AvangnâmioK - 01.04.1958, Blaðsíða 9

nr. 1
81
AVANGNÅMIOK’
dlarsinaunagit nalunginamiuk — nålagkersugkame
tatdlimariautait — isumerpoK ånilårtiniardlugit sujo-
rasårniardlugitdlo. umiarssuarmine erKartussivoK ug-
pernarsaissugssatdlo ilumortumik iliornigssånik per-
Kuvdlugit erKartussinermilo oKaltiserissat magpersi-
garssuarnut agdlagtitdlugit naggatågutdlo Magellanip
erKartussut atuarpå: Gaspar Quesada toKumut er-
KartunetcartoK.
kiavdle erKartussut nåmagsisavå? Quesadap kiv-
få, Luis de Molino, såssussinermut ilausimavoK såi-
måuneKardlunile nålagke toKukumagpago. suliagssaK
amilårnartoK savssarfigisavdlugo ajoraluarpoK nagga-
tågutdle Molino taimailiorumavdlune nalunaerpoK.
periarnerme atauslnarme Quesadap niaKua timånit
avigsårtipå.
Magellan sule mardlungnik erKårtussagssaKar-
poK. Juan de Cartagena — pikigtitsissut pissorta-
viat — palasilo akiunermut toKoråunertalingmut aut-
dlarnériaraluarsimassoK Quesadatut pitdlagagssåu-
piitaoK. Magellanip nunamut niutiniardlugit aulaja-
ngerpoK. umiarssuit ingerdlaoKatigit autdlarnialer-
mata sinerissarnut KimangneKarput vlnimik taKuag-
ssainigdlo KimatsivigineKardlutik — mana Gutip pi-
ssarssup agssainut pisineKarput inusagpata toKUsag-
patalunit.
pitdlautit tamåko amilårnartut kingorna Francis
Drakemit, Magellanip kingorårtigissånit pingårtumik
atorneKarput. tåussuma tulfissup imarsiortorssup u-
kiut 57 kingornatigut taimatut navianartorsioKalune
angalasimavoK taimatutalårdlo akiunertaKartumik to-
Koråunertalingmik Port San Julianimut tusåmaner-
dlugaussumut nunigutariaKardlugutaoK. tåssane Dra-
kep umiarssup nålagå pikigtitsissoK Thomas Doug-
htyp KinigagssitariaKarsimavå Quesadatut pånamik
toKutåusassoK Cartagenatutdlunit KimatåusassoK.
Doughtyvdle Magellanip angalanera agdlauserissaK
atuarérsimavå nalunagulo Cartagena palasilo kingor-
natigut tåmardluinarsimassut. taimåitumik angutitut
sapitsutut pånamik toKuneKarnigssane Kinerpå åipag-
ssånigdlo Port San Julianip sigssåne soKångitsume
niaKuersineKarpoK.
Kåumatine sisamane tatdlimanilunit Magellanip
umiarssuai ukiorsiortitdlugit umiarssuarmiut uningåi-
narnerat nåmagigtaitdliutigissorujugssuvåt uvdlut pu-
jortuåinartut puerKortutdlo maligtarigtuåinarput nuna-
lo ikårfigissartagartik flmassorsivigssåungivigdlune.
ilånile upernalerå uvdlåkut inuk erKuméKissoK KåKat
soKångitsut akornatigut tåkupoK. „angingårame,“
Pigafetta agdlagpoK. „KerKa nagdlersimåinarparput.
amernik nuerssautdluagkanik atissaKarpoK."
pingårtumik spaniamiut tupåtdlautiginerussait
tåssa isigarujugssue, „isigarujugssuardlo“ tåuna
(patagao) patsisauvoK nuna Patagonienimik atserne-
Karmat. anguterujugssuaK tåuna Kitigdlune erinar-
ssordlunilo KanigdliartorpoK KuianaKissunik klnane
tamanut såKåtårtitdlugo. Magellanip kivfame ilåt
peri<uvå tåussumatut KiterKuvdlugo, takornartavdlo
taimailiorneK tikitdluarKussinertut isumaKartigunar-
dlugo Kanigdliartuinarpai. umiartortut nerissagssai-
nik savssaigdlivfigåt aitsåinardlutigdlo issigingnåler-
dlugo korip agfåta imai atautsikut OKumiungmagit.
teriarssugaluarpata mardluk umatitdlugit isinauvai!
(nangitagssaK.)
såkutut imarsiortut Grønlandip kitåta imar-
tåne uningaveKardlutik sianigingningnerat.
sorssutérmp „Islands Falk“ip 1925-me anga-
lanera, tassaussoK ukioK måna tikitdlugo ulapinar-
nerssaussoK. — umiarssup sujagdlerpåmik sorssu-
tit augpalårtuat takutikå Thuleme Etahmilo.
Grønlandip kitåne såkutut imarsiortut uningave-
Kardlutik sianigingningnerat 1920-ip kingornatigut
ukiut tamaisa pigalugtuinalermat 1925-me aulajanger-
sarneKarput suliagssamut tamatumunga suliarinigsså-
nutdlo sujunertarissamut maligtarissagssat atortugssat.
sorssutérKap najunerane sulineranilo angunia-
gagssaK pingårnerussoK aulajangersarneKartoK ator-
tugssauvoK Grønlandip sineriai KeKertailo takornar-
tanut danskitdlo umiarssuautåinut matusimassut piv-
dlugit maligtarissagssat atortut maleruarneKardluar-
nigssåinut, tamåkununga umiartornigssaK pivdlugo
danskit nålagkersuissue ingmikut akuerssisimångig-
pata,
inatsisaitsuliordlune Grønlandip imartaine piniarneK,
aulisarneK autdlainiarnerdlo tamåkunanilo pissanik
aulisarfigssap kigdliligkap avatåne pissausimassu-
nik påssussinigssaK akornuserumavdlugo,
Grønlandivdlo inuisa avdlatdlume danskit nålagtait
Grønlandime najugaKartut måtalingniarnerat auli-
sarneratdlo sernigiumavdlugit, åmalo
Grønlandime niuvertoKarfit nålagkersuissue suleKa-
tigalugit suliagssavingmut ajoKutåungitsumik av-
dlanik pissariaKarångat suliaKartåsavdlutik.
sorssfltérKap sulissarnigsså pissalerpoK Grøn-