Alþýðublaðið - 22.01.1977, Side 2
Laugardagur 22. janúar 1977. Slaffiö*
btgefaádi: Aíþýbúflokkurinn.
Rekstur: Reykjaprent hf. Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Árni Gunnarsson. Fréttastjóri: Bjarni Sigtryggsson.
Aðsetur ritstjórnar er i Sfðumúla 11, simi 81866. Auglýsingadeild, Alþýðuhúsinu Hverfisgötu 10 — simi 14906.
Askriftarsími 14900. Prentun: Blaðaprent h.f. Askriftarverð: 1100 krónur á mánuði og 60 krónur i lausasölu.
Ríkisstjórnin riðar til falls
2 STJORNMAL/FRÉTTIR
Rikisstjórnin riðar til
falls. Atburðarás síðustu
daga hefur leitt í Ijós, að
óánægja með samstarfið
við Framsóknarflokkinn
ristir djúptí Sjálfstæðis-
flokknum, en mönnum
hefur þar blöskrað fram-
vinda Brattarauðamáls-
ins og tengsl Framsóknar-
ráðherra viö það.
Dagblaðið Vísir er ekki
formiega málgagn
Sjálfstæðisf lokksins og
mjög sjálfstætt í skoð-
unum og allri blaða-
mennsku . Engu að síður
stendur blaðið svo nærri
flokknum, að það eru
mikil tíðindi, þegar rit-
stjóri þess krefst afsagn-
ar ufanríkis- og dóms-
málaráðherra í rit-
stjórnargrein.
Þessi krafa Vísis hefur
fengið byr undir báða
vængi með samþykkt,
sem stjórn Heimdallar
gerði. Þar var einróma
tekið undir kröf u blaðsins
og lýst vantrausti áFram-
sóknarráðherrana tvo.
Þarna talaði stjórn eins
af öndvegisfélögum
Sjálf stæðisf lokksins.
Þess eru fá eða engin
dæmi í íslenzkum stjórn-
málum, að andstaða við
samstarfsflokk f ríkis-
stjórn hafi komið fram á
slíkan hátt innan flokks
forsætisráðherra og því
er þetta þýðingarmikill
atburður.
Geir Hallgrímsson for-
sætisráðherra á um
tvennt að vel ja. Hann get-
ur tekið upp stefnu Vísis
og stjórnar Heimdallar
og krafizt afsagnar utan-
ríkis- og dómsmálaráð-
Alkunna er hversu mikil
vöntun er á auknu sjúkrahús-
rými og betri þjónustu i heil-
brigöismálum. Þetta á viö jafnt
i dreifbýli sem i þéttbýli.
Margar orsakir kunna aö liggja
til þessa, én ein er sennilega sú,
aö liferni og matar- ásamt
umgengisvenjum móta heilsu-
far meira en áöur var almennt
taliö. Komiö hefur i ljós, að
nútima lifsvenjur og vinnuálag
orsaka marga vanliöan og þörf
fyrir aöstoö lækna og heil-
brigöisstofnana. Þessi þróun
kostar óhemju mikiö fjármagn
og er erfitt aö mæta þessari
þörf. Margt hefur verið ritað og
rætt um til úrlausnar, en ekki
eru allir á eitt sáttir um hvaö sé
heppilegast. Hér þarf sennilega
margt aö fara saman til þess aö
snúa viö þessari öfug þróun og
almenn hugarfarsbreyting að
koma til.
Ef, þú lesandi góöur.ættir kost
á aö fá eina ósk uppfyllta, hvaö
kæmi þá fram i huga þinn?
Staldraðu við og hugleyddu hvað
yrði efst á blaöinu. Þaö er skoö
un greinarhöf., aö góö heiisa
sé þaö, sem bezt er hverjum
herra, en þar með væri
ríkisstjórnin fallin, þviað
Framsóknarf lokkurinn
mundi að sjálfsögðu ekki
halda áfram stjórnar-
samstarfi eftir það. Hinn
kostur Geirs er að reyna
að halda stjórnarsam-
starfinu eitthvað áfram,
en þá verður hann að lýsa
yf ir óskertu trausti á ráð-
herrum Framsóknar-
manna, hvað sem hver
segir. Þar dugir enginn
tvískinningur.
Forsætisráðherra hef-
ur valið síðari leiðina og
Morgunblaðið felur hina
sögulegu samþykkt
Heimdallarstjórnarinnar
undir smáfyrirsögn inni í
blaðinu.
Enda þótt Geir sigli
framhjá þessu skeri,eru
önnur framundan. Það
veitenginn hvað kann að
gerast í þeim málum,
sem ráðherrar Fram-
sóknarf lokksins hafa
veriðtengdir við, og erfitt
manni og æðsta boöorö er aö
gæta hennar, séu menn svo
sælir, aö fá hana i vöggugjöf.
