Vísir - 19.07.1975, Blaðsíða 3

Vísir. Laugardagur 19. júli 1975.
3
Mœldu oðal-
lega í
Skagafirði
— kvikmyndataka
ráðgerð nœsta
sumar
28 manna leiðangur frá Arki-
tektaskólanum i Kaupmannahöfn
hefur stundað hér uppmælingar
að undanförnu, aðallega i Skaga-
firði. Næsta sumar eigum við von
á öðrum leiðangri. Sá leiðangur
kemur einnig frá Danmörku i
sama tilgangi, en hefur fengið
styrk til þess að taka hér eina eða
tvær stuttar myndir um íslenzka
byggingahefð og fleira i sam-
bandi við það.
I þessum 28 manna hópi, sem
nii hefur lokið rannsóknum sínum
hér, voru 4 islenzkir námsmenn.
Var þetta fimmta ferðin, sem far-
in er hingað i þessum tilgangi.
M.a. var Bernhöftstorfan mæld
upp i einni slikri ferð. I þessari
ferð var aðallega mælt upp i
Skagafirði, svo sem Breiðagerði,
Grafarkirkja, Mýrhús, fjárhús
við Ásgarð og fleira.
Með þessu eru varðveittar
ýmsar mikilvægar upplýsingar i
sambandi við byggingahefð okk-
ar og aðferðir. Þótt fá dæmin séu
eldri enfrá þvi rétt fyrir aldamót,
má þar ennþá finna dæmi um
byggingariðnað.sem ás:ér miklu
eldri rætur.
Nemendur, sem stunda upp-
mælingamar, fá styrk sem nem-
ur 25 þúsund krónum á einstak-
ling. Það er um 1/4 af kostnaði.
Afganginn taka þeir úr eigin
vasa. 150 þúsund krónur fengust i
styrk héðan frá íslandi. Hingað til
hafa Islendingar litið stutt þessar
rannsóknir. —EA
Vélbótaeigendur fó að-
stöðu við Gelgjutanga
//Máliö hefur þokazt á-
fram. Ákveðnir vélbáta-
eigendur hafa sótt til okk-
ar að fá aðstöðu fyrir
bátana og munu þeir
hugsanlega fá stað til
bráðabirgða rétt við
Gelgjutanga i Elliðavog-
inum."
Eitthvað á þessa leið mælti
Hilmar Ölafsson hjá Þróunar-
stofnuninni, en vélbátaeigendur
hafa lengi haft hug á að koma
bátum sinum einhvers staðar
niður i höfuðborginni. Til
skamms tima var notazt við
Vatnagarða, en erfitt er að at-
hafna sig nema vera á jeppa.
Þess utan er þar opið klóak,
þannig að menn hafa ekki haft
mikla löngun til að vaða þar i
sjónum.
Vélbátaeigendur verða nú að
stofna með sér félagsskap og
sækja um til borgaryfirvalda að
fá aöstöðu i Elliðavoginum.
Sagði Hilmar að það ætti að geta
gengið. Bátaeigendur verða
sjálfir að standa straum af
kostnaði við framkvæmdir, en
ekki ætti byrjunarframkvæmd-
in, eins og að útbúa plan til að
geta rennt bátunum i sjó niður,
að vera dýr.
Verið er að athuga með fram-
tiðarstað fyrir vélbáta annars
staðar i Elliðavoginum.
—EVI
Fjölmargir Reykvíkingar eiga nú orðið vélbáta. Hins vegar hefur
þá vantað aðstöðu til að koma bátum sínum niður og einnig flot-
bryggju til að binda þá við. Hér hafa nokkrir þeirra notazt viö krana
sem höfnin á.
