Alþýðublaðið - 10.11.1972, Síða 5

Alþýðublaðsútgáfan h.f. Ritstjóri Sig-
hvatur Björgvinsson (áb). Fréttastjóri
Bjarni Sigtryggsson. Aðsetur ritstjórn-
ar Hverfisgötu 8-10. — Sími 86666.
Blaðaprenth.f.
RÁÐHERRA ÚT-
GERÐARMANNA
Alþýðubandalagið þykist vera flokkur fólks-
ins, sem beri umfram allt hagsmuni launþega
og neytenda fyrir brjósti. Á þessa strengi leikur
flokkurinn ávallt, þegar hann er i stjórnarand-
stöðu. En hvernig stendur hann við orð sin,
þegar hann er kominn i stjórn? Hvernig leikur
hann þá hlutverk sitt, sem verndari neytenda og
launþega, — alþýðunnar i landinu? Litum á at-
hafnir eins helzta forystumanns Alþýðubanda-
lagsins, — ráðherrans Lúðviks Jósefssonar.
Hvar er félagshyggja Lúðviks Jósefssonar i
sjávarútvegsmálunum? Hefur hann ekki verið
þekktur fyrir það — bæði innan sins eigin flokks
og utan — að vera fyrst og fremst ráðherra út-
gerðarmannanna, — einkaatvinnurekenda sem
fást við útgerð til þess að græða? Kom þetta
ekki glöggt i ljós i fyrri sjávarútvegsráðherratið
Lúðviks? Er svo ekki enn?
Eins og öllum er kunnugt hafa allar ráðstaf-
anir rikisstjórnarinnar i sambandi við togara-
kaupin miðað að þvi, að auðvelda einkaatvinnu-
rekendum að komast yfir skipin með þvi að
veita þeim lán allt að 85-90% kaupverðsins. Og
ef útgerðarauðvaldið getur ekki einu sinni lagt
fram þau 10 eða 15% af kaupverðinu úr eigin
vasa, sem gert er ráð fyrir, hver hleypur þá eins
og senditik fyrir það til að kria út viðbótarfyrir-
greiðslur af almannafé? „Sósialistinn” Lúðvik
Jósefsson. Ráðherra útgerðarmanna. Ráðherr-
ann, sem fyrir löngu hefur snúið baki við hug-
myndunum um félagslegan rekstur atvinnu-
tækja, eins og bezt má sjá af þvi, hversu vel
hann vinnur fyrir einkaatvinnureksturinn i út-
gerðinni á meðan hann lætur það lönd og leið að
greiða fyrir félagslegri útgerð hinna nýju skipa.
Og hvar er félagshyggja Lúðviks Jósefssonar
i viðskiptamálunum? Hann hefur leyft kaup-
mönnum að hækka álagningarprósentu sina,
milliliðum að hækka verðið á þjónustu sinni og
framleiðendum að hækka verðið á vöru sinni.
Satt er það. Fólkið i landinu hefur áþreifanlega
orðið vart við það.
En hvað hefur ráðherrann gert fyrir þetta
sama fólk, fyrir almenning, — fyrir neytand-
ann? Þegar Lúðvik Jósefsson kom i viðskipta-
ráðuneytið hafði fyrirrennari hans i embætti,
Gylfi Þ. Þ. Gislason, látið sérfróðan mann
semja drög að frumvarpi um neytendavernd, en
slika lagasetningu hefur vantað hér á íslandi
um margra ára skeið. Var það ætlun Gylfa að
láta lögfesta slikt frumvarp á þinginu i fyrra.
Um miðjan s.l. vetur spurði Alþýðublaðið,
hvað máli þessu liði. Þá kom i ljós, að Lúðvik
Jósefsson hafði ekkert meira aðhafst i neyt-
endamálunum. Frumvarpsdrögin voru látin
rykfalla niðri i skúffum i ráðuneyti hans. Og þar
eru þau enn. Ekkert hefur enn komið fram, sem
ber þess vott, að Lúðvik hafi dustað af þeim
rykið. Neytendaverndin er kyrfilega lokuð ofan
iskúffum Lúðviks á sama hátt og þær félagslegu
hugsjónir, sem hann gekk með sem
ungur maður, hafa nú um margra ára skeið
verið harðlæstar niðri i skúffunum i innstu af-
kimum hugarfylgsna hans.
