Alþýðublaðið - 30.11.1971, Qupperneq 6

£1930130
iskímíd
Útg. Alþýðuflokkurinn
Ritstjóri:
Sighvatur Björgvinsson
Ómakleg árás
Forystublað ríkisstjórnarinnar, mál-
gagn sjálfs forsætisráðherra, dagblaðið
Tíminn, skrifar forystugrein s.l. sunnu-
dag um samningamálin. Allur undirtónn
greinarinnar er svo frámunalega ósvíf-
inn í miðri harðri kjarabaráttu, að slíks
ffiunu fá eða engin dæmi.
Leiðari blaðsins snýst svo til ein-
göngu um pólitískar svívirðingar í garð
samninganefndarinnar. Fullyrðir rit-
stjórinn, að samningar hefðu nú þegar
náðst ef ekki væru fyrir hendi í samn-
inganefndunum menn, sem létu stjórn-
ast af pólitískum sjónarmiðum og litu á
kjanabaráttuna fyrst og fremst sem tæki
til þess að veita ríkisstjórninni alvarlegt
áfall. Segir ritstjórinn það berum orð-
um, að þessir menn ætli vitandi vits að
fara með verkalýðshreyfinguna út í
verkföll einungis til að koma höggi á
ríkisstjórnina og talar um „annarleg
sjónarmið“, sem ráði.
Þessi orð eins helzta málsvara ríkis-
stjórnarinnar eru ekki aðeins ábyrgðar-
laus, þau eru beinlínis ætluð til ills_. —
Tímaritstjórinn veit mæta vel, að eng-
inn ágreiningur hefur verið í samninga-
nefnd verkalýðsfélaganna allt frá upp-
hafi um málsmeðferð eða stefnu og hann
veit einnig, að meðal helztu talsmanna
þeirrar stefnu, sem hún hefur í samn-
ingunum, eru yfirlýstir stuðningsmenn
núverandi ríkissjórnar.
Það pólitíska mat, sem ritstjórinn
leggur á kjaramálabaráttu launafólks-
ins sýnir það einnig, að hann er eins
víðs fjarri því að skilja eðli verkalýðs-
mála og framast er hægt að hugsa sér.
Forystumenn verkalýðsfélaga bera fyrst
og fremst ábyrgð gagnvart umbjóðend-
um sínum, — verkafólkinu. Þótt þeir
ar skoðanir er það þó þessi ábyrgð, sem
hafi að sjálfsogðu oft ákveðnar pólitísk-
mótar öll þeirra störf í samningamálum.
Þar eru þeir fyrst og fremst verkalýðs-
sinnar, en ekki pólitíkusar. En þetta
skilur Þórarínn Þórarinsson auðsjáan-
lega ekki.
Skrif Tímans s.l. laugardag urðu til
þess, að samninganefnd verkalýðsfélag-
anna samþykkti einróma vítur á þann
málflutning, sem þar var hafður uppi.
í sambykktinni segir nefndin, að sh'k
skrif séu aðeins til þess gerð að torvelda
samningagerð með því að reyna að gera
samninganefnd tortryggilega að ástæðu
lausu og fráþiður sér slík skrif í fram-
tíðinni.
Vonandi lætur ritstfóri Tímans sér
þetta að kenningu verða. Öllum er það
nú áhugamál að unnt verði að forða
verkföllum og draga úr spennu milli að-
ila og verður því að krefjast þess af
helzta málsvara ríkisstjórnarinnar á
opinberum vettvangi að hann missi ekki
stjórn á sjálfum sér með móðursýkis-
kenndum árásarskrifum af þessu tagi.
BJÖRGVIN GUÐMUNDSSON BORGARFULLTRÚISKRIFAR:
frá einstaklingum, isem byggja
í gróðaskyni til þess að leigja
siðan gegn, okurleigu.
ekki á stefnuskrá Sj álílstæðis-
borginni hafa verið mjög nuk-
ið til umræðu síðan Alþýðu-
blaðið ljóstraði upp því ó-
fremdarástandi, sem þar ríkir.
Tugir fjölskyldna eru hús-
næðislausar, dæmi er um, að
barnshafandi kona verði að
hafast við í' geymslu'herbergi
ásamt manni sínum og börn-
um, fólk býr jafnvel í gömlum
bílgörmum og svo mætti lengi
telja. Og þetta neyðarástand.
fátæks fólks er svo víða notað
til hinnar verstu fjárplógs-
starfsemi.
