Alþýðublaðið - 18.08.1972, Blaðsíða 1

NYJASTA NYTT I BERNHOFTSTORFU MALINU
RÁBHERRA BÍÐUR EFTIR
BORGARRAÐI OG BORG-
ARRÁD EFTIR RÁÐHERRA
Einhver misskilningur virðist
vera kominn upp milli ólafs
Jóhannessonar, forsætisráð-
herraiog borgarráðs i sambandi
við tilboð Arkitektafélags
islands um lagfæringu Bern-
höftstorfunnar rikinu að
kostnaðarlausu.
Alþýðublaðið hafði samband
við forsætisráðherra i gær og
sagði hann, að enn væri ekki
búið aö ganga frá svari, þar sem
beöið væri eftir áliti frá borgar-
rðði vegna málsins.
Frá borgarráði höfum við
hins vegar þær fregnir, að
þaðan væri ekki álitsgerðar að
vænta fyrr en forsætisráðherra
er búinn að tjá sig um málið.
Má þvi búast við, að enn eigi
eftir að liða nokkrir dagar áður
en þetta kemst á hreint.
Eins og Alþýðublaðið hefur
skýrt frá er 20 manna hópur
reiðubúinn til þess að hefja störf
strax i dag, er jákvætt svar
fæst, en það verður semsagt bið
cftir svari.
Alþýðublaðið hefur það eftir
áreiðanlegum heimildum, að
rikið sé þvi fylgjandi, að torfan
verði rifin.
í borgarráði mun hins vegar
vera meirihluti fyrir þvi að
Bernhöftstorfan fái að standa.
MEXIKO-
MAÐURINN
m
MEÐ OKKUR
Fjórtán af fimmtán
dómurum við alþjóðadóm-
stólinn i Haag samþykktu
„lögbann” á útfærslu fisk-
veiðilandhelginnar við
island.
Eftir þvi sem blaðið
kemst næst var Luis
Padilla Nervo frá Mexico
sá dómaranna, sem greiddi
atkvæði gegn þessum
bráðabirgðaúrskurði gegn
lifshagsmunum islend-
inga.
Hér á eftir fer listi yfir
dómarana, sem sæti eiga i
alþjóðadóminum:
Forseti dómsins er Sir
Muhammed Zafrulla frá
Pakistan, en varaforseti er
Foud Ammoun frá
Libanon. Aðrir dómarar
eru: Sir Gerald
Fitzmuarice frá Bretlandi,
Luis Padilla Nervo frá
Mexico, Isaak Forster frá
Framhald á bls. 8.
UTANRIKISRAÐHERRA:
Vlfl MflTMÆ 1 iiu”
„¥IU ivlUllvlH ■LUm
Alþjóðadómstóllinn i Haag
kvað upp i gær bráðabirgðaúr-
skurð með fjórtán atkvæðum
gcgn einu um „lögbann” á út-
færslu islenzku fiskveiðiland-
helginnar 1. september. (Jr-
skuröur þessi er kveöinn upp á
grundvelli óska rikisstjórna
Bretlands og Vestur-Þýzka-
lands, en islendingar hafa sem
kunnugt er mótmæit þvi, að
dómurinn hafi lögsögu i málinu.
í niðurstöðum Haag-
dómstólsins segir, að íslending-
um sé óheimilt að beita reglu-
gerðarákvæðum þeim, sem
gefin voru út 12. júli s.l. um út-
færslu fiskveiðiiandhelginnar, á
nokkurn hátt gegn brezkum og
vestur-þýzkum fiskiskipum,
sem veiðar stunda utan tólf sjó-
milna markanna.
Einnig segir i úrskurði dóm-
stólsins, að islendingum sé
óheimilt að beita vaidi gagnvart
brezkum og vestur-þýzkum
fiskiskipum, áhöfnum þeirra
eða öðrum aðilum, sem tengdir
eru útgerð skipanna, þó svo að
veiðum „utan tólf milna
markanna”.
Mælir Ilaagdómstólinn svo
fyrir við hlutaðeigandi aðila i
landhelgisdeilunni, að þeir beiti
ekki neins konar valdi hver
gcgn öðrum.
