Alþýðublaðið - 19.04.1972, Blaðsíða 5

lalþýdul
Útgáfufélag Alþýöublaðsins h.f. Ritstjóri
(áb.). Aðsetur ritstjómar Hverfisgötu 8-10.
LJÖTUR
Borgarstjórnarmeiri-
hlutinn í Reykjavík hefur
ákveöið að nota allar
álagningarheimildir til
hins ýtrasta við álagningu
gjalda á borgarbúa. Út-
svör verða lögð með 10%
aukaálagi og fasteigna-
gjöld með 50% aukaálagi.
Þessar fyrirætlanir sínar
hefur borgarstjórnar-
meirihlutinn þegar stað-
fest með afgreiðslu fjár-
hagsáætlunar Reykjavík-
urborgar fyrir yfirstand-
andi ár.
Hvers vegna ákveður
Sjálfstæðisflokkurinn,
sem stjórnar Reykja-
víkurborg, að fara eins
illa með borgarbúa í
álagningu opinberra
gjalda til borgarsjóðs og
honum framast er unnt?
„Þetta er reikningur
rikisstjórnarinnar til
borgarbúa", segir Sjálf-
stæðisf lokkurinn. ,,Við
höfum ekkert annað gert,
en að skrifa upp á þennan
reikning og framvísað
honum við réttan aðila,
höfuðborgarbúann."
Þetta er ekki rétt.
Reikninginn hefur
borgarstjórnarmeirihlut-
inn búið til sjálfur. Við
gerð hans notaði borgar-
stjórnarmeirihlutinn allar
hæstu álagningarheim-
ildir, sem Alþingi frámast
leyfði. Borgarstjórnar-
meirihlutinn gat valið um
þær álagningarheimildir,
sem sveitarst jórn er
heimilað að nota í lögun-
um um tekjustofna sveit-
arfélaga. Hann valdi að
nota þær allar til hins ýtr-
LEIKUR
asta og skildi ekkert eftir.
Það er rétt hjá Sjálf-
stæðisflokknum, að lög
ríkisstjórnarinnar um
tekjustofna sveitarfélaga
skerða mjög tekjuöflun-
armöguleika þeirra. Til
þess að geta seilst þeim
mun lengra ofan í vasa al-
mennings hefur ríkis-
stjórnin gengið mjög á
hlut sveitarfélaganna í
landinu en sagt svo við
þau: ,,Ef þið eruð ekki
ánægð með ykkar hlut, þá
skulum við gefa ykkur
heimildir tilþess að seilast
alveg niður i vasabotninn.
Þið ráðið svo, hvort þið
notið ykkur þær heimildir.
Það er ykkur í sjálfsvald
sett.
Ef þið viljið fara að því
fordæmi okkar í ríkis-
stjórninni að skattpína al-
menning eins og framast
er unnt, þá skulið þið nota
þessar heimildir til fulls.
Ef þið viljið ekki fylgja
okkar fordæmi, þá látið
þið það vera."
Og Sjálfstæðismenn í
borgarstjórnarmeirihlut-
anum í Reykjavík völdu
að fylgja fordæmi
ríkisstjórnarinnar. Því
myndi enginn hafa spáð
fyrir. Það er þeim ekki til
sóma. Þannig ætla þeir að
hefna þess í héraði, sem
hallaðist á þá á Alþingi.
Það er ekki nóg með
það, að ríkisstjórnin refsi
almenningi fyrir að hafa
stutt sig til valda.
Sjálfstæðismeirihlutinn í
höf uðborginni ætlar
einnig að refsa fólkinu í
Reykjavík fyrir það að
búa við slæma ríkisstjórn.
Sighvatur Björgvinsson
Blaðaprent h.f.
Almenníngur er látinn
gjalda fyrir f jandsamlega
ríkisstjórn, — fyrst með
aðgerðum stjórnarinnar
sjálfrar og siðan með að-
gerðum annars stjórnar-
andstöðuf lokksins, Sjálf-
stæðisf lokksíns, sem
stjórnar stærsta sveitar-
félagi á íslandi.
En hvað gat borgar-
stjórnarmeirihlutinn gert,
ef hann hefði viljað hegða
sér í samræmi við hags-
muni almennings en ekki
i samræmi við fordæmi
ríkisstjórnarínnar? Hann
hefði getað hagað eyðslu
borgarinnar í samræmi
við eðlilegt aflafé hennar.
Hann hefði getað tekið
tillit til þess við ákvarð-
anir umeyðslu á almanna
fé, að möguleikar borg-
arinnar til tekjuöflunar
voru skerfir. En það gerði
borgarstjórnarmeirihlut-
inn ekki.
