Alþýðublaðið - 23.12.1973, Blaðsíða 5

Buddan ein
léttist af
megrunarlyfjum
Megrunarlyf létta buddu þess sem þjáist
af offitu og gera áhyggjurnar þyngri.
Hér, eins og svo viöa á
Vesturlöndum þjást
margir af offitu og þar er
það raunar oröið félags-
legt vandamál, hve mikiö
fé er haft út úr fólki meö
megrunarlyfjum.
Þetta er ástæöan fyrir
þvi, að svo óstjórnlegl
magn er selt af svo-
kölluðum megrunar-
lyfjum i verslunum eins og
raun er á.
Offita er alvarlegur
sjúkdómur og þess vegna
á að lækna hana meö eöa i;
samráði viö lækni.
Það er bæði dýrt og
niðurdrepandi að vera
feitur. Dýrt m.a. vegna
fata og ónauösynlegra
megrunarlyfja. Niður-
drepandi vegna útlitsins
og peninganna, sem fara i
megrunarlyf.
Dauði af offitu
er staðreynd
Burtséð frá þvi, hvað of-
fita er Ijót fylgja henni
margir óhugnanlegir sjúk
dómar svo sem hjarta-
sjúkdómar, of hár blóð-
þrýstingur, heila-
blæðingar, sykursýki og
fleira eins og flestir vita
nú. Ijað er staðreynd, að
menn deyja úr offitu og
allir vita, að þú verður
ekki ellidauður úr eigin
spiki. Litið aðeins á
skýrslur tryggingafélag
anna og sannl'ærist um
það, að offita lækkar mjög
mannsaldurinn.
Þetta er sennilega
ástæðan fyrir þvi, að þús-
undir manna, sem þjást af
ol'fitu reyna að læknast af
henni með þvi að borúa
mikið magn al' megrunar-
pillum, sem þeir eru tældir
til að taka með risastórum
auglýsingum, þar sem oft
er auglýstur gifurlegur
þyngdarmissir ó stuttum
tima eins og með þessum
orðum „skapið batnar,
hungrið hverfur og þér
léttist hraðar”.
Vafasamt innihald
megrunarlyf janna
Það er til mikið af
megrunarlyfjum bæði i
lyfjabúðum, og verslun-
um. öll þessi lyí hafa það
sameiginlegt að þau létta
budduna og áhyggjurnar
þyngjast.
Aðalinnihald lyfjanna
eru mismunandi mel-
tingarlyf, bætiefni og
önnur efni og það er úti-
lokað lækisfræðilega séð,
að þessi lyf fái feitan
mann til að léttast.
Á sumum lyfjunum
stendur ekki, hvert inni-
haldið sé, en þegar spurt
var fyrir um efnisinnihald
þeirra i einni verksmiðj-
unni fékkst fram að það
væri eftirfarandi:
mjólkursykur, þrúgu-
sykur, eggjaduft og C-
vitamin. Blaðamaður sá
er spurði fékk ekki að vita,
hvernig efnasamsetningin
væri þvi að: „Það eru svo
margir, sem eru á hött-
unum eftir uppskriftinni”.
ólöglegar
uppskríftir
Það hlýtur að vera
gróðavegur að selja þetta
megrunarlyf, fyrst menn
óttast keppinautana svo
mikið, að þeir vilja ekki
koma með nákvæma lýs-
ingu á innihaldi þeirra.
Þeir auglýsa hins vegar,
efnið „sé mjög heppilegt
til að ná réttri þyngd”.
Þetta er með öllu ólöglegt,
ef átt er við með þessu, að
töflurnar séu fyrirtaks
megrunarlyf og það er
alls ekki sannaö. að
inníhald töflunnar sé á
nokkurn hátt megrandi.
Ein lyfjategundin er
auglýst svona: „ Skapið
batnar, hungrið hverfur og
þér léttist hraðar.”
Þriðja lyfið er ráðlagt
með þessum orðum: „Lyf
fyrir alla, sem vilja léttast
og borða eðlilega um
leið.” Þessi auglýsing er
einnig ólögleg, þvi að hér
er gefið i skyn, að unnt sé
að léttast með þvi einu að
taka pilluna með mat.
011 þessi lyf eiga það
sameiginlegt, að læknis-
íræðilega er ekki sannað
að nokkur læknist af offitu
með þvi að taka þær.
Þessi máli er visað frá
Heródesi til Pilatusar og
það er viðast hvar leyfi-
legt að selja þessi lyf eftir
vild, ef aðeins er gætt
vissra reglna i auglýs-
ingum. Það má t.d. ekki
minnast á að „grennast"
eða „léttast um mörg
kiló", þegar lyf þessi eru
auglýst. Allir framleið-
endur megrunarlyfja eiga
það þó sameiginlegt, að
þeir fara alls ekki eftir
þessum reglum.
Hugsað um gróða —
ekki bætta heilsu
Læknar lita ekki á
þessar pillur sem lyf
heldur gróðafyrirtæki.
