Tíminn - 25.08.1966, Page 3

3
FIMMTUDAGUR 25. ágúst 1966
TÍMJNN
Lítil athugasemd.
.Gretar Fells sendir þessa at-
hugasemd.
„I bók sem Guðmundur rithöf-
undur Daníelsson hefur tekið
saman o g nefnir „Þjóð í önn“ og
kom út á síðastliðnu ári, er við-
tal við séra Eirík Eiríksson, þjóð
garðsvörð á Þingvöllum. Viðtals-
þáttur þessi ber heitið: „Þar sem
heilög véin stóðu". Þjóðgaiðsvörð-
urinn minnist þar á veru sína á
Fellsmúla, en þar las hann um
skeið ,,undir skóla“, sem kallað
er. Ber hann heimilinu góða sögu
og foreldrum mínum og bróður,
en fer þó um foreldra mina nokkr
um orðum, sem ég kann ekki við.
og tel að minnsta kosti að geti
valdið misskilningi. Þannig segir
hann um móður mína m.a.. „Hún
gat stundum orðið vond við mann“
— en þó segir hann, að hún hafi
verið „réttsýn og góðhjörtuð”. —
Það er rétt, að hún gat stundum
verið nokkuð „tannhvöss'1, þvj að
hún var tilfinningarík kona og lík
lega meinar þjóðgarðsvörðurinn,
að hún hafi getaðreiðzt, en deila
má um það, hvort það sé sama
sem að vera „vondur” og ekki
hygg ég, að þau skapbrigði henn-
ar hafi staðið lengi. — En hitt
þykir mér verra, er þjóðgarðsvörð
urinn segir um föður minn, að
hann hafi stundum verið „barna-
legur”, 'og að honum hafi aldrei
komið til hugar „að rengja nokk-
um stafkrók, sem stóð í Morgun-
blaðinu“.
Mér kemur þetta mjög undar-
lega fyrir sjónir, því að ég minn
ist þess, að á síðustu árum sínum
að minnsta kosti var hann lítill
flokkshyggjumaður og talaði
meira að segja heldur óvirðulega
um „flokkafarganið“, er hann
nefndi svo. Það er að vísu rétt, að
hann var geymistefnumaður (í-
haldsmaður) að eðlisfari, en aldr
ei varð ég þess var, meðan ég
dvaldist í Fellsmirla, að hann liíi
svo' á ,að Morgunblaðið væri ó-
skeikult, fremur en onnur bldð.
Voru þeir, sem „stríddu" honum
á þessu, þá ekki oftrúaðir sjálfir
á óskeikulleika annarra blaða?
Og hafi hann verið ,,barnalegur“
þá var hann það í beztu merkingu
þess orðs. Han var- hrekklaus mað
ur og ætlaði mönnum ekki illt að
óreyndu, en honum var í blóð bor
in andúð á öfgafullum málflutn-
ingi, hvort sem hann var í bundnu
máli eða óbundnu. —
Að öðru leyti þakka ég þjóð-
garðsverðinum fyrir það, sem
hann segir réttilega um foreldra
mína og Fellsmúlaheimilið.
Gretar Fells.
Andatrú eða stjörnu-
líffræði.
Þá er hér bréf frá Þorsteini Jóns
syni á Úlfsstöðum.
Ástæðulaust þykir mér annað en
treysta fullkomlega frásögnum
þeim, sem birtar eru í hinni ný-
lega útkomnu bók Jónasar Þor-
bergssonar, „Ljós yfir landamær-
in“, og veit ég til þess, að sunium
hefur sú bók þegar orðið hið mik
ilsverðasta lesefni. Hefur höfund-
ur samkvæmt því sem bókin vott
ar, haft mikil og markvísleg kynni
af ýmsum miðlum, og hefur því
frá mörgu að segja, sem óskyn-
samlegt er að telja ekki fullgild-
ar sannanir fyrir framhaldslífi. En
furðulega fráleit hugmynd þykir
mér það, sem fram kemur þarna
á einum stað, að í framlífi sé ekki
um þyngd að ræða né tíma^kyn,
því að hvorttveggja þetta er meg-
inundirstaða allrar þeirrar tilveru,
sem menn þekkja. Eins og öllum
mætti vera ljóst, þá getur án
þyngdar eða aðdráttarmagns eng
inn hlutur verið til, og utan við
tíma er vitanlega óhaugsanlegt allt
nema það,sem aldrei varð. Vissu
lega getur ekkert gerzt nema í
tíma, og er það af þeirri einföldu
ástæðu, að tíminn er falinn í því
að eitthvað gerist. Hvernig væri
t.d. unnt að hlusta á tónverk án
tímaskyns? Og hvernig gæti, eins
og Einar H. Kvaran benti eitt sinn
á í „Morgni“, XII. árg. bls. 7 — 8,
framfarir átt sér stað nema í tíma?