Þá úrskurðar alþjóðadóm-
stólinn einnig með sama at-
kvæðafjölda og áður greinir,
fjórtán atkvæðum gegn einu, að
fiskveiöar Breta á islandsmið-
um (og er þá átt við svæðið milli
12 og 50 milnanna) skuli tak-
markast við 170.000 tonn á ári,
en fiskveiðar Vestur-Þjóðverja
á sama veiðisvæði við 119.000
tonn á ári.
Eins og kunnugt er höföu
Bretar boðizt til þess að tak-
marka veiðar sinar hér við land
við 185 þúsund tonn á ári.
i niðurlagi dómsniður-
staönanna segir, að að bráða-
birgðaúrskurð þennan megi
endurskoða, ef einhver
hlutaöeigandi aðila krefjist
þess, og skal sú endurskoðun
fara fram fyrir 15. ágúst 1973,
viðkomandi skip hafi verið á nema dómstóllinn hafi fellt
endanlegan dóm fyrir þann
tima.
i dag fyrir hádegi fer fram
rikisstjórnarfundur um niður-
stöður Haagdómstólsins og
strax að honum loknum verður
landhelgisnefndin köliuð saman
til fundar, en i henni eiga sæti
fulltrúar allra þingflokka.
í gær höfðu engin svör fengizt
frá brezku rikisstjórninni
varðandi siðustu tillögur
isienzku rikisstjórnarinnar frá
II. ágúst s.L, en þær fela i sér
nokkrar tilslakanir frá fyrri til-
boðum islendinga i viðræðunum
við Breta um fiskveiöiréttindi
þeirra hér við land eftir útfærslu
f isk v c iðila nd helgi nna r 1.
september n.k.
Enn er þvi óvist, hvort frekari
viðræður verða við Breta fyrir
1. september. Eins og kunnugt
er hefur utanrikisráðherra
marglýst þvi yfir, að af islands
hálfu sé litið svo á, að viðræðun-
um sé ekki lokið, og að islenzka
rikisstjórnin sé reiðubúin til að
halda þcim áfram.
Framhald á bls. 4
EINN SAMBÆRILEGUR DOMUR ER TIL
06 ÞÁ NEYDDIST DÓMSTÓLLINN TIL AO TAKA ORD SÍN AFTIIR
Bráðabirgðaúrskurður sá,
scm kveðinn var upp i Haag i
gær i landhelgismálinu, er
ekkcrt einsdæmi i sögu alþjóða-
dómstólsins. Arið 1951 kvað
hann upp sambærilcgan bráða-
birgðaúrskurð i deilu milli
Breta og tranbúa, sem var iran-
búum mjög i óhag. Nákvæm-
lega ári siðar komst alþjóða-
dómstóllinn hins vegar að þeirri
niðurstöðu, að hann hefði ekki
lögsögu i málinu. ;
Arið 1951 voru samþykkt i
tran lög um þjóðnýtingu oliuiðn-
aðarins. Heis deila milli tran-
búa og Breta vegna lagasetn-
ingarinnar.
5. júli — eða fimm dögum eftir
að brezka rikisstjórnin óskaði
cftir bráðabirgðaúrskurði al-
þjóðadómstólsins, sem kæmi i
veg fyrir gildistöku þjóðnýt-
ingaráformanna — kvað dóm-
stóllinn upp úrskurð um sér-
stakar bráðabirgðaráðstafanir
og var úrskurðurinn mjög óhag-
stæður hagsmunum iranbúa.
22. júli 1952 — eða nákvæm-
lega ári siðar — kvaö alþjóöa-
dómstóllinn hins vegar á um
það, að hann hefði ekki lögsögu í
málinu.
STARFSMENN
GÆZLUNNAR:
VUA
BÆTTA
STARFS
ADBÚB
Starfsmannafélag Landhelgis-
gæzlunnar hcfur ■ bréfi til Ólafs
Jóhannessonar, dómsmálaráð-
herra, sctt fram ýmsar kröfur um
stórbætta vinnuaðstöðu vegna
fyrirhugaðrar útfærslu landhelg-
innar 1. septembcr.
