Alþýðublaðið - 14.05.1981, Blaðsíða 8

alþýöu-
ifropm
Fimmtudagur 14. maí 1981
KÚLTURKORN
Háskólatón
leikar—auka-
tónleikar
verk eftir Bach, Couperin,
Scarlatti og Þorkel
Sigurbjörnsson
Aukatónleikar á vegum
tónleikanef ndar Háskólans
verBa haldnir i Porsal Þjóö-
minjasafnsins viö Hringbraut,
laugardaginn 9. mai 1981 kl.
17.00.
Flýtjendur eru Þóra K. Jo-
hansen og Elin Guömundsdóttir
semballeikarar og munu þær
flytja tónverk fyrir tvo sembala
og einnig einleiksverk fyrir
sembal.
A efnisskránni er barrokktón-
list og frumflutningur á nýju
islensku tónverki. Flutt veröa
verk fyrir tvo sembala eftir Jo-
hann Christian Bach, Wilhelm
Firedmann Bach, Francois
Couperin og Þorkel Sigur-
björnsson. Sónata Couperins er
útsetning á hljómsveitarverki
en hin tónverkin eru samin fyrir
sembala. Einnig veröa flutt
einleiksverk fyrir sembal eftir
Antoine Forqueray og
Domeinco Scarlatti.
Þjóðhátíðar -
dagur
Norðmanna
1 tilefni þjóöhátiöardags
Norömanna, sunnudaginn 17.
mai, hefur stjórn Nordmannslag-
et tekiö saman dagskrá, er hefst
meö þvi aö kl. 9.30 veröur lagður
blómsveigur á leiöi fallinna
Norömanna, er hvila i Fossvogs-
kirkjugarðinum.
Skólahljómsveit Kópavogs leik-
ur. Kl. 10' v 30 veröur haldin
samkoma fyrir norsk-islensk
börn, þar sem boöiö veröur uppá
veitingar og fleira. — Um kvöldiö
veröa hátiöarhöld i Þjóðleikhús-
kjallaranum kl. 19.30.
BOLABÁS
Þá hefur Svavar Gestsson
loksins lýst yfir eindregnum
stuöningi viö krata — i Frakk-
landi. Nú biöum viðbara....
Bryndís Schram skrifar um leiklist:
Öngstræti ofdrykkjunnar
Leikfélag Vestmannaeyja sýn-
ir:
Fyrsta öngstræti til hægri
eftir: örn Bjarnason
Leikstjóri: Sigurgeir Scheving
Leikmynd: Sigurjón Jóhannes-
son
Aldrei bregzt þaö, aö áhuga-
leiksýningar vekja bæöi undrun
og aödáun. Á þessum siðustu og
verstu timum, þegar ekkert
fæst endurgjaldslaust, eru til
hópar af fólki út um allt land,
sem eru reiðubúnir aö leggja á
sig bæöi nætur- og helgidaga-
vinnu til þess að koma upp leik-
sýningu og þiggja aö launum
ánægjuna eina. Ahugastarf-
semi, hvort sem hún snýst um
leiklist eða eitthvaö annaö, hef-
ur stórkostlegt félagslegt gildi,
sem er endanlega miklu meira
virði en spurningin um listræna
sköpun. í hópvinnu binzt fólk
traustum vináttuböndum, þaö
þroskar meö sér eiginleika, sem
nýtast bæði i starfi og leik, og
þaö fagnar i hópi unnum sigr-
um, sem verða aldrei metnir til
fjár.
Þaö er ósanngjarnt aö ætlast
til þess, aö áhugaleikfélög komi
upp sýningum, sem standast
kröfur atvinnumanna. Þau hafa
enga aöstööu til þess aö velja
eöa hafna eöa gera listrænar
kröfur til þátttakenda. Starf-
semi þeirra byggist fyrst og
fremst á áhuga hvers og eins, en
ekki endilega menntun eöa
þroska. Þaö er því oftast tilvilj-
unin ein, sem ræöur, hvort leik-
endur ráða viö hlutverk sin eða
ekki. Leiksýning er þvi fyrst og
fremst félagslegt afrek og verð-
ur metin sem slik.
