Vísir - 04.09.1975, Blaðsíða 6

6
Vísir. Fimmtudagur 4. september 1975
VÍSIR
Útgefandi:
Ritstjóri og ábm:
Ritstjdri frétta:
Fréttastjóri erl. frétta:
Auglýsingastjóri:
Auglýsingar:
Afgreiðsla:
Ritstjórn:
Reykjaprent hf.
Þorsteinn Páisson
Arni Gunnarsson
GuOmundur Pétursson
Skúli G. Jóhannesson
Hve^fisgötu 44. Simar 11660 86611
Hverfisgötu 44. Simi 86611
Slöumúla 14. Simi 86611. 7 linur
Askriftargjald 800 kr. á mánuði innanlands.
i lausasölu 40 kr. eintakið. Blaðaprent hf.
••
Ofgar á báða vegu
Þau óvenjulegu tiðindi hafa nú gerzt, að eitt af
flokksblöðunum i höfuðborginni hefur tekið að sér
að verja aðgerðir hagsmunasamtaka, sem revnt
hafa með hótunum um lögþvinganir og flokks-
pólitiskan þrýsting að stöðva skrif og umræður
um tiltekin málefni. Óneitanlega er það kynlegt,
að dagblað, þótt flokksblað sé, skuli gerast mál-
svari slikra vinnubragða.
Uppljóstranir formanns Stéttarsambands
bænda i Laugarvatnsræðu hans á dögunum lýsa
mjög furðulegri afstöðu tíl rökræðna um þjóð-
félagsmálefni á opinberum vettvangi. Það er
augljóslega mjög alvarlegur atburður i lýðræðis-
þjóðfélagi, þegar sterk hagsmunasamtök eru
uppvis að þvi að reyna að kæfa opinberar umræð-
ur um málefni, er þau snerta.
Þessi viðbrögð sýna glögglega þær öfgar, sem
fram hafa komið i umræðum um landbúnaðar-
málin. Annars vegar hafa menn viljað leggja
landbúnaðarframleiðslu á íslandi niður og reisa
álverksmiðjur til þess að sjá vinnufúsum höndum
fyrir vinnu. Á hinn bóginn hafa bændasamtökin
brugðizt við með þeim fádæmum, sem formaður
Stéttarsambandsins lýsti i *Laugarvatnsræðu
sinni og greint hefur verið frá i framhaldi af
henni.
öfgar af þessu tagi hafa vitaskuld litla þýðingu
og leysa ekki þau vandamál, sem við er að etja.
öllum skynibornum mönnum er ljóst, að land-
búnaður er mikilvægari atvinnugrein en svo, að
hún verði lögð niður. Á hinn bóginn eru f jölmarg-
ar brotalamir i skipulagi landbúnaðarins, sem
færa þarf til betri vegar.
Það verður engin framþróun i landbúnaði, ef
forystumenn bændasamtakanna ætla að kæfa
umræður um þessi málefni. öfgafull viðbrögð
þeirra hljóta þvi að vera varhugaverð frá sjónar-
hóli hins almenna bónda i landinu. Það skiptir
augljóslega mjög miklu máli, að áfram verði
unnið markvisst að umbótum i þessari atvinnu-
grein eins og öðrum. Visir gerði grein fyrir af-
stöðu sinni i þeim efnum fyrir skömmu, og hún er
óbreytt.
Þá gegnir það furðu, að Stéttarsamband bænda
skuli andmæla þvi, að rikisstjórnin hafi gefið
launþegasamtökunum fyrirheit um aðild að
endurskoðun laga um verðlagsmálefni land-
búnaðarins. Það er rétt, sem segir i ályktun
stjórnar Verkamannasambands íslands, að þessi
mál skipta neytendur afar miklu máli. Afstaða
rikisstjórnarinnar er þvi bæði eðlileg og skyn-
samleg, ef raunhæfur árangur á að nást við þessa
lagaendurskoðun.
Þegar þrætur af þessu tagi skjóta upp kolli,
verða menn að gæta þess að leiða þær ekki út i
slikar öfgar, sem raun hefur orðið á i þessu til-
viki. öllum má ljóst vera, að það væri meira en
litið háskalegt, ef hagsmunasamtökin i þjóð-
félaginu ættu að hafa svo mikil áhrif, að þau gætu
stöðvað umræður um málefni, sem þeim þættu
óþægileg. Það er þvi kynlegt, þegar eitt af dag-
blöðunum freistar þess að verja vinnubrögð af
þessu tagi.
1 þessum efnum sem öðrum er mikilvægast að
standa vörð um frjálsar umræður. öfgarnar, á
hvorn veginn sem þær eru, dæma sig sjálfar. En
Visir mun ekki hika við að gagnrýna þá, sem
óvirða tjáningarfrelsið.
Umsjón: GP
m
Yigal Allon, utanrikisráúherra tsraels, horfir broshýr fram yfir öxl starfsbróöur sins frá Bandarfkjun- H
um. Sér hann kannski 2.500 milljón dollara aöstoö til handa löndum sinum? “
ii
SAMNINGARNIR
::
■■
■■
::
::
■■
Horfur eru nú á þvl, aö Henry
Kissinger hafi loks hlotið árang-
ur erfiöis sins eftir nær hálfs
annars árs tilraunir til aö fá
Egypta og tsraelsmenn til aö
semja. Er almennt búist viö þvi
aö slðustu formsatriöin, hinar
biúdandi undirskriftir aöilanna,
fáist uppfylltar innan skamfns.
