Alþýðublaðið - 01.12.1979, Blaðsíða 4

4
Laugardagur 1. desember 1979
alþýðii'
Framkvæmdastjóri:
Jóhannes Guömundsson.
Stjórnmálaritstjóri (ábm):
Jón Baldvin Hannibalsson
Blaðamenn:Garðar Sverris-
son og Ólafur Bjarni Guðna-
son
Auglýsingar : Elin!
Haröardóttir.
Ðreifingarstjóri: Sigurður
Steinarsson
Gjaidkeri: Halldóra Jóns-
dóttir
Ritstjórn og augiýsingar eru
að Siðumúla 11, Reykjavlk,
simi 81866.
0 Framsóknarmenn, sérstak-
lega hér i Reykjavik, hafa háð
málefnasnauða kosningabar-
áttu. I stað efnahagsstefnu hafa
þeir veifað bókun, sem for-
maður flokksins gerði á sein-
ustu 15 minútunum, sem fyrr-
verandi rikisstjórn átti olifaðar.
Þessi bókun fjallar að visu
aðeins um kjaramál. Sem slik
er hún góðra gjalda verð, enda
fengin að láni úr desember-
frumvarpi jafnaðarmanna og
frá norska alþýðuflokknum.
En Framsóknarmönnum
hefur láðst að gera grein fyrir
stefnu SINNI i rikisfjármálum
og peningamálum. Þeir hafa
þess vegna ekkert til að leggja á
borð með sér i þeim
samningum, sem framundan
eru, við launþegasamtökin.
# I stað stefnu hafa Fram-
sóknarmenn fallið fram og til-
beðiö hálfguð sinn, véfréttina
miklu úr Fljótunum.
Það er ekki traustvekjandi
þegar heill stjórnmálaflokkur
setur allt sitt traust á einn
mann, hversu mætur sem hann
annars kann að vera. Allra sizt,
þegar um er að ræða stjórn-
málamann, sem setið hefur i
rikisstjórn þennan siðasta ára-
tug óðaverðbólgunnar, ýmist
sem viðskipta- eða forsætisráð-
herra, og er þvl reyndur af þvl,
að hafa engum árangri náð i þvi
sem honum hefur verið trúað
fyrir: að skapa þjóðfélag jafn-
vægis og jafnaðar á íslandi.
# Og foringinn mikli hefur
ekki gert það endasleppt við
áhangendur sina.
Fyrsta áfallið var framkoma
foringjans, þar sem hann átti að
sitja fyrir svörum i sjónvarpi
fyrir hönd flokks sins, ásamt
með Tómasi frá Hánefsstöðum,
fyrrverandi fjármálaráðherra.
Ung stúlka úr röðum
jafnaðarmanna gerðiharða hrið
að Ólafi með beinskeyttum
spruningum um árangursleysi
hans sem stjórnmálamanns.
Þær nægðu til þess, að foringinn
mikli komst allur úr jafnvægi,
missti stjórn á skapi sinu, og
svipti þar meö hulunni af hinni
áferðarfallegu landsföður-
imynd, sem áróðursmeistarar
Framsóknarflokksins höfðu
nostrað við að búa til af foringjs
sinum.
Einu sinni bjuggu auglýsinga-
stofur vestur i Bandarikjunum
til mynd af „hinum nýja
Nixon”. Gamli Nixon var af þvi
taginu, að menn höfðu það á orði
að fæstir myndu treysta sér til
að kaupa af honum svo mikið
sem notaðan bil. Aróðurs-
myndin af nýja Nixon hreif um
stund. En allir vita hvernig fór
að lokum með Vélabrögðin i
Washington.
Ekki tók betra við, þegar
heiftrækni foringjans i garð Vil-
mundar Gylfasonar náði slikum
heljartökum á honum, að hann
veittist með svivirðingum að
forseta Islands, fyrir að hafa
undirritað ráðherrabréf Vil-
mundar. Steingrimur
Hermannsson hafði áður gert
sig að viðundri, af sömu
ástæðum, með þvi að neita að
afhenda eftirmanni sinum
lyklavöld af dómsmálaráðu-
neytinu.
