Alþýðublaðið - 11.06.1980, Side 1

alþýöu
blaöió
m
Miðvikudagur 11. júnf 1980 — 87. tbl. 61. árg.
Gegn Fram-
sóknarmönnum
þriggja flokka,
sjá leidara
bls. 3
Vid höfum Schmidt,
þurfum ekki Strauss,
sjá grein um þýsku
kosningarnar
bls. 3.
Sprellifandi miðbær
Nemendur Tónlistaskóla Akraness marséruðu um
helgina leikandi norska ræla og dansa í sprelllifandi
miðbæ við góðar undirtektir áheyrenda.
Alls kyns uppákomur og spé hafa sett svip sinn á
bæinn síðustu daga m.a. dansaði japaninn nakti í
miðbænum og fleira hefur orðið til þess að gleðja
augað. Það er mál svartsýnna manna, að sú veður-
blíða, sem hefur fylgt Listahátíðinni kunni ekki
góðri lukku að stýra. þetta muni hefna sín þegar
líðurá sumarið. Þaðer ástæðulaust að hafa áhyggj-
ur af slíku. Eftir að hafa verið búsettir hér í ellefu-
hundruð ár, ætti islendingum að vera farið að
lærast, að njóta góðvirðisins þegar það gefst, og
hafa ekki óþarfar áhyggjur af því, hvort góðviðri
hefnir sfn eða ekki.
S.H. varar frystihúsin við að halda áfram framleiðslu:
Uppsagnir starfs-
fólks í undirbúningi
Óseljanlegar birgðir hrannast upp heima og erlendis
— Utanfarir seðlabankastjóra hamla gengisaðgerðum!
i _...........
Leifur Hannesson
frkvstj. Miðfells:
„Nýtingin
vond en
skipulagið
afleitt”
Um hugsanlega
nýtingu taekjakosts
Olíumalar h.f.
Fyrirtækiö Oliumöl er nii á hausnum,
eins og mönnum mun kunnugt. Enn hefur
engin ákvöröun veriö tekin um framtfö
fyrirtækisins af hálfu hins opinbera, sem
er stærsti lánardrottinn fyrirtækisins
Bæöi er, aö enduskoöendur, sem hafa
veriö til þess settir aö rannsaka bókhald
fyrirtækisins, hafa ekki treyst sér til þess
aö segja til um hvort reikningar fyrir-
tækinins fyrir slöasta ár séu rétt færöir,
sem og aö ekki hefur enn veriö lokiö úttekt
á rekstri fyrirtækisins, sem Seölabank-
anum var faliö aö gera.
Þaö er hinsvegar ljóst, aö þegar ekki er
framleidd oliumöl hjá fyrirtækinu, er
skortur á oliumöl i landinu. Fjölmörg
bæjarfélög úti á landi, sem hafa áætlanir
um lagningu vega meö oliumöl, hafa ekki
til annarra aö leita meö hráefni en Ollu-
malar hf. Þessvegna viröist sem hreyfing
veröi aö komast á máliö, hvaö sem llöur
endurskoöun og úttektum.
Nú hafa borist tvö tilboö um leigu á
tækjum Oliumalar hf. til stjórnar fyrir-
tækisins. Verktakafyrirtækiö Miöfell hf.
bauöst fyrir nokkru til aö taka eina af
framleiöslustöövum fyrirtækisins til leigu
I sumar, til þess aö tryggja aö hráefni
fengist. Þá hefur Vegagerö rlkisins einnig
látiö þaö frá sér heyra, aö sú stofnun vilji
taka framleiöslustöövar Olíumalar á
Framhald á bls. 2
Vesturlína tengd á
hausti komandi:
Árs seinkun
Vesturlínu
kostaði Orkubú
Vestfjarða
einn milljarð
króna
Fyrir stuttu var haldinn þriöji aöal-
fundur Orkubús Vestfjaröa og geröist þaö
merkilegast, aö uppiýsingar komu þar
fram um aö Vesturlina yröi tengd þann
fyrsta október næstkomandi. Þetta kemur
fram i frétt i Vestfirzka Fréttablaöinu.
Vestfirzka Fréttablaöiö hefur I tilefni
aöalfimdarins viötal viö Ólaf Kristjánsson
formann stjórnar Orkubús Vestfjaröa, en
hann segir m.a. I viötalinu:
— Þessi llna er sennilega eitt mesta
mannvirki, sem unniö hefur veriö á ls-
landi. Hún á aö geta þolaö sterkviöri og
allt aö 12 cm Isingu, svo aö dæmi séu
nefnd. Tilkoma hennar gjörbreytir allri
fjárhagsstööu Orkubúsins. Vestfirskir
sveitarstjórnarmenn geröu sér grein fyrir
þvi frá upphafi, aö Orkubúiö mundi ekki
hafa rekstrargrundvöll nema Vesturllna
kæmi til. Sú árs seinkun sem varö á linu-
lagningunni kostaöi Orkubúiö einn millj-
arö króna og fjárhagsstaöa okkar hefur
þvl veriö mun erfiöari en ella.
Þá kemur einnig fram I nefndu viötali,
aö niöurskuröur á fjárlögum til fram-
kvæmda á vegum Orkubús Vestfjaröa
mun hafa I för meö sér erfiöleika hjá
fyrirtækinu eftir aö Vesturllnan hefur
veriö tengd, umfram þaö sem annars
heföi oröiö.
