Alþýðublaðið - 19.07.1978, Page 1

alþýðu-
IH hT'TI'
Miðvikudagur 19. júli 1978 —138. tbl. 59. árg.
Kaupmáttur tímakaups
hár á 1.
ársfjórðungi 1978
töxtum verkamanna er áætluB
27,5%.
4. 1. september 1977 voru
greiddar verBbætur, kr. 3.520 á
mánaBarlaun ASl-félaga. Þessi
hækkun er áætluB jafngilda 3,6%
hækkun kauptaxta verkamanna.
5. 1. desember 1977 hækkuBu
mánaBarlaun verkafólks um
14.319 krónur. Þar af var grunn-
kaupshækkun 5000 krónur, en
hækkun vegna verBbæóta var
9.319 krónur. Þessi hækkun er á-
ætluB igildi 14,3% hækkunar
taxtakaups verkamanna.
6. Þann 1. mars 1978 hækkuBu
mánaBarlaun verkamanna um
6,93%, eftir aB áBurgildandi laun
höfBu veriB lækkuöum 1590 krón-
ur. Hækkun þessi nam helmingi
hækkunar verBbótavisitölu og
verBbótaauka. Samkvæmt lögum
nr. 3/1978 var frá 1. mars einnig
greiddur veröbótaviBauki, sem
1. Þann 1. febrúar 1977varBsiB- fór lækkandi eftir því sem heild-
asta áfangahækkun þágildandi arlaun hækkuBu og dó Ut viB
kjarasamnings, 5%. 169.000 króna heildarmánaBar-
2. 1. mars 1977 hækkuBu laun laun. Tekjuáhrif almennra verB-
um 2,5% vegna verBbóta. bótaog verBbótaviBauka frá 1.
3. 22. júnl 1977 tók nýr kjara- mars eru áætluÐ 6% hjá verka-
samningur gildi. MeBalhækkun á mönnum.
í siðasta fréttabréfi
K j ar a r annsóknar nef nd-
ar er fjallað um tima-
kaup og vinnutima
verkafólks, iðnaðar-
manna og verslunar-
manna i Reykjavik og
nágrenni á fyrsta árs-
fjórðungi þessa árs og
greint frá samanburði.
Á timabilinu frá 1.
ársfjórðungi 1977 til 1.
ársfjórðungs 1978 hækk-
uðu kauptaxtar verka-
manna sem hér segir:
Samkvæmt þessu er heildar-
hækkun kauptaxta verkamanna
áætluB 59% frá meBaltali 1. árs-
fjórBungs 1977 til meBaltals 1.
ársfjórBungs 1978. Þetta er í krón-
um taliB. A sama tlma hækkaBi
greitt tímakaup verkamanna i
úrtaki Kjararannsóknarnefndar
úr 538 krónum i 832 krónur, eBa
um 54,5%. Hækkun greidds tima-
kaups er þvi um 2,9% minni en á-
ætluB hækkun taxtakaupsins og
stafaraBlangmestuleytiaf minni
hækkun greidda kaupsins á milli
2. og 3. ársfjórBungs 1977 en áætl-
un benti til.
Þess má geta, aB hlutur yfir-
vinnu er i ár 20,3% af vinnutima
verkamanna og hefur ekki áBur
orBiB iægriá þessu tímabili. Hlut-
fall ■ yfirvinnu er einnig meB
lægsta móti hjá verkakonum og
iBnverkamönnum.
Tímakaup og
kaupmáttur
í samanburöi á kaupmætti fyrir
ogeftir 1. ársfjóröung 1972 veröur
aB koma skýrt fram, aB þar er um
aö ræBa kaupmátt tlmakaups og
verkar þvl vinnutlmastytting til
hækkunar, sem ekki heföi veriB,
ef miöaB heföi veriB viB vikukaup.
Miklar sveiflur hafa oröiB á
kaupmætti á liönum árum. Kaup-
máttur timakaups verkamanna
óx á árinu 1972 um 17,4% miöaö
viö vlsitölu framfærslukostnaBar,
en verulegur hluti þessarar kaup-
máttaraukningar, eöa 10,5%, var
til kominn vegna vinnutimastytt-
ingarinnar 1.1. 1972. A árinu 1973
hélst kaupmátturinn svipaöur og
1972.
