Alþýðublaðið - 10.03.1976, Blaðsíða 11

bia&fð1 Miðvikudagur 10. marz 1976
SVART ER
ENHVfTT
________UTLÖND 11
FALLEGT -
ER FfNT!
□ Mótsagnir í þjóðfélagi
hinna nýfrjálsu Afríkuríkja
Black is beautiful! —
Svart er fallegt! Þetta
slagorð hljómaði meðal
bandariskra blökku-
manna um gervöll
Bandarikin fyrir nokkr-
um árum, og var liður i
viðleitni ýmissa félaga-
samtaka þeldökkra þar i
landi til að skapa sam-
stöðu i réttindabaráttu
þeirra. Ýmsir fleiri hafa
orðið til að taka undir
þessi slagorð, og siðar
kom röðin að indjánum,
og þá urðu aðrir til að
taka upp hanzkann fyrir
þá, likt og þegar Marlon
Brando afþakkaði Ósk-
arsverðlaunin, en lét
indjánastúlku veita
þeim viðtöku og nota
tækifærið og halda smá
barátturæðu.
En slagorð hinna þeldökku hef-
ur náð yfir til Afriku og lætur
dægilega i eyrum fólks þar. Þar
eru þó að visu skiptar skoðanir
um það, og eins má segja að þótt
til sé afskaplega fallegt svart
fólk, þá eru negrar eins misjafnir
og þeir eru margir, og það á bæði
við um útlitið og innrætið.
I grein sem norski blaðamað-
urinn Jan Askelund hefur ritað i
Arbeiderbladet norska frá ferð-
um sinum um Afriku nefnir hann
að þetta slagorð hafi komið til
umræðu,,er hann ræddi við af-
riska vini sina. Þessir vinir hans
eru úr hinum ýmsu stigum þjóð-
félagsins, margir vel menntaðir
ogleiðandi menn i sinum löndum,
— og yfirleitt voru þeir sammála
um gagnsemi slagorðs þess
vegna þess gildis sem það hefði
fyrir sjálfstraust hins þeldökka
kynstofns.
Nýlendurikin, sem nú eru að
öðlast sjálfstæði hvert á fætur
öðru, bera þess að sjálfsögu svip
að þarna hafa hvitir herrar ráðið
rikjum um langan aldur. Minni-
máttarkenndin gagnvart hvita
kynstofninum er mörgum i blóð
borin, og að sjálfsögðu er það
betra aö efla sjálfstraust hinna
innfæddu og rækta með þeim trú
Almennur lífeyris-
sjóður iðnaðarmanna
Umsóknir um lán úr sjóðnum skulu hafa
borizt sjóðstjórninni fyrir 1. april n.k. Há-
mark lánsfjárhæðar er sem hér segir,
enda sé gætt ákvæða reglugerðar sjóðsins
um veð eða rikisábyrgð:
a. Sjóðfélagar, sem greitt hafa fullt ið-
gjald til sjóðsins i full 2 ár, geta fengið
kr. 250.000.00
b. Sjóðfélagar, sem greitt hafa fullt ið-
gjald til sjóðsins i full 3 ár, geta fengið
kr. 400.000.00
c. Sjóðfélagar, sem greitt hafa fullt ið-
gjald til sjóðsins i full 4 ár, geta fengið
kr. 600.000.00
d. Sjóðfélagar, sem greitt hafa fullt ið-
gjald til sjóðsins i full 5 ár, geta fengið
kr. 1.000.000.00, enda hafi þeir ekki áður
notfært sér lántökurétt sinn hjá lifeyr-
issjóðnum.
Sjóðfélagi, sem notfært hefur sér rétt sinn til lántöku hjá
sjóðnum, öölast ekki rctt til viðbótarláns fyrr en fullnægt
er umsóknum um lán frá öðrum sjóðfélöguni og eigi fyrr
cn 5 ár eru liðin frá þvi að hann fékk siðast lán úr sjóðnum.
Umsóknareyðublöð og lánareglur má fá á
skrifstofu Landssambands iðnaðar-
manna, Hallveigarstig 1, Reykjavik,
skrifstofu Meistarafélags iðnaðarmanna,
Strandgötu 1, Hafnarfirði og skrifstofu
Iðnaðarmannafélags Suðurnesja,
Tjarnargötu 3, Keflavik.