Fulltrúar frá starfsmannafél-
aginu áttu fund mcð ráðherra á
þriðjudag, þar sem þessi mál
voru rædd.
Engin ákveðin niöurstaða
fékkst á þcssum fundi, en einn af
yfirmönnum Landhelgisgæzlunn-
ar sagði i samtali við blaðamann
Alþýðublaðsins i gær, að það yrði
islcnzku þjóðinni mikil hneisa ef
ekkert verður gert í málinu.
Ilann vildi ekki nefna nein
atriði, sem rædd hafa verið, þar
sem málið væri á frumstigi, en
hann lét á sér skilja. að miðað við
óbreyttástand væri það gjörsam-
lega útilokaö fyrir Landhclgis-
gæzluna að sinna sinu hlutverki
sómasamlega, ef ekkcrt veröur
gert til úrbóta, „áður en slys
vcrður”, eins og hann orðaði það.
Ilann bætti þvi við, að i dag
væri Landhclgisgæzian ekki einu
Framhald á bls. 8.
ER ISLENZKIFISKISKIPAFLOTIHH
AD GLATA ALLRI VÁTRYGGINGU?
Illa horfir nú fyrir Vátrygg-
ingasjóði islenzkra fiskiskipa.
Káðstafanir sjávarútvegsráð-
herra vegna karfamálsins sviptu
sjóöinn tckjum sem nema 10
milljónum króna, og var þó
greiöslugeta sjóðsins nógu bág-
borin fyrir.
Sjóðurinn er stórskuldugur við
flest tryggingarfélög landsins, og
dæmi eru til þess að hann sé 10
mánuðum á eftir áætlun með
greiðslur til tryggingarfélaga.
r
Sumum tryggingarfélögum hefur
sjóðurinn ekki greitt grænan eyri
á þessu ári.
A þessum atriðum fékk blaðið
staðfestingu, þegar það ræddi i
gær við formann sjóðsstjórnar,
Jón Erling Þorláksson trygginga-
fræðing og Sigurð Jónsson fram-
kvæmdastjóra Sjóvátryggingar-
félags tslands.
Vátryggingarsjóður islenzkra
fiskiskipa greiðir iðgjöld af
tryggingum islenzka fiskiskipa-
r
SJOÐURINN SEM GREIÐA A
flotans. t sjóöinn renna 82% af út- gær, sagði Sigurður Jónsson
flutningsgjöldum sem lögð eru á frainkvæmdastjóri Sjóvátrygg-
flestar útfluttar sjávarafurðir. ingarfélagsins að ástandið færi
Undanfarin ár hefur þróunin stöðugt versnandi, og væri af
orðið sú, að sjóðurinn hefur átt æ þessu ákaflega mikið óhagræði
erfiðara með að standa i skilum fyrir tryggingafélögin. Sagði
við þau tryggingafélög sem taka Sigurður, að sjóðurinn væri t.d. 10
að sér að tryggja fiskiskip. Hefur mánuðum á eftir meö greiðslur
þctta ástand farið versnandi ár núna, og hann væri ennþá að
frá ári, og skuidahali sjóösins við borga iögjöld fyrir árið 1971.
tryggingarfélögin er alltaf að Engan eyri hefur sjóðurinn
iengjast. borgað af iðgjöldum þessa árs.
í samtali við Alþýðublaðið i „Astandiö hefur verið slæmt,
IÐGJÖLDIN KOMINN í MIKIL
og varla kemur það til með að
batna við þessar nýju ráðstafan-
ir”, sagði Sigurður Jónsson.
t samtali við Alþýðublaðið i
gær, staðfesti Jón Erlingur Þor-
láksson formaður sjóðsstjórnar
frétt blaösins. Sagði Jón að þvi
væri ekki að neita að sjóðurinn
stæöi höllum fæti fjárhagslega, og
hann hafi átt i erfiðleikum, með
að standa i skilum við trygg-
ingarfélögin.
Framhald á bls. 8.
VANSKIL