Vísir - 02.11.1971, Blaðsíða 8

'.*>•■-Ktajr.
S
V1SIR. Þriðjudagur 2. nóvember 1971.
Utgefanai
Kramkvæmdastjóri
Ritstjóri
Fréttastjóri
RitstjómarTulltrúi
Auglýsingastjóri
Auglýsingar
Afgi. .!a
Ritstjóm
Áskriftargjald kr.
* lausasölu kr. 12
Prentsmiðja Vísis
: KeyKjapreut hf.
: Sveinn R. Evjólfsson
: Jónas Kristjánsson
: Jón Birgir Pétursson
: Valdimar H. Jóliannrsson
: Skúli G. Jóhannesson
: Bröttugötu 3b. Simar 15610, 11660
: Bröttugötu 3b. Sími 11660
: Laugavegi 178. Sími 11660 (5 línur)
195 á mánuði innanlarids
00 eintakið.
— Edda hf.
Réttmæf aðild Kína
fjlutverk Sameinuðu þjóðanna er að vera vettvang-
ur ríkja heims til að leysa vanda þeirra og ágreining.
Sameinuðu þjóðirnar eru fyrst og fremst friðarstofn-
un, sem beinir afli sínu til að leysa misklíðarmálin og
bæta úr skorti. í þessum efnum hafa samtökin unnið
mikið starf, og þau hafa á ýmsum sviðum megnað að
stöðva blóðbað og yfirgang, þótt langt sé í(land, að
friðarhorfur og sambúð þjóða sé sem skyldi.
Það er frumskilyrði þess, að Sameinuðu þjóðirnar
geti rækt skyldur sínar, að þær séu raunveruleg sam-
tök þjóðanna. Þess vegna er nauðsynlegt, að allar þjóð
ir eigi fulltrúa á þingum Sameinuðu þjóðanna, og þar
fari fram skoðanaskipti um vandamál í sambúð þjóða.
Séu deilumálin svo örðug, að þau verði ekki leyst með
skoðanaskiptum og umræðum milli fulltrúa ríkis-
stjórna og málamiðlun annarra á vettvangi Samein-
uðu þjóðanna, þá yrðu þau ekki auðleystari, ef ein-
hver ríki stæðu utan samtakanna. Það hefur því verið
þrándur í götu friðarstarfi samtakanna, að ríkisstjórn
fjölmennasta ríkis veraldar, kínverska alþýðulýðveld-
isins, hefur ekki átt fulltrúa í þeim þar til nú.
í samræmi við hlutverk Sameinuðu þjóðanna að
vera svið málamiðlunar í heiminum hefur ekki verið
um það spurt, hvort stjómir hinna einstöku ríkja hafi
fengið völd sín með lýðræðislegum kosningum eða í
skjóli hervalds- Æði mörg ríki mundu einnig falla út,
ef aðeins lýðræðisríki ættu þar sæti, og samtökin yrðu
næsta lítils megnug í friðarstarfi sinu. Mörg af fjöl-
írlennustu ríkjum heims eru ekki lýðræðisríki, svo sem
Kína, Sovétríkin, Brasilía, Pakistan, Spánn, Suður-
Afríka, Argentína og Grikkland, og er þá fátt eitt
talið af þeim sæg.
Ríkisstjómin í Peking ræður milli 700 og 800 millj-
ónum manna. Kínverska alþýðulýðveldið verður auk
þess sífellt öflugra herveldi. Það ræður yfir kjarnorku-
sprengjum og langdrægum eldflaugum. Aðild þess að
Sameinuðu þjóðunum tryggir ef til vill ekki heims-
frið, en án þátttöku Kína væri engin von um sættir og
samkomulag, sem gæti afstýrt heimsógæfu.
Með samþykkt á aðild Pekingstjórnarinnar að Sam-
einuðu þjóðunum hafa þjóðir heims einungis viður-
kennt staðreynd, sem ekki er unnt að afneita. Sam-
einuðu þjóðirnar eflast, og þær verða nú fyrst sá raun-
verulegi vettvangur þjóða, sem þær vom ekki, meðan
fimmtungur mannkyns var þar utan dyra.
Pekingstjórnin hefur að undanförnu vikið frá þeirri
einstrengingslegu afstöðu til heimsmála, sem hún
hafði löngum fylgt. Aðildin að Sameinuðu þjóðunum
getur ekki orðið til annars en að vílcka sjóndeildar-
hring Kínverja og draga þá lengra út úr einangruninni.
