Lesbók Morgunblaðsins - 17.07.1927, Blaðsíða 4

220
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
unum. Sálina dreymir undir þess
um tónum, að hún sje lcomin í
ruggustól, eða jafnvel barnsvöggu
við móðurknje. Og ]>á verður eigi
á betra kosið í stundlegum heimi.
Þegar kliðseimi klukknanna lýk-
ur, ganga fjögur börn skrautklædd
inn að altarinu, hneigja sig og
liverfa inn í skrúðhús. Þessi böru
eru 10—12 ára, búin rauðum og
hvítnm herðamötlum. Þau koma
aftur í ljós og aðstoða klerkinn
við athöfnina, með því móti, að
þau hampa helguin dómum beggja
megin við altarið. — Klerkurinn
dvelur lengi fyrir altarinu og er
slcrýddur fagurlega. Laufagull eða
skarlatsfegurð dásainleg á borða-
fellingum, glóir á herðum lians og
brjósti, en kápuskautið hvítt — ef
jeg man rjett 'að greina.
Það er mjer úr minni gengið,
hafi klerkurinn tónað. Hitt man
jeg, að hann flutti gott erindi í
stólnum — sem fjallaði um upp-
risu Krists. Þessi ræða var greina-
góð og íslensku hragð að henni svo
mikið, að mig rak í rogastans. —
Kennimaður þessi er hollenskur og
liefir verið í Landakoti fá ár.
Klerkar vorrar gráu lútersku gætu,
sumir, hverjir, haft gott af því að
hlusta á þennan mann, eða þá pre-
fektinn M. Meulenberg, sem sagð-
ur er dálega slyngur íslenskumaður.
Það væri nú alls ekki það lakasta,
sem komið gæti fyrir börn íslenska
„ríkisins", að útlendir menn kæmu
þannig ár sinni fyrir borð, að
„synir og dætur svellalands“ ættu
til þeirra það erindi að nema af
þeim móðurmálið sjálft, nor-
rænuna.
Til þess að sá lærdómur nái tak-
markinu, verða synir og dætur
Pjallkonumiar að leggja það á sig
að ganga brekkuna að Landakoti
og setjast við þann forna Mímis-
brunn, sem spekingar sögualdar
vorrar jósu úr, þeir sem í kaþólsk-
um sið gerðu garðinn frægan með
dýriiulis handritum. Mentagyðja
klaustranna getur enn risið upp
frá dauðum í landi voru, ef ham-
ingjan tekur í taumana og menn-
irnir standa á fótum innlendrar
góðmenningar, sem einnig mætti
vera af útlendu bergi brotin.
Enn er eftir að minnast á ljósa-
dýrðina í kirkjunni og sjálfan
sönginn. Mörg ljós loga beggja
megin við altarið, á lágum og háv-
um stengum. Reykelsisilmur berst
um kirkjuna og fer vaxandi, eftir
því, sem líður á messuna. Oðru
liverju hljómar sálmasöngurinn
ofan frá svölum eða liápalli, þar
sem nunnur sitja og anda frá sjer
hljómþíðunni. Þessar ambáttir
drottins — ef svo má að orði ltveða
um þær — hafa svarið honum
skírlífi og lofað hátíðlega að snúa
baki við veraldlegum hjegóma. —
Jeg sje ekki ásýndir þessara
kvenna, en þylcist vita, að í þeim
blundi steinsofandi ástríður og að
í ásjónum þeirri geti að líta vak-
andi guðsást. Raddir þessar virtust
mjer dúnmjúkar. Og áttu þær
virkta vel við karlmanninn í mjer.
Svo er um flestar skemtanir í
höfuðstaðnum og hvarvetna annar
staðar, að þær líkjast dægurflug-
um eða rykmýi, sem enga endur-
minningu skilur eftir. Vandfýsinn
m.aður, þroskaður, ber með sjer
heim af þeim mannamótum eng-
in varanleg áhrif, eða minningu,
sem ljómar af. Svo er mjer farið
a. m. k. En þeir svara fyrir sig,
sem verið hafa þar eða þar, þá og
þá stundina. Margur er hjegóminn
í henni gömlu veröld, og mun
verða langa lengi.