Aður höföu Framsóknarmenn
vænt forseta Islands um
embættisafglöp, þegar þeir
héldu þvi fram eftir stjórnar-
slitin, að honum hefði láðst að
reyna til þrautar myndun
meirihlutastjórnar. Þvilikar
ásakanir voru umsvifalaust
kveðnar niður, þannig að Fram-
sóknarmenn skömmuðust sin,
og hafa ekki nefnt þær á nafn
siðan. En þvi verður naumast
haldið fram með rökum, að
ósæmileg köpuryrði um sam-
einingartákn þjóðarinnar, for-
seta landsins, fram borin i hita
kosningabaráttu, sæmi
reyndum stjórnmálamönnum,
sem reyndar þykjast sjálf-
kjörnir til æðstu valda.
Þriðja áfallið er i þvi fólgið,
að hinn gætni stjórnmálamaður,
Ólafur Jóhannesson, hefur
reynzt þrátt fyrir allt, fljótfær
og dómhvatur. A beinni linu i
Timanum svaraði hann fyrrver-
andi kjósanda sinum á Siglufirði
þvi til, að hann væri fylgjandi
gjaldtöku á hitaveitu Reykja-
vikur, til húshitunar úti á landi.
Siðan hefur hann reynt að klóra
yfir þetta og draga i landi.
Kjarni þessa máls er sá, að
það á að vera forgangsverkefni I
opinberri fjárfestingu að hraða
byggingu fjarvarmaveitna og
kyndistöðva i þeim byggðar-
lögum, þar sem 20% þjóðar-
innar býr enn við oliuhitun. En
þau 80% sem þegar búa við hita-
veitu eða rafhitun, eiga sam-
eiginlega að greiöa hluta sliks
jöfnunargjalds, og þá aðeins til
skamms tima.
# Aðspurður um hugsanlegt
forsetaframboð i dagblaðinu
Laugardagsleiðari:
Visi svaraði Olafur Jóhannes-
son orðrétt: „Það hefur ekki
verið skorað á mig enn þá að
gefa kost á mér til forsetakjörs,
en ef það verður gert, mun ég
taka þann kostinn til alvar-
legrar ihugunar.”
Tilbeiðsla Framsóknar-
manna, og foringjadýrkun, I
stað stefnumörkunar, virðist
greinilega hafa stigið leiðtog-
anum til höfuðs. Hann talar um
að verða „hafinn i æðra veldi”.
Með yfirlýsingum af þessu
tagi hefur ólafur Jóhannesson i
raun og veru dregið framboð
sitt i Reykjavik til baka, viku
fyrir kosningar. Það er nefni-
lega veriö að kjósa til Alþingis.
Það ætti ekki að hafa farið
framhjá stjórnlagaprófess-
ornum fyrrverandi. Um for-
setaembættið geta þeir bitist
siðar, ólafur Jóhannesson og
Albert Guðmundsson, fyrrver-
andi alþingismenn. Hvorugur
mun þó hafa þar erindi sem
erfiði. Framboð beggja, skv.
þeirra eigin orðum, er hins
vegar reist á fölskum for-
sendum. Hjáguðadýrkunin
hefur komið Framsóknar-
mönnum í koll. Það er allur
vindur úr þeirra seglum. Það
stoðar litt að stóla á ’ann óla.
JBH
GOÐIÐ HRUNIÐ AF STALLINUM
# Hannibal Valdimarsson er
ótvirætt mikilúðlegasti og
aðsópsmesti stjórnmálamaður
Islendinga á seinni áratug;
þeirra er risið hafa úr röðum
Ve rka lýðshr ey f inga rin na r.
Fyrr á árum var Hannibal ein-
hver vaskasti forystumaður
Alþýðuflokksins á Vestfjörðum,
i verkalýðshreyfingunni og á
Alþingi. A 6. áratugnum fór svo
að leiðir skildu milli Hannibals
og Alþýðuflokksins. Hitt vissu
allir menn, að hann hvikaði
aldred frá grundvallar sann-
færingu sinni sem lýðræðissinn-
aður jafnaðarmaður, og barðist
fyrir þvi ötullega seinustu árin á
stjórnmálaferli sinum, að sam-
eina jafnaðarmenn á ný undir
einu merki.
# I þeirri baráttu fór Hanni-
bal margar „ferðir glæfra”.
Menn greindi á um leiðir hans
og baráttuaðferðir, en garp-
skapur hans var slíkur, að hann
hélt ævinlega velli, þótt tvisýnt
væri löngum um einstaka
orrustur. Meðan hann var enn
starfandi stjórnmálamaður,
lifði hann ekki þá stund, frekar
en nafni hans i mannkyns-
sögunni, að vinna Rómarborg
sjálfa, þrátt fyrir vasklega
framgöngu. Nú er hann seztur I
helgan stein á æskuslóðum
sinum i Selárdal. Nú þegar
jafnaðarmenn á Vestfjöröum
gangaífyrstasinn um áratugi á
ný sameinaðir til kosninga,
hefur gamla kempan upplifað
þá stund, að barátta hans hefur
borðið árangur.
