Alþýðublaðið - 11.12.1973, Page 7

A BOKAMARKAÐNUM
Stílhreint og sígilt
Mikid úrval áklæöa
és&M

DORGAR
1513 HÚ5GÖGN hf.
Fellsmúla 26 (Hreyfilshúsinu) Simi: 85944
HJONARUM
! -**SSSífc
Vorum að fó ný hjónarúm úr ólmi,
mohogny og palesander.
Falleg og vönduð rúm.
BÚSLÓÐ
Borgartúni 29 — Simi 18520.
x§
w fyrirheit
VERÐTRYGGÐ HAPPDRÆTTISSKULDABRÉF
vegna vega-og brúageróa á Skeióarársandi
Hluti bréfa í C-flokki eru enn
til sölu.__________________________
Árlegir vinningar 273, samtals 7
millj. króna, að fjárhæð frá 10.000
í 1.000.000 króna.
Eftir 10 ár endurgreiðast bréfin
með vísitöluverðbót. Hvert bréf
kostar 1.000 krónur.
Sölustaðir hjá bönkum,
bankaútibúum og sparisjóðum.
Tilvalin tækifærisgjöf.
Ljúkum hringvegi um landið
þjóðhátíðarárið.
DREGIÐ í FYRSTA SINN
20. DESEMBER N.K.
VERIÐ MEÐ FRÁ UPPHAFI
Desember 1973
" SEÐLABANKI ÍSLANDS

Það liaaur þá lióst fyrir:
BANDARfKIN TOR-
TÍMAST 31. JANÚAR
— en við sleppum væntanlega...
muM!
oSW//vm skal vrm íeyð/lögð!”
- fiCSAP, MCNN HRÓPA “ FR/tíUK,FRI£>Uf{ '
þÁ KBfíUH SNÖGGLEGA7VRTÍrniNG!
R/nsulreí-ð halhstctörnunmr ?
^í^mM^WUSTU ho DAGARNIR.-. > V
!'k ■■ >--——T'x •.• /.'•••
A5CÍNDIHO NODC
DINMASTI DA&UR
VETAARINS.L2l.OSS.)
, , UNDIRRITUN
/nov i yÖPNAHLlSí FRIÐUR'FRIGuM
HVm HRÆMJM ATBUBÐl
MUN HALASTJARNAN BOÐA ?
EFTIR . ' •'•... ••
LESTU ÞAÐ NLNAI
MOSES DAVID
©CHILDREN OF GOD TRUST 1973.
Heimsendir — eöa a.m.k. fall Bandarikjanna — er boöaö f þessum bæklingi Jesúbarnanna,
sem verið er aö dreifa á götum Reykjavíkur þessa dagana.
Það tilkynnist
hér með lesendum
AlþýðublaðsinS/ að
hinn 31. janúar 1974,
eftir tæplega tvo
mánuði, ferst
heimurinn, eða að
minnsta kosti stór
hluti hans. Líkur eru
þó til, að við ís-
lendingar sieppum
nokkuð sæmilega úr
hörmungunum, en
við getum samt búist
við, að hér fyllist allt
af Bandarikjamönn-
um, þvi- fyrst og
fremst er það
Amerika, sem verð-
ur fyrir þessum
ósköpum.
Þetta kemur fram i
nýjasta dreifiblaði „Jesú-
barnanna”, sem hér hafa
verið við trúboð frá þvi i
sumar, og er bréfið skrifað
af helsta spámanni
hreyfingarinnar Móses
Davið. Byggir Móses
kenningu sina á vitrun, er
hann fékk i svefni, nóttina
eftir að vopnahlés-
samningar Araba og
Israelsmanna voru undir-
ritaðir, eða að morgni hins
12. nóvember. Vitrunin
var svohljóðandi: „Það
munu verða 40 dagar að-
varana, siðan verður
Nineva i eyði lögð.” Siðan
segir Móses Guð
Almáttugan aðvara sina
heilögu I 40 daga, og siðan
allan heiminn i aðra 40 ,
enda er þetta svokallað
tvöfalt snemmt að-
vörunarkerf i ” (early
warning system). Frá 11.
nóvember til 21. desember
— þegar Halastjarnan
Kohoutek er mjög skær og
sýnileg — eru 40 dagar og
siðan aðrir 40 til 31.
janúar.
Svo segir Móses Davið:
„Og sú eina Nineva, sem
þetta gæti mögulega verið,
er Amerika, auðvitað.
Amerika hefur haft stjórn-
völdin i heiminum.
Amerika er hið minnkandi
veldi og Rússland hiö vax-
andi.”
Þá bendir Móses á 5.
kapitula 3. vers I.
Þessalóniku bréfs, þar
sem segir: „Þegar menn
hrópa friður! friður! þá
kemur snögglega tortim-
ing.” Loks bendir Móses
Bandarikjamönnum á, að
allt til 15. desember sé
möguleiki fyrir þá að flýja
til Kanada og jafnvel sé
betra að vera i Puerto
Rico, Hawaii og Mexikó en
i USA.
