Alþýðublaðið - 24.12.1972, Blaðsíða 5
JÓLALEIKRITIN
SCHILLER OG
JÓLAMYNDIRNAR
ÞRJÁR
Ekki er annað að sjá en
um óvenjulega góðar jóla-
myndir verði á boðstólum í
kvikmyndahúsum
borgarinnar yfir
hátíðarnar. Má þar nefna
NYJAR
m.a. þrjár Oscarsverð-
launamyndir, ,,Patton",
,,Klute" og „Midnight
Cowboy". En lítum nú á
hverja einstaka mynd fyrir
sig.
FRANSKUR HLATURLEIKUR
Eins og fyrr hefur komið fram
mun Þjóðleikhúsið frumsýna
leikritið Mariu Stuart.eftir þýzka
skáldsnillinginn Friedrich von
Schiller, á annan dag jóla. Er
þetta i fyrsta skipti sem Þjóðieik-
húsiö tekur verk hans til sýning-
ar, en Leikfélag Reykjavikur hef-
ur áður sýnt eitt verka hans,
,,Ræningjana” árið 1911. býðandi
Mariu Stuart er Alexander Jó-
hannesson, en Þorsteinn frá
Hamri hefur yfirfarið þýðinguna
fyrir þessa uppfærslu og gert
nokkrar breytingar. Ulrich Er-
furth, þekktur leikstjóri og leik-
húsmaður, þýzkur að ætt var
fenginn til að leikstýra verkinu.
Er verkið var kynnt blaðamönn-
um fyrir skömmu sagði leikstjór-
inn m.a. ,,Er ég beið á Lundúna-
flugvelli eftir fari til íslands,
hvarflaði að mér að hætta við að
koma til landsins þar sem ég taldi
það mikla dirfsku að setja upp
verk á máli sem ég kunni ekki orð
i. Eftir að hafa starfað i tvo daga
með leikurum Þjóðleikhússins, sá
ég að kviði minn var alls ekki á
rökum reistur. Ég fann aö hér var
ekki rikjandi sá doði og ringulreið
sem i dag auðkenna svo mörg
þýzk leikhús. Hér er vinnan höfö i
fyrirrúmi og dugnaðurinn sem
ekki er að finna heima fyrir. Það
væri þess vegna óskandi að þýzk-
ir leikarar fengju tækifæri til að
starfa með islenzku leikhúsfólki,
til að öðlast vitneskju hvernig
vinna eigi af viti i leikhúsi”
Titilhlutverkið, Mariu Stuart er
leikið af Kristbjörgu Kjeld, en
Briet Héðinsdóttir fer með hlut-
verk Elisabetar drottningar.
Önnur stór hlutverk eru i höndum
Gunnars Eyjólfssonar, sem leik-
ur greifann af Leicester, Arnar
Jónsson leikur Mortimer, Rúrik
Haraldson, Wilhelm Ceciel og Ró-
bert Arnfinnson túlkar hlutverk
Georgs Talbot, greifa af Shrews-
bury. Aðstoðarleikstjóri er Geir-
laug Þorvaldsdóttir, leikmyndir
gerðar af Gunnari Bjarnasyni og
Lárus Ingólfsson hefur gert bún-
ingateikningar.
Jólaleikrit Leikfclags Reykja-
vikur verður að þessu sinni
franskur hláturleikur sem hlotið
hefur heitið ,,Fló á skinni” i þýð-
ingu Vigdisar Finnbogadóttur.
Leikstjóri er Jón Sigurbjörnsson,
en leikmynd og búninga hefur
teiknað Ivan Töörek, en hann er
orðinn fastráðinn við leikhúsið.
Verður leikurinn frumsýndur
milli jóla og nýárs, eða nánar til-
tekið 29. desember.
