4. apríl 1970
leggur áherzlu á, að við undir-
búning allra vatnsvirkjunar-
framkværnda og annarrar mann
virkjagerðar, er raskað getur
náttúru landsins og breytt svip-
móti þess, verði það að vera
frumskilyrði, að fram fari áður
ítarlegar og alhliða rannsóknir,
svo að kannað verði eins og
unnt er, hvaða afleiðingar hver
virkjun eða mannvirkjagerð
kann að hafa ó útlit landsins og
lífsamfélög þess.
J’eiur fundurinn, að veruleg-
ur misbrestur. hafi. orðið á því,
að þessa frumskilyrðis hafi ver
ið gætt,. og bendir í þeim efnum
sérslaklega til áætl-unar um
viikjun Laxár í Þingeyjarsýslu
og vatnasvæðis hennar. Vísar
fundurinn um það mál til á-'
litsgei ðar Nát LÚruvemdarráðs
Ifrá 30. október 1969 og lýsir
fullum stuðnin'gl .víð hana...
.í s. ; ' í {
Í' Þá sYyðúr fundurinh eindrfig-
ið þá, stpfnu Riáttúruverndór--
ráðs, að eigi verði fr-amkvæmd-
”"ar néinar -þær virkjanir í Þjorsá
eðá vatnasvæði hennar, ef leitt
geti t-il þess, að Þjðfsárverum
verði spillt og leggur jáfnframt
áherzlu á, að hinum sérstæða
gróðri og dýralífi þaf viíroi eigi
raskað. Er það álit fiindarins,
að á nefndum vatnaJvæðum,
Laxáf og Mývatns og í.fcjórsár-
verum, sé að finna þau lífsamfé
lög landsins, er hvað einstæð-
ust séu í 'sihrvi röð, og éyðing
þeirra, eða spjöll á þeim, séu
iitt eða ekki bætanleg. -
Skorar fundurinn því eindreg
ið á stjórnvöld landsins að sjá
til þess, að nefnd virkjunarmál
,og önnur, sem eru í undirbún-
ingi eða ráðagerð, séu leyst á
þann hátt, að mikilsverðum
náttúrugæðum verði eigi stefnt
í hættu eða spillt. Jafnframt
V.érði þess framvegis vandlega
gætt, að vatnsvirkjanir og önn-
ur mannvirkjagerð verði því að
eins ráðin, að á undan fari fram
ítarleg rannsókn á- því, hvaða
náttúrugæðum sé stefnt í voða
og hver ráð séu til úrbóta í
þeim efnum. Verði framkvaxnd
ir. eigi leyfðar, ef könnun leið
ú’ í ijós, að mikilsverð og jafn-
vel óbætanleg náttúrugæði fari
forgörðum.
ÁLYKTUN UM
LANDGRÆÐSLU OG
NÁTTÚRUVERND
STÆRRI IÐNFYRIR- 1
TÆKJA OG ORKU-
VERA
Fulitrúaráðsfundur Land-
græðslu- og náttúruverndarsam
taka íslands, haldinn í Norræna
húsinu í Reykjavík 4. apríi 1970
telur réti og eðlilegí, að iþeir að-
ilar, sem standa að virkjun fall-
vatna og reka eða reisa hin
stærri iðnfyrirtæki verji áflega
verulegu fé til landgræðslu og
náttúruverndar í umhverfj starf
stöðva sinna eð'a styrki 'slíka
starfsemi á öðrum svæðum. Lýs
ir fgndurinn ánægju sinni yfit-
þeim landgræðsluframkvæmd-
um. sem Landsvirkjun fteffir
sfaðið fyrir í Þjórsárdal og þar
nfeð gefið öðrúm gott fordæmi.
ÁLYKTUN UM
LANDGRÆÐSLUMÁL
F.untrúaráðsfundur- ■■ Land-
p.ræðslu- og náttúruverndarsam
taka; Jslands haidinn í - Norræna
húsinu 4. apríl 1970 telur. að
eitt alvarlegasta vandamál lands
Óg .Wóðar sé hjn hraðfara eyð-
%óðUrs ,og jarðyégs, sem hér
'á sér stáð.
! Landgræðslu- og "' náttúru-
vef ndaú'sam fök í-slands eru
Framhald á bls. 11.