Lesbók Morgunblaðsins - 26.09.1926, Blaðsíða 3

26. scpt. ’26.
LESBÓK MORGUNBLASSINS
3
maðrinn og forstöðuma^r hegn'
ingarhfissins, — 24 grashfismonn
og 59 tómthúsmenn — með þeim
eru taldk erfiðismenn kla'ða-
verksmiðjunnar, — sa/mtals 91
heimili.
Aðr liafa hjer verið 9 bændr,
23 grashúsmenn, 5 tómthnsmenn,
samtals 37 heimili, eða með öð-_
tim orðum 54 færri en nú.
Árið 1703. Fólkstala 216.
Árið 1781. Fólkstala 394.
Á.rið 1704. Kvikfjenaðr: 78 kvr,
2 uxar, 3 kálfar, 61 ær, 33 sauðir,
19 hestar, 6 liryssur, 6 ótamin
hross.
Árið 1781. 69 kýr, 1 kvíga, 1
uxi, 2 kálfar, 20 ær, 9 sauðir, 106
hestar, hryssivr og ótamin hross.
Þessi kirkjusókn er enn minni
en Bessastaðasókn, hún er V2 rníia
á lengd, */# mílu á breidd, jaj-ð-
irnar liggja niðr við sjó; jarð'
vegrinn, að túnunum tuidantekn-
um, er mestmegnis harðr sand
steinn; milli Reykjavíkír og Skild'
inganess eru melar, og má yrkja
]>á, og byggja þar hús, ef menn
vilja verja fje til þess; víða er og
mýrlent, og er þar vanalega góð
mótekja. i kirkjusókn þessari er,
svo að segja ekkert beitiland
handa fjeöaðinum, en þó voru á
Skildinganesi f.vrir ástundan
þeirra, er þar bjuggu, 200 ær,
áðr en fjársýkin fór að gera vart
við sig. í Fossvogi, sem svo er
nefndr, og sem heyrir undir
Reykjavík, og í Lauganesi, þa*-
sem ferðamenn mega ókeypis hafa
hesta sína á beit, má byggja 3 eða
4 litla bæi; má og í Rej'kjavík
bieta 2 húsmönuum við, en þá
verðr sumarbeitilandið handa kúm
heldr lítið. Fyrir sunnau Reykja-
vík er stöðuvatu eitt lítið, er
nefnt er „Reykjavíkurtjörn“;
rennr þaðan til sjávar lítill lækr
milli Reykjavíkr og Arnarhóls;
þar að auki hefir Reykjavík góð-
an vatnsbrunn, er kallaðj- er Tng'
ólfsbrunnr, og kendr við himi
fyrsta byggjanda íslands.
Jörðin Effersey er á ey einni
úti í sjónum fyrir norðan Reykja-
vík; við Hlíðaj-hús tengir haua
sandgrynning ein, er kölluð er
„Grandinn", og sem stendr upp
úr sjónum, þá er fjara er. Effers-
ey hefir engan úthaga nje beiti'
land, og skemmist hún og skerð-
ist á hvorju ári af sjógangi.
Vetrarvertíðina 1780 var róið á
10 f jögramaunaförum og 25
fveggjamannaförum, er mcnn i
Revkjavíkrsókn áttu; á bátum
þessum reru 60 menn úr Revkja-
víkrsókn, 6 að austan, 17 sunr
lendingar og 7 norðlendingar; sv >
var og róið á 3 tveggjamannaför
um, er utansólcnarmenn áttu; i
þeim rje.ru 2 menn úr Reykjavíkr
sókn og 4 sunnlendingar. Als vorn
þá aflaðir 14,040 fiskar að töhi,
og var iiarðfiskr ]>eirrar vertíðar
78 skpd. að vigt.
Á elstu tímurn hefir verslunav
höfnin verið. milli jarða.rimiar Eyð-
is og Akrevjar. er liggr þaðan í
norðr, og verslunarhúsin hafa
staðið á Grandliólmi (rjettara
(iamalhólmi), er þiw liggr. Ilöfn
þessi hefir aldrei verið örugg í
vei>tanstormi; allr jarðvegrinn á
Gamalhólmi er fyrir löngu farinn
i sjóinn. og stendr hólminn eigi
upp iV sjónum ndma um fjöru.
Ur Gamalhólmi voru verslunar-
húsin flutt lil Effersevjar, og
verslunarstaðrinn var kallaðr
Hólmr.
Nýlega, e<V• árið 1780 voru
verslunarhúsin flutt úr Effersey
til Reykjavikr, þar er verslunin
núerrekin; þivr er núogliið kon-
unglega „fálkahús“ er 1763 var
flutt hingað frá Bessastöðum.
Stanley Baldwin
forsseftisráðherra Brefta.
Stanley Baldwin.
Kolamannaverkíallið í Bret-
landi liefw- nu staðið í 5 mánuði
og afleiðinga þess er farið að
gæta um flest lönd í Norðurálfu,
en í Bretlandi sjálfu er mælt að
það bitni á fimtung þjóðarinnar.
Á þessum vandræðatímum hef-
ir forsætisráðlmrra Breta, Stanlev
Baldwin áunnið sjer traust allra,
eigi aðeins námueigenda, sem
flestir fylgja stjórnarflokknum,
heldnr einnig kolamanna. Cook,
skrifari kolamanna, er kommún-
isti, en hann beæ þó fult traust
til forsætisráðherrans og segir að
hann hafi komið betur fram við
sig heldur en margir fjelagar
sínir. Og öll ]>jóðin ber fylsta
Vaust til Mr. Baldwins,
Þetta má merkilegt heita um
]>ann mann, sem kalla mátti
óþektan til skamms tíma og því
er mælt, að komandi kynslóðir
muni eiga ha'gra tneð að dæma
um manninn heldur en núlifandi
kynslóð. Það sem aðallega ein-
kennir hann, er óbifandi ró og
sálarjafnvægi. Það ]>ykir sjón að
sjá hann í neðri deild ]>ingsins,
]>egar æsingar «ru l>ar sem mest-
ar og allir í vígahug. Hann
stendur á fætur, stingur þumal-
fingrunum undir vestisboðungana,
eins og Jón Sigurðsson. og byrj-
ar ræðu sína jafn j-ólega eins og
liann væri nýkominn inn í sal-
inn og hefði tekið liana saman
úti á víðavangi. Og þegar haun
lýkur máli sínu, er 0111101 runnin
reiðin og kjTð og spekt ríkir í
þingsalnum. Öllum er vel við
hann, bæði fylgismönnum og and
stæðingum í pólitík. Hann um-
gengst alla þingmenn nákvæmlega
á sama hátt og hann mundi iim-
gangast hertoga eða bónda. því
að hann veit að hwtogar, bænd-
ur og þingmenn eru allir af sama
bergi brotnir og hann sjálfur.
Stanley Baldwin er bóndi og
liann þekkir alla vinnumenn sína
og veit hvað þeir heita. En hann
er líka „stálkongur“, á námur
og stálverksmiðjur í Swansea. —