Hláturleikurinn ,,Fló á skinni”
er eftir franskan höfund, Georges
Feydeau að nafni. Leikurinn á að
gerast i Paris um siðustu alda-
mót. Atburðarrás leiksins er afar
skopleg, byggist á misskilningi á
misskilning ofan, að sögn þýð-
anda. Ýmsar minnisverðar og
bráðspaugilegar persónur koma
fram i leikritinu. Aðalhlutverkið
’er i hondum Gisla Halldórssonar,
en auk hans koma 13 aðrir leikar-
ar fram i sýningunni. Má bar
nefna Guðrúnu Ásmundsdióttur,
Helgu Bachmann, Helga Skúla-
son, Þorstein Gunnarsson,
Brynjólf Jóhannesson og Steindór
Hjörleifsson.------Semsagt lif
og fjör i Iðnó og nú ættu allir að
geta skemmt sér konunglega og
hlegið dátt i svartasta skamm-
deginu.'
USKARSVERDLAUNAMYNDIR
Haskolabío
,,Carry on Henry"
Svo er að sjá sem ekkert lát ætli
að verða á framleiðslu brezku
Áfram-gamanmynd Peters
Rogers. Þessi nýja mynd sem
Háskolabió sýnir, fjallar um þann
eina sanna Henry — þ.e. Hinrik
VIII. öruggt má telja að þetta
verði ekki sú siðasta, sem fjallar
um þennan fræga kvennamann,
sem sendi þær miskunnarlaust
undir fallöxina er hann hafði
fengið nóg af þeim.
Þaö er ekki á hverjum
degi sem islenzkum kvik-
myndaáhangendum gefst
kostur á aö sjá myndir sem
frumsýndar hafa verið
erlendis örfáum mánuðum
áöur en þær sjást hér á
tjaldinu. Laugarásbió
hefur tekiö upp þessa góöu
nýbreytni fyrir sýningar-
gesti sina, meö því aö sýna
á jólum splunkunýja mynd
sem frumsýnd var fyrir
nokkrum vikum siöan. Er
hér um að ræða myndina
Frenzy" eftir meistarann
Hitchcock.
Laugarásbíó
„Frenzy"
Jólamynd Laugarásbiós er
alveg ný af nálinni, var frumsýnd
i Bandarikjunum i júli og mánuði
siðar i Bretlandi. í mynd þessari
bregður Hitchcock nokkuö út af
vana sinum, að þvi er
söguþráðinn snertir. Skal þvi ekki
lýst nánar, en óhætt er að segja,
að það dregur á engan hátt úr
spennunni, eykur hana iafnvel að
vissu leyti. Og að sjálfsögðu
kórónar meistarinn myndina með
að sjást fljóta niður ána Thames,
en myndin er öll tekin i Bretlandi,
þaðan sem Hitchcock er ættaður.
Ekki má gleyma jólamyndinni
fyrir börnin. Verður sýnd lit-
skrúðug og viðburðarrik mynd
sem heitir Ævintýralandið. Hafa
islenzkir textar verið settir á
hana og þess gætt sérstaklega, að
þeir standi svo lengi á tjaldinu, að
börn eigi vel að geta fylgzt með,
þótt þau séu ekki búin að ná
fullum lestrarhraða.
Austurbæjarbíó
„Klute"
Þessi verðlaunamynd hefur
verið sýnd við metaðsókn
erlendis um margra mánaða
skeið. Er hér á ferðinni óvenjuleg
sakamálamynd með hinni þekktu
Jane Fonda i aðalhlutverki, og
leikur hún gleðikonu. Hlaut hún
Öscarsverðlaun fyrir leik sinn i
myndinni. Mótleikari Fonda er
Donald Sutherland og er hann
örugglega ofarlega i hugum
margra, er sáu „Mash” þar sem
hann kom fram i hlutverki eins af
læknunum kostulegu. í „Klute”
leikur hann einkaspæjara sem
fellir hug til gleðikonunnar.
Gamla bíó
„Love Bug"
Hér er á ferðinni „mynd fyrir
alla fjölskylduna”. enda gerð af
fyrirtækinu Walt Disney. Eins og
nafnið gefur til kynna, þá er það
hinn frægi fólksvagen sem leikur
aðalhlutverkið, og kemur hann
fram i geysispennandi og
hlálegum kappakstri.
Hafnarbió
„Scrooge"
Þessi mynd er gerð eftir hinni
þekktu jólasögu Dickens um
nirfilinn og hugsanir hans sem
brjótast um i huga hans er jóla-
hátiðin er i garð gengin. Ekki er
neinn viðvaningur sem leikur
aðalhlutverkið, heldur sjálfur
Alec Guinnes, en auk hans leika i
myndinni Albert Finney og
Kenneth More.