Það greip hann
f járfestingaræði. Hann
jók framkvæmdir úr 17%
af heildartekjum borgar-
innar, eins og var á síð-
asta ári, í 27% nú. Því
striki hélt meirihlutinn,
þótt Ijóst sé, að útilokað er
að Ijúka öllum þeim
framkvæmdum á árinu
vegna ónógs undirbún-
ings. Og honum kom ekki
til hugar að reyna að
draga úr almennri eyðslu
stjórnunar- og skrifstofu-
báknsins. Hann ákvað
bara að sækja meira og
aftur meira fé ofan i vasa
borgarbúans.
Kunni ríkisstjórnin ekki
að hemja sig í eyðslu
almannafjár þá kann
borgarstjórnarmeirihlut-
inn í Reykjavik það ekki
heldur. Þvi miður fyrir
borgarbúa.
NÝ VIÐHORF
1 kosningabaráttunni á s.l. ári
var mjög hamrað á þvi atriði við
kjósendur, að nú væri langþráð
tækifæri að koma nýjum mönnum
inn með NÝJAR hugmyndir. Við
stjórn væru þreyttir menn með
úreltar hugmyndir. Einnig átti
svo sannarlega að hnekkja veldi
Seðlabankans og koma á betra
fjármálakerfi en verið hafði i
mörg ár. Þetta var undirstrikað
með sterkum orðum.
Margir urðu við þessum orðum
og kusu nýja menn með nýju hug-
myndirnar til valda. Og sjá. Hug-
myndir koma fram. Fram-
kvæmdastofnunin er orðin að
veruleika. Stofnun, sem á að sjá
fyrir öllu skipulagi og veita af
örfandi hendi rikisvaldsins til
framkvæmda um allt land. Allur
máttur skyldi einnig þverra úr
hinu úrelta kerfi, sem Seðla-
bankinn hafði verið að koma á fót
undanfarin ár og valdaaðstöðu
hans. Ekki þarf lengi að leita i
orðum núverandi stjórnanda til
þess að finna hvað þeir vildu á
sinum tima og lofuðu að gera.
Menn hafa beðið rólegir eftir að
hafist væri handa og vald Seðla-
bankans molaði niður i duftið. En
mér sem fleirum brá skemmti-
lega i brún s.l. miðvikudag
12.april. Þá var haldinn hinn
venjulegi matarfundur vegna af-
greiðslu reikninga Seðlabankans
og mörgum boðið sem áður. Nú
skeður það semté i fyrsta sinni, að
ÖLL rikisstjórnin mætir með
pomp og pragt til matarfundarins
og héldu vist flestir að hér vrði
um útfarardrykkju að ræða. En
hvað skeður? Hvorki meira né
minna en bað. að siálft ..fórnar-
lambið” stendur upp og tilkynnir,
að Seðlabanki Islands sé tilbúinn
að kaupa vixla, samþykkta af fjá-
rmálaráðherra, til þess að bjarga
fjárhag rikissjóðs og einnig til
bess að draga úr yaxandi fiár-
magnsþenslu i þjóðfélaginu. Ekki
var ég á fundinum, en gaman
hefði verið að sjá „pamfilana” er
þessi yfirlýsing var gerð. Má
það ekki teljast til einsdæma, að
Íambið verði að bjarga úlfunum,
án þess að fórna sér um leið?
Margt fleira „skemmtilegt”
hefur komið fram i sambandi við
fyrri fullyrðingar um nýja menn
með nýju hugmyndirnar. Verð-
bólguna átti sannarl.að minika og
hafa hana alls ekki meiri en i ná-
grannalöndunum. En hver
maður, sem augu hefur og eyru,
sér og finnur þá holskeflu af verð-
hækkunum, sem yfir er skollin og
enn er ekki séð fyrir endann á.
Fleira af nýjum hugmyndum,
sem hrundið hefur verið i fram-
kvæmd má t.d. nefna. Blaða-
fulltrúi rikisstjo”rnari->'’ar heldur
mjög flotta matar- og drykkja-
veizlu i ráðherrabústaðnum með
góðum skemmtikröftum og 6 vin-
tegundum. Mér er tjáð að hér sé
um algjört nýtt frumkvæði að
ræða. En litið finnst mér fara
Jón Armann Héðinsson
skrifar
fyrir sparnaðarviðleitni með
þessu móti og hégómlegt verður
það atriði að fella niður svonefnd
„ráðherravin”, þegar svona siður
er innleiddur. En hvað skal
segja? Hér ráða nú nýjir menn
með nýjar hugmyndir. Vonandi
verður uppskeran þegar að henni
kemur á sinum tima, i fullu
samræmi við hugmynda-
fræðina.