Þannig er nú afrekaskrá æðstu manna
Alþýðubandalagsins, sem á hátiðum og tyllidög-
um lætur kalla sig ,,flokk fólksins”. Ráðherra
útgerðarmanna, maðurinn, sem telur það vera
mikilvægasta hlutverk neytandans að borga
hærra vöruverð i dag en hann borgaði i gær, er
góður samnefnari flokks þessa.
jalþýðu
I H I I
ENGIN HAUSTLÁN HOFÐU VERIÐ UNDIRBÚIN
HLAUP1D UPP HL HANDA
OG FÚTA STRAX DAGIHH
EFTIR AD SPURZT HAFDI
VERffl FVRIR UM MÁLHI
A fundi sameinaðs alþingis
þann 7. nóvember s.l. mælti Gylfi
Þ. Gislason fyrir fyrirspurn sem
hann beindi til menntamálaráð-
herra um hvað liði úthlutun
haustlána úr Lánasjóði islenzkra
námsmanna. Kom það m.a. fram
i ræðu Gylfa, að strax daginn eftir
að hann hafði skýrt menntamála-
ráðherra frá þvi að hann hygðist
flytja slika fyrirspurn hefði allt
verið sett i gang til að tryggja
sjóðnum fé til haustlánveitingar
og hefðu þá 60 milljónir verið út-
vegaðar i snarhasti svo lánveit-
ingarnar gætu hafizt. Benti Gylfi
á, að þetta fé væri þó mun minna,
en þyrfti hvort heldur miðað væri
við tillögur stjórnar lánasjóðsins
eða rikisstjórnarinnar sjálfrar i
fjárlagafrumvarpinu.
I framsöguræðu sinni með
fyrirspurninni sagði Gylfi Þ.
Gislason:
„Fyrir nokkrum árum var tek-
inn upp sá háttur að greiða náms-
mönnum erlendis greiðslu skóla-
gjalda og bæta aðstöðu náms-
manna hér til þess að gangast
undir haustpróf.
t hitteðfyrra og fyrra var um
þriðjungi námslánanna úthlutað
að hausti.
Um siðustu mánaðamðt hafði
hins vegar engum námslánum
verið úthlutað. Skýringin var ein-
faldlega sú, að sjóðurinn hafði
ekki fé til umráða til að hefja út-
hlutun haustlána.
Sjóðurinn fær sem kunnugt er
fé sitt úr rikissjóði, sem lánsfé frá
peningastofnunum auk eigin
tekna, vaxta af eldri lánum.
Um siðastliðin mánaðamót
hafði sjóðurinn ekkert fé til ráð-
stöfunar nema 12 millj. kr. lansfé
frá Seðlabankanum, en það er
sama upphæð og hann lánaði i
fyrra. Aðrar peningastofnanir og
rikissjóður höfðu ekkert fé lagt til
sjóðsins á þessu hausti.
S.l. miðvikudag ákvað ég að
leggja fram fyrirspurn um þetta
mál, þar eð það er mjög baga-
legt fyrir námsmenn að hafa ekki
enn fengið nein haustlán.
Skýrði ég háttvirtum mennta-
málaráðherra strax frá þessari
fyrirspurn, eins og ég tel sjálf-
sagða kurteisi.
Strax daginn eftir mun hátt-j
virtur ráðherra hafa efnt til eða
látið efna til funda með öðrum
peningastofnunum en Seðlabank-
anum og tveim dögum siðar var
stjórn lánasjóðsins tilkynnt, að
þessar peningastofnanir hefðu
lofað sama láni og i fyrra, þ.e. 48
milljónum króna.
Væntanlega mun sjóðurinn nú
fá 60 milljónum króna til umráða
og mun þvi væntanlega geta hafið
úthlutun haustlána i einhverjum
mæli. Þetta er þakkarvert, þó að
ég telji dráttinn hafa orðið óeðli-
lega langan.
En fjárhagsvandamál lána-
sjóðsins eru enn algerlega óleyst.
Stjórn Lánasjóðs islenzkra
námsmanna fór fram á fjárveit-
ingu fyrir árið 1973 að upphæð 493
millj. kr.
Aukningin: 1. Fjölgun náms-
manna: 64 millj. kr. 2. Útvikkun
lánakerfisins: 26 millj. kr., 3.
Hækkun hundraðstöluhlutfalls af
fjárþörf skv. áætlun fyrrverandi
rikisstjórnar úr 75% i 88% : 49
millj. kr., 4. Verðlagsbreytingar:
94 millj. kr.
sjóðsins ættu þau að nema 493:3
milljónum, eða 160 millj. kr. En
þau verða 60 milljónir.”
Samkvæmt fjárlagafrumvarp-
inu á rikisframlagið aðeins að
nema 273 milljónum króna, sem
er rúmlega helmingur þess, sem
sjóðsstjórnin telur þurfa.