Nýja bió
„Patton hershöföingi"
Ekki er að efa að þetta er ein
forvitnislegasta myndin, sem
sýnd verður um jólin. Bæði fyrir
þær sakir, að aðalleikarinn i
myndinni, George C. Scott fékk
Óscarsverðlaun fyrir frábæran
leik sinn i myndinni, en þegar að
þvi koma að afhenda honum
verðlaunin, þá synjaði hann þeim
og kærði sig kollóttan um þau. 1
öðru lagi gerir þar myndina eftir-
tektarverða, að Patton þótti vera
einhver mikilhæfasti hershöfðingi
Bandarikjanna i siðari heims-
styrjöldinni. I april 1971 hlaut
mynd þessi hvorki meira né
minna en sjö Óscarsverðlaun,
sem bezta mynd ársins 1970, fyrir
beztan leik, leikstjórn, kvik-
myndahandrit, bezta svið-
setningu og beztu tónupptöku
ársins.
Tónabió
„Midnight Cowboy"
Þetta er margverðlaunuð
kvikmynd, með Dustin Hoffman
og Jon Voight i aðalhlutverkum.
Jon Voight leikur einfeldning frá
Texas, en Hoffman kryppling
sem ættaður er úr stórborg og
fjallar myndin um margvisleg
vandamál, sem þeir kumpánar
þurfa að yfirstiga.
Stjörnubíó
„You can't win them all",
eöa „Ævintýramennirnir,"
nefnist jólamynd
Stjörnubíós. Er hér um aö
ræöa hörkumynd um
hernað og ævintýra-
mennsku, með þeim Tony
Curtisog Charles Bronson í
aðalhlutverkum. Gerist
myndin í borgarastyrjöld í
Tyrklandi snemma á þriðja
tug aldarinnar.
J
i
Kópavogsbíó
„Bör Börsson"
Þetta nafn ættu flestir að
þekkja sem eitthvað eru komnir
til ára sinna. Helgi heitinn
Hjörvar gerði sögu þessa
ógleymanlega er hann las hana á
öldum hljóðvakans fyrir nokkrum
áratugum siðan. „Bör
Börsson”, sem Kópavogsbió
sýnir nú um hátiðina, var sýnd
hér á landi fyrir rúmum tiu árum
og naut þá mikilla vinsælda og er
ekki að efa að myndinni verði
ekki siður vel tekið nú.
Sumir komast ekki raunverulega i jólaskap fyrr en
kirkjuklukkurnar hringja hátiðina inn kl. 18 á að-
fangadag, — aðrir eru komnir i sitt jólaskap þegar
útvarpið fer að leika jólalög snemma i desember,
eða þegar farið er að kaupa jólagjafirnar. Sennilega
er þetta eins mismunandi og mennirnir eru margir,
eða þvi sem næst, og við höfum hringt i fólk og spurt
það þeirrar spurningar, sem við leggjum fyrir alla
lesendur okkar, þótt þið svarið þeirri spurningu
aðeins við ykkur sjálf:
HVAÐ KEMUR
JÚLASKAP?
Aron Guöbrandsson, forstjóri:
Hvað kemur mér í jólaskap? -
Hvorki matur eða drykkur, en
eitthvað sem fylgir þessari hátið
og hönd verður ekki fest á. Jóla-
sálmarnir i útvarpi og sjónvarpi
hafa sérstök áhrif á mig. Þeim
fylgir friður og ró. Minningar frá
löngu liðnum jólum á fátæku
æskuheimili færast nær og nær
eftir þvi sem árin liða. Ef við
hefðum engin jól, værum við
fátækari en við erum nú. Við skul-
Eitt er það, sem gleður mig þó
öðru fremur við þetta jólahald
sem framundan er. Þaö er, að ég
hef verið beðinn að messa hjá
nemendum og kennurum við
Menntaskólann i Reykjavik, sið-
asta dag áður en leyfi hefst.