Húsnæðismálin hafa lengi
vlerið í röð þeirra máiaflokka,
sem borgarfuiltrúar Alþýðu-
flokksins hafa mfei-t látið sig
varða. En á þá hefur ekki ver-
ið hlustað. Meirihluti.nn í borg
arstjórn hefur lengstum lokað
bæði augum og eyrum fyrir
vandræðum hinna húsnæðis-
lausu og hugmyndum þeirra,
isem vilja bæta það neyðar-
ástand.
í haust fluttu allir borgar-
fuMtrúar minnihiutaflokkanna
í borgarstjórn Reykjavíkur
sameiginlega tillögu um úr-
bætur í húsnæðismálum, Sú
tillaga var studd sterkum rök-
um. Um hana, og húsnæðis-
vandann yfirleitt, fjallar Björg
vin Guðmundsson í grein sinni
í dag, en hann var einn af
þeim, sem töluðu fyrir tiilílög-
unni í bæjarstjórn.
Hinn 18. september s.l.
birtist í Alþýðublaðinu viðtal
við Guðmund J. Guðmundsson
varaformann Dagtbrúnar' og
varaborgarfuiitrúa, um hús-
næðisvandamálin í Reykjavík,
— neyðarástandið í húsnæðis-
máiunum, vildi ég heldur
segja. Fyrin-ögnin á þessu við-
tali hljóðaði á þessa leið: ,;Tvö
herbergi. 10 þús. kr. 6 mán.
út í hönd.“ Ég lais þetta við-
tal með athygli og ég verð að
segja það eins og er, að mér
hnykkti við, þegar ég las lýs-
inguna á ástandinu í húsnæð-
ismálunum hér í börg nú og
raunar hefur þessi lýsing ver-
ið undirstrikuð og staðfest í
akýrsiu, sem félagsmáilatjóri
afbenti borgarstjóra sem svar
við fyrirspur.n minni, er ég
bar fram 1. okt. si. En sam-
kvæmt upplýsinigum félag's-
málastjóra kemur fram, að á-
sókn til stofn.unarinnar um
aðstoð vegna húsnæðitvand-
ræða hefur stóraukizt á þessu
ári, eða eins ag segir í skýrsl-
unni: „Nýjar umsóknir hafa
verið 28—57 á hverjum mán-
uði á yfirstandandi ári, flest-
ar í maímánuði. í september
bárust 49 umisóknir." Og nú
liggía fyrir óafgreiddar 31(1 um
sóknir hjá Féiagsmálastofnun.-
inni um leiguíbúðir, en jafn-
framt liggja þar fyrir 100 um-
sófcnir um söluíbúðir.
Það er þvi alveg ijóst, að
ástandið í húenæðismálunum. í
Reykjavík er nú mjög slæmt,
að ekki sé meira sagt, og það
er vissulega full þörf á því,
að það verði gripið til rót-
tæki-a aðgerða og það er alis
ekki að tilefnislaulsu, að borg.
arfUlitrúar minnihlutaf'lokk-
anna, 7 talsins, hafa flutt til-
lögu um, að borgin komi upp
300 leiguíbúðum á árunum
1972 — 1975, auk þeirra 110
íbúða, sem eftir eru af hlut
borgarinnar samkv. byggingar
áætlun Framkvæmdanefndar-
innar í Breiðhöltshv.erfi.
AlþýSuflokkurinn átti frumkvæðið
Alþýðuflokkuri.nn hefur all.t
af látið húsnæðismálin látið
sig miklu s’kipta í borgarstjórn
og raunar átti Alþýðúflokk-
urinn frumkvæðið að því hér
áður, að bæjarstjórn Reykja-
víkur færi yfirfeitt að hafa
nokkur afskipti af húsnæðis-
málum. Það var í fyrafu alls
flokksins, að bæjarfélög, sða
hið opinbera yfirleitt væru að
vasast í húsnæðismálum. Það
átti að vera vffirk einlstakiing-
anna sjálfra og hið opinbera
átti þar hvergi nærri að koma.