Það er nauðsynlegt i
sumum tilfellum að lækna
offitu með læknismeðferð
eða meðferð sálfræðings,
en i flestum tilfellum er
aðeins eitt að gera. Þetta,
sem aliir vita — minni, en
heilnæmari mat.
Það eru engar læknisfræðilegar
staðreyndir fyrir því, að megrun-
arlyf geti fengið offeitan mann
til að léttast. Auglýsingarnar eru
villandi. Það vill enginn bera
ábyrgðina en vísar frá Heródesi
til Pílatusar.
Að vera grannur er ekki megrunarkúr heldur breyting á lifnaðarháttum
EFTIR KNUD LUND
ERII VIÐSJARVEROUST KGAR
/ —■ I
UNURNAR EIGA I HLUT
Hvað matgleði snertir eru
tslendingar engir eftirbátar
annarra þjóða. Við höfum t.d.
einum jóladeginum fleiri —
annan jóladag til að belgja i
okkur góðgætið.
Flestir þyngjast um jólin og
taka þátt i dýrkuninni á rjúpum
og svinakjöti og fleira góðgæti,
en það er ekki offitan ein, sem
þarf að óttast. Við þyngjumst
ekki aðeins af offitu okkur hætt-
ir einnig til kölkunar.
Það er rétt að hugleiða þetta
fyrirfram, ef fólk vill sleppa
nokkurn vegin heild á húfi milli
jóla og nýárs. Byrja á að megr-
ast og byggja upp heilsuna, svo
að það sé óhætt að njóta matar-
ins. Vita nákvæmlega, hvaöa á-
hrif eitthvert sælgætið hefur á
heilsuna. Þá er hægt að minnka
tjóniö og jafnvel bæta heilsuna
um leið. Þá líður manni betur,
þegar timburmennirnir eru
búnir eftir áramótin.
5—10 gr af C-vitamini daglega.
Það er ýmislegt skemmtilegt
á döfinni nú, hvað viðkemur al-
mennri hreysti og velliöan.
Það eru C-vitaminin, sem
hafa valdið miklum deilum inn-
an læknastéttarinnar. Lærðustu
mennirnir hafa byrjað á mikl-
um þrætum. L. Pauling efna-
fræðingur, sem hefur tvívegis
fengið Nóbelsverðlaunin er vit-
ur og sjálfstæður maður. Hann
sagöi, að okkur myndi liða betur
og við fengjum siður kvef, ef
við borðuöum 10 sinnum meira
af C-vitamini en við þyrftum
daglega. Eða meira.
Dagleg þörf er enn mismun-
andi eftir hinum ýmsu löndum.
Þaö er reiknað með 60—70 mgr.
af C-vitamini. Pauling segir
mönnum aö taka það i gramma-
vis. Hann tekur sjáifur 5—10 gr.
á dag eða 100 sinnum meira en
heilbrigðisyfirvöld ráðleggja.
Læknavisindin hafa hingað til
neitað þeirri kenningu, að vita-
minið hafi góð áhrif, ef tekiö er
of mikið af þvi. Mest vegna
þess, að likaminn losar sig við
C-vitaminið, ef viö fáum öllu
meira en 60—70 mgr af þvi á
dag. Það sést á þvagprufum.
Nú hefur þessi kenning Paul-
ings verið athuguð um heim all-
an og menn hallast æ meira að
þvi, að hún sé rétt. Þaö er einnig
rétt, aö fólk verður siöur kvefað,
ef það tekur nóg C-vitamin.
Færri veikindadagar —
meira C-vitamin
Rannsókn sýndi, að þeir sem
fengu C-vitamin i stórum
skömmtum voru 30% sjaldnar
veikir. Það er óneitanlega þess
viröi að hugleiða það. Pauling
heldur þvi ekki fram, að C-vita-
minið hafi þau áhrif að lækna
kvefvirusinn heldur að það
styrki mótstöðuafl mannsins.
Álika hefur einnig verið sannað
á öðrum sviðum eins og Pauling
heldur raunar fram. Rannsókn-
ir hafa einnig sýnt, að C-vitamin
kemur einnig i veg fyrir æða-
kölkun.
Ef sjúkradögum fækkar um
þriðjung við C-vitamin notkun
hlýtur það að hafa áhrif á al-
menna velliöan. Það er lika
margra reynsla.
2—3 gr af C-vitamini i
þvagi mannapa
Maður, sem tekur 4 gr af C-
vitamini daglega og telur sig
hafa gagn af getur m.a. visað i
nýjustu rannsóknir á þvagi
mannapa.
Maðurinn er næstum eina
veran á jörðinni, sem getur ekki
framleitt C-vitamin sjálfur.
Næstum öll önnur spendýr geta
það og nú hefur komið i ljós, að
2—3 gr af C-vitamini finnast
daglega I þvagi mannapans...
Þeir sem framleiða vitaminið
sjálfir hafa greinilega gott af
miklu magni. Mannapar eru
mjög skyldir mönnum.
Það er þvi að verða æ almenn-
ara álit, að maður geti aukið
mótstöðuafl sitt — og velliðan —
mikið með þvi að borða 2—3 gr
af C-vitamini daglega. Það er
hægt að kaupa vitaminið sem
1/2 gr töflur i lyfjabúð og skipta
þeim jafnt niður á allan daginn
til að halda þvi sem lengst i
vefjunum.
um annað. Nefnilega um fitu-
efni i matnum.