Fyrsta öngstræti til hægri eft-
ir örn Bjarnason (frumsýnt 78 á
Akureyri) er nokkuö magnaö
leikrit og áhrifamikið, ef rétt er
á haldiö. Það fjallar um vanda-
mál drykkjusjúklinga og er
byggt á persónulegri reynslu
höfundar. Sum atriði verksins
finnst manni of ýkt til þess að
vera alveg trúveröug, en þaö er
búið töluveröri dramatlskri
spennu, samtölin eru látlaus og
eölileg, atriöin stutt en hnitmiö-
uö.
Helzti ókostur verksins er sá,
aö persónurnar skortir nægilega
dýpt til þess að vekja samúö
áhorfenda. Maria er sú eina,
sem nær einhverjum tökum á
manni. Barátta hennar er átak-
anleg. Þessi persóna er skýr frá
höfundarins hendi og auk þess
mjög vel túlkuö af þeim systr-
um Guörúnu og Hörpu Kol-
beinsdætrum.
Aörar mannlýsingar eru

fremur yfirboröslegar og óskýr-
ar, og varla viö þvl aö búast, að
viövaningar nái að blása I þær
lifi. Sumum tókst þaö, öörum
ekki. Þess vegna rofnar sú
spenna, sem frásögnin gefur til-
efni til, og viö trúum aldrei al-
mennilega sögu Marlu.
Hópurinn er of ósamstæöur, of
margir veikir hlekkir, til þess
aö megna aö halda utan um
verkiö.
Engu aö siöur eru mörg atvik
I sýningunni ljómandi falleg og
einlæg, t.d. samspil Mariu og
önnu, Mariu og hjúkrunarkon-
unnar eða Péturs. Sumir leik-
endur sýndu veruleg tilþrif.
Nefni ég sem dæmi leikstjórann
Sigurgeir Scheving, sem var
aldeilis frábær róni, Unni
Guöjónsdóttur, sem geröi
kerlinguna að einni eftirminni-
legustu persónu leikritsins og
Eddu Aöalsteinsdóttur, sem var
sannfærandi Anna. Hrafn
Hauksson, bróöir Mariu og
Róbert Vilhjálmsson, vinur
hennar, voru mjög nærri þvl aö
vera eðlilegir, en skorti þó
herzlumuninn.
Vert er að geta leikmyndar-
innar, sem mér fannst mjög
haganleg auk þess. að vera
mátulega raunsæ fyrir þessa
leikgerö.
Leikfélag Vestmannaeyja
valdi sér ekki auðveldustu leiö-
ina meö þvi aö taka þetta verk
Arnar Bjarnasonar til sýningar.
En þannig á þaö llka aö vera. A
þann hátt bætir maður viö sig,
lærir eitthvaö nýtt. A þann hátt
tekur leikhópurinn framförum.
Bryndls
LEIKFELAG VESTMANNAEYJA
HÖFUNDUR: ÖRN BJARNAS0N
LEIKSTJÓRI: SIGURGEIR SCHEVING
A RATSJÁNNI
Þaö var þetta meö verkalýös-
baráttuna! Hún mun ganga erfiö-
lega. Allavega segja Asmundur
Stefánsson og Kristján Thorla-
cius það. Verkalýöshreyfingin er I
varnarstööu segja þeir og eru
vondaufir um aö úr rætist I náinni
framtíð.
Og blessuð gleymum öll þessu
tali um vinveittar rikisstjórnir.
Kristján Thorlacius og Asmundur
Stefánsson telja verkalýöshreyf-
inguna vera i eilifri stjórnarand-
stööu. t»aö er hlutverk hennar .