Jón Árm. Héðinsson
HVER VERSUR
SUMARGIÚFIN?
i nýársgjöf gaf rikisstjórnin
þjóðinni fyrri hækkun sina af
tveim á verði landbúnaðaraf-
urða. Jafnframt gal hún fyrir-
heit um, að með skattatiifærsl-
um yrði nokkrum visitölustig-
um endanlega stolið af launþeg-
um. Það fyrirheit hefur hún
efnt.
i páskagjöf gaf rikisstjórnin
þjóðinni 51% hækkun á sima-
gjöldum og mikia verðhækkun á
bílum. i millitiðinni hafði hún
I ENDURNÝJUN LÍFDAGANNA
1 mörgum atriðum félagslegs
eðlis erum við tslendingar tals-
vert á eftir frændum okkar á
Norðurlöndum. Kemur þetta viða
fram og jafnvel ekki hvað sizt i
starfsemi verkalýðssamtakanna.
Sem stofnanir hafa islenzk verka-
lýðsfélög um of staðnað. Almenn-
ur áhugi er ekki hjá verkafólki
fyrir starfsemi þeirra . Fundir
eru fásóttir og önnur starfsemi
félaganna tiðast mjög takmörk-
uð. Verkalýðsfélögin hafa ekki
upp á fjölbreytta starfsemi að
bjóða.
Svo dæmi sé nefnt, þá hefur
islenzk verkalýðshreyfing til
skamms tima skammarlega litið
sinnt fræðslu— og upplýsingar-
málum. Hún hefur hugsað sem
VERKfl-
LÝÐSMflL
svo, að þau mál kæmu verkalýðs-
félögum litið við,— þau ættu
næsta litið skylt við verkalýðs-
baráttu. Á sama tima hafa
fræðslustofnanir verkalýðsfélaga
i nágrannalöndunum eflst og
styrkst unz nú, að þær eru farnar
að gegna geysi—þýðingarmiklu
hlutverki, — ekki aðeins i verka-
lýðspólitikinni, heldur einnig i al-
mennu menningarlifi i þessum
löndum.
Á siðustu árum hafa forráða-
menn verkalýðshreyfingarinnar
á Islandi smátt og smátt verið að
uppgötva hve afdrifarikur skort-
urinn á fræðslu— og upplýsinga-
starfi innan samtakanna hefur
verið. Smátt og smátt hefur vönt-
unin á þessum mikilvæga þætti
félagsstarfsins farið að standa
islenzkri verkalýðshreyfingu
fyrir þrifum.
Þjálfun ungra manna til for-
ystustarfa hefur litil sem engin
verið. Þess vegna hafa kynslóða-
skiptin i forystuliði verkalýðs-
félaganna orðið erfið,— einfald-
iega vegna þess, að erfitt hefur
verið að finna unga menn með
næga þekkingu og reynslu til þess
að taka við.
Skort hefur nýjar hugmyndir og
ný viðhorf i bæði baráttuað-
ferðum og stefnumiðum verka-
lýðshreyfingarinnar. Vegna
hvers? Vegna þess, að engin
stofnun hefur verið til innan
hreyfingarinnar, þar sem um-
ræður um frjóar og nýstárlegar
hugmyndir, baráttuaðferðir og
stefnumörk hafa getað farið
fram.
Svona mætti lengi telja, en allt
ber það að sama brunni. Skort-
urinn á fræðslu— og upplýsinga-
starfi innan verkalýðsfélaganna
hefur i siðustu lotu komið niður á
þeim sjálfum, starfsemi þeirra og
styrk, baráttu þeirra, félagslegri
stöðu þeirra i þjóðfélaginu og
pólitiskum mætti.
Endurreisn Menningar—■ og
fræðslusambands alþýðu er þvi
þarft verk, sem vekur miklar
vonir. Við starfsemi þess eru
tengdar vonirnar um, að verka-
lýðshreyfingin gangi nú i endur-
Framhald á bls. 4
hækkað landbúnaðarvörur,
aftur hækkað brauðvörur,
hækkað rafmagnsverð, hækkað
ýmsa þjónustuliði og hækkað
opinberar ilögur stórlega.
Nú er fyrsti sumardagur i
vændum. Hver skyldi sumar-
gjöf rikisstjórnarinnar verða?
Er eitthvað eftir, sem enn er
óhækkað? Ef svo er, þá fer fólk
nærri um, hvernig fréttatil-
kynningin frá rikisstjórninni
uni sumarmálin muni hljóða.
NÍUl 2THIHU EV.
SUMARFAGNAÐUR
Sumarfagnaður Alþýðuflokksfélaganna i Hafnarfirði verður haldinn
n.k. föstudagskvöld i Skiphóli og hefst kl. 9 e.h.
Skemmtiatriði verða flutt.
Félagsfólk! Fjölmennið og takið með ykkur gesti.
Alþýðuflokksfélögin i Hafnarfirði.
Miðvikudagur 19. april 1972
0