Þess vegna er það, að hann
hefurnú rofið þögnina. I Skutli,
sem um hálfrar aldar skeiö
hefur verið málgagn Vest-
firzkra jafnaðarmanna undir
ritstjórn manna eins og Harald-
ar Guðmundssonar.Guðmundar
G. Hagalins og Hannibals s jálfs,
birtir hann nú orösendingu, sem
á erindi til allra jafnaðar-
manna, og er herhvöt um að
duga nú vel i lokahrið orrust-
unnar, sem háð er í dag.
Orðsending Hannibals er svo-
hlióðandi:
i # „Þegar ég tók þá ákvörðun
að hætta opinberum stjórn-
málaafskiptum fyrir kosning-
arnar 1974, átti ég ekki von á
þvi, að nafn mitt sæist meir á
framboðslista, og var reyndar
staðráðinn i þvi að hafa engin
afskipti af stjórnmálum og
framboðsmálum meir.
Þær ástæður sem valda þvi,
að ég hef fallist á að taka
heiðurssæti á framboðslista
Alþýðuflokksins á Vestfjörðum
nú, hljóta þvi að vera sérstak-
lega mikilvægar.
0 Þær tvær ástæður sem
pessuvalda eru i fyrsta lagi, að
nú hafa allir jafnaðarmenn á
Vestfjörðum sameinast um eitt
sameiginlegt átak og i öðru lagi
að ég er afdráttarlaust þeirrar
skoðunar
að Aiþýðufiokkurinn hafi
Sunnudagsleiðari:
gert rétt að hætta án frekari
umsvifa og tafarlaust, þátt-
töku I þeirri ríkisstjórn, sem
hann átti aðild að, þegar séð
var, að hann kæmi stefnu
sinni ekki fram.
# Meðþvi að fallast á að taka
sæti á framboðslista Alþýðu-
flokksins á Vestfjörðum nú, vil
ég, með þeim hætti, láta i ljós
afdráttarlausan stuðning minn,
við það samstarf sem tekist
hefur milli vestfirzkra
jafnaðarmanna og þá afstöðu
Alþýðuflokksins að fara úr mis-
heppnaðri rikisstjórn.”
0 Alþýðublaðið hefur sér-
staka ástæðu til að fagna
þessari herhvöt sins gamla rit-
stjóra og formanns Alþýðu-
flokksins. öllum Islenzkum
jafnaðarmönnum, hvar sem
þeir búa á landinu, hlýtur að
verabæðiljúftog skylt, að hlýða
nú kalli okkar aldna leiðtoga.
—BPM
HERHVOT HANNIBALS
Þennan skatt átti ekki að bæta i kaupgjaldsvisitölu
^ frá 1/9 1979 til 1. júní 1980.
gg Þann 4. júli s.l. vildi Svavar Gestsson setja bráðabirgðalög
um 15 milljarða skatt á innflutning til landsins.
|§§ Svavar hreyfði hvorki legg né lið til að koma i veg fyrir allt
að 20% hærra innkaupsverð til íslands en annarra Norðurlanda.
RÁÐHERRADÓMUR „ ÖREIGALEIÐTOGANS’ ’
REYNDIST ÞJÓÐINNI DÝR
Þann 4. júli 1979 skrifaðii
Svavar Gestsson, viðskiptaráð-
herra, bréf til Magnúsar H.
Magnússonar, félagsmálaráð-
herra. I þessu bréfi kemur fram
eftirfarandi:
Viðskiptaráðherra Alþýðu-
bandalagsins er að óska eftir
stuðningi við þá hugmynd, að
hann fái að setja bráöa-
birgðalög um 7% skatt á mest
allan innflutning til landsins.
Skatturinn átti ekki að hafa
áhrif á verðbótavisitölu I.9., til
1.12.,79, og 1.3., né 1.6. 1980. Til
hvers átti að nota þennan skatt?
Til þess að greiða inn á inn-
kaupajöfnunarreikning oliu-
félaganna þar meö talinn hluta
FJÁRMAGNSKOSTNAÐAR
OLIUFÉLAGANNA.
