Alþýðublaðið - 21.01.1981, Side 4

STYTTINGUR
Styrkir
Vísindasjóðs
Visindasjóöur hefur nú auglýst
styrki drsins 1981 lausa til
umsdknar og er umsóknarfrestur
til 1. mars næstkomandi.
Sjóðurinn skiptist i tvær
deildir: Raunvisindadeild og
Hugvisindadeild.
Raunvlsindadeild annast styrk-
veitingar á sviöi náttúruvisinda,
þar meö taldar: eölisfræði og
kjarnorkuvisindi, efnafræði,
stæröfræöi, læknisfræöi. liffræði,
lifeölisfræði, jaröfræöi, jarðeðlis-
fræöi, dýrafræöi, grasafræði,
búvisindi, fiskifræði, verkfræði og
tæknifræði. Formaöur stjómar
Raunvisindadeildar er Eyþór
Einarsson grasafræöingur.
Hugvisindadeild annast styrk-
veitingar á sviði sagnfræöi, bók-
menntafræöi, málvisinda, félags-
fræöi, lögfræöi, hagfræöi, heim-
speki, guöfræöi, sálfræöi og upp-
eldisfræði. Formaöur stjórnar
Hugvisindadeildar er dr. Jó-
hannes Nordal seölabankastjóri.
Formaöur yfirstjórnar sjóðsins
er dr. Ólafur Bjarnarson prófess-
or.
Hlutverk Visindasjóös er aö efla
islenskar visindarannsóknir, og i
þeim tilgangi styrkir hann:
1. Einstaklinga og visindastofn-
anir vegna tiltekinna
rannsók narverkefna.
2. Kandidata til visindalegs sér-
náms og þjálfunar. Kandidat
veröur að vinna aö tilteknum sér-
fræðilegum rannsóknum eöa afla
sér visindaþjálfunar til þess aö
koma til greina viö styrkveitingu.
3. Rannsóknastofnanir til
kaupa á tækjum, ritum eöa til
greiöslu á öðrum kostnaöi i sam-
bandi við starfsemi, er sjóðurinn
styrkir.
Umsóknarey ðublöð, ásamt
upplýsingum fást hjá deildarrit-
urum, i menntamálaráöuneytinu
og hjá sendiráöum íslands
erlendis. Deildarritarar eru:
Sveinn Ingvarsson konrektor
Menntaskólanum við Hamrahlið,
fyrir Raunvisindadeild, og Bjarni
Vilhjálmsson þjóöskjalavöröur,
fyrir Hugvisindadeild.
Lesendur Þagals muna ef til
vill eftir ratsjárgrein sem hann
skrifaði á fimmtudag sl. um rikis-
skipulagöar utanferöir. Þaö var I
tilefni af þvi, að Moggi poggi birti
á baksiðu frétt af þvi, aö nú heföi
Ragnar okkar Arnalds og undir-
sátar hans i fjármálaráðuneytinu
tekiö upp á þvi hjá sjálfum sér, aö
bæta starfsmönnum sinum kjara-
skeröinguna, (eöa,,kjarafjar-
læginguna”, eins og rikisstjórar-
vinir vilja kalla hana).
Þessi óvænta kjarabót til rikis-
starfsmanna var sú, aö fjármála-
ráöuneytiö haföi samiö viö
nokkur hótel á Noröurlöndum,
um aö rikisstarfsmenn fengju af-
slátt á verði fyrir nóttu hverja,
sem þeir bældu þar dýnur. Þetta
er auövitaö þvi meiri kjarabót,
þar sem ekki var minnst á það
einu oröi, aö lækka dagpeninga
blessaöra starfsmannanna, þrátt
fyrir kosnaöarlækkun. Ofan á allt
annað fengu svo blessaöir ööling-
arnir forgangsrétt aö herbergjum
Alþýðublaðið/Helgarpósturinn:
Orðsending milli þils og veggjar
Ritstjóra Alþýöblaösins varö
þaö á aö hvá og láta segja sér
tvisvar, þegar blöö og útvarp
leituöu umsagnar um fréttatil-
kynningu frá Helgarpósti
(föstudagsútgáfu Alþýöublaös-
ins) þess efnis: (1) Aö föstu-
dagsútgáfan stæöi fjárhagslega
undir sér (2) af þeirri ástæöu?
hefði veriö ákveöiö aö aöskilja
rekstur pósts og blaös og (3) aö
flokksstjóm Alþýöuflokksins
heföi lagt blessun sina yfir
hjónaskilnaöinn.
Maöur varö náttúrlega dauö-
feginn aö heyra þaöUti I bæ, skv.
