Alþýðublaðið - 05.05.1981, Blaðsíða 2

2
Þriðjudagur 5. maí 1981
alþýðuhlaðið
Útgefandi: Alþýðuflokkurinn. Frainkvæmdastjóri: Jóhannes
Guðmundsson. Stjórnmálaritstjóri (ábm): Jón Baldvin Hannibals-
son. Blaðamenn: Helgi Mar Arthúrsson, Ólafur Bjarni Guðnason,
Þráinn Hallgrimsson. Auglýsingar: Þóra Hafsteinsdóttir. Gjald-
keri: Halldóra Jónsdottir. Dreifingarstjóri: Sigurður Steinarsson.
Hitstjórn og auglysingar eru aö Siöumúla 11. Reykjavik, simi 81866.
VERKALYÐSFORYSTA
IVARNARSTÖÐU
Hér á árum áður var 1. mai kallaður baráttudagur verkalýðsins. Nú
heitir dagurinn hátiðisdagur launþega. Aður héldu forsvarsmenn laun-
þegasamtakanna dúndrandi barátturæður 1. mai. Nú komu þeir
fram i sjónvarpssal og svöruðu spurningum hluta þeirra sem hafa
kjörið þá til forystuhlutverksins. Þannig hefur 1. mai breytzt. Straum-
linulagðaður stofnanasvipur einkennir daginn. En það er meira en ytri
búnaður sem hefur breytzt. Pólitlkin hefur lika breytzt sérstaklega
kemur þetta fram nú, þar sem ráðandi öfl innan Alþýöusambands
Islands fara einnig með stjórn þjóðtnála, eða efnahagsmála. Við þær
aðstæður er ekki viö þvi aö búast að forystumenn launþegasamtakanna
haldi barátturæöur og hvetji menn til baráttu. Það hefur a.m.k. sýnt
sig að forystumenn ASl, miðstjórnarmenn Alþýðubandalagsins hafa
frekar gengið erinda flokksins og haldið hans merki fiátt á lofti, en látið
hagsmuni launþega sitja á hakanum, þegar hagsmunir Alþýðubanda-
lagsins og launþega stangast á, sem ekki er sjaldgæft, þegar Alþýðu-
bandalagið er i rlikisstjórn. Þetta kom berlega i ljós i sjónvarpsþætt-
inum þegar forsetar ASI og BSRB sátu fyrir svörum i sjónvarpssal 1.
mai. Ummæli beggja, þó með misjöfnum hætti væru, bentu eindregið
tilþess aö þeir hafasamið frið við sitjandi rikisstjórn. Þessi ummæli
eru frekari staðfesting þeirrar stefnu, að láta rifta samningum með
lögum án þess að segja múkk, eða boða „harðar aðgerðir” eins og
stundum hefur veriö gert.
I sjónvarpsþættinum kom fram greinileg andúð þeirra sem spurðu á
aögerðarleysi launþegaforystunnar vegna þeirra kjaraskeröingar sem
á sér stað undir forystu náverandi rikisstjórar. Spyrlarnir vildu fá aö
vita af hverju ekkert væri aö gert. Þeir fengu ekki svör við þeim spurn-
ingum. Þeir reyndu að svara spurningunum sjálfir meö þvi að spyrja
um það, hvort skipta mætti stjórnvöldum upp I „vinveittar og óvin-
veittar ríkisstjórnir.” Þeir fengu ekki svör viö þeim spurningum. Svör
við þvi', af hverju svo illa gengi aö halda hlut sinum gagnvart vinnu-
veitendum voru á þessa leiö: Aðstæöurnar I þjóðfélaginu eru laun-
þegum i óhag. Krist ján Thorlacius svaraði þvi að visu til, að atvinnu-
rekendur hefði styrkt stöðu sina og að launþegar væru á leiöinni oni
öldudal. Gaman heföi verið að fá forseta ASI til að svara spurningunni
um það, hvort atvinnurekendur hefðu verið aö styrkja stöðu sina á
siðasta ári, en hann svaraði ekki, enda spurningunni ekki beint til hans
sérstaklega. Báðir itrekuðu að ekkert samráð hefði verið haft við laun-
þegasamtökin vegna efnahagsaðgeröa stjórnvaida, þrátt fyrir að slikt
sé lögbundiö skv. islenzkum lögum. Þeir svöruðu þvi hins vegar ekki,
hvort þeir teldu ástasðu til aö knýja á um að þessu lagaákvæði yrði
framfylgt i framtiðinni. Þannig voru svör þeirra við spurningum spyrl-
anna einskis virði. Hvorki fugl néfiskur. Þau leiddu m.a.k. ekki annaö i
ljós en aðlaunþegasamtökin eru risi á brauðfótum, þegar pólitiskar að-
stæður bjóöa upp á slikt.