Ólafur segir I viötalinu, aö fundurinn
hafi veriö afar málefnalegur og telur þaö
einstakt, aö sveitarstjórnarmenn geti
komiö saman meö þessu móti, og kynnt
sin viöhorf hver fyrir öörum og meö þvi
Framhald á bls. 2
Um þessar mundir er liöinn rúmur einn
mánuöur siöan fjárfestingar- og lánsfjár-
áætiun fyrir áriö 1980 var lögö fram opin-
berlega. Efni hennar, innihald og álykt-
anir sem dregnar eru af fyrirfram gefn-
um forsendum virkar I dag eins og farsi,
eöa sorgarleikur, allt eftir þvi hvaö menn
taka hlutina alvarlega.
Þessu til staöfestingar getum viö gripiö
niöur i kaflann um „Markmiö og þjóö-
hagshorfur”, en þar segir m.a.: „Ctflutn-
ingshorfur á komandi árum viröast
fremur vænlegar ef vel tekst til um hag-
nýtingu fiskistofna og eflingu orkufram-
leiöslu”. Hér ganga menn út frá forsend-
um framleiösluferilsins, án þess aö hafa I
huga ástandiö á mörkuöum okkar er-
lendis, og gefa sér aö viö getum framleitt
og framleitt vörur, en gera alls ekki ráö
fyrir aö framleiösla okkar er hluti af
stærri heild, sem er ákvaröandi fyrir
okkar framleiöslu.
Ekkert bendirtil batnandi horfa.
Hver segir t.d. aö efnahagsástandiö I
Bandarikjunum, sem er okkar aöal-
markaösland, muni fara batnandi á næst-
unni? Hvaöa upplýsingar gefa til kynna
aö viö getum komizt inn á aöra markaöii,
ef markaöurinn I Bandarikjunum bregst?
Hvernig stendur á þvi, aö I lánsf járáætlun
kemur fram bjart sýni varöandi batnandi
horfur á sama tlma og kreppueinkennin
veröa stööugt greinilegri úti I hinum stóra
heimi?
Kreppueinkennanna er þegar fariö aö
gæta hér á landi. Hvaö varðar okkur um
framleiöslu sjávarafuröa ef fyrirsjáan-
legt er aö þessar sömu afuröir seljast
ekki? Nú þegar liggur fyrir aö samdráttur
I sölu freöfiskafuröa á Bandarlkja-
markaöi nemur 10—15 prósentum, miöaö
viö söluverömæti á sama tima I fyrra.
Þaö liggur fyrir, aö ástandiö muni versna
þegar liöur á sumariö og auk þess berast
nú upplýsingar um veröfall á sömu afurö-
um, miöaö viö sama tima I fyrra, aö vlsu
óverulegt I prósentum, en þetta veröfall
gefur til kynna veruleg kreppueinkenni I
helzta markaöslandi okkar.
Veröbólga magnast stööugt I Banda-
rlkjunum, vextir hækka þar og ráöstöf-
unartekjur almennings minnka. Þetta
hefur þau áhrif aö fólk fer ekki út til aö fá
sér fisk aö boröa, a.m.k. hefur sala veit-
ingahúsa dregist stórlega saman. Heild-
salar veröa tregari viö þaö aö sitja uppi
meö birgöir vegna hárra vaxta og al-
mennt dregur úr fiskkaupum. Þetta eru
staöreyndirnar, sem samtök freöfisk-
framleiöenda standa frammi fyrir.
Draumórar og staðreyndir
Þetta er óneitanlega önnur mynd en
maöur fær viö lestur mánaöargamallar
lánsfjáráætlunar. 1 ljósi þessara staö-
reynda veröur allt hjal um bjartari horfur
draumórar einir. Þaö er óraunhæft mat á
stööunni I þeim löndum sem viö verzlum
viö. Auövitaö kemur olluveröhækkun og
almenn kreppa einnig fram I viöskipta-
löndum okkar.
Samfara óvenjumikilli veiöi hér viö
land fyrstu fjóra mánuöi ársins og minnk-
andi sölu erlendis hefur skapast óvenju
slæmt ástand hjá frystihúsunum hérna.
Birgöir munu vera um 30.000 lestir I allt
og ekki fyrirsjáanlegt aö þar á veröi veru-
leg breyting. I þessu sambandi er rétt aö
taka fram, aö SH hefur sent freðfisk-
afurðir til útlanda til geymslu I helztu viö-
skiptalöndum okkar. Þetta á viö um
Bandarikin, Bretland og Þýzkaland. Þar
er framleiöslan geymd fyrir reikning SH,
óseljanleg, fyrir eigin reikning. Þaö er
ljóst aö óvenjulegt ástand er aö skapast. I
helztu viðskiptalöndum okkar fellur fisk-
neyzlan aö sumrinu til bæöi vegna hita og
sumarfrla, þannig aö óvarlegt þykir aö
búast viö neinni breytingu næstu mánuöi.
Þá er einnig rétt aö benda á, aö fari
ástandiö I efnahagsmálum Bandarlkj-
anna versnandi, blasir viö hrun á Banda-
rikjamarkaöi.
Framhald á bls. 2