Hættan á æðakölkun minnkar
mikið, ef við borðum minni feiti
og betri. Við eigum aö minnka
fitu um fjórðung og borða mett-
aða feiti i staðinn.
Það er gott að kynna sér,
hvaða efni á að forðast og hvaða
efni eru rétt.
1 Læknaritinu danska skrifaði
From Hansen yfirlæknir lista,
sem hér fer á eftir.
Listinn segir, hve mikið mis-
munandi fitutegundir auka
kolesterolmagnið i blóðinu og
þar með hættuna á æðakölkun.
Það er hins vegar erfitt, að á-
kveða mælieiningarnar fyrir
leikmenn, svo að við skulum
sætta okkur við að vita, að plús-
inn merkir meiri hættu og min-
usinn merkið, að hætta á æða-
kölkun er minni.
Svona litur listinn út:
•o
c b —
V 3 t/3 4)
E X
Palmin 10,6
Súkkulaði 6,7
Smjörfeiti 6,6
Kálfafeiti 6,2
Nautafeiti 5,7
Svinafeiti 3,9
Eggjarauða 3,7
Smjörliki 2,1
Jarðhnetuolia 1,2
Plöntusmjörliki 1,1
Olivuolia 0,9
8i
X
plús
plús
plús
plús
plús
plús
plús
plús
plús
plús
plús
Megrunarsmjörl. 0,6
Hveitikimolia 0,7
Majónes 0,8
Möndlumassi 1,0
Sojaolia 1,3
Maisolia 2,0
minus
minus
minus
minus
minus
minus
Majónes og
möndlumassi hollari
Það bendir allt til þess, að C-
vítaminið geti aukið hreysti
okkar og hjálpað okkur til að
halda heilsu bæði fyrir og eftir
jól, ef við byrjum strax að taka
það. En það er samt ekki nóg.
Æðakölkun er svo hættuleg, að
þaö er ástæða til að hugsa einnig
Það er óþarfi aö bæta nokkru
við þennan lista, en við skulum
smt virða hann betur fyrir okk-
ur. Það kemur án efa flestum á
óvart, aö æöakölkunarhættan
minnkar með þvi að borða
majónes og marsipan.
En við verðum að hafa það
hugfast, að við ættum að
minnka feitinotkun okkar um
25%.
Við græðum mest á þvi að fá
okkur t.d. möndlumassa og
majónes i staö smjörs og súkku-
laðis og hagnast á þvi.
Nú er nýkomið á markaðinn
her smjörliki, sem ætti að lika
vel. Fituefnin eru fleirmettuð
eins og i megrunarsmjörliki, en
það er aðeins helmingurinn.
Hitt er bara vatn...
Nýir lifnaðarhættir
Hitaeiningarnar verða einnig
helmingi færri.
Það er óneitanlega hjálp fyrir
marga, sem helst ekki vilja
vera orðnir of þungir i janúar-
byrjún. En þvi miður fer svo
fyrir mörgum.
Það er ágætt ráð að léttast um
nokkur kiló i desembermánuði
sjálfurog aðferðin til þess er að
borða kjöt og grænmeti, drekka
vatn, sódavatn, kaffi og te
sykurlaust — nema við hátiðleg
tækifæri. Og með þvi að hreyfa
sig nægilega mikið daglega.
Það að vera grannur er ekki
megrunarkúr heldur breyting á
lifnaðarháttum og þessi matar-
kúr er ráölagður til aö vega ögn
upp á móti fitunni, sem safnast
fyrir um jólin.
Svona auðvelt er það.
Enginn sykur.
Litil feiti.
Mikill vökvi,engar hitaeiningar.
Mikið af kjöti, mögrum osti,
eggjahvitu.
Ein gönguferö á dag ef ekki
fleiri.
1 vitamin tafla og 2 gr af C-vita-
mini.
Fólk verður almennt undr-
andi, þegar þaö sér, hve hratt
það léttist, en bara róleg. Það
kemur allt aftur um jól eöa
páska.
En það standa þó vonir til, að
einhverjum takist að læra eitt-
hvaö urn mataræði, hreyfingu
og vitamin, sem hjálpar þeim
seinna og haldi sig viö þessa for-
skrift af og til.
Það er fólkið sem finnur, hvað
þvi lfóur mikið betur dags dag-
lega.
/g-feU/
Úrvalsvörurnar frá Marks & Spencer
fást i Gefjun Austurstræti,
Domus Laugavegi 91.
og hjá kaupfélögum um land allt.
Fatnaöur á alla fjölskylduna.
Vörurnar, sem eru þekktar og rómaöar
um víöa veröld.
Framleiddar undir strangásta gæðaeftirliti.
Samband íslenzkra samvinnufélaga
Innflutningsdeild
Sambandshusiö Rvík simi 17080
O
Sunnudagur 23. desember 1973.
Sunnudagur 23. desember 1973.
o