Spurningum var visaö á bug með þvl aö segja að þeir skildu ekki
spurningarnar. Það var hins vegar ekkert athugavert við þessar
spurningar. Það sem athugavert var i þessu sambandi voru svörin.
Það hlýtur að vera eitthvað að i samtökum þegar forystumennirnir
þurfa að vera i stöðugri vörn gagnvart þeim sem þeir fara fyrir: Þetta
hlýtur aö vera forsetunum mikið áhyggjuefni, eða halda þeir að þarna
hafikomið fram álitlitils minnihlutalióps innan launþegasamtakanna?
Ef svo er er það mikill misskilningur. Það viðhorf sem fram kom i
spurningum launþega til forystumanna sinna i sjónvarpssal, er
rikjandi! Almennt eru launþegar fylgjandi þvi, að það sé vafasamt
fyrir hreyfinguna að forystan þiggi völd sin að léni úr hendi stjórn-
málamanna. Launþegasamtökin eru til þess að tryggja kjör félaga
sinna. Þau eru ekki tæki i höndum ákveðins flokks til að tryggja og
styrkja stöðu sina pólitiskt.
Með þvi að koma sér hjá þvi að svara spurningunni um „vinveitt og
óvinveitt rikisvald” vildu forystumennirnir greinilega komast hjá þvi
að lenda i umræðum um flokkspólitikina innan þaunþegasamtakanna
og forðast að spurningu eins og t.d. þeirri, hvort Asmundur Stefánsson,
miðstjórnarmaður i Alþýðubandalaginu, og forseti ASt, gæti verið
sammála efnahagsaðgerðum rikisstjórnarinnar eða ekki, eða hvort
hann sem forseti ASI sætti sig við þá kjaraskerðingu og það gerræöi,
sem hans flokkur stóð fyrir með riftun nýgerðra kjarasamninga. Þessi
afstaða þeirra er skopleg. Auðvitað gera menn sér fulla grein fyrir þvi
að miðstjórnarmaður i Alþýðubandalaginu veit, hvaöa ráðagerðir hans
flokksmenn eru með á prjónunum I efnahags- og kjaramálum. Auð-
vitað gera menn sér grein fyrir þvi, að rikisstjórnir geta verið vin-
veittar, og þær geta verið óvinveittar. En menn vjta það lika, eftir árs
setu Alþýðubandalagsins i stjórn Gunnars Thoroddsens, að þátttaka
þess flokks i rikisst jórn er alls engin trygging.fyrir þvi að rikisstjórnin
yerði vipveitt launafólki. Siður en ,svo. At> visu fer þetta mjög vel
saman I hugum. forystumanna AlþýSíibandalagsins, hagsmunir laun-
þega og flokksins, en það er undir slagor.ðinu: Það sem er gott fyrir Al-
þýðubandalagið það er gott fyrir verkalýðinn! Þeim fer fæ'kk^indi sem
fylgja röksemdarfærslu forystunnar. Reynslan hefúr kennt^jeim.
Þeirri skoðun að draga skuli úr valdi heildarsamtaka vSc ört fiskur
um.hrygg. Afstaöa bókagerðarmanna er talandi dæmi um þetta'. Laún-.
þegar vilja hafa meiri áhrif á viflpustijöum. Bæði þégar kjai*asamn-
ing'ar eru annars vegár og einmg.Jy/að varöar skipulagsmá-l hvers
konar. Slikt er sjálfsagt og eöhlegt. Það er lýðræðislegt og stúðlar að
virkari þátttöku launþega i heildarrekstri fyrirtækjanna bæöi fram-
leiðslu og stjórnun. Launþegar óska eftir þvi að geta samið sjálfir um
kjör sln Væntanlega vegna þess aö þeir treysta ekki heildarsam-
tökunum fyllilega til aö taka tillit til einstakra starfsstétta eða félagá.