Freysteinn Jóhannsson:
Skagfirsk augu
„Dagbók um veginn”
eftir indriða G.
Þorsteinsson
(prentað sem
handrit)
Ljóðasmlö Indriða G.
Þorsteinssonar hefur ekki farið
hátt, þótt „Vegir liggja til allra
átta” hafi sungist inn i huga
landsmanna á sinni tið. En nú
bætir Indriði úr og sendir frá sér
ljóðakver, prentar það sem
handrit og skákar þvi á sinn
persónulega máta til vina sinna
og unnenda.
Sá kostur, sem merkilegastur
er i fari Indriða kemur glöggt i
ljós i ljóðum hans. Ég á við þann
sterka skagfirska mælikvarða,
sem Indriði getur ennþá sett á
alla hluti. Uppruni hans er
honum heimurinn og þó hann
eigi það til að skoða hlutina i
stærra ljósi, er linsan, sem hann
notar alltaf af skagfirskri gerð.
Sumir menn „stækka" af
viðkynningu sinni við heiminn
og þeir geta orðið svo „stórir”,
að þeir gleymi sinum Skdga-
firði. Indriöi aftur á móti notar
kynni sin af heiminum til að
stækka Skagafjörö.
Það er kannski vegna mins
dálætis á þessum þætti i fari
Indriða, að mér falla best þau
ljóö hans, þar sem „Skaga-
fjörðurinn” er allur. Svo er i
fyrsta kaflanum, sem nefnist
„Hendur feðranna”. Fyrsta
ljóðið þar nefnist: „Kræklinga-
hlið”. Og þó vil ég þegar Indriði
á i hlut innlima þessa eyfirsku
slóð i hans „Skagafjörð”.
„Þegar komið er veginn ég
kannast viö þessi tún
og kúrandi bæi
er snúa mót austri og snjórinn
er upp undir brún
og snöggur hagi.
Það er gráskjóttur hestur
með hálsband og langan taum
höllin að klifa.
Eg horfi þangað og heyri
minn hvita draum
í hjartanu tifa.”
Indriða lætur vel að láta ljóð
sin teikna upp myndir i huga
lesandans, eins og framangreint
ljóð ber meö sér. Ég nefni til tvö
önnur: „Sunnudagsnótt á
Þorra” og „Hendur feöranna”,
sem mér er ekki grunlaust um
að eigi eftir að leysa af hólmi
margra tima stagl um þann
mun, sem allir vilja finna á þvi,
sem er og þvi sem var. Og þrátt
fyrir húsið sitt á mölinni er
Indriði nægilega sjálfum sér
samkvæmur til að ljúka
kvæðinu á þennan hátt:
„Og ofar þægindum öllum
allri virkt sem við njótum
býr minning um heitar
hendur
sem hlýjuöu köldum fótum”.
Indriði kallar þessa handrita-
bók sina „Dagbók um veginn”.
Og vegur hans liggur viða, þvi
Indriöi hefur tyllt fæti á flest
heimshorn. „Við komum ei
aftur. — En kynnin vara — eins
og keimur af vini”. 1 þrem
köflum: „Sögunnar botn er
grænn”, „Marmari öreigans”
og „Amerika, AmeríkaV segir
Indriði hughrif sin á terðalögum
erlendis. Þessi kvæði segir hann
ort á_ tilfallandi serviettur
erlendra gististaða. Og samt
hefur nú Skagfirðingurinn verið
stærri en svo, að hann hafi ekki
viskað á sér munninn að máltið
lokinni. Nær að hann hafi
pantað aukaserviettu fyrir
ljóðin sin. Það eru alla vega
engir sósublettir á þeim, eins og
þau birtast i handritabókinni.
Þessir kaflar bókarinnar
finnast mér mun kaldari en sá
fyrsti. En allt um hitastigið:
þessi ljóð eru lika skagfirsk
augu. Mér dettur hins vegar i
hug, að Indriði hafi átt bágt meö
að sjá Tindastólinn i Kina og þvi
hafi honum ekki látið eins vel að
tengja saman huga og hjarta i
Kreml og i Kræklingahlið.
Það fer enn betur saman við
uppáhald mitt á þjóðmanninum
i Indriða, að af þessum þremur
erlendu köflum finnst mér sá
fyrsti: „Sögunnar botn er
grænn”, sá hlýjasti. En hinir
vekja samt sem áður upp
áhugavert útsýni, þótt einhvern
veginn geti ég ekki varist þeirri
tilhugsun, að ef til vill hafi
Indriði týnt þeirri serviettu,
sem geymdi hans besta ljóö til
þessa erlenda útsýnis.