En fyrir baráittu Aíþýðufiokks
ins og annarra minnihluta-
flokka í bæjarstjórn lét Sjálf-
stæðisflokkurinn undan og hóf
að láta borgina byggja íbúðir,
— fyrst söluíbúðir en síðar
eirmig leiguíbúðir, enda þótt
Sjálfstæðisflokkurinn hafi nú
ávallt haft ennþá rneira á móti
því, að bærinn, eðá borgin,
bytggði leiguíbúðir, og má f því
sambandi vitna til forystu-
greinar í Morgunbiaðinu fyrir
nokkru, en þar var einmitt
gagnrýnt að reistar væru íeigu
íbúðir og þar var því haldið
fram, að það væri stefna Al-
þýðiufiokklsins, að' enginn. mætti
eiga sitt eigið húsnæði í borg-
inni, h'eldur ættu aliir að búa
í leiguhúsnæði.
Eitthvaff fyrir alla
eignist eigið húsnæði, en hins
vegar gerum við okkur það
ljóist að húsnæðisvandamálið
verður ekki leyst að fuliu,
nema borgin og hið opinbera
reisi verulegan fjölda leigu-
íbúða.
Það hafa ekki ailir fjárhags
legt boimagn ti-1 þess að kaupa
eigið húsnæði og þetta hefur
komið vel í ljós, eftir áð ríkið
hóf byggingaframkvæmdir í
Brieiðholti, að jafnvei þó þar
sé boðið upp á hin beztu kjör
1 sambandi við söluíbúðir, þá
eru þar margir að kikna und-
an þessum íbúðum, og það
hefur undirstrikað enn. frekar
að það er þörf á því að reisa
mun fleiri leiguíbúðir heldur
en gert hefur verið hér á und
anförnum árum. Ég hefur oft
rætt um það í borgarstjórninni,
að það væri sérstök þörf á
leiguíbúðum fyrir efnalítið
un.gt fólk, sem væri að hefja
búkkap og raunar flutt um
það tiíiögur, en einnig vil ég
minnast á það í þe-ssu sam-
bandi. að það er mikil þörf á
því fyrir hina lægstlaunuðu,
að þeir eigi kost á leiguíbúð-
um á skaplegu verði, einmitt
frá borgarfélaginu en ekki
□ Daivid Bronst'ein, einn af
stórmeisturunum, sem teflir 4
minningarmóti Aljekhins í
Moskvu iþessa daga, skrifar um
mótið fyrir fréttastofu APN.
Hér segir hann frá fyrstu um-
ferð mótsins, en Friðrik Óiátfe-
son varð fyrsti sigurvegarinn í
því í skák sinni við Tal. Hiefst
þá grein Bronstein.
FyrStu Skók mótsins laulc frið
.samlega. Rúmienski stórmeistar-
inn F. Gheorghiu og W. U(hll-
mann frá DDR sæfctust á jafn-
tefli, eftir að tþeir höfðu slci.pt
up.p megninu af mönnum sín-
Ungu fólki ekki sinnt.
Giftingaraldur hefur lækk-
að mjö'g mikið hér á landi eins
og annars staðax. Unga fól’kið
byrjar að búa hér oft og iðu-
•lega um tvítugt. Það er mjö'g
eðililegt, að þetta unga fóllc
hafi ekki bohnagn til þess að
kaupa íbúð í byrjun búskap-
ar og það er sorgieg staðreynd,
að oft á tíðum þá hefUr þetta
unga fólk orðið að byrja sinn
búskap inni á heimilum hjá
foreldrum eða tengdaforeldr-
um, vegna þefis, að það hefur
ekki átt kost á leiguíbúðum á
skaplegu verði, það hafa ek'ki
v.erið fáanlegar leiguíbúöir
nema gegn ofcurieigu, að ég nú
ekki tali um það, ef að börn
eru í spilinu, að þá er venjw-
lega vísað frá. Því miður hef-
ur meirihluti th!orgarstjórnar
'lítið tiekið undir það, eða lítið
aðhafzt í þvi efni að rei’sa h.ent
ugar íbúðir fyrir ungt fóik, sem
er að byrja búiskap. Það má
einnig reisa sérstakiega hent-
ugar ódýrar söluíbúðir fyrir
þetta unga fólk, en leiguíbúðir
■munu ávallt hafa hér mildu
hlutverki að gegna og ég hygg,
að ástandið í húsnæðismálun-
um í dag leiði það vel í Ijós,
að sú stefna, sem Alþýðuflokk
urinn hefur haldið fram í borg
arstjórninni og raunar aðrir
minnihlutaflo'kkar einnig, sú
stefna, — að borgin v.erði að
reisa veruiegan fjölda leigu-
íbúða, hún er rétt.
