Vísir - 23.05.1972, Blaðsíða 15

VÍSIR. Þriðjudagur 23. mai 1972.
15
Hvað er migrene?
FINN 1
1 SÍÐAN 1
Umsjón:
Edda Andrésdóttir
Margir af þcim, sem þjást af
migrene, hafa eflaust oftar en
einu sinni rekið sig á það, að fólk
telur það Imyndurnarveikt, með
venjulegan höfuðverk eða
aðeins að gera sér þetta upp.
Sérstakrega var þetta svona
áður fyrr. Migrene var ekki
talinn vera sjúkdómur, og fæstir
gátu skilið, hvernig einn gat
þjáðst miklu meira af höfuðverk
en annar.
En með árunum og þróun I
læknavisindum hefur þetta
breytzt. Fólk er farið að viöur-
kenna migrene sem sjúkdóm og
það slæman sjúkdólh. En hvaö
er svo migrene,Þvi velta eflaust
ýmsir fyrir sér, og læknar reyna
að svara eftir beztu getu. Einn
af þeim T. Dalsgaard Nielsen,
læknir I Kaupmannahöfn, hefur
mikið haft með i migrenesjúkl-
að gera og athugað þennan
sjúkdóm gaumgæfilega.
Migrene getur staðið yfir i
nokkra tlma, einn dag eöa
marga daga. Þvi fylgja oft ógur
legir aukakvillar, svo sem
uppköst, svimi, svitaköst,
blettir fyrir augunum og ógur-
legar melgingartruflanri. Með
sliku kasti verður sjúklingurinn
oft mjög þunglyndur og
áhyggjufullur, hendur og fætur
kólna, og oft er eins og öll starf-
semi llkamans fari úr skorðum.
Ef einhver i sliku kasti er
spuröur hvernig þetta lýsi sér,
getur hann helzt svaraö þvi til,
að þaö sé eins og höfuðið sé að
springa, eða þá að púlsinn slái
svo óskaplega hratt.
Þaö er þó ekki þar meö sagt,
Eins og höfuöið sé að springa
aö þeir, sem þjást af migrene,
fái slik köst I hvert sinn sem þeir
fá höfuðverk. Þeir fá eðlilegan
höfuðverk þess á milli, en þegar
köst nálgast, fyllast æöar höfuð-
sins af blóði og vefirnir þenjast
úr af vökva. Fólkinu gengur
erfiðlega að komast á fætur og
veröur yfirleitt að vera frá
vinnu.
En hvað er þaö sem veldur
migrene? Orsakirpar eru ótal
margar. Enn þann dag i dag
þekkjast þær ekki nærri þvi
allar, og þær eru ekki þær sömu
I öllum tilfellum. Sorg og gleði
og alls kyns andlegar truflanir
geta verið þess valdandi. Til
dæmis er það mjög algengt, að
börn, sem þjást af migrene fá
kast, ef þau hlakka sérstaklega
mikið til einhvers.
Mjög algengt er, að konur fái
þennan mikla höfuðverk, er
tiöir hefjast hvern mánuö, og
einnig á efri árum, er tiöahvörf
eiga sér stað. Þó er það
misjafnt, og sumar losna alveg
við migrene I seinna tilfellinu.
Þaö sama er að segja um barns-
hafandi konur.þá breytist starf-
semi likamans og hefur oft I för
með sér lækningu á migrene I
þessa nlu mánuði.
Hin margúmrædda pilla er
sögð geta haft þau áhrif á meiri
hluta kvenna að þær læknist af
þessum höfuðverkjaköstum á
þvl timabili, sem þær taka hana
Inn.
Matur getur jafnvel veriö
orsök migrenekasta. Þaö eru
ýmsar tegundir af mat, sem
sumar konur geta ekki þolað
vegna þessa sjúkdóms, mjög
breytileg fæöa getur einnig
verið orsök kastanna, sömu-
leiöis alkóhól, tóbak og of Htill
svefn.
Margir hafa fundiö að ýmsar
fæöutegundir geta veriö sem
meðul við migrene, svo sem
súkkulaöi, baunir appelslnur
eöa annað. En ekki gildir þaö
sama fyrir hvern sjúkling, og
að finna þaö eina rétta er eins og
að leita að nál I heysátu. Margir
læknar ráöleggja sjúklingum að
hafa ekki lágt undir höfðinu, er
þeir sofa, heldur að hafa
koddann sirka 20 cm. háan.
Þetta er þó ekki lækning á sjúk-
dómnum, heldur aðeins til
hjálpar, og hindrar frekar köst.
Er migrene nokkuð, sem
gengur I erföir: Jú, og yfirleitt
er þaö erft frá móöurinni, enda
eru þaö aðallega konur sem fá
migrene. Karlmenn eru I mjög
miklum minnihluta.
Það eru til konur, sem ekki fá
migrenekast, nema einu sinni á
ævinni. Þær vilja oft gleyma
þessu kasti, en samt getur það
oröið þess valdandi, að annaö-
hvort sonur eða dóttir erfir
sjúkdóminn.
Fyrsta migrenekast barns
getur lýst sér þannig, aö þau
verða mjög föl, fá dálítinn hita,
hafa litla sem enga matarlyst,
kasta upp og fá meltingar-
truflanir. Meöan barniö er það
lltiö, að það getur ekki sagt, að
það se' með höfuöverk, er það
ekki nema eölilegt, aö móöirin
haldi, að barnið sé aöeins með
slæmsku I maga eða annaö
sllkt.
Getur það þá hjálpaö að leita
læknis nógu fljótt, eftir að fyrst
finnst migrenekast? Jú, vissu-
lega gerir það þaö. Migrene er
þó ekki sjúkdómur, sem hægt er
aö lækna.hvorkimeöuppskuröi
eða nokkru ööru, en það er hægt
aö hindra, aö þaö breiðist út.
Það eru til meðul, sem verður
að taka um leið og fyrst finnst
fyrir kasti, og geta þau oft verið
mjög gagnleg.
En margir og flestir læknar
segja þó, að það, sem einna
helzt getur hjálpað sjúklingi, er
það að finna rikjandi skilning,
en þaö viðhorf sem er rlkjandi
hjá svo mörgum er aö
sjúklingurinn sé aöeins
Imyndurnarveikur fram ur hófi,
eða meö venjulegan höfuöverk.
—EA
HÁFIÐ
ÞÉR
SHODAÐ BtdS,
HUSGOGNIN
OKKAR?
Bymr
fá
Bsett
relkomna?
ATVINNUREKANDI
VERKTAKI
Vertu reiðubúinn að mæta
ófyrirsjáanlegum óhöppum með
vel tryggðu hjá Almennum.
Hikið ekki — Hringið strax
ALMENNAR
TRYGGINGARg
Pósthússtræti 9, sími 17700