Þegar jeg gekk ,upp að‘ Landa-
kotskirkju, páskadagskvöldið, voru
í mjer veðrin tvö. 1 aðra röndiua
nenti jeg ekki, eða þá naumlega,
að stíga ]>essi fáu spor,. sem nema
svo sem stekkjargötulengd. En
forvitnin hvatti mig. Hins vegar
bærðist í mjer þakklætis undiralda
til kaþólsku kirkjunnar fyrir það
fóstur. og það skjólstæði, sem húu
veitti forðum daga rithöfundum
vorum. Sú skuld verður seint gold-
in og alls ekki geld jeg minn hlut
af henni með því að ganga eina
aftanstund til Landakotskirkju og
segja frá messugerðinni þar, á víð
og dreif eftir minni sem ekki er
óbilandi.
Ekki gekk jeg í Landakotskirkju
til að skrifta, svo sem nærri má
geta. Og engar skriftir felast í
þessum orðum. En drepið get jeg á
það, að lokum, að þessi kveldmessa
ornaði mjer innan rifja, heldur
en hitt, vermdi hjartaræturnar,
brá birtu fyrir augun. Ef
þa$ er satt., að „eitt einasta synd-
ar augnablik, sá agnar punktur“,
geti orðið að „eilífu eymdarstryki1*,
þá kynni hitt að henda: að úr
hirtudepli geti orðið ljósrák, þo
nokkuð löng, jafnvel ómælileg.
Þess háttar þræði spinna nor-
rænar dísir og suðrænar, austræn-
ar gyðjur, þeim til yndis og af-
nota, sem krjúpa á knje fyrir
hjálparvættum mannkynsins —
þræði íir ljósi.
Þess liáttar ljósdísir finnast eigi
í kaffihúsum nje kvikmyndasölum
og ekki þar, sem teningum er kast-
að um veðfje. Þeirra lieimkynni
er þar, sem einlægnin og barns-
hyggjan taka höndum saman og
auðmýktin hneigir sig fyrir því,
sem getgáturnar ná ekki tökum í,
hvorki með orðum nje litum.
Tónlistin kemst lengst í þá átt.
Hljómarnir frá söngsvölum Landa-
kotskirkju óma( enn í eyrum mín-
um og ljósadýrðin og laufagullið
Ijómar í augunum.
„Hver dagur hefir sína sól,“
Fjarri sölntorginn.
(Eftir Jehanne Bietry Salinger.)
(Grein þessi birtist í „San Fran-
cisco Examiner“, stærsta blaðinu
í þeirri borg, hinn 27. febrúar sl.
Höf. hafði heimsótt Magnvás A.
Arnason, listamanninn íslenska cr
þar dvelur; greinina sendi hún
honum og reit með að greinin væri
orðin til fyrir kynninguna Við
liann.)
„Þráðu aðeins það, sem er innra
með þjer, því að innra með þjer er
ljós heimsins.“
(Ljós á veginn.)
Það er daglegur viðburður fyrir
okkur flesta, að hitta fólk fyrir til-
stilli vina og vandamanna. Því
fleira fólk, sem við hittum, því
minni þýðingu hefir það fyrir okk-
ur. Andlit og nöfn hjaðna brátt í
minningu okkar. En þegar það
kemur fyrir, að svo fer ekki, —
þegar við hittum ókunnugan mann,
sem hefir eitthvað það til að bera,
er kemur okkur til að hugsa, opn-
ar hug okkar fyrir mikilsverðum
líugmyndum og lijarta okkar fyrír
göfugum tilfinningum, þá er það
atburður, sem vert er að muna. —
Slíkir viðburðir auðga hið innra