„venjulega áreiöanlegum heim-
ildum” að föstudagsútgáfan
bæri sig vel. Hitt var skondnara
aö heyra það haft eftir föstu-
dagsútgáfunni aö útlitiö aöra
daga vikunnar væri mun
svartara. Ekki minnist ég þess
aö Silli og Valdi hafi haldiö
svona blaöamannaf undi I gamla
daga: „Silli á sannanlega fyrir
útförinni, en þaö er mikiö vafa-
samt með Valda”. Eöa öfugt.
Svona hefnist manni fyrir aö
gera grin aö Mogganum fyrir aö
kunna ekki aö gera greinarmun
á ,,kryds-ild” og „kryddsild”.
Errare humanum est. Er nú
einhver „lúsoddi” kominn á
kreik og farinn aö gefa út frétta-
tilkynningar I nafni föstudags-
ins á kostnaö annarra daga vik-
unnar? Hvernigskyldi ástandiö
vera á áttunda degi vikunnar?
Meðan þaö er óupplýst veröur
ekki hjá þvi komizt aö leiörétta
tilkynninguna. Gamlir kratar
taka þvi nfl. mátulega vel að
einhverjir strákar úti I bæ séu
aö abbast uppá Alþýöublaöiö
meö dáraskap.
(1) Þvi miöur er þaö ofmælt i
tilkynningunni, aö HP standi
fjárhagslega undir Utgáfu sinni.
Fjárhagur Alþýöublabs og
Pósts er aö öllu leyti sameigin-
legur. Blööin hafa allt sam-
eiginlegt, nema ritstjórn. Þar
veröur þvi ekki sundur skilið
fremur en hjá Silla og Valda
foröum. Nema meö þvi aö gefa
sér tilbúnar forsendur um hlut
deild hvors aðila um sig i
tekjum og kostnaöi, eins og
Þjóöviljinn hefur veriö aö leika
Á RATSJÁNNI
sér aö undanförnu, án þess að
geta heimildarmanna. Þaö var
þó væntanlega ekki tilgangurinn
meö tilkynningunni?
Þ ess vegna er ofmælt aö HP
standi fjárhagslega undir út-
gáfu sinni. Viðurkennt er, aö á
seinustu mánuöum sl. árs hefur
komiö til hallareksturs á út-
gáfufyrirtækinu i heild. Fjár-
málavit krata væri þá minna en
ýmsir ætla, ef þeir vildu þá losa
sig viö þann hluta útgáfunnar,
sem stendur undir sér. Enda er
annab aö heyra á formanni út-
gáfustjórnar i blaöayfirlýs-
ingum I gær.
Fram undir siöasta ársfjórb-
ung 1980 var rekstur Alþýðu-
blaðsins án halla, og haföi svo
veriö á þriðja ár. HP var lika aö
sækja sig og festa f sessi á
markaðnum. En siðan hefur
hallaö aftur undan fæti. Þetta
kemur engum á óvart, sem
þekkir til blaöaútgáfu.
Sömu sögu er aö segja af öörum
blöðum, þótt þau sjái ekki
ástæöu til aö gefa út sérstakar
fréttatilkynningar af þvi tilefni.
Astæöur eru einkum tvennar:
Annars vegar almennur sam-
dráttur, sem birtist I snar-
minnkandi auglýsingatekjum
og örthækkandi rekstrarkostn-
aöi. Hin skýringin er afarkostir,
sem Alþýöublaöið sætir i Blaöa-
prenti. Þau viðskiptakjör þýöa
aö prentkostnaöur Alþýöublaös-
ins pr. siöu er aö sögn fram-
kvæmdastjóra þrefaldur á viö
Visi t.d.. Nyti Alþýöublaðið
sömu viðskiptakjara og Visir
varðandi setningu og prentun,
þyrftum viö ekki aö kvarta.
Þessi viöskiptakjör voru illþol-
andi, meöan rekstarskilyrði
voru aö ööru leyti skapleg, en
eru óaðgengileg, nú þegar
harðnar á dalnum. Þetta atriöi
sker úr um framtiöarrekstur
Alþýöublaösins, hvaö svo sem
ööru liöur. A þvi veröur útgáfu-
stjórnin aö finna lausn og þaö
fyrr en siöar.