Stjórn Almenns lifeyrissjóðs iðnaðar-
manna.
Heilsíðuauglýsing um fegurð og hamingju i tímariti, sem lesið er víðs vegar i Af-
riku. Lífshamingjan er i því fólgin að hafa Ijósa húð, og slikt öðlast maður með
Ambi húðbleikinum.
á eigin gildi og mátt i stað þess að
láta hatur og hefnigirni verða hið
eina sameiginlega tákn.
Svart er fallegt! Þetta slagorð
má ekki taka bókstaflega. Það
eru margir ljótir negrar — og það
er margt hvitt fólk fallegt. Þessu
gera menn sér grein fyrir. En
slagorðið er af nokkurs konar
ameriskum popp-uppruna, — það
gripur og það hljómar eins og
sameiningartákn.
Askelund segir sögu af hálffer-
tugum manni i Kenya. Faðir hans
hafðí unnið sem landbúnaðar-
verkamaður hjá hvitum bónda,
og er hann hafði sparað saman
peninga i mörg ár til að geta sent
son sinn, þann sem segir frá, i
skóla, þá fór hann til bóndans til
að leita ráða hjá honum hvernig
hann gæti bezt hagað sér i þvi
máli.
— Hvað, senda hann i skóla?
Ég gæti þá eins sent - hundinn
minn!
Hið einkennilega og ef til vill
mest sláandi við þessa sögu er
það að sögumaðurinn gat sagt
hana, að þvi er virtist, án þess að
bæri á nokkurri biturð út i hvita
manninn. En sagan sýnir vel þörf
þessa fólks, sem þar til fyrir ára-
tug siðan var meðhöndlað eins og
skepnur, á að öðlast sjálfstraust
og lita á sig sem jafningja ann-
arra kynstofna. Hvorki verri
menn né betri — en jafningja.
Vilja vera hvitir!
En svo sterk eru þó enn áhrif
hinshvita mannsi Afriku, jafnvel
löngu eftir að þeir eru fluttir
burtu, aö viða má finna, ótrúlega
viða, fólk, sem á sér þá ósk heit-
asta að verða ljóst á hörund og
likjast evrópska fólkinu, sem búið
hefur i landi þeirra lengi.
Evrópskir siðir verða fyrirmynd
hinssvarta manns, og það má enn
lifa góðu lifi þar á þvi að selja
hvers kyns lyf og efni, sem eiga
að gera hörundið ljósara.
Þetta er ekkert ósvipað þvi og
þegar okkur hér norður undir
heimsskautsbaug eru seldar sól-
kremsdósir, sem eiga að gera
okkar húð dekkri.
Þegar flett er i gegn um tima-
ritið DRUM, sem kemur Ut viku-
lega og er mikið selt viða um Af-
riku má sjá að þrjár siður af 36
siðum blaðsins eitt skiptið voru
heilsiöuauglýsingar frá framleiö-
endum hvers kyns húðbleikiefna.
Þetta er dæmi um áhrif auglýs-
inganna — og i þessu tilviki eru'á-
Tirifin grátlega sorgleg. Þau eru
dæmi um hve fólk leggst óafvit-
andi lágt i sjálfsfyrirlitningunni.
Það fyrirverður sig fyrir hör-
undslit sinn og reynir að likjast
herrakynstofninum, sem rikt hef-
ur og ráðið i landinu um aldur.
Sólaroliunotkunin hér norður frá
er þó sprottin af þeirri fölsku trU,
að sólbrúnn likami sé hraust-
leikamerki.
Mótsagnir I
þjóðfélaginu
Þessar auglýsingar, og sú stað-
reynd, að árlega seljast mörg
tonn af þessum húðbleikikremum
eru dæmi um hinar miklu þjóðfé-
lagsmótsagnir sem er að finna i
mörgum hinna nýfrjálsu rikja.
Margar þessar þjóðir eru nú að
stiga sin fyrstu skref á braut sjálf
stæöis og efnahagsuppbyggingar,
en meðan þar má lita betlara og
konur sem leggja fyrir sig vændi
til að eiga til hnifs og skeiðar, þá
eru nú til i sömu rikjum stéttir
eða hópar fólks, sem er komið til
nokkurra efna, og ver miklum
tima og fjármunum i að reyna að
lita sig ljósa á hörund.