Hámarki náöi kaupmáttur
greidds tlmakaups á fyrri hluta
ársins 1974, en lækkaBi verulega
milli áranna 1974 og 1975 og enn
nokkuB frá 1975 til 1976. A siBari
hluta ársins 1977 hækkaBi kaup-
máttur tlmakaups verulega,
þannig aö meöalkaupmáttur árs-
ins var sá hæsti sem mælst hefur,
aö undanskildu árinu 1974.
A 1. ársfjóröungi 1978 hélst
kaupmáttur timakaups svipaöur
og á 4. ársfjóröungi 1977. Hjá
verkamönnum rýrnaöi hann um
0,9% og um 1,6% hjá iBnaöar-
mönnum. Kaupmáttur timakaups
verkakvenna jókst hins vegar um
1% á þessu tlmabili.
Þvi má bæta hér viö, aö llklegt
er, aö kaupmáttur tlmakaups
verkamanna hafi rýrnaö talsvert
á öörum ársfjóröungi þessa árs
og á aö óbreyttu eftir aö rýrna
talsvert.
Bragi Jósepsson formaður
barnaverndarnefndar
Fyrsti fundur nýkjörinnar
Barnaverndarnefndar var
haldinns.l. mánudag. Var Bragi
Jósepsson (A) kosinn formaöur
nefndarinnar. Varaformaöur
var kosinn Arnmundur Bach-
mann (Ab) og ritari Aslaug
Friöriksdóttir (S).
Éins og komiö hefur fram I
blööum undanfariö, hefur kjör I
nokkrar nefndir dregist og má
þar nefna Hafnarnefnd, Félags-
málaráö og Barnaverndar-
nefnd. Hefur nú veriö kosiö i
flestar nefndirnar og geta þvi
þeir er þurfa á þjónustu fyrr-
greindra nefnda aö halda, leitaö
til þeirra á ný.
Bjarni P. Magnússon
ráðinn starfsmaður
þingflokks Alþýðu-
flokksins
Bjarni P. Magnússon hefur
veriö ráöinn starfsmaöur þing-
flokks AlþýBuflokksins. Bjarni
hefur veriö fræöslustjóri
Alþýöuflokksins frá árinu 1976
og var framkvæmdastjóri
kosningastarfsflokksins viö sIB-
ustu þángkosningar I Reykjavlk.
Bjarni P. Magnússon hefur
lokiö fil. cand. prófi I hagfræöi
og alþjóöa-stjórnvisindum.
Hann er kvæntur Steingeröi
Hilmarsdóttur og eiga þau þr jú
börn.
Landinu ekki stjórnað án samráðs
við stærstu hagsmunasamtökin
Þeir eru margir, sem
ræða stjórnarmyndun
þessa dagana. Á vinnu-
stöðum er þó sérstak-
lega fylgst með. Fólk
veit að það varðar hag
þess og öryggi hvemig
til tekst i þessum efn-
um. Kosningasigur
verkalýðsflokkanna er
sönnun þess að nú vill
fólk breytingar. Það
vill að nu axli vinstri
öflin i þjóðfélaginu þá
ábyrgð að taka við
stjórnartaumunum.
En hvernig getur það
skeð? Við Alþýðu-
flokksmenn höfum
skýrt hugmyndir okkar
i þeim efnum. Það er
Ijóst að tveir einir hafa
verkalýðsflokkamir
ekki meirihluta á Al-
þingi. Þvi er nauðsyn-
legt að vinna með
þriðja aðila.
Flokkarnir hafa deilt um þaö
hvor væri æskilegri til sam-
starfs, Framsóknarflokkur eBa
Sjálfstæöisflokkur. Alþýöu-
flokksmenn geröu strax grein
fyrir þvf I könnunarviöræBunum
aB þeir teldu Sjálfstæöisflokkinn
líklegri til aö duga betur til
samstarfs. Augljóstværi aö val-
iö stæöi á milli tveggja ihalds-
flokka og því eölilegra aö velja
þann flokkinn, sem einhver
áhrif heföi innan launþega-
hreyfingarinnar.