En eins og hann tekur fram, og
getið er um í mörgum framlífslýs
ingum, þá er framlíf einstakling-
anna ekki án framfara.
Annað, sem ég furðaði mig á,
þegar ég las þessa vel sömdu bók
J. Þ. er það, að hann skuli á eng-
an hátt hafa fært sér í nyt kenn
ingar dr. Helga Pjeturss varðandi
skilning sinn á framlífinu .í bók-
inni er á einum stað vitnað í þau
ummæli dr. Helga, að hér á jörðu
sé verið á útjaðri vitheims, og
má af þvi sjá, að J. Þ. hefur ekki
látið Nýalsrit hans ólesið með öllu
þótt ekki hafi það orðið árangurs
ríkara en þetta. — Nú skal ég til
nokkurs skilnings á þessu geta
þess, að ég er fyrir hálfum fimmta
tug ára las fyrst „Hið mikla sam-
band“, sem var upphafshefti Ný-
als, þá vaknaði hjá mér nokkur
mótspyrna í fyrstu, og var það
af þeirri ástæðu, að ég hafði áður
lesið um líkt efni ýmislegt eftir
þá Einar H. Kvaran og Haraíd
Níelsson. Fannst mér fyrst sem
þarna væri verið að hrinda því,
sem þeir héldu fram og mér hafði
fundizt og finnst enn vera svo sér
staklega mikilsvert. En ekki hafði
ég þó lengi lesið, þegar ég komst
á þá skoðun, að þarna væri verið
að bera það fram, sem stórum
meiri birtu bregður yfir en allt,
sem ég hafði áður kynnzt. Og nú
segi ég þetta: Nýall er það, sem
hinar spiritisku kenningar ekki
eru, framhald þeirra vísindalegu
uppgötvana, sem gerðar voru í
heimsfræði á 16. og 17. öld og í
líffræði á hinni 19. Eins og skiln
ingur þeirra Kópernikusar, Brún
ós og Newtons komu í stað kenn
ingarinnar um hin hreyfanlegu
kristalshvel sem reikistjörnurn-
ar, sól og tungl áttu að vera festar
á, þannig kemur skilningur dr.
Helga á heimssambandi lífsins,
stjörnulíffræðin, í stað hinna spíri
tísku hugmynda um ósýnileg til
verusvið slík, sem teiknuð er
mynd af á einum stað í nefndri
bók. Er mikið ástæða til að vekja
athygli á því, að í Nýal er einung
is byggt á því, sem menn þekkja,
efni því, sem jörðin er gerð af
og stjörnurnar, en þó séð fram
á ehgu minni möguleika til full-
komnunár og guðlegrar fegurðar
en dulrænumenn hafa látið sig
bezt dreyma um. Frá- hinu ný-
alska sjónarmiði séð er munur full
komleika og ófullkomleika ekki fal
jnn í því, að annars vegar sé and
legt eða fíngerðara efni en hins
vegar grófgert jarðarefni, heldur
er mismunurinn falinn í mis-
munandi samskipan og samstill-
ingu hinnar sömu efnisundir-
stöðu, og kemur þar því hið sama
til greina og að bæði góðar og illar
hugsanir verða skráðar með hin
um sömu bókstöfum. Og gæti
þeir nú að því, sem stunda miðils
samkomur, hvort staðreyndirnar,
þar eru nú einmitt ekki í sam-
ræmi við hinn nýalska skilning.
Gæti þeir að því, t.d. hvort skyggni
miðilsins hlýtur ekki að vera falin
í skynjanaflutningi eða samskynj-
an hans við einhverja aðra og fjar
læga og að sumt, sem hann þyk-
ist sjá í fundarherberginu, muni
því vera fjarskynjað frá öðrum
stjörnum,
Umhirðulaus garður.