(2) Þaö er lika ofmælt I frétta-
tilkynningunni, aö flokksstjóm
hafi ákveöið aöskilnaö blað-
anna. Hiö rétta er, aö flokks-
stjórn gaf framkvæmdastjórn
umboð til aö leita slikra samn-
inga, meö þvi skilyröi, að niður-
stööur yröu lagðar aftur fyrir
flokksstjórn, til samþykktar eöa
synjunar. Niöurstaöan fer vafa-
laust eftir þvi hvemig kaupin
gerast á eyrinni: hvernig um
semstogviö hverja. Bisness er
bisness, ekki satt? HP er eign
Alþýöuflokksins. Flokksstjórn á
þvi eftir'aö segja sitt siðasta
orö, hvaö svo sem segir I frétta-
tilkynningunni. Spurningunni
um, hverjir vilji taka viö rekstri
HP og meö hvaöa kjöruni, og
hvort rekstur blaðanna veröur
aöskilinn aö einhverju eöa öllu
leyti — er þvl enn ósvaraö.
Máliö er i „athugun” eins og
þaö heitir á skriffinnskumáli.
Er þvi vandséð, hvaöa tilgangi
þessi dularfulla fréttamiölun
þjónar.
Ef fyrir höfúndum fréttatil-
kynningarinnar vakir aö auka
traust væntanlegra hlutafjár-
kaupenda á „markaðnum” á
fjárhagsstöðu HP, þá er þaö
auövitað guövelkomiö. Hins
vegar rimar þaö illa viö hrak-
spár formanns útgáfustjómar
um framtiðarhorfur fyrirtækis-
ins i siðdegisblöðum I gær. Alla-
vega skýtur skökku við þegar
Helgarpósturinn er farinn að
gefa út fréttatilkynningar um
málefni Alþýðublaösins. Þá er
rófan fari aö dilla hundinum
þykir mér. Þegar gefiö er I skyn
aö hallarekstur Alþýðublaös og
HP sé allur á reikning annars
aöilans, þá eru höfundar,
hverjir sem þeir em, komnir út
fyrirverksviö sitt, auk þess sem
þeir halla réttu máli. Enginn
kippir sér upp við þaö, þótt
Þjóöviljinn gefisér tilbúnar for-
sendur um hlutdeild hvors blaös
I heildarkostnaöi, án þess að
geta heim ildarmanna. En
maður átti ekki á sllku von
innanhúss.
Af gefnu tilefnier rétt aö taka
fram, um ritstjórnarkostnað
þessara tvibura, sem Þjóðvilj-
inn gerir sér tiörætt um, aö skv.

Klassedelt
luksusmiddag:
Kontorpersonalets middag, ell-
er „Den lille mands dröm”:
Forret:
Mors ködboller (meft sovs)
hvide kartofler
syltetöj
Efterret:
Vanilleis med chokoladesovs
Der drikkes vand til.
Det120.es
lönningstrins
middagsbord:
Forret
Petrer Heering on the rocks
suppe champiniong
udsögt mörbrad meft sennep -
sovs og andre lækkerier
ovnbagte kartofler med
persillesmör
Efterret:
Hertugens fromage meft cherry
ildstegte pandekager meft
koniack flödeskum
Der drikkes udsögte röde vin til
maden, höstet fra Prins Henriks
plantage f Frankrig.
Irish Coffee
Kaffe meft flöde og
marsipanbröd fra den kongelige
leverandör Anton Bergs fa-
brikker.
^Urú^mur uín hótelafslátt erlendis:
|Á að vera bóbót fyrir ríkls'
Istarfsmenn á ferðalögnm]
opinberir starfsmenn aft ferftast
oft og mikift til útlanda. Þetta
kostar auftvitaft engan smápen-
ing, enda þarf rikift aft borga dag-
peninga upp á 800 til 900 krónur til
starfsmanna sinna, sem fara I
slik ferftalög. Þannig er hér um
miklar upphæftir aft tefl»
Ragnar, sem »r‘
bfcín
En meft þessum gófta afslættl
gæti skrifstofustúlkan þó fengift
mat á staftnum, ef hún er létt á
fóftrunum. Þagall hefur eftir
áreiftanlegum heimildum, aft
hótelin öll hafa boftist til aft gera
sértakpr* eftil fyrir lslend-
ppröftunin á mat-
launaflokkakerfi
Heimildar-
Miðvikudagur 21. janúar
KÚLTÚRKORN
Dags hríðar spor á
stóra svið
Þjóðleikhússins
Leikrit Valgarös Egilssonar,
DAGS HRIÐAR 'SPOR, sem
frumsýnt var I nóvember siöast
liönum hefur hlotiö afbragös góö-
ar viötökur og hefur jafnan veriö
húsfyllir á þeim 16 sýnineum sem
búnar eru. 1 leikdómi i Alþýöu-
blaöinu sagöi Bryndis Schram
m.a.: „DAGS HRIÐAR SPOR er
alveg drepfyndiö ... frábær
skemmtun”, og i Þjóöviljanum
sagði Sverrir Hólmarsson m.a.:
„Hér er hiklaust á feröinni
óvenjulega gott leikhús”, og gat
um aö sýningin væri „spennandi”
og „nýstárleg”.