ÞaBer nefnilega ljóstaö land-
inu veröur ekki stjórnaö án
samráös viö stærstu hagsmuna-
samtökin. Veröi annaö reynt er
liklegt aösústjórnendist illa og
leysi engin vandamál. 1 viöræö-
unum voru Alþýöubandalags-
menn varkárir i umsögn um
samstarfsaöila. En þó má segja
aö þeir hafi hallast fremur aö
Framsókn, en þaö var greini-
lega mjög veikur vilji fýrir sliku
samstarfi.
1 framhaldi af könnunarviö-
ræöunum var ákveöiö aö skrifa
Alþýöubandalagi og Sjálf-
stæöisflokki. Ekki þurfti lengi
aö biöa. Alþýöubandalagiö haföi
svariB á reiöum höndum. Þeir
þurftuekki aö leita samráös viB
flokksstofnanir. Þingflokkurinn
einnréöi ferBinni. Svariö var af-
dráttarlaus neitun. Viöræöur
komu ekki til greina. Þessi viö-
brögökomuokkurmjög á óvart.
Viö áttum ekki von á þessu skir-
lifi vitandi þaö aB Alþýöubanda-
lagiB vinnur víBa mjög náiö og
innilega meö Sjálfstæöisflokkn-
um. Eftir byggöakosningarnar
hafa þeir Sjálfstæöismenn og
Alþýöubandalag vlöa myndaB
meirihluta saman. Má til dæmis
nefna Sandgeröi. Þar eru Al-
þýöuflokksmenn og óháöir lang-
stærsti flokkurinn. Þar var þvi
auövelt aö mynda meirihluta
verkalýösflokkanna. Þaö var
hinsvegar ekki gert, þvl Alþýöu-
bandalagiö sótti þar mjög eftir
samstarfi viö Sjálfstæöisflokk-
inn. Þaö samstarf tókst, en Al-
þýöuflokksmenn eru þar I
minnihluta.
Þá má nefna Siglufjörö. Þar
mynda verkalýösflokkarnir
meirihluta meö SjálfstæBis-
flokknum. Ekki sakar aö nefna
dæmi um samstarf þessara aB-
ila i verkalýöshreyfingunni. I
fjölda ára hefur AlþýBubanda-
lagiö átt gott samstarf viö Sjálf-
stæöisflokkinn i IBju, félagi
verksmiöjufólks. Þar gengur
ekki hnífurinn á milli þeirra á
hverju sem gengur. Hliöstæö
dæmi má viöa finna. Þá má og
geta þess aö okkur i AlþýBu-
flokknum er kunnugt umþaöaö
margir helztu verkalýösforingj-
ar Alþýöubandalagsins voru
þess mjög hvetjandi að mynduö
yröi samstjórn Alþýöuflokks,
Alþýöubandalags og Sjálf-
stæöisflokks. Þaö er þvi ekki
undarlegt aö afdráttarlaus neit-
un Alþýöubandalags hafi komiö
okkur á óvart.
Hvaö nú er að gerast innan
veggja Alþýöubandalagsins vit-
um viö ekki. En ljóst er aö þar
rikir ágreiningur og þaö illvíg-
ur.
Nú spyrja menn gjarnan
hvert veröi næsta skrefiö I
stjórnarmyndunarviöræöunum.
Ekki er um annaö aö ræöa en
taka upp viöræöur viö Fram-
sókn og Alþýöubandalag. Fyrst
það besta tókst ekki veröur aö
taka þvi næstbesta. Þessum viö-
ræðum veröur aö flýta. Vanda-
málin hrúgast upp og viö blasir
rekstrarstöövun fjölmargra
fyrirtækja I fiskiðnaöi. Viö skul-
um vonaaönú takist þrátt fýrir
allt aö mynda trausta og styrka
stjórp, sem starfi af heilindum
aö úrlausn mála. Alþýöuflokk-
urinn mun af heilindum leggja
sitt lóö á vogarskálina.