Þaö blés þó ekki byrlega fyrir
nóbelsverðlaunahafanum um
tlma. 1 marz blasti ekki annað
við en sáttatilraunir hans hefðu
fariö út um þúfur.
Sá mótbyr og svo endalok
Saigonstjórnarinnar i Suður-
Vietnam þar sem friðarsamn-
ingar Kissingers og Thos reynd-
ust minna virði en pappirinn,
sem þeir voru skjalfestir á urðu
mikill hnekkir fyrir álit Kissing-
ers utanrikisráðherra bæði
heima fyrir og út á við.
Þessi sérkennilegi ekkiárás-
arsamningur, sem Kissinger
hefur taliðstjórnir Egyptalands
og ísrael á að gera, kemur þvi
eins og ný fjöður í diplómata-
hatt Kissinger á tima þegar
hatti hans veitti svo sannarlega
ekki af.
Timinn á að vísu eftir að
skera úr um hvort þessir samn-
ingar reynast i nokkru hald-
betri en þeir samningar sem
Kissinger hafði milligöngu um
fyrir Saigonstjórnina á sinum
tlma. 1 dag telja þó flestir að
þetta átak muni bægja frá
striðshættunni um stund i Aust-
urlöndum nær.
Þvi þykir mönnum þessi ár-
angur Kissingers hrósverður.
Ford forseti gerir sér greini-
lega vonir um að þetta framlag
Bandarikjamanna til alþjóða-
mála megi verða stjórn hans og
bandarlsku þjóðinni til álits-
auka út á við. I simtali við
Kissinger, eftir að kunnugt var,
að samningsaðilarnir hefðu orð-
ið á eitt sáttir, kvað Ford
bándarisku þjóöina standa i
þakkarskuld við Kissinger fyrir
hans þátt I málinu.
En þennan vegsauka verða
Bandarikjamenn greinilega að
kaupa háu veröi I beinhörðum
peningum. Eftir þvi sem frétzt
Jiefurum innihald samninganna
er ekki annað að sjá en Israels-
menn og Egyptar komi til með
að skipta á milli sin 4000 til 5000
milljónum dollara efnahagsað-
stoð sem Bandarikjastjórn hafi
lofað þeim til að liðka fyrir
samningum.
Að visu hefur ekki verið upp-
lýst hverjar nákvæmlega verði
heildarfjárhæðirnar sem þarna
er um að ræða. En eftir þvi sem
kvisast hefur út frá embættis-
mönnum, sem um þetta fjalla,
fær:
Anwar Sadat Egyptalandsforseti væntir góös stuönings frá
Bandarikjamönnum fyrir tóman rlkiskassa Egypta. Auk þess
skila israelar Egyptum aftur oliulindum I Sinal, sem veröur
drjúgt búsilag.

— Israel um 2.500 milljónir
dollara i hemaðar- og efnahags-
aðstoð,
— Egyptaland eftir atvikum
1.500 til 2.500 milljón dollara
sem Bandarikjamenn munu
beita sér fyrir að verði veittar
þeim úr hjálparsjóðum iðnaðar-
og olluframleiðslulanda til
handa þróunarlöndum.
1 desember 1974 fóru tsraels-
menn fram á það við stjórnina i
Washington, að hún veitti þeim
2.500 milljón dollara efnahags-
aðstoð fyrir næsta fjárlagaár
(sem miðaðist við 1. júli s.1.).
Þar af 1.800 milljónir til hernað-
armála.
Fordstjómin dró það við sig
hversu mikið af þessari upphæð
ætti að sækja til þingsins til
beinna fjárveitinga. Stjórnin
lýsti þvi yfir — eftir að Israels-
stjórn hafði hafnað tillögum
Kissinger um samningsgrund-
völl i viðræðum við Egypta — að
Bandarikjamenn þyrftu aðend-
urskoða stefnu sina i máleínum
Austurlanda nær.
Að allra mati var þetta á-
minning til Israelsstjórnar um
að Bandarikjastjórn mundi
tregari til þess að veita Israelá-
framhaldandi aðstoð ef ísraels-
stjóm hunzaði I framtiðinni til-
lögur hennar.
Síðan hafa mánuðirnir liðið.
Verðbólgan hefur skrúfast á
meðan. Israelsmenn eru farnir
að ympra á þvi, hvað allt hefur
hækkaö siðan þeir töldu sig
þurfa 2.500 milljónir. Þeir hafa
látið á sér skilja að nú telji þeir
sigþurfa 3.000milljónir. Enginn
býst við þvi að þeim verði að
þeirri ósk sinni.
Ford forseti var spurður að
þviámánudag hve mikið stjórn
hans ætlaði að hjálpa Israels-
mönnum i þessu tilliti. Þótt
Israelsmenn hafi nú sýnt sig að
þvi að vera Kissinger leiðitam-
ari en þeir voru fyrir hálfu ári,
þá var forsetinn enn loðinn i
svörum. Hann kvað upphæðina
mundu verða „töluverða” en
vildi ekki svara þvi nánar.
I fréttapistli frá Alexandriu
skrifar New York Times að
egypzkir embættismenn geri
sér vonir úm 3.000 milljón doll-
ara efnhagsaðstoð i kjölfar
samninganna við Israel. Sér-
fróðir menn telja að það sé of
mikil bjartsýni af þeirra hálfu
og Egyptar geti i bezta falli bú-
ist við 1.500 milljón dollara að-
stoð. Þá mestmegnis I mynd
einhverskonar tækniaðstoðar.