Samt sem áöur þótt flestum
ætti aö vera ljóst hversu góð
heilsa er mikilvæg og hversu
mikil undirstaða aö hamingju
einstaklingsins og þá um leiö
heimilisins nú, gleyma menn
þessu i daglegu lifi og fyrr en
varir láta afleiöingarnar ekki
standa á sér. Þaö átti aö vera til
hagbóta með margvislegu móti
aö fá 40 stunda vinnuviku og
gefa launþeganum kost á eðli-
legri hvlld og samvistum viö
heimili sitt jafnframt auknum
möguleika á aö njóta hollra fri-
stunda. En samfara þessu hefur
komið i ljós, aö menn haga sér
ekki sem skyldi og i staö mikilla
skemmtana á laugardögum,
hafa menn nú bætt við föstu-
dagskvöldunum og aukin
skemmtana áhrif koma nú viða
fram i þjóöfélaginu. Mjög vax-
andi vandamál eru vegna
drykkjuskapar og alvarleg
þróun i fjölskyldulifinu til
hins verra. Nýlegar upplýsingar
sýna, aö um 800 hjónaskilnaöir
eigi sér stað hér á ári og má
kann að reynast að þagga
niður óánægjuraddir í
Sjálfstæðisf lokknum,
þegar Vísir og stjórn
Heimdallar hafa látið
þær opinberlega i Ijós.
( forustuliði Fram-
sóknarmanna ríkir nú
örvinglun og reiði. Þar
sjá menn mafíur í hverju
horni og telja vandræði
ráðherranna eingöngu
vera ofsóknarherferð, er
skipulögð hafi verið gegn
þeim.
Framsóknarmenn hafa
fundið, hvert stefnir.
Þeir vilja án efa sitja
áfram í stjórninni í von
um að tírriinn til loka
kjörtímabils, sem er
hálft annað ár, dragi úr
áhrif um dómsmálanna á
stöðu þeirra. Þó haf a þeir
tekið upp skrif um stór-
iðjumálin með þeim
hætti, að þeir gætu notað
þau til að slíta samstarf-
inu — ef þeir teldu sig til
þess neydda, — og sama
öllum vel ljóst vera hvaða
vandamál fylgir sliku í ekki
stærra þjóöfélagi en hér er.
Um þessa þróun fjalla nú sál-
fræðingar og margs konar aörir
fræðingar og halda ráöstefnur
og gefa út bunka af skýrslum og
koma meö ábendingar. Þrátt
fyrir þetta allt saman, viröist
ekki koma lausn i máliö. Hvaö
er til úrlausnar? Kannski margt,
en þetta er eitt og kostar ekki
mikiö I krónum talið, en veitir
þó öllum fjöldanum sviö til að
iðka holla og lífsnauösynlega
hreyfingu og veitir um leiö, sem
er afar mikilvægt,möguleika á
þvi aö fjölskyldan i heild geti
unað saman. Ég á hér við nægi-
leg mörg og góð útivistarsvæöi
meö möguleika til gönguferöa,
hjólreiöa, skautaiðkana, sunds
og fleira og fleira. Þessir góö-
viörisdagar hér i Reykjavfk
undanfariö hafa sannaö, aö fólk
vill hreyfa sig, en þvi miöur er
þröngt ujn svæöi fyrir göngu-
ferðir og aðrar þægilegar hreyf-
ingar til heilsubótar og ánægju.
Eitt skemmtilegt svæöi er
algjörlega vanrækt til notkunar
fyrir gönguferðir, en þaö er sjálf
má segja um landhelgis-
málið.
Þeir utanríkisráðherra
og dómsmálaráðherra
hafa ekki verið ákærðir
formlega. Má því ekki
líta á mál þeirra eins og
dómsmál. Persónulega
njóta þeir báðir mikils
trausts.
En í opinberu lífi gilda
ekki aðeins landslög,
heldur einnig siðalögmál,
sem gera miklu meiri
kröfur til manna í
ábyrgðarstöðum en að
þeir séu saklausir af
beinum lögbrotum. Þessi
siðalögmál eru því miður
óljós í hugum Islendinga,
enda hefur þjóðin ekki
farið með stjórn mála
sinna nema tiltölulega
stuttan tima. Telja verð-
ur líklegt, að báðirFram-
sóknarráðherrarnir
hefðu þegar sagt af sér,
ef mál þeirra hefðu kom-
ið upp í nágrannalöndum
okkar og þeir hefðu búið
við siðalögmál, er þar
rikja. Þar eru mörg dæmi
þess, að ráðherrar hafi
orðið að víkja úr stöðum
sínum fyrir að tengjast
vafasömum málum eða
gera eitt eða annað ótil-
hlýðilegt, þótt ekki sé það
lögbrot.