Nú er ætlunin aö flytja þessa
sýningu upp á aðalsviö leikhúss-
ins og veröur verkiö fyrst sýnt
þar n.k. laugardag, 24 janúar. Er
þessi flutningur geröur vegna
mikilla þrengsla á Litla sviöinu
og aöstóknarinnar aö DAGS
HRIÐAR SPORUM, en I næstu
viku verður frumsýnt nýtt leikrit
á Litla sviðinu. Viö flutninginn
veröa óhjákvæmilega ýmsar
breytingar á sviösetningu leik-
ritsins og m.a. kemur nýr leikari
inn i sýninguna. Er þaö Bjarni
Steingrimsson sem nú leikur
biskupinn i staö Benedikts Arna-
sonar.
BOLABÁS
Það nýjasta úr andófs-
pressunni pólsku: Kennari
spyr nemendur: „Hvaða
hugmyndir geriö þið ykkur
um Paradis á jörðu?” Svar:
„Það er staður þar sem svo
mikið er til af kartöflum að
hraukurinn nær ailt til
himna”.
Kennarinn: „Nú vitið þið að
svoleiðis Paradis er ekki
til”.
Nemandinn: „Það býttar
engu. Það eru hvort eð er
ekki til kartöflur”.
spörum
RAFORKU
Hörmungarástand í norræna hótelbransanum
á þessum ágætu hótelum, svo
aldrei þyrfti þaö aö spyrjast, aö
rikisstarfsmaöur hefði þurft aö
gista bekki i lystigörðum.
Þarna er um mikla kjarabót að
ræða fyrir þá, sem njóta. Ekki
aöeins, aö þeir séu nú öruggir
meö aö fá þak yfir höfuöiö, ef þeir
skyldu villast til Skandinaviu, þó
það væri vissulega mikill áfangi
og gleöilegur. Hitt er þó öllu
meira viröi, aö nú er þaö loksins
viöurkennt, sem Islendingar hafa
alltaf vitaö, en útlendingar ekki,
að Islendingar eru aöalborin þjóö,
komin af konungum og hersum,
og ekki nema viöeigandi og sjálf-
sagt aö þeir gisti hótel
d’Angleterra, i herbergjum auö-
kýfinga og aöalsmanna, svo ekki
sé talað um þjóöhöfðingja og
krúnulausa kónga. Nú loksins, i
fyrsta sinn, eftir aö púnkturinn
var settur aftan við Brennu--
Njálssögu, njóta Islendingar
sannmælis iútlöndum. Núna fyrst
er landiö fariö aö risa!
En þó Islendingar séu allir al-
sælir vegna þessa, veröur þaö
sama varla sagt um danska hót-
eleigendur. Þeir höfðu nefnilega
ekki tekiö tillit til allra aðstæðna,
þegar samningurinn var gerður.
Þeim haföi láöst aö reikna meö
vetrarfrii opinberra starfs-
manna. Og þaö var mikill feill.
Nú hefur Þagall heyrt mikiö
ramakvein frá sambandi lúxus-
hóteleigenda i Danmörku. Fyrir-
sagnir i málgagni þeirra „turist-
tidende”, hljóöa állar á þá leiö. aö
Islendingaflóöiö sé nú aö kaffæra
þá. Hertogar, skipajöfrar, krúnu-
lausir kóngar og oliufurstar veröa
nú aö vikja fyrir Islendingum,
sem koma inn á afgreiðslu og
segja: „Jeg er en islandsk
statstjenestemand. Mit navn er
hr. Thoralds, jeg kræver det
bedste værelse paa hotellet. Husk
vi er jo priviligerede. Jeg kræver
desuden middagsmad i henhold
til det 120. lönningstrin.”
Sjálfur oliufurstinn Ali ben Ali
Ali Nasreddin, varö aö vikja úr
herbergi fyrir fulltrúa úr land-
búnaöarráðuneytinu. Ali Ben Ali
Ali Nesreddin sagöi: „Mér var
svo sem ekkert sárt um herbergiö
en helv.. maðurinn er fram-
sóknarfýr!”
Nú gráta danskir hóteleigendur
og sakna þeirra dýrðardaga,
þegar einu islendingar sem gistu
þeirra finustu hótel, voru gjald-
þrota útgeröarmenn, sem ekki
höföu afslátt, en borguðu þó allt i
topp. Þá var öldin önnur. Þagall
spörum
RAFORKU
. O1