En nú er staöa stjórnarinnar svo
sterk, segja þeir, aö stjórnarand-
staöan getur ekki annaö veriö en
máttlaus. Nú munu þeir
strákarnir I VSÍ vera I stjórnar-
andstööu llka, og Asmundur Stef-
ansson segir þá hafa mjög sterka
stööu nú. Engu aö siöur er hin ei-
lifa stjórnarandstaöa verkalýös-
hreyfingarinnar nú svo veik, að
Kaupmáttur kauptaxta verfcamanna rmAað við vtsAoéu
framfaersÉukostnaðar (1971=100)
Kaupmáttarryrmm-
in orðin alltof mikil
segir
jKaupmátturinn síg-
ir jafnt og þétt
verkalýöurinn getur ekki búist
viö aö Hfskjörin batni fyrr en ein-
hverntlmann seint og slöar meir.
Þessi deyfö yfir verkalýös-
hreyfingarforystunni hefur svo
sannarlega smitað út frá sér.
Maöur er nefndur Bjarni Jakobs-
son, og er hann formaöur Iöju,
félags verksmiöjufólks. Það
birtist viötal viö hann I Morgun-
blaöinu i gær, á bls. 2, og þar segir
Bjarni „Kaupmáttarrýrnunin er
oröin alltof mikil”.
Þetta er alveg nýr tónn I verka-
lýösbaráttunni. Oll þekkjum viö
slagorö svo sem: „Samningaoa I
gildi”, eöa „Mannsæmandi laun
fyrir 40 stunda vinnuviku”og svo
framvegis. Viö þurfum ekkert aö
taka mark á þessum slagoröum
frekar en við viljum. Flestir taka
ekkert mark á þeim og þann hóp
fyllir m.a. verkalýösforystan öll,
en þessi slagorö eru þægileg og
nánast heimilisleg. Þegar maöur
sér þau eöa heyrir, veit maöur
hvaö er aö gerast. Maöur er á
heimavelli, ef svo má aö orði
komast.
En þegar formaöur stórs
verkalýösfélags segir: „Kaup-
máttarrýrnunin oröin alltof
mikil”, bregöur manni I brún.
Hér er nýjung á ferö, og sú nýjung
gengur þvert á öll heimilislegu
sktgoröin, sem viö þekkjum svo
vel og okkur þykir svo vænt um.
Þagli þætti gaman aö vita, hvaö
Bjarna Jakobssyni þykir vera
„hæfileg” kaupmáttarrýrnun, ef
sú kaupmáttarrýrnun, sem þegar
er oröin, er „alltof mikil.”?
Þá segir blessaöur maöurinn I
framhaldi af umræðuríi um
hækkandi verðlag og minnkandi
kaupmátt, aö þaö sé „erfitt aö sjá
hverjum þaö kemur til góöa”.<!)
Þaö kann aö vera erfitt fyrir
manninn aö sjá hverjum þetta
ailtsaman er til góös, en þaö ætti
allavega ekki aö vefjast fyrir
honum, hverjum þetta er til bölv-
unar, fyrst og fremst. Allavega
þyrfti hann ekki annaö en aö tala
viö eins og einn meölim I þvl
verkalýösfélagi, sem hann er I
forsæti fyrir, og sama hver þaö
er, sá maöur ætti aö geta gert
formanninum það fullljóst, aö þaö
er auövitaö lanafólkiö, og sérlega
þaö meö lægstu launin, sem finn-
ur mest fyrir þessu.
1 sama tölublaöi Morgunblaös-
ins og viötaliö viö Bjarna birtist,
birtist linurit yfir kaupmáttar-
þróun ffá 1977. Þaö væri fróölegt
aö sjá formann Iöju merkja viö
þann punkt á línuritinu, þar sem
hann telur kaupmáttarrýrnun
hafa verið rétt mátulega slöast-
liöin fjögur ár.
Það er undarlegt að heyra for-
mann verkalýðsfélags tala I
sllkum uppgjafar- og vonsvikni-
tón. Þaö er eins og hann hafi gert
sér ákveönar hugmyndir um
kaupmáttarskeröingu og aö þær
hugmyndir hafi nú reynst vera
rangar. Þegar hann studdi núver-
andi forystu I ASI til valda, sem
tryggur Sjálfstæöismaöur I
stjórnarsamstarfi, skyldi hann þá
hafa fengiö loforö um ákveöin
mörk á skeröingunni? — Þagall