Heyrzt hefur, að rikisstjórnin
hyggist hækka fjárlagatölur
Þegar sagt var frá ályktunum
1. Landsfundar Alþýðuflokks-
kvenna urðu þau mistök, að þrjú
atriði féllu aftan af félagsmála-
áliti Landsfundarins. Eru þau
atriði birt hér á eftir og hlutaðeig-
andi bcðnir vclvirðingar.
Landsfundur Alþýðuflokks-
kvenna 1972 bendir á nauðsyn
þess, að komið sé upp i borgar-
eða bæjarhverfum aðstöðu fyrir
fólk á ýmsum aldri, til þess að
lagfæra eðasmiðaeinfalda hluti,
en fjöldi fólks hefur enga aðstöðu
til slikra hluta i ibúðarhúsnæði
sinu. Þjónusta sem þessi yrði ef-
laust mörgum kærkomin og
myndi veita þeim bæði gagn og
gleði.
Landsfundur Alþýðuflokks-
kvenna 1972 varar alvarlega við
þeirri þróun, sem er að gerast i
húsnæðismálum þjóðarinnar, þar
sem ibúðarverð fer ört vaxandi
frá degi til dags og fjöldi manna
verður að sæta ofurkjörum i
húsaleiguokri. Fundurinn skorar
á Alþingi og rikisstjórn að bregða
hart við i þessum málum og
þannig, að lánsupphæðin lækki
ekki, aukist ekki,heldur standi
kyrr.
Ef þetta er rétt, hverfur núver-
andi rikisstjórn frá þeirri stefnu,
sem ég gaf skýlausa yfirlýsingu
um hér á Alþingi fyrir hönd þá-
verandi rikisstjórnar fyrir 3 árum
að stefnt skyldi að árlegri aukn-
ingu námslánaaðstoðar til ársins
1974 þannig að umframfjárþörf
yrði þá að fullu mætt. Þáverandi
stjórnarandstaða lýsti yfir sama
vilja slnum þannig að allur þing-
heimur var sammála um þessa
stefnu.
Ef reyndin við afgreiðslu fjár-
laga ársins 1973 verður sú, að
horfið verði frá þessari stefnu,
ber mjög að harma það og hlýtur
málið þá að koma með öðrum
hætti til kasta Alþingis.
Það hefur aldrei komið fyrir,
siðan haustlánakerfið var tekið
upp, að engu haustláni hafi verið
úthlutað þegar komið var fram á
7. nóvember.
Haustlánin nú verða miðað við
núverandi fjárráð minni, en
nokkru sinni fyrr. Jafnvel miðað
við f járlagatillögurnar ættu
haustlánin nú að nema 273:3
þ.e.a.s. 90 milljónum króna.
Miðað við tillögur stjórnar lána-
stöðva þessa iskyggilegu þióun
með byggingu ódýrra, hentugra
ibúða, sem ýmist væru til leigu
eða til sölu með viðráðanlegum
greiðsluskilmálum.
Landsfundur Alþýðuflokks-
kvenna 1972 telur það skýlausa
skyldu þjóðfélagsins að tryggja
öldruðu fólki sem bezta aðstöðu
bæði fjárhagslega og félagslega
og lýsir yfir ánægju sinni og
stuðningi við starfsemi allra
félagssamtaka, sem vinna að vel-
ferðarmálum aldraðra.
Landsfundur Alþýðuflokks-
kvenna 1972 minnir á, að við
búum i fögru landi og um margt
sérstæðu og að við höfum þær
skyldur að gæta þess vel að varð-
veita og vernda fagurt og sér-
kennilegt umhverfi og skorar
fundurinn á alla, karla jafnt sem
konur að standa dyggan vörð um
öll þau verðmæti, mælanleg og
ómælanleg, sem i umhverfi okkar
finnast og láta aldrei skammsýn
fjárgróðasjónarmið fárra fjár-
aflamanna villa okkur sjónir i
þeim efnum.
FLOKKSSTARFIÐ
HVERGERÐINGAR
Alþýðuflokksfólk og stuðningsfólk Alþýðu-
flokksins i Ilveragerði. Fundurinn er i kvöld,
föstudagskvöld, að Bláskógum 2 og hefst kl.
20,30. Gestur fundarins er Jón Ármann
Héðinsson, aiþm.
Mætið vel og stundvislega.
Stjórn Alþýðuflokksfélagsins.
ALYKTANIR LANDSFUNDAR
Föstudagur 10. nóvember 1972
o