Þótt æskilegra hefði verið, að Formósa hefði einnig
átt sæti í Sameinuðu þjóðunum, þá ber að fagna því,
að ríkisstjórn fjölmennasta ríkis heims tekur nú sæti
i samtökum þjóðanna.
Bandarískur almenningur
vill ekki hjálpa Vestur-
Evrópu í stríði
Niðurstöður skoðanakannana benda til þess
— einangrunarstefnunni vex fylgi
unum og á „þeirra svæði“. Af
láglaunáfólkj í Indianapoli
nöfnuðu 63% á móti 37%
„algerri" og „verulegri" aöstoð
við Suður-Ameríkurfkin, ef þau
yrðu fyrir árás annarra.
Þessi könnun var gerð, áður
en atkvæöi voru greidd um
Kínamálið á þingi S.Þ. Þessi
viðhorf eru, og voru einkum
þá algerlega í andstöðu við
rikjandi stefnu bandarískra
stjómvalda og forystu stjóm-
arandstöðunnar.
Þessi úrslit eru í samræmi
við úrsiit annarrar könnunar,
sem gerð var áður í öörum
hlutum Bandaríkjanna. 1 einu
af Vesturríkjunum höfnuðu
menn algerri og verulegri að-
stoð við Suöaustur-AsVuríki
einnig með hlutfallinu 61%
gegn 39%. Hins vegar munaði
þar mjóu í svörum við þessari
spurningu um Vestur-Evrópu,
ísrael og Suður-Ameríku, en
einnig þar voru fleiri andvígir
verulegum stuðningi við þessi
riki, ef á þau yrði ráðizt af
öðrum.; iomsvt..
Meirihluti bandarísku
þjóðarinnar vill ekki að
Bandaríkin komi öðrum
þjóðum til hjálpar, ef á
þær yrði ráðizt. Þetta
gildir fyrst og fremst
um fjarlæg ríki, til dæm
is Suður-Víetnam, en
jafnvel einnig um þær
þjóðir, sem Bandaríkja-
mönnum þykir „vænst
um“, þjóðirnar í Vestur-
Evrópu og ísraelsmenn.
Þetta eru niðurstööur skoð-
anákannana, sem gerðar hafa
verið víða um landið. Einangr-
unarstefnan á eins og alltaf hef
ur verið mest fylgi í miðfylkj-
unum. Andstaðan við hvers
konar áðstoð við aðrar þjóðir
vex þar svo ört, að hætt er við,
að, rikisstjóm Nixons tnunl eiga
érfitt með að halda áfram fyrri
stefnu i^inni, segja,,.skoðanar,
könnuðirnir. Spurt var um af-
stöðu almennings til hemaðar-
legrar aðstoðar við aðrar þjóö-
ir. „Vilduð þér, að Bandaríkja-
menn veittu þessum þjóðum
hernaöaraðstoð, ef á þær væri
ráðizt og þá fullan stuðning,
töluverðan stuðning eða mjög
litla aðstoð“?
53% andvígir verulegum
stuðningi við V-Evrópu
og ísrael
íbúar í borginni Indianapolis;
höfnuðu gersamlega bæði full-
um stuðningi og takmörkuöum
stuðningi við bandamenn
Bandarikjanna í Vestur-Evrópu,
ísrael, Suðaustur-Asíu og Suður-
Ameríku, sem yrðu fyrir árás.
Um Suðaustur-Asiu komu úrslit
in ekki á óvart, en þar (l Suður
Víetnam) hafa Bandarikjamenn
staðið í 10 ára striði, er verður
æ óvinsælla. 61 af hverjum 100
vísaði á bug bæði algerum og
takmörkuðum stuðningi við
þessi rfki, ef þau yrðu fyrir
árás, sem sýnir Viðhorfin til
Víetnamstrfðsins í ským ljósi.
Hins vegar var meirihlutinn
minni um aðstoð við Vestur-
Evrópuríki og fsrael. Hlutföllin
voru þau sömu I báðum þeim
tilvikum. — Með 53%, gegn
47% vildj fólk mjög litla að-
stoð eða engan stuðning, en
vísaði á bug algerum stuðningi
eða takmörkuðum stuðningi við
ríkj Vestur-Evrópu og ísraels,
ef á þessi rlki yrði ráöizt og
gilti það jafnvel um jafnein-
dregna bandamenn og Vestur-
Þjóðverja.