Þorfinnur skrifar:
„Mér hefur þótt undarlega við
bregða í sumar. Undanfarin ár
hefur garðurinn við Aðalstræti,
hinn elzti kirkjugarður Reykvík
inga, verið sérlega vel hirtur, en í
sumar hefur hann verið í megn
ustu óhirðu og til beinnar skamm
ar. Póst- og símamálastjórnin
kvað hafa yfir þessum garði að
segja, og minnist ég þess, að ég
sá stundum roskinn mann vera
að þrífa garðinn, þegar ég átti
nokkuð oft leið um þessar slóðir
fyrir nokkrum árum.
Hvað veldur því, að garðurinn
hefur verið kafinn illgresi, í sum
ar og fullur af bréfarusli, sem
þangað hefur fokið? Hefur maður
inn, sem hirti hann, gefizt upp við
það eða hefur póst- og símamála
stjórnin gefizt upp við að láta
þrífa í kringum höfuðstöðvar sín
ar?
Spyr sá sem ekki veit.
En óhæft er, að þessi garður sé
í óhirðu þarna í miðbænum, enda
stingur það mjög í stúf við snyrt
inguna á Austurvelli.“
tl/n/fW/í' ddtf/. *
trOlofunarhringar
Fljót afgreiSsla.
Sendum qeqn póstkröfu.
Guðm Þorsteinsson#
gullsmiöur
Bankastræti 12..
BÍLALEIGAN
VAKUR
Sundlaugavegi I?
Sírm 35135 og eftii lokun
?lmar 34936 og 3621?
Síldveiðarnar sunnanlands:
Aflinn helmingi minni en í fyrra
Vikuna 7. til 13. ágúst bárust
5.622 lestir á land hér sunnan-
lands og 14. til 20. ágúst 2.317 lest
ir. Allmargir bátar, sem hafa
haldið sig hér, eru nú farnir á
miðin fyrir Norður- og Austur-
landi.
Heildarmagn komið á land frá
1. júní er 37.196 lestir, en var á
sama tíma í fyrra 62.898 lestir.
Aflinn hefur verið lagður á land
á eftirtöldum stöðum:
Vestmannaeyjar
Þorlákshöfn
Grindavík
Sandgerði
Keflavík
Hafnarfirði
Reykjavík
Akranes
Bolungavík
20.450
5.598
8.647
542
956
208
373
313
109
Kunugt er um 69 skip, sem hafa
fengið einhvern afla, þar af eru
61 með 50 lestir og meira og birt-
ist hér skrá yfir þau skip:
Andvari, Keflavík 793
Arnkell, Hellissandi 721
Ársæll Sigurðsson, Hafnarf. 107
Bergur, Vestmannaeyjum 952
Bergvík, Keflavík 1.290
Dan, ísafirði 128
Einar Hálfdáns, Bolungavík 977
Engey. Reykjavík 1.952
Eyfellingur, Vestm. 407
Fiskaskagi, Akraneesi 959
Friðrik Sigurðsson, Þorláksh. 723
Geirfugl, Grindavík 791
Gissur lóðs. Hafnarfirði 258
Gjafar, Vestmannaeyjum 800
Glófaxi. Neskaupstað 108
Guðjón Sigurðsson, Vestm. 802
Gullberg, Seyðisfirði 198
Gullborg, Vestmannaeyjum 2.026
Gulltoppur, Keflavik 306
Hafrún Bolungarvík 75
Hafþór, Reykjavík 272
Hamravík. Keflavík 268
Haraldur, Akranesi 83
Hávarður, Súgandafirði 300
Heimaskagi, Akranesi 103
Helga, Reykjavík 427
Hilmir. Keflavík 341
Hilmir II, Flateyri 900
Hrafn Svbj.s. II, Grindav. 1.177
Hrafn Svbj.s. III, Grindav. 150
Hrauney, Vestmannaeyjum 1.720
Hrungnir, Grindavík 816
Huginn Vestipannaeyjum 345
Huginn II Vestmannaeyjum 503
Húni II, Skagaströnd 99
ísleifur IV. Vestmannaeyj. 1.963
Jón Eiriksson Hornaf 460
Kap II, Vestmannaeyjum 1.351
Keflvíkingur, Keflavík 273
Kópur, Vestmannaeyjum
Kristbjörg, Vestmannaeyjum
Manni. Keflavík
Meta, Vestmannaeyjum
Ófeigur II, Vestmannaeyjum
Reykjanes, Hafnarfirði
Reynir, Vestmannaeyjum
Sigfús Bergmann, Grindavík
Sigurður, Vestmannaeyjum
Sigurður Bjarni, Grindavík
Sigurfari. Akranesi
Sigurpáll Sandgerði
Skagaröst, Keflavík
Skjrnir, Akranesi
Svanur. Reykjavík
Svbj. Jakobss., Ólafsvík
Sæunn Sandgerði
Valafell, Ólafsvík
Víðir II. aGrði
Þorbjörn II Grindavík
Þorkatla, Grindavík
Þorlákur, Þorlákshöfn
Én
Á VÍÐAVANGI
JákvæS stjórnarand- ,
staða —
í stjórnarandstöðunni hefui
Framsóknarflokkurinn barizt *
hinni jákvæðu baráttu. Að bar
áta lians hefur verið jákvæf
sannast einfaldlega á því, að
stjórnarliðið kefur kalla?
