Lesbók Morgunblaðsins - 06.01.1929, Page 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
3
sig klæðum einfeldninnar. — Þeir
eru úlfax í gæruskinnum, þessir
háttvirtu herrar. ,
„Stjórnarvöld okkar eru gáfuð
og víðsýn,“ sagði Jón gamli við
mig eitt sinn, er við ræddum um
þá hluti.
Jeg hneigði höfuðið til sam-
þykkis.
„Þetta eru menn, sem fórna
sjálfum sjer fyrir liugsjónir sín-
ar,“ bætti hann við og mændi eitt-
hvað langt burt, um leið og hann
strauk hendinni upp í skeggið. —
„Já, það eru eklti bara eyrarvinnu-
menn, nafni“.
Jeg muldraði eitthvað um, að
jeg vissi nú varla, hverra mann-
gildi væri meira — en nóg um það.
Maður kom gangalidi niður
Frakkastíg. Á eftir honum og í
kring var hópur hrópandi ung-
linga (er þetta ekki vottur uin
gott uppeldi?) Maðurinn var hinn
rólegasti og ánægjulegur á svip.
Athugull vegfarandi hefði getað
sjeð, að hann raulaði eitthvað fyr-
ir munni sjer.
Þessi maður var lágur vexti, í
bláum buxum og jakka, með grá-
an flókahatt á höfði.
Á gangi hans var. nokkur óstyrk-
leiki. Hann fór af og til með
hægri hönd upp í skegg sjer, er
var mikið og jarpt.
Þetta var Jón Hannesson.
— „Ó þjer unglingafjöld" hefði
Jón gamli mátt segja þá — „og
fslands fullorðnu synir“, vil jeg
bæta við og undirstryka.
En það er líklega óþarfi. Eða
getur nokkur strykað betur undir
einfaldleik löggjafaranna en sví-
virðingin sjálf?
Þekkið þjer lög, lesari góður,
sem eru samin til þess að verða
brotin? Eru þau samin í einfeldni
einfeldningsins — eða af úlfi í
sauðargæru? Er það harðstjóri,
sem býður þegnum sínum brauð
til sölu, en sektar þá og lætur
varpa í dýflissu, ef þeir borða þau
og gefa Öðrum að borða — eða er
það vitfirringur?
Er það' af einfeldni, að ríkið hef-
ir opna vínverslun, en sektar menn
fyrir afleiðingarnar af að kaupa í
henni? Því að varla fara menn í
vínverslun til að kaupa citron-
vatn.
Eða er þetta gert undir yfir-
skini einfeldninnar, til að þóknast
einfeldningum einfeldninnar, er
þola ekki að sjá aðra menn góð-
glaða, vegna heigulsháttar sjálfra
sín, hræðslu sinnar við vínið eða
kredda sinna.
Látum þá háttvirtu um það.
— En það var víst, að Jón Hann
esson var glaður.
Hann hafði verið að líta á dá-
litla íbúð uppi í Skólavörðuholt-
inu. Ansi snotra íbúð; og eigand-
inn besti maður, setti ekki upp
nema sanngjarnt verð, 95 krónur.
Nú hafði hann komið einni af
sínum hjartkærustu óskum langt
á veg — að eignast ahnennilegt
hfcimili.
Það var satt, sem Magnea sagði,
að það væri drepandi að búa í
kjallaraíbúð.
Hún hafði talað um, að hann
væri hættur að heyra þetta, þeg-
ar hún mintist á það. Hann þyrfti
líklega að hreinsa innan á sjer
eyrnagötin.
—' Ó, jú —- Jónsi gamli hafði
heyrt það og hugsað um það í
mörg ár. En hvernig færi ef konur
ættu altaf að ráða? Já, þá hefði
hann nú varla sjeð fram á að geta
losað sig úr kjallaranum núna.
Hó—hó, kelli min. Jú, Jón garnli,
hafði heyrt og hugsað, og nú væri
íbúðin komin — fyrirtaksíbúð: 2
herbergi og eldhús á lofti, geymsla
í kjallara og undir stiga — ágætis
geymsla.
Og þarna yrði svo bjart — oft
sólskin. Það mætti hafa blóm í
gluggunum og hvítar gardínur. —
Jón mundi setjast þar á kvöldin,
með pípu sína, og horfa út á göt-
una. — Hvílík breyting líka frá
því að vera eins og moldvarpa, í
myrkri og raka, fyrir neðan alt —
sjá ekki nema fæturna á fólkinu,
sem fram hjá gekk.
Jú, það hlyti að verða óhugsan-
lcga mikil breyting — óhugsan-
lega mikil. Magnea yrði eins og
önnur kona — gengi með hvíta
svuntu, og krakkaangarnir yrðu
brúnir og hraustir, af því að
koma í hreina loftið og sólskinið.
Hjarta Jóns gamla barðist um
af fögnuði. Gat nokkur maður
verið hamingjusamari en liann?
Maður, sem hafði náð langþráðu
marki. Maður, sem hafði barist og
siritað, til að ná þessu marki. Því
að hvað gerði það, að hann væri
fótækur — jafn hamingjusamur?
Því er það ekki einmitt hlutfall-
ið milli auðsins og nægjuseminnar,
sem skapar þá hamingju, er fje
getur veitt? Jeg held j>að. Og
nægjusamur var Jón og hyski
lians.
— Hann var hreint og beint
ágætismaður þessi Sveinn.
Var þetta ekki ltannske gjaf-
vtrð, 95 króuur? Og svo hafði
hann sagt:
—• Jæja, Jón minn, má jeg nú
ekki bjóða jijer bragð — upp á
gott samkomulag og kunnings-
skap?
Jú, Jón var ekki frá því.
— Ja, það væri nú bara jietta
Spánargutl — púrtvín kölluðu
jieir það, sagði Sveinn.
Svo höfðu jieir gengið heim til
Sveins og stútað tveimur flöskum,
í besta skapi -— góðtemplarar
hefðu ekki getað gert það með
meiri kurt og pí.
—• Jú, jietta var inndælismaður
— Sveinn. Það var reyndar langt
'síðan Jón hafði fundið á sjer. En
nú streymdi um hann hver hita-
og sælubylgjan eftir aðra — bland-
aoar meðvitundinni um jiá óum-
ræðilegu hamingju, sem liann varð
aðnjótandi.
— Hvað skyldi Magnea nú
segja? Hún, sem ekki hafði agn-
ar ögn af grun um alla þá breyt-
ingu, er í vændum var.
Það yrði gaman að koma heim
og geta sagt sem svo:
— Jæj, kona góð — þá er víst
best að fara að flytja sig í nýju
íbúðina uppi á Bragagotu, jiá
myndi Magnea stara spyrjandi á
hann — með opinn munn.
— Nú, ertu kannske ekki á-
nægð? mundi hann segja — og
þetta sem er sólríkasta og besta
íbúðin, sem jiig hefir dreymt um!
Jú, Magnea yrði áreiðanlega
glöð — utan við sig af gleði. Hún
bara skildi það ekki. Var það
satt?
Já — og síðan kæmi lýsingin og