Hefur misst áhugann á
Suður-Amerflíu
Fólk hefur jafnvel misst á-
hugann á að aðstoða' rikin í
Suður-Ameriku, sem þó hafa
verið talin tengdust Bandarikj-
Suðurríkjamenn líkleg-
astir til að aðstoða
í einu af Suðurríkjunum, sem
valið var sem dæmigert um af-
stöðu Suðurrikjamanna, sem
hafa verið taldir helztu stuðn-
ingsmenn stefnu stjórnvalda f
Víetnam, voru 54% andvig
verulegum stuðningi við Suð-
austur-Asíu en 46% fylgjandi.
Suðurríkjamenn reyndust hins
vegar Kklegastir ti] að vilja
veita Vestur-Evrópuríkjum að-
stoð. ef á þau yrði ráðizt. 51
prósent var fylgjandi verulegri
eða algerri aðstoð við þau ríki,
en 49 prósent voru því andvíg.
Aðstoð við ísrael „féli á jöfnum
atkvæðum“, helmingur með
verulegrj aðstoð og helmingur
á móti. 51% vildi veita Suður-
Amerikuríkjum verulegan stuðn
ing í landvömum, ef annað
ríkj réðist á þau.
Einangrunarstefna kom einn-
ig fram, þegar fólk var spurt
um afstöðu til ýmissa forystu-
manna' flokkanna. ef velja ætti
millj þeirra í kosningum.
McGovem þingmaður, sem vill
hætta afskiptum í Vietnam og
raunar víðar fékk mun meira
fylgi en menn höfðu búizt við.
Jackson þingmaður demókrata,
sem er eindregnastur stuðn-
ingsmaður Víetnamstrfðsins og
aukinnar aðstoðar við ísrael
fékk miklu minna fylgi en bú-
izt hafði verið við. McGoven
þykir þó ekki líklegur tij áð
ná kjöri sem frambjóðandi
demókrata við næstu forseta-
kosningar sem hann sækist
mjög eindregið eftir. Kemur
þar ýmislegt annað til, og maö-
urinn Þykir stundum allvinstri
sinnaður.
Hefndir vegna
Kínamálsins.
Mörgum Bandaríkjamönnum
hefur alla ttð fundizt, að þeir
ættu ekki að gefa mikið fé
Demókratinn McGovem, sem
saekist eftir formannsembætti
er helzti fulltrúi einangrunar
stefnunnar.
IIIIIIIIIIIE
JM) WMÍ
Umsjón: Haukur Helgason
til stuðnings öðrum þjóðum,
heldur nota það f eigin landi.
Þeir ættu að hafa sem minnst
afskipti af málum annarra.
Þessi einangrunarstefna hefur
miklu meira fylgi en menn
mættu ætla af því að fylgjast
með yfirlýsingum foringja í
stjómmálum. Stjómmálaforingj
ar eru miklu líklegri ti] að
vilja veita öörum þjóðum að-
stoð, bæði til uppbyggingar og
hernaðar. Þvf veldur í fyrsta
lagi að þeir þekkja' betur en
almenningur ástandið V öðmm
heimshlutum og gera sér grein
fyrir, hvernig atburðir sam-
tvinnast í rtkjum heimsins. Þeir
hafa auk þess miklu meiri á-
hugá á að styrkja stöðu Banda
ríkjanna í heimsstjórnmálum.
Almenningur spyr oft: Hvers
vegna notum við þessa fjármuni
ekk; hér heima til að útrýma
fátækrahverfum og bæta úr
skorti? Mættj ekki stemma stigu
við glæpaöldinni með því að
leggja til þess meira fé? Eig-
um við ekki fremur að líta ’i
eigin barm en styrkja einhver
ríki í Afríku eða Suður-Amer
íku, sem síðan sparka ’i okkur.
þegaT þeim hentar? Þessj við
horf koma hvarvetna f ljós við
tölum viö almenna borgara.
Þetta er hin gamla einangrunar
stefna. Hingaö til hefur hennar
þó lítið gætt í utanrikisstefnu
Bandaríkjanna. Það eru, þegar
öllu er á botninn hvolft, stjórn
málaforingjarnir, sem taka á-
kvörðun um stuðning við aðrar
þjóðir eða hafna honum.
En einangrunarstefnunnj mun
verða meiri gaurnur gefinn á
næstunni. Því valda meðál ann
ars úrslitin í Kínamálinu á
þingj Sameinuðu þjóðania.
Stjórnmálamenn urðu reiðir og
þiíigið hefur fellt tillögur rikis
stjórnarinnar um áðstoð við
önnur ríki. Sú skoðun hefur rt.ik
ið fylgi, að Bandartkin ættu
að hefna sín á þeim. sem
greiddu atkvæðj gegn þeim um
Formósu.