A þessum timum þegar krafan um aukið lýðræði innan heildarsam-
takannna, um aukið lýðræði á vinnustöðunum verður sifellt háværari
leggja forystumenn launþegasamtakanna það til að ASI og BSRB verði
sameinuð i eina stóra, sterka heild. Ríkisstjórnin keypti sér tima, á
kostnað timakaupsins, til að leita ráða i efnahagsmálum. Forystumenn
launþega þurfa greinilega að kaupa sér tima lika til að huga að skipu-
lagsmálum og kynna sér hvort samtökin eru á réttri leiðeða ekki.-HMA
Rafmagnsveitur
ríkisins
óska eftir að ráða aðstoðarmann við
gæslu i Stjórnstöð Byggðalinu að Rangár-
völlum á Akureyri.
Reynsla við rekstur rafveitukerfa æski-
leg.
Upplýsingar um starfið veita Ásgeir
Jónsson Akureyri sima: 96-25641 og
rekstrarstjóri Rafmagnsveitna rikisins
Reykjavik.
Umsöknin ásamt uppiýsingum um
menntun, aldur og fyrri störf sendist
starf smannastjóra.
Rafmagnsveitur rfkisins
Laugavegi 116, Rvik.

TILKYNNING
um eftirgjöf aðflutningsgjalda af
bifreið bifreiðum til öryrkja
Ráðuneytið tilkynnir hér með vegna
breytinga á lögum nr. 120 31. desember
1976, um tollskrá o.fl., að frestur til að
sækja um eftirgjöf aðhutningsgjalda af
bifreið til öryrkja skv. 27. tl. 3. gr.
nefndra laga er framlengdur til 10. mai
1981.
Athygli er vakin á þvi að sækja skal um
eftirgjöf á sérstökum umsóknareyðu-
blöðum og skulu umsóknir ásamt venju-
legum fylgigögnum hafa borist skrifstofu
Öryrkjabandalags ísiands, Hátúni 10,
Ruykjavik, fyrir 10. mai 1981.
Fjármálaráðuneytið,
28. april 1981.
2

■li
w
| S\^
vc
%
c
TILBOÐ
Tilboð óskast i eftirtaldar bifreiðar, sem
verða til sýnis þriðjudaginn 5. mai 1981,
kl. 13—16 i porti bak við skrifstofu vora að
Borgartúni 7:
Ford Fairmont, félksbifreiö.............. árg. 1978
Mazda 929, fólksbifreiö................
Mercury Comet, fólksbifreiö............
Ford Cortina L-1600, fólksbifreiö......
Ford Escort, fólksbifreiö.........,....
Peugeot 504 station, diesel............
Ford'Bronco.....................'......
Plymouth Trailduster torfærubifreiö....
Ford F-250 p'ick-up 4x4........., .....
Toyota-Dyna pick-up ...'.........Iv.....
Ford Econoline seirdiferöabifreiö ....:..
Chevy Va*sendiferöabifreiö...v......:..
Chevrolet Subiirban^endiféröaUifheiö...
Land Rovér'dlesel'.......sjt........
Land Róver beflsin .....'.........
G AZ-69 toj;f^f ubifreiö.».... f...; ...
Titbóðin verða opnuð sáma dag kl. Í6:30,
að viðstödÖum bjóðendum. Réttnr er
áskilinií til að, hafna tilboðum, sem ekki
teljast’ váðunandi.
■ '' '
INNKAUPASTOFNUN RÍKISINS
INNKAUPASTOFNUN RIKISINS
BORGARTÚNI 7 SÍMI 26844 PÓSTHÓLF 1441 TELEX 2006
árg. 1978
1977
»» 1976
*» 1977
* * 1976
»» 1974
»» 1974
»» 1975
»» 1973
»• 1972
*.» 1976
1974
* » 1973
»» 1973
» » 1972
1972
vsi 1
haftalög gera rekstur fyrirtækja
dýrari og auka þvi veröbólgu
siöar. Þau miöa aö þvi aö koma i
veg fyrir hagnaö i fyrirtækjum.
Þaö þýöir minni framleiöni,
minni verömæti til skipta. Nyt
mjólkurkýrinnar fellur ef fóöriö
er skoriö viö nögl. Sama gerist I
atvinnulifinu. Samtök atvinnu-
veganna veröa þvi á grundvelli
framfara- og atorkusjónarmiöa
aö snúast gegn hvers konar höft-
um”.
Forsætisráöherra, Gunnar
Thoroddsen, fjallaöi ekki beint
um ræöu formanns VSl i sinni
ræöu, en sagöi aö sjónarmiö for-
mannsins væru á misskilningi
byggö!