Orö og efndir
# Meginatriðiðer það, aö meö
þessum tillögum var hugmynd-
in að skattleggja almenning i
landinu til þess að mæta þeim
vanda sem eldsneytishækkunin
hafði, og færa þennan skatt að
hluta til i sjóði oliufélaganna.
0 Annað meginatriðið er, að i
pessari kosningabaráttu hefur
Alþýðubandalagið righaldið i
það, að það eitt allra flokka
standi dyggan vörð um óbreytt
visitölukerfi, launa. Að visu fer
þvi vffis fjarri, að Alþýðubanda-
lagið hafLgert það, sbr. þá stað-
reynd að verkalýðshreyfingin
gaf hvað eftir annað eftir um-
samin verðbótastig gegn ýms-
um loforðum um félagslegar
umbætur!
# En i þessum skattlagn-
ingaráformum Svavars kemur
rækilega fram, aö i þessu tilviki
átti almenningur að bera bóta-
laust skattlagningu upp á um 15
milljarða króna sem siðan átti
aö verulegu leyti að verja til að-
stoðar við ollufélögin i landinu.
Dýr mun Hafliði allur
A boröi þessa sama viðskipta-
ráðherra Alþýðubandalagsins
lá óhreyfð ma'nuðum saman
skýrsla frá embætti verðlags-
stjóra sem sannaöi:
(1) að óbreytt hámarksáiagn-
ingarkerfi I innflutnings-
verzluninni hefur þann inn-
byggða hvata að innfiytjend-
ur leiti eftir sem óhag-
stæðustu innkaupsveröi neyt-
endurn tii handa og
(2) samanburður á innflutn-
ingsverðlagi til tslands og.
Norðurlanda leiðir i ljós
geysilegan mun tslendingum
I óhag og
(3) vitað er að heildverzlunin I
landinu bæði einkafyrirtæki
og samtök i almannaeigu eins
og S.t.S., gera slika samninga
um hækkun innkaupsverðs og
hækkun umboðslauna er-
lendis.
# Þrátt fyrir þessar staö-
reyndir hafðist viðskiptaráð-
herra Alþýðubandalagsins ekk-
ert aö. Hann lagði engar tillög-
ur né úrræði, umbreytingar á
þessu makalausa og gerspillta
kerfi, fyrir rikisstjórn. Mál-
flutningur Alþýðubandalagsins
nú fyrir kosningar er enn
óbreyttur eins og þeir viti ekk-
ert i sinn haus um eðli verð-
myndunar í innflutningsversl-
un. Þeir staðhæfa enn, að það sé
neytendum i hag að viðhalda
óbreyttu kerfi þrátt fyrir þá
staðreynd að þetta óbreytta
kerfi féflettir allan almenning i
landinu svo nemur milljarða
tugum á ári hverju.
# Þessu til viðbótar ætlaði
Svavar Gestsson sér að leggja
enn 15 milljarða álögur á al-
menning i landinu, i formi
innflutningsskatts, án þess að
launþegar fengju verðhækkan-
irnar bættar i kaupi Eru engin
takmörk fyrir hræsni, tviskinn-
ungi og yfirdrepsskap Alþýðu-
bandalagsins i þessari kosn-
ingabaráttu?
-JBH
Kjartan Jóhannsson vi
Framkvæm
tryggingars
ar byggist i
ingu lánstir
jöfnun grei
Er rlkisstjórn Alþýöuflokksins að
draga i land með verðtryggingar-
stefnu sina? Við lögðum þessa
spurningu fyrir Kjartan Jóhanns-
son, viðskiptaráðherra, i tilefni af
væntanlegum ákvöröunum um
vexti og verðbótaþátt vaxta 1. des.
n.k.
„Þvi fer viðs fjarri” — svaraði
Kjartan Jóhannsson, „Alþýðu-
flokkurinn er gallharður á verð-
tryggingarstefnu sinni. Hún er
eiginlega forsenda félagslegs rétt-
lætis i okkar þjóðfélagi. Með henni
komum við i'veg fyrir svo til skatt
frjálsa eignaaukningu forréttinda-
hópa, á kostnaö sparifjáreigenda,
hún er forsenda þeirrar stefnu i
framtiðinni að verðtryggja lif-
eyrissjóði launþegahreyfingarinn-
ar og almannasjóði, sem ætlaðir
eru til félagslegra umbóta I hús-
næðismálum og ótal mörgum
öðrum málum.