stjórnarand^töðu Framsóknar.
flokksins „óábyrg yfirboð og
sýndarmennsku’'.
Sterkur jákvæður flokkur ei
ekki ábrifalans H ■ ’ - - |
stjórnarandstöðu. Málefnabar
atta I ramsokíifc
ur borið mikinn árangui yejpis
þess hve sterkan hljómgrunn
hún hefur fundið með almenn
ingi í landinu, og stjórnin hef.
ur neyðzt til að taka upp mörg
af baráttumálum Framsóknar.
manna í einu eða öðru formi
Mætti þar nefna mörg dæmi
En í sambandi við sífelló
skrif Morgunblaðsins um „óá
byrga stjórnarndstöðu“ Fram
sóknarflokksins munu menn
minnast þess hvernig Sjáifstæf
isflokkurinn hagaði sér í stjónt
arandstöðunni 1956 — 1958, ei
stjórn Hermanns Jónassonai
sat að völdum.
— og neikvæð.
Það hefur ekki staðið á li®
veizlu Frainsóknarmanna, ei
þau mál hefur borið fvrir Al.
þingi, er til framfara mega
horfa. Hins vegar var Sjálf.
stæðisflokkurinn bókstaflega á
móti öllum málum, er ríkis.
stjórnin bar frgm á árunum
1956 — 1958. Stjórnarandstaða
Sjálfstæðisflokksins hafði þá
ekkert jákvætt til mála að
leggja. Öll hans afstaða var
neikvæð. Hann neikvæður,
tíæði í orði og á borði, og mun
engipp stjórnmálaflokkur á ís
landi hafa barizt jafn óheiðar.
legri baráttu.
Meðal stærstu mála, sem
Sjálfstæðisflokkurinn beindi
sérstaklega geiri sínum að i
stjórnarandstöðu. voru þessi:
Landhelgismálið.
Sjálfstæðisflokkurinn neitaði
algerlega að standa að útfærslu
landhelginnar í 12 sjómílur.
Skrifaði MorgunblaðiS undir
ritstjórn Bjarna Benediktsson.
ar allt sumarið 1958 — er nota
átti sérstaklega til að afla út.
færslunni fylgis meðal þjóða
heims — þannig, að það bein
línis sigaði brezkum herskipum
á fslandsmið.
Raforkumálin
Sjálfstæðisflokkurinn beitti
öllum brögðum til að koma í
veg fyrir að íslenzka ríldsstjórn
in fengi hagstætt Ián til að
hrinda Efra-Falls-virkjun i
framkvæmd. Lét flokkurinn
framámenn s(na segja vestm
í Bandaríkjunum, að lán til
íslenzku ríkisstjórnarinnar jafn
gilti aðgöngumiða kommúnists
að ráðherrastólum á fslandi.
Kjaramálin.
Sjálfstæðisflokkurinn tóli
upp heilaga kjara- og verkfalls
baráttu og taldi atvinnuvegins
geta borgað miklu hærra kaup
gjald þó staðfest væri i skýrsl
um alþjóðastofnana að þá væri
kjör launþega betri hér á landi
en í flestum nágrannalöndum
og kaupmáttur tímakaupsins
miklu meiri en hann er nú
þrátt fyrir mikla framleiðslu.
aukningu síðustu ár vegna ó.
Framhald á bls. 15-