Og ég vil vænta þess, að
borgarst j ór narm eir ihlutinn í
Reykjavík gefi tiillögum okk-
ar í minnihfliutanum um úr-
bætur r húsnæðismálum meiri
og betri gaum, hér eftir en
hingað tii, því það er ekkert
vafamál, að í þeim efnum rík-
ir nú hreint neyðarástand í
Reykjavík. —
og taka sér sæti meðal áhorf-
enda. I fyrstu var hann að sjáif-
sögðu dálítið mæddur yfir iþessu,
en áttaði sig fljótt á því, að
hann hafði að vissu leyti ihaift
heppnina með s.ér. Þótt þetta
væri fyrsta umferð, var siík
oiTahríð á fl'estum iborðum, að
sjaldséð mæ'tti kalila í lok stór-
móta.
Sovétmenn mættu, eri'endum
stórmeisturunj á fjórum foorð-
um. M. Tal oifiþrieyttj sig greini-
lega við að athuga leikfléttu-
•mögutleiika í skák sinni við ís-
lenzlca stórm'eistarann Friðrik
Ólafsson, varð á gróf yfjrsjón
oig mátti slíðra sverð sitt. Frið-
rik Ólafsson varð þannig fyrsti
sigurvegari mótsins:
R. ÍByrne knúðj J, Balasjov til
uppg'jafar. Bartdaníski stórmeist
Framh. á bls. 11. ■
Þ:tta er að sjalfsögð.u . al-
rangt og ég vil aðeins undir-
strika það hér, að það er. að
'sjálfsögðu stefna Alþýðuíflokks
ins, og égsveit að það er stefna
minnihlutafiokkanna ailra, . að',
þeir, sem hafa bolmagn til þess
um.
Tékknleski stórmeis,tariim V
. Hbrf. tafðist 'einhvers. staðar á
.leiðinni og seinkaði í fyrstu um
ferðina. Mót'herjj hans, Sörvé.t-
meistarinn V. (Savon varð .því .að
yifirgefa sviðið um stundarsakir
Skákmótið í Moskvu:
Friðrik fyrsti
sigurvegarinn!
ra
□ Jóhanna Egilsdóttir, hin
þrautseiga og staðfasta bar-
áttukona verkelýðshreyf-
ingar og jafnaðarstefnu, varð
níræð s.l. fimmtudag. Þann
dag tók hún á móti gestum
í Átthagasal Hótel Sögu.
Mjög ge'stkvæmt var á af-
mælisfagnaði Jóhönnu og
sóttu hana fjölma'rgir heim
til þess að samfggna henni.
Voru þar mættir fulltrúar
hinna fjölmörgu félaga, sem
Jóhanna hefur unnið fvrir og
fluttu þeir henni kveðjur og
þakkir. Athygli vakti, að til
þess að árna Jóhönnu heilla
komu fulltrúar frá báðum
Samningsaðilum í yfirstand-
andi vinnudeilu beint frá
samningrborðinu og gf til
vill sýnir það bezt, hversu
miklum vinsældum Jóhaniia
á að fagna úr öllum áttum
og hversu mikils álits alli’a
aðila hún hefur aflað sér með
sínu þrotlausa starfi.
Fjöhnargar kveðjur voru
Jóhönnu fluttar á afmælis-
daginn. Benedikt Gröndal
vrraformaður Alþýðuflokks-
ins, flutti henni kveðjur
flokksins og tilkynnti, að
flokkurinn hefði kosið Jó'-
hönnu heiðursfélaga sinn, —
þann fyrsta, sem Alþýðu-
flokkurinn hefur kjörið.
Afhenti hann henni skraut
ritað skjal þess efnið og auk
Framh. á bls. 11.
Björgvin Guðmundsson afhendir Jóhönnu gjöf frá AlþýSuflokksfélagi
Reykjavíkur.
Benedikt Gröndal afhendir Jóhönn u skrautritaS skjal, sem staSfestir að hún hafi veriS gerð heiðursfélagi Alþýðuflokksins
Baldvin Jónsson og Emelía Samúels dóttir óska Jóhönnu til hamingju.
Vinkonur heilsast.
6 Þriðjudagur 30. nóv. 1971
Þriðjudagur 30. nóv. 1971