Siöasti kafli bókarinnar ber
heitið: „1 nauði vinda”. Þar
finnum við meðal annars
„Vegir liggja til allra átta” og
hin ljóðin finnst mér bera öll
þann keim, sem Indriði gefur,
þá hann snarast inn til þin með
hattinn á höfðinu og hlær rosa-
lega. Hann er aftur á heimaslóö
og þá er Skagfiröingurinn nógu
sterkur til að standa einn:
„Þótt fari það allt
f jandans til
i flestra hugum sem ég vann
skal enginn kunna á þvi skil
að mér þyki miður.
Um það saka ég engan mann.
Ég er mitt skáld og smiður.”
Mér finnst ákaflega gaman aö
þessu ljóðakveri og tel ekki fara
á milli mála, að Indriði stækki
sinn „Skagafjörð” með þessari
bók. Margt i henni hefur kallað
fram það besta, sem i Indriða
býr sem manni. Og það mætti
verða mörgum til umhugsunar,
hvernig honum hefur tekist að
fara ekki af landi brott, þótt leið
hans hafi legið um veginn viða
um heim. t þvi rölti ogróti.sem
heimur okkar býr við i dag, er
gott að sjá, að enn skuli þó isa-
störin halda velli við svellaö
jarðarbrjóst Skagafjarðar.
Lyktir kvæöisins
„Heira yfir árin”
,,Já, leyfið oss miðaldra mönnum
sem mæðast i dagsins stússi
að horfa til baka og hugsa
um horfna daga og fólk.
Samt vil ég ekki segja:
fortiðin það er ég.
En mig langar heim.
Á löngum, hljóðum kvöldum
mig langar heim.
Heim yfir árin
ofan i djúpan fjörð.”
Þeir sem látast í umferðarslvsum á einu
ári eru fleiri en allir íbúar íslands!
Ort vaxandi tala banaslysa i um
ferðinni hefur orðið til þess, að sér-
fræðingar á vegum Sameinuðu
þjóðanna hafa f sivaxandi mæli
beint athygli sinni að þvi, hvernig
beita megi alþjóðlegri samvinnu til
að lækka þessar óhugnanlegu tölur.
Þessar tölur hafa ekki sizt hækkað
á hinum fjölförnu alþjóðlegu þjóð
vegum bæði i Evrópu og Ameriku
vegna stóraukins fjölda ferða-
manna og mikillar aukningar i not-
kun á bifreiðum, sem leigðar eru
án ökumanns.
Sérfræðingar Sameinuðu þjóð-
anna eru á einu máli um að bæta
verði vegina, vegamerkingar og
öryggisútbúnað i bflunum, og enn-
fremur verði að vinna að þvi að
sömu reglur gildi um þessi efni i
öllum löndum, en á þvi er talsverð-
ur misbrestur eins og er. En þeir
eru einnig þeirrar skoðunar, að al-
þjóðleg samvinna eigi að geta
dregið úr umferðaslysum i umferð
inni i hverju landi fyrir sig, en ekki
aðeins að þvi er varðár hina svo-
kölluðu alþjóðlegu umferð. Sér-
fræðingarnir benda á, að sam-
ræmdar alþjóðlegar reglur gildi
nú um flugferöir og flutninga i lofti,
og ekki sé minni nauösyn á, að slik-
ar regiur verði einnig látnar gilda á
þjóðvegunum.
Efnahagsráð Sameinuðu þjóð-
anna, sem fjallar sérstaklega um
málefni Evrópu (ECE), setti þegar
árið 1950 á fót sérstaka nefnd er
vinna skyldi að þvi aö bæta um-
ferðaröryggi bæði i austur og vest-
ur Evrópu og koma á aukinni sam-
vinnu milli yfirvalda i viðkomandi
löndum.
Hversu alvarlegt vandamál hér
er um að ræða sést bezt á þvi, aö
árið 1971 biðu um það bil 250 þúsund
manns bana i umferðarslysum i
öllum heiminum, en 7,5 milljónir
manna slösuöust af völdum um-
ferðarinnar. Fjörutiu og fimm
prósent allra banaslysanna urðu á
vegum i Evrópu, tuttugu og átta
prósent i Noröur-Ameriku, og
tuttugu og sjö prósent i öðrum
heimshlutum.
Á ráðstefnu, sem Sameinuöu
þjóðirnar gengust fyrir i Vinarborg
árið 1968 var gerð samþykkt um
umferð á þjóðvegum og einnig var
þar gerð samþykkt um veg-
merkingar. Þessar tvær sam-
þykktir eru aö nokkru byggðar á
alþjóðasamningum, sem geröir
voru árið 1949, en enn hafa ekki
öölast gildi vegna þess að ekki hafa
nógu mörg riki fullgilt
samningana. Til þess að þeir öðlist
alþjóða gildi þurfa fimmtán riki að
fullgilda þá, en enn sem komið er
hafa aðeins sex riki fullgilt annan
samninginn og fjögur hinn. Það
virðist þvi enn talsvert langt i land,
að þessir samningar öðlist fullt
gildi að alþjóðalögum.
Þriðjudagur 11. desember 1973.
Þriðjudagur 11. desember 1973.