Þfflu dansa með glymjandi galsa
— samnorrœnt þjóðdansamót haldið í Reykjavík
Samnorrænt þjóðdansamót
hófst i Reykjavfk í gær og stendur
til 28. júlf. Þetta er i fyrsta skipti,
Sýnir steinlistaverk,
tréskurð og mólverk
,,Ég er orðinn 76 ára og ekki að
vita hvað maður getur verið lengi
við þetta,” sagði Sigurlinni Pét-
ursson, húsasmiður og lista-
maður, sem hefur nú raðað upp
margvisiegum listaverkum i
vinnustofum sinum að Hraunhól-
um 4a I Garðahreppi. Þangað eru
allir velkomnir, sem sjá vilja, og
þurfa ekki annað en banka hjá
listamanninum, en hann býr á
sama stað.
Margar mynda hans eru gerðar
úr grjótflögum, sem að verulegu
leyti eru sóttar I Krýsuvikurfjall
og i Drápuhliðarfjall, en einnig á
nokkra fleiri staði. Sumar eru
gerðar úr steinsteypu og aðrar úr
Sigurlinni Pétursson stendur
hér við listaverk gert úr stein-
steypu. Það er Þór að reyna að
tosa upp Miðgarðsormi, en sem
menn muna lengdist ormurinn
þvi meir sem Þór teygði sig. t
baksýn sér i vegginn, sem Sigur-
linni vill selja i heilu lagi. — Á
minni myndinni er útskorinn stóll
eftir Sigurlinna, sem einnig er
þarna til sýnis. — Ljósm. SHH
tré, og loks eru nokkur málverk,
einkum um goðsögurnar okkar.
Meðal listaverka i vinnustofu
hans er heill veggur, gerður úr
ferhyrndum steinmyndum, sem
hver um sig er mynd. Þennan
vegg segist hann vilja selja i heilu
lagi, og ef hann ætti að fá upp
undir vinnukonukaup fyrir verk-
ið, yrði veggurinn aö fara á nokk-
ur hundruð þúsund.
sem slikt þjóðdansamót er haldið
hér á landi. Tæplega 300 manns
taka þátt I mótinu, en þátttakend-
urnir eru frá Danmörku, Noregi,
Sviþjóð og Finnlandi.
Erlendu gestirnir munu dvelj-
ast i skólum borgarinnar. Ýmis-
legt verður til skemmtunar þá
daga, sem þeir dvelja hér, bæði
fyrir mótsgesti sjálfa og almenn-
ing. M.a. er fyrirhuguð skrúð-
ganga þátttakenda i litrikum
þjóðbúningum um götur borgar-
innar. Endar skrúðgangan á
Miklatúni, þar sem fer fram þjóð-
dansasýning
vilja horfa.
fyrir alla, sem á
Fluttir verða fyrirlestrar um
margvísleg efni, islenzkir þjóð-
búningar kynntir svo og islenzkir
dansar og þjóðlög og islenzkir at-
vinnu- og þjóðhættir. Þessi
dagskrá fer fram I Hamrahliðar-
skóla. Einnig verður dansleikur á
hverju kvöldi og þá auðvitað
dansaðir þjóðdansar.
Þriðjudagskvöldið 22. júli efnir
Þjóðdansafélagið til sýningar i
Þjóðleikhúsinu og verða þar
sýndir islenzkir dansar, sem
fléttaðir eru inn i gömul dans-
kvæði.
Fyrirhugaðar eru ferðir út á
land með hópana. Munu þeir sýna
t.d. á Akureyri, Húsavik, Egils-
stöðum, Eskifirði, Neskaupstaö,
Arnesi, Selfossi, Logalandi og
viðar.
Lokahóf verður svo sunnudags-
kvöldið 27. júli i Hamrahliðar-
skóla.
Ungmennafélag islands og
Þjóðdansafélag Reykjavikur
hafa i sameiningu annazt undir-
búning og skipulagningu þessa
móts.
— HE
720 þúsund til Morgunblaðsins
FYRIRFRAM ASKRIFT
EÐA MILUFÆRSLA?
Þrír aðilar, sem Vísir
ræddi við vegna ríkis-
peninga til fjölmiðlanna
voru sammála um að 720
þúsund krónur, sem Vísir
taldi sem styrktil Morgun
blaðsins, væru í rauninni
fyrirf ramgreiðsla á
áskriftargjaldi, eða ein-
hvers konar millifærsla.