Vekur þetta upp gamlar minning-
ar frá þvi ég kenndi sjálfur við
skólann, og Pálmi Hannesson,
þáverandi rektor vakti upp 50ára
hefð að nemendur og kennarar
skyldu ganga til messu i upphafi
jólaleyfis.
Eirlkur Kristófersson, fyrrum
skipherra:
Það getur að sjálfsögðu verið
margt, sem kemur fólki i jóla-
skap. Hvað mig hrærir, þá er sagt
svo um mig, að ég sé aldrei i jóla-
skapi. Það eru min orð.
.1 ón Sigurðsson, forseti
inannasainbands islaiuls:
Það sem virkilega kæmi mér i
gott jólaskap, væru góðir samn-
ingar á togurunum, ef þeir tækj-
ust fyrir jól.
l)r. Jakob Jónsson, prestur:
Fæðing frelsarans er sérhverj-
um að sjálfsögðu helzta tilefni að
komast i jólaskap.
Hvað okkur prestana varðar,
þá er undirbúningur fyrir messu-
hald á jólaföstunni mikið atriði,
og að veita okkar sóknarbörnum
þá þjónustu og skilning á gildi
jólahátiðarinnar.
Mitt jólahald má teljast nokkuð
frábrugðnara margra annarra,
fyrir þær sakir, að ég eyði hluta af
minum jólum innan veggja
sjúkrahúsa. Þó er aldrei brugðið
út frá þeirri venju, að lesa jóla-
guðspjallið á miðnætti á jólanótt á
heimilinu, og hefur aðeins einu
sinni brugðið út frá þeirri venju,
þar sem ég þurfti að heimsækja
fjölskyldu sem átti við sárt aö
binda út af bruna sem skyndilega
hafði komið upp i húsi þeirra.
Jón Axcl Pétursson, fv. banka-
stjóri:
Rólegheit og friður er fyrir mér
undirstaða þess að komast i gott
jólaskap. Þetta griðarlega kapp-
hlaup og erill hjá fjölmörgum,
sem vill einkenna svo .nútima
jólahald, er engan veginn mér aö
skapi. Þess vegna er það ósk min,
að sem flestir geti átt þægileg jól,
án óþarfa brölts og fyrirgangs.
Það er öljum fyrir beztu.
Svala Nielsen, söngkona:
Ef ég gæti hjálpað á einhvern
hátt þeim sem bágt eiga, eða við
fátækt eiga að etja, myndi koma
mér i gott og gleðilegt jólaskap.
Ekki neita ég að stóri happdrætt-
isvinningurinn i Háskólahapp-
drættinu hefði óneitanlega glatt
mig á jólunum, og hægt heföi ver-
ið að greiða upp allar skuldirnar.
Og að lokum ein ósk sem flestar
konur óska sér, en geta ekki allar
veitt sér. Það er að geta boröað
eins og mann lystir á jólunum án
þess að rennilásinn springi.
Anna Guðmundsdóttir, leikkona:
Fyrst og fremst er það undir-
búningur jólanna, sem kveikir
upp i mér jólaskapið. Fara i
kirkju á jólanótt og hlýða þar á
jólaguðspjallið. Og að lokum það
sem alls ekki er svo litið atriði:
það er aö geta átt sameiginleg jól
með nánustu ættingjum og vin-
um.
L o f t u r G u ð m u n d s s o n ,
rifhöfundur:
Þegar ég er spurður um hvað
það sé, sem komi mér reglulega i
jólaskap, þá eru það liklega
minningar frá æsku minni, er
klukkan varð sex á aðfangadags-
kvöld og kveikt var á keriunum
heima og fólk búið að þvo sér hátt
oglágt,og vitneskjan um að jóla-
hátiðin væri i garð gengin.
Auður Auðuns, alþingismaður:
Tvimælalaust þegar kyrröin
og friðurinn verður allsráðandi,
eftiralltamstriðog hamaganginn
sem á undan hefur gengið, þess
sem lýtur aö undirbúningi jól-
anna. Þá fyrst tel ég mig vera
komna i mitt rétta jólaskap, enda
er hátiðin þá þegar hafin.
Sunnudaaur 24. desember 1972 Sunnudagur 24. desember 1972
Q