Gunnar Thoroddsen, forsætis-
ráöherra, ræddi nokkuö um
gengisskráningu. Hann sagöi, aö
margir af reyndustu efnahags-
sérfræöingum þjóöarinnar heföu
margsinnis sagt viö sig, aö
gengissig væri versta tegund
gengisfellingar. Gengissig og
gengisfellingar sköpuöu og viö-
héldu veröbólguhugsunarhættin-
um. Þess vegna hefði rikisstjórn-
in lagt á þaö rika áherzlu, i efna-
hagsáætlun sinni, aö halda gengi
islenzku krónunnar stööugu. For-
sætisráöherra upplýsti aö gengis-
felling nú heföi miklu meiri áhrif
en menn heföu gert ráö fyrir
áöur. Þannig heföi Þjóöhags-
stofnun t.d. reiknaö þaö út um
siöustu áramót, aö 4% gengisfell-
ing þá, heföi þýtt 5% aukningu
veröbólgunnar á ársgrundvelli.
Af þessu mætti sjá aö til mikils
væri aö vinna, aö halda gengis-
skráningunni stööugri.
Forsætisráöherra sagöi jafn-
framt aö gengisskráningin heföi
miöast um of viö þarfir fisk-
vinnslunnar i landinu. Nú hefði
fiskvinnslan hins vegar verið rek-
in meö hagnaöi fyrstu fjóra
mánuöi ársins og væri greinilegt
á þvi, aö gengisskráningin væri
rétt, miöaö viö þessa atvinnu-
grein. Hins vegar orkaði þaö tvi-
mælis, aö halda þvi fram, aö
gengiö væri rétt skráö gagnvart
iðnaöinum i landinu. Um arösem-
ina i frystingunni og útlit greinar-
innar sagöi formaöur VSt þetta:
— Af bolfiskvinnslugreinunum er
frystingin verst sett. Ekki er útlit
fyrir neinar veröhækkanir á
frystum afuröum i Bandarikjun-
um á næstunni. I þessari grein
veröa þvi hráefnis- og launa-
hækkanir aö öllum likindum ekki
bornar uppi af hækkuöu
markaösveröi. Frystideild verö-
jöfnunarsjóös fiskiönaöarins
getur I raun ekki heldur hlaupiö
undir bagga þar sem innistæöa
var þrotin um siöustu áramót. I
efnahagsáætlun rikisstjornar-
innar segir, aö veröjöfnunar-
sjóöi skuli útvegaö fjármagn til
aö tryggja eölilega afkomu fisk-
vinnslunnar. I ljósi þessa var
tekin ákvöröun um aö greiöa
skyldi úr sjóönum sem sam-
svarar rúmlega 3% af heildar-
tekjum frystingar.
Nú i maibyrjun er enn ekki ljóst
hvernig þessa fjár veröur aflaö.
Sá vandi sem nú steöjar aö fryst-
ingunni á svo enn eftir aö aukast
þegar kemur aö ákvöröun hrá-
efnisverös frá 1. júni n.k. Fyrir
þann tima þarf aö gripa til raun-
hæfra aögeröa til aö eyöa þeirri
óvissu sem frystingin stendur nú
frammi fyrir. Og þær aögeröir
mega aö sjálfsögöu ekki fela i sér
mismun á starfskilyröum ein-
stakra greina”. ,
Rétt er aö ljúka þessari frá-,
sögn af ræöuhöldunum hjá at-
vinn,urekendum meö oröum for-
sætisráöherra, en hann lauk máli
sinu á þessa leið: Til aö ná
árangri i efnahagsmálum þá
þurfa menn áö hafa alla þætti
efnahagslifsins .1 huga samtimis.
Þvi miöur hefur þaö veriö svo hjá
okkur tslendingum, aö einstakir
þættir hafa gleymst, á meöan
okkur hefur miöaö vel á einstök-
um sviöum. Þetta hefur sett allt
annaö úr skoröum og heildar-
myndin hefur ekki oröiö nógu
hagstæö. Núverandi rlkisstjórn
hefur einsett sér aö missa pkki
sjónar á heildarmarkmiöunum,
og, aö ekkert fari úrskeiöis.
Eins og áöur sagöi var gert ráö
fyrir þvi I dagskrá, aö fundar-
menn legöu spurningar fyrir for-
sætisráöherra aö ræöu hans lok-
inni. Einskis var spurt og senni-
legast aö menn hafi verið búnir aö
fá nægilega haldgóöar upplýs-
ingar meö ræöunni.