Það er raunar ekkert
einsdæmi ef svo er.
Alþýðublaðið, sem löng-
um hefur átt við
f járhagsörðugleika að
stríða, hefur einnig feng-
ið áskriftargjöld greidd
fyrirfram, svo og Þjóð-
viljinn.
Þessir aðilar voru Sigurður
Hafstein, framkvæmdastjóri
Sjálfstæðisflokksins, Höskuldur
Jónsson, ráðuneytisstjóri fjár-
málaráðuneytisins, og Haraldur
Sveinsson, framkvæmdastjóri
Morgunblaðsins.
Sigurður benti á yfirlýsingu
Höskuldar um að „talnaskrá”
sú sem Visir birti i fyrradag
væri aðeins vinnuplagg
Höskuldar. Það mætti ekki lita á
það sem skilgreiningu eða
flokkun af neinu tagi. Þótt þvi
„landsmálablöö” og „til ráð-
stöfunar þingflokka” hafi verið
næst fyrir neðan Morgunblaðið
þýddi það alls ekki að Morgun-
blaðið hefði þetta fé til ráð-
stöfunar, hvorki til eigin nota
eða til að veita öðrum. Það fé,
sem rikissjóður veitti' til dag-
blaðanna, hefði i upphafi verið
lagt fram vegna þjónustu.
Þannig hefðu blöðin t.d. birt
dagskrár útvarps og sjónvarps
sem þjónustu við lesendur, en
kvikmyndahús og leikhús hefðu
orðið að greiða slika lesenda-
þjónustu fullu verði.
Sigurður vefengdi ekki að 720
þúsund krónur hefðu verið
millifærðar af viðskiptareikn-
ingi Morgunblaðsins yfir á
tollaskuld þess við fjármála-
ráðuneytið. Hann taldi hins veg-
ar að ráöuneytið hefði gert það
upp á eigin spýtur. Sjálfur hefði
hann hvergi komið nærri og sér
vitanlega hefði þingflokkurinn
ekki átt hlut að máli.
Höskuldur Jónsson sagði að
þetta yfirlit, sem Visir birti,
hefði verið vinnuplagg, útbúið
fyrir sig af ritara sinum. Það
hefði alls ekki verið opinbert
gagn heldur útbúið til þess að
hann gæti áttað sig á hve mikið
væri búið að greiða hverju og
einu blaði. Það hefði farið út af
sinni skrifstofu i algeru
heimildarleysi. Þetta plagg
væri engin flokkun á þvi hverjir
tækju við peningunum i reynd,
heldur einungis uppsetningarat-
riði.
Höskuldur kvaðst ekki búast
við að tollaskuld Morgunblaðs-
ins væri greidd með öðru fé en
þvi sem koma ætti inn fyrir
áskriftir.
Þegar honum var bent á að
Morgunblaðinu heföu verið
færðar til tekna 1.440.000 krónur
fyrir áskriftir, fyrir utan þessar
720 þúsund krónur, kvaðst hann
ekki geta skýrt það, enda hefði
ritari sinn með þetta mál að
gera undir lauslegu eftirliti
sinu. Hins vegar væri öruggt að
Morgunblaðið teldist i þessu til-
felli hvorki til landsmálablaðs
né þingflokks.
Þetta fé gæti sér vitanlega
hvergi komiö annars staðar frá
en af áskriftum.
Haraldur Sveinsson kvaðst
telja að Sigurður hefði rétt fyrir
sér. Það væri ekki búið að ganga
frá neinu nema áskrift blaðanna
og þar sem fjárveiting til fjöl-
miðla hefði nú verið skorin
niður um átta milljónir, lægi
nokkurn veginn ljóst fyrir að
ekki yrði úr öðru fé að spila. Ef i
ljós kæmi að Morgunblaðið
hefði af einhverjum ástæðum
fengið meira fé en væri fýrir
hendi, yrði það endurgreitt.
—Ó.T.