Þrátt fyrir örþrifatil-
raun forsætisráðherra til
að halda ríkisstjórninni
saman, hefur þjóðin þeg-
ar séð upphafið á endi
hennar. Sundurþykk
ríkisstjórn stenzt ekki
lengi. Líkur á kosningum
í vor eða haust eru nú
meiri en nokkru sinni
f yrr.
ströndin á öllu Stór-
Reykjavikur svæöinu. Þar
vantar gönguhæfa stíga og ein-
staka bekki fyrir aldraða.
Merkilegt er þaö, aö sjálf fiski-
manna þjóðin skuli ekki hafa
komiö fyrir möguleika á
smáhvild viö ströndina. Ég held
þvi fram, að úrbætur á þessa
leið myndi gera verulega gott
fyrir margan einstaklinginn og
gefa kjörin tækifæri fyrir fjöl-
skylduferöir, sem myndu gott af
sér leiöa fyrir æskuna og heim-
ilið.
Þaö kom fram i fréttum fyrir
jólin, aö frá hendi heilbrigðis-
ráöuneytisins voru geröar til-
lögur um fjármagn upp á um
1700 miljónir i sjúkrahúsin, en
Alþingi samþykkti hins vegar
aöeins um 920 miljónir eða
riflega helming á við metnar
þarfir. Hvernig væri aö hefja
undirbúning aö „fyrirbyggj-
andi” aögeröum, svo aö þörfin
fyrir aukið sjúkrahúsrými
minnkaði verulega. Skipulegt
átak i þá átt, er hér hefur veriö
fjallaö um er nauðsyn og mættu
lands- og bæjaryfirvöld hug-
leiða þaö sem fyrst. ORION
Ráðstefna
um gerð
kjara-
samninga
Stjórnunarfélag Islands
gengst fyrir ráðstefnu um
gerð kjarasamninga 27. og
28. janúar n.k., og verður
hún haldin að ölfusborg-
um.
Er ráðstefnan haldin
haldin í samráði við aðila
vinnumarkaðarins og
sækja hana ýmsir forystu-
menn vinnuveitenda og
launþega. I frétt frá
Stjórnunarfélaginu segir
aðtilgangur ráðstefnunnar
sé að efna til umræðna
um gerðkjarasamninga og
samskiptareglur aðila
vinnumarkaðarins og
rikisvaldsins.
Dagskrá ráðstefnunnar verður
á þá leið, að eftir setningu hennar
flytur Geir Hallgrimsson forsæt-
isráðhera ávarp. Sigurður Lindal
prófessor gerir grein fyrir leik-
reglum við gerð kjarasamninga
og Guðlaugur Þorvaldsson rektor
spjallar um sáttasemjarahlut-
verkið. Þá mun Brynjólfur
Bjarnason rekstrarhagfræðingur,
Björn Björnsson viðskipta-
fræðingur og Jón Gunnlaugsson
viðskiptafræðingur ijalla um
þjónustu við samningagerð.
Baldur Guönlaugsson lög-
fræðingur og ÞÓrir Danielsson
framkv. stjóri ræöa um heildar-
samninga, framkvæmd þeirra og
eftirlit.
Seinni'dagráðstefnunnar flytja
Ólafur Björnsson prófessor og
Asmundur Stefánsson hag-
fræðingur ræður um áhrif opin-
berra ákvarðana i kjarasamning-
um, og þátttöku aðila vinnumark-
aðarins islikum ákvörðunum. Þá
munu sex umræðuhópar starfa og
loks verða almennar umræöur og
pallborðsumræöur undir stjórn
Jóns Sigurðssonar ráðuneytis-
stjóra. Meðal þátttakenda veröur
Jón Sigurðsson forstöðumaður
Þjóðhagsstofnunar.
—JSS
Hljómsveit
Tónlistar-
skólans
með
tónleika
A efnisskránni eru verk eftir
þekkta höfunda, svo sem Forieik-
ur að Rosamunde op. 26 eftir
Schubert Brúöarmars úr Jóns-
messunæturdraumi op. 61 nr 4
eftir Mendelsohn og fjögur ensk
þjóðlög fyrir blásturshljóðfæri
eftir Gordon Jacob.
Eftir hlé leikur Kolbrún ósk
óskarsdóttir einleik á pianó i
Konserti fyrir planó og
hljómsveit nr. 27 i B-dúr KV 595.
Stjórnendur hljómsveitar
Tónlis-tarskólans eru Martin
Hunger Friðriksson og Jón
Sigurösson. Tónleikarnir hefjast
klukkan 2.30 siðdegis.
—AB
Auc^sendur!
AUGLYSINGASlMI
BLADSINS ER
14906
orion skrifar: ★ ★ ★
HEGÐAN MANNA 0G HEILSUFAR