Vísir - 23.12.1971, Blaðsíða 3

V 1 S I R . Fimmtudagur 23. desember 1971.
19
tnaður finmir ség knúðan til
að verja hundruðum nei þús
tmdum króna til gjafakaupa
handa ættingjum og vinum. Það
er vitanlega gott og blessað, af-
skaplega fallegt að gefa vinum
sínum eitthvað gott, gleðja ná-
ungann. Hins vegar er margur
blankur húsbyggjandinn hér á
fslandi eflaust orðinn ofboðlítið
argar öt f að þurfa að ausa út
stórfé áriega til þess að gleðja
tengdamóður sína, og kannski
íjarskylda ættingja hennar.
Kannski á maður ekki að
fárast yfir þessu — við erum
yfirleitt sæmilega efnaðir fs-
lendingar, og höfum vel efni á
að lyfta okkur ærlega upp hér
norður T svartamyrkrinu.
Jólagjafir hafa líka tíðkazt
um árhundruð í einhverri mynd,
eimrig T heiðni
Stórbændur á SkandinavTu
vom vanir því hér á árum áö-
ur_ að hygla vinnufólki sfnu
með eins konar jólarentu. Yfrr
Ieitt var það matarskammtur,
langt umfram það sem venju
legur maöur gat torgað á nokkr
um dögum Og þetta þekkjum
við raunar enn í dag. Sumir
hafa farið að dæmi húsbænda
fyrri alda að gefa hjúum sín-
um einhvern bónus fyrir jól. í
Tsienzkum sveitum gáfu hús-
bændur oftast hjúum sínum mat
argjafir, og á beztu bæjum var
þetta stundum svo vel úti
látið, að entist matfrekum vinnu
mönnum fram undir páska.
Þegar d víkingaöld vora
skandinavískir höldar farnir aö
hygla hjúum sínum og þræl-
um T fríðu — og það er leyfi
legt að kalla suma siði, sem nú
tíðkast leifar frá þeim tíma.
Eða gaukar maður ekki vindli
að bréfberanum, gefur sendi-
sveininum sælgætispoka, eða
hressir viðgerðarmanninn sem f
heimsókn kemur með brenni-
vínssnafsi?
Jólatré
Sá siður að hafa grænt greni
tré inni á miöju stofugólfi, hlað
ið skrauti og Ijósum, er með
yngstu jólasiðum
Til Norðurlanda barst hann
frá Þýzkalandi, en þar hefur
tréð verið útbreitt sTðan fyrir
1600. Það var hins vegar ekki
fyrr en um síðustu aldamót. aö
jólatré urðu algeng hér nyröra,
en nú hefur þessi siður náö
svo mikill; útbreiðslu, að fá
heimili láta hjá líða að skreyta
tré á jólum
Esjufjalli. Þar sitja þeir aWt ár
ið að smíða leikföng handa góð
um börnum. Um jól steöja svo
karlarnir með ýmsu mótj til
Reykjavíkur og gefa krökkum
gotterí og gull íslenzku jóla-
sveinarnir eru ekki sömu
hrekkjalómarnir og ólátapésam
ir og.þeir voru fyrr á öldum.
Þeir eru gæðablóð og spila á
harmonikkur dansa og sýngja,
vel klæddir f rauðan einkennis
búning og leðurstígvél, að er-
lendri fyriimynd.
Lúsíur í Svíþjóð
Lúsfuhátíöin i Svíþjóð hefur
á síðustu árum nokkuð breiðzt
út tij hinna Norðurlandanna,
þótt ekkj sé hún á neinn hátt
viðtekin hér á landi.
Jólasveinar
Margs konar vættir og for
ynjur spretta út úr náttúrunni,
þegar líður að jólum. Það rifj-
ast þá upp fyrir íslenzkum börn
um, að Grýla gamla er dauð, og
karlinn hennar, hann Leppa-
lúði, líka. Þau eru foreldrar af
skaplega skemmtilegra karla, 13
ta-lsins sem allir eru jólasvein
ar. Þessir jólakarlar heita hin-
um furðulegustu nöfnum, hver
eftir hlutverkj sínu f lffinu, svo
sem Hurðaskellir, Skyrjarmur,
Bjúgnakraekir, Kertasníkir o. s.
frv.
Jólasveinamir á íslandj hypja
sig ofan úr fjöllum fyrir jól, og
koma þá steðjandi til byggða,
að kæta börn og sjálfa sig.
Erlendis eru jólasveinar meiri
nútímaverur. Þeir koma ein-
hvers staðar að, norðan af Is
landi kannski og aka í sleðum.
dregnum af hreindýrum. Og
sleðinn þeirra er hlaöinn jóla
bögglum, skrautlegum mjög, og
bögglana gefa þeir góðum börn-
um.
Og á síðustu árum hafa hinir
''ióðlegu. íslenzku jólasveinar
mjög smitazt af erlendum starfs
bræðrum sTnum. Reykvískir
krakkar ímynda sér nú, aö
iólasveinar eigi heima inni í
Jólaverur okkar tíma.
Hátíðin hefst 12. desember
og er haldin til minningar um
dýrlinginn Lúsfu. L/úsTa er hvft-
klædd sem brúður og hún geng
ur milíi húsa með ljósbaug um
höfuðið. Á eftir henni koma
syngjandi þernur hennar sem
bera upp; kjólfald hennar. Lús
furnar „syngja inn“ jólin. Ung
ar stúlkur tilbiðja hana og ef
bær biðja nógu heitt, þá getur
verið að Lúsía leyfi þeim að
sjá verðandi eiginmann sinn.
í Norður-Svíþjóð var einu
sinni trúað á mjög 9vo dular
fulla veru sem „Lussi“ hét,
móðir neðanjarðarvera og
telja margir hana nokkurs kon-
ar formóður nútTma Lúsíu —
hitt er víst, aö „Lussi“ er
nafn, dregið af Lúsífer. en Lúsí
fer er eins og menn vita eitt
nafnið á djöflinum sjálfum, hin
um fallna engli.

Á Norðurlöndum fyrirfinn-
ast alis konar verur, sem
spretta undan steinum á jól-
um — Þessi jólahafur á að
hræða böm svo þau hegði
sér almennilega.
Gleðilegra jóla
óskum vér viðskiptavinum, nær og fjær.
Þökkum jafnframt viðskiptin
á árinu sem er að líða.
Hittumst heil á nýja árinu.
Hótel SAGA
TÓLF
RUDDÁR